-
JosuePagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
-
-
Mga Buluhaton Ingong Manununod ni Moises. Human sa kamatayon ni Moises nangandam si Josue sa pagsulod sa Yutang Saad. Siya nagpadalag mga opisyal aron sila magtudlo sa mga Israelinhon bahin sa pagpangandam sa pagtabok sa Jordan tulo ka adlaw sukad niana; siya nagpahinumdom sa mga Gadhanon, Rubenhon, ug sa katunga sa tribo ni Manases sa ilang obligasyon nga motabang sa pagsakop sa yuta; ug siya nagpadalag duha ka lalaking espiya sa pagpangespiya sa Jerico ug sa naglibot nga dapit.—Jos 1:1–2:1.
Human makabalik ang duha ka espiya, mibiya ang mga Israelinhon sa Sitim ug nagkampo duol sa Jordan. Sa pagkasunod adlaw milagrosong gisap-ongan ni Jehova ang Jordan, nga tungod niana nakatabok ang nasod sa mala nga yuta. Aron sa paghandom niining hitaboa, nagpahimutang si Josue ug 12 ka bato sa tunga sa salog sa suba ug 12 ka bato didto sa Gilgal, ang unang gikampohan sa Israel sa K sa Jordan. Naghimo usab siyag santik nga mga kutsilyo aron tulion ang tanang lalaking Israelinhon nga nangatawo sa kamingawan. Busa mga upat ka adlaw sa ulahi sila takos na sa pagsaulog sa Paskuwa.—Jos 2:23–5:11.
Human niadto, samtang didto duol sa Jerico, nahibalag ni Josue ang usa ka prinsipe nga manulonda nga naghatag kaniya ug instruksiyon bahin sa paagi nga pagasundon sa pag-ilog sa siyudad. Gisunod pag-ayo ni Josue ang maong instruksiyon ug, human malaglag ang Jerico, siya nagpahayag ug matagnaong tunglo batok sa umaabot nga magtutukod niini, nga natuman kapin sa 500 ka tuig sa ulahi. (Jos 5:13–6:26; 1Ha 16:34) Sunod siya nakiggubat batok sa Ai. Sa sinugdan, ang kasundalohan sa Israel nga 3,000 ka sundalo napildi, kay si Jehova wala motabang kanila tungod sa pagkawat ni Acan sa inagaw gikan sa Jerico alang sa personal nga gamit. Human ang Israel magbato kang Acan ug sa iyang panimalay tungod niini nga sala, si Josue nagbanhig batok sa Ai ug naghimo sa siyudad nga usa na lamang ka biniyaan nga bungdo.—Jos 7:1–8:29.
Niining tungora nga ang tibuok kongregasyon sa Israel, lakip ang mga babaye, bata, ug langyawng mga molupyo, miadto sa duol sa Bukid sa Ebal. Didto sa Bukid sa Ebal, si Josue nagtukod ug halaran sumala sa mga detalye nga gilatid sa Balaod. Samtang ang katunga sa kongregasyon nagbarog atubangan sa Bukid sa Gerizim ug ang laing katunga sa atubangan sa Bukid sa Ebal, gibasa ni Josue ngadto kanila ang “balaod, ang panalangin ug ang maldisyon.” “Wala gayoy usa ka pulong sa tanang gisugo ni Moises nga wala basaha ni Josue sa makusog.”—Jos 8:30-35.
Human makabalik sa ilang kampo sa Gilgal, si Josue ug ang mga pangulo sa Israel giduaw sa mga mensahero sa Gabaon. Kay miila nga si Jehova nakig-away alang sa mga Israelinhon, ang mga Gabaonhon, pinaagig paglansis, milampos sa paghimog pakigsaad sa pakigdait uban kang Josue. Apan, sa nabutyag na kon kinsa gayod diay sila, gihimo sila ni Josue nga mga ulipon. Ang taho bahin sa gibuhat sa mga Gabaonhon nakaabot usab kang Adoni-zedek nga hari sa Jerusalem. Tungod niini siya ug ang upat ka uban pang hari sa Canaan mihimog pagsulong isip silot batok kanila. Agig pagsanong sa pagpakitabang sa mga Gabaonhon, si Josue mihimog tibuok gabii nga pagmartsa gikan sa Gilgal. Unya si Jehova nakig-away alang sa Israel sa pagdepensa sa mga Gabaonhon, nga nagpakita nga wala siya mosupak sa pakigsaad nga gihimo sa sinugdan uban kanila. Daghan sa kasundalohan sa mga kaaway ang nangamatay tungod sa milagrosong ulan nga yelo kay sa nangamatay sa aktuwal nga gubat. Gipatalinghogan pa gani ni Jehova ang tingog ni Josue nga molugway pa ang mga oras sa adlaw alang sa gubat.—Jos 9:3–10:14.
