-
FiliposPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
-
-
Pagduaw ni Pablo. Ang Filipos mao ang unang siyudad sa Uropa nga nakadungog sa pagwali ni Pablo sa maayong balita, niadtong mga 50 K.P., sa panahon sa iyang ikaduhang misyonaryong panaw. Siya miadto didto agig pagsunod sa awhag diha sa usa ka panan-awon sa kagabhion didto sa Troas sa Asia Minor, nga niini ang usa ka tawong Macedonianhon nangaliyupo kaniya: “Dali ngari sa Macedonia ug tabangi kami.” (Buh 16:8-10) Si Pablo ug ang iyang mga kaubanan, dayag nga lakip si Lucas nga maoy ilang tigtala sa mga panghitabo, miestar didto ug ubay-ubayng mga adlaw, ug sa panahon sa Igpapahulay sila “nangadto sa gawas sa ganghaan daplin sa suba,” diin giasoy ni Lucas, “among gihunahuna nga may dapit nga ampoanan.” Gihunahuna sa pipila nga walay sinagoga sa Filipos, tungod kay kini nga siyudad sentro sa militar—ug ang mga Hudiyo didto basin gidid-an nga magtigom sulod sa siyudad alang sa pagsimba. Sa bisan unsa nga kahimtang, si Pablo nakigsulti sa kababayen-an nga nagkatigom didto ug nakakaplag ug usa nga ginganlan ug Lydia, usa ka magsisimba sa Diyos, nga ‘nagbukas pag-ayo sa iyang kasingkasing aron maminaw sa mga butang nga gisulti ni Pablo.’ Siya ug ang iyang panimalay nabawtismohan, ug hilabihan ang iyang pagpabili ug pagkamaabiabihon nga tungod niini ‘gipugos gayod niya si Pablo ug ang iyang mga kaubanan nga moestar’ sa iyang balay.—Buh 16:11-15.
Apan karon, human mosanong sa panawagan nga moadto sa Macedonia, si Pablo nakaagom ug paglutos dinhi niining una nga siyudad, niining higayona dili gikan sa mga Hudiyo, sama sa naagoman niya sa Galacia. Gipaboran sa mga mahistrado sa siyudad ang bakak nga mga sumbong sa mga tag-iya sa gidemonyohan nga batang babaye. Nawad-an sila sa ilang kita tungod kay siya dili na makapanag-an, nga gikan niana sila nakakuwarta pag-ayo. Si Pablo ug Silas gigarote, sila gibalhog sa bilanggoan, ug ang ilang mga tiil gipahuot diha sa mga sepohan.—Buh 16:16-24.
Apan, pagkatungang gabii, samtang sila nag-ampo ug nagdayeg sa Diyos pinaagig awit