Gisundan ni Josue kining hinatag-sa-Diyos nga kadaogan pinaagi sa pagbihag sa Makeda, Libna, Lakis, Eglon, Hebron, ug Debir, sa ingon nagbuntog sa gahom sa mga Canaanhon sa habagatang bahin sa yuta. Sunod, ang amihanang mga hari sa Canaan, ubos sa pagpanguna ni Jabin nga hari sa Hazor, nagtingob sa ilang kasundalohan sa dapit sa katubigan sa Merom sa pagpakig-away batok sa Israel. Bisag giharong sa mga kabayo ug mga karo, si Josue gidasig sa Diyos nga dili mahadlok. Gihatag pag-usab ni Jehova ang kadaogan sa mga Israelinhon. Ingon sa gisugo, gikitnan ni Josue ang mga kabayo ug gisunog ang mga karo sa kaaway. Ang Hazor mismo gisunog sa kalayo. (Jos 10:16–11:23) Busa, sulod lamang sa yugtong mga unom ka tuig (itandi ang Num 10:11; 13:2, 6; 14:34-38; Jos 14:6-10), gipildi ni Josue ang 31 ka hari ug gisakop ang dakong bahin sa Yutang Saad.—Jos 12:7-24; MAPA, Tomo 1, p. 737.
-
-
Josue, Basahon niPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
-
-
Walay usa nga makalimod nga naglungtad ang Israelinhong nasod ug kini miokupar sa yuta nga gihubit diha sa basahon ni Josue. Sa susama, walay lig-ong pasukaranan nga kuwestiyonon ang pagkatinuod sa asoy sa maong basahon bahin sa pamaagi nga gihimo sa mga Israelinhon aron mapanag-iya ang Canaan. Wala magduhaduha ang mga salmista (Sal 44:1-3; 78:54, 55; 105:42-45; 135:10-12; 136:17-22), ni si Nehemias (Neh 9:22-25), ni ang unang Kristohanong martir nga si Esteban (Buh 7:45), ni ang tinun-ang si Santiago (San 2:25), ni ang edukadong si apostol Pablo (Buh 13:19; Heb 4:8; 11:30, 31) bahin sa pagkatinuod niini. Ug ang 1 Hari 16:34 nagrekord sa katumanan sa matagnaong tunglo ni Josue nga gibungat mga 500 ka tuig una pa niana panahon sa pagkalaglag sa Jerico.—Jos 6:26.
Magsusulat. Ang pipila ka eskolar, bisan tuod miila nga ang basahon gisulat sa panahon ni Josue o duol niining panahona, misalikway sa naandang Hudiyohanong panglantaw nga si Josue mismo ang nagsulat niini. Ang ilang pangunang pagsupak mao nga ang pipila sa mga panghitabo nga girekord sa basahon ni Josue makita usab diha sa basahon sa Mga Maghuhukom, nga nagsugod sa mga pulong nga, “Ug nahitabo human sa kamatayon ni Josue.” (Huk 1:1) Bisan pa niini, kining pangbukas nga pahayag dili kay usa gayod ka tigpaila sa panahon alang sa tanang panghitabo nga makaplagan diha sa asoy sa Mga Maghuhukom. Ang basahon wala han-aya diha sa estrikto nga kronolohikanhong pagkahan-ay, kay kini naghisgot ug usa ka panghitabo nga nahitabo gayod una pa ang kamatayon ni Josue. (Huk 2:6-9) Busa, ang ubang mga panghitabo, sama sa pag-ilog ni Caleb sa Hebron (Jos 15:13, 14; Huk 1:9, 10), sa pag-ilog ni Otniel sa Debir (Jos 15:15-19; Huk 1:11-15), ug sa pag-ilog sa mga Danhanon sa Lesem, o Lais (Dan) (Jos 19:47, 48; Huk 18:27-29), mahimong nahitabo usab una pa ang kamatayon ni Josue. Gani ang gibuhat sa mga Danhanon sa pagpatindog ug idolatrosong larawan didto sa Lais mohaom gayod sa panahon ni Josue. (Huk 18:30, 31) Sa iyang paniklop nga tambag, gisultihan ni Josue ang mga Israelinhon: “Wagtanga ang mga diyos nga gialagaran sa inyong mga katigulangan sa pikas nga bahin sa Suba ug sa Ehipto, ug mag-alagad kang Jehova.” (Jos 24:14) Kon wala pa maglungtad ang idolatriya, kini nga pahayag wala gayod untay kahulogan.
-
-
Josue, Basahon niPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
-
-
Wala Magkasumpaki. Gibati sa pipila nga ang basahon nagkasumpaki sa pag-ingon nga ang yuta bug-os nga gisakop ni Josue samtang sa samang panahon nagtaho nga ang dakong bahin niini nagpabiling wala pa masakop. (Itandi ang Jos 11:16, 17, 23; 13:1.) Apan ang maong daw mga panagsumpaki sayon rang masulbad kon hunahunaon sa usa nga dihay duha ka magkalahing mga aspekto sa pagsakop. Una, ang pagpakiggubat sa nasod ubos sa pagpangulo ni Josue nagpukan sa gahom sa mga Canaanhon. Sunod, ang indibiduwal ug tribonhon nga aksiyon gikinahanglan aron nga bug-os masakop ang yuta. (17:14-18; 18:3) Lagmit samtang ang Israel nakiggubat sa laing mga dapit, ang mga Canaanhon mipuyo pag-usab sa mga siyudad sama sa Debir ug Hebron mao nga kini nga mga siyudad kinahanglang ilogon pag-usab pinaagig indibiduwal o tribonhong paningkamot.—Itandi ang Jos 11:21-23 sa Jos 14:6, 12; 15:13-17.
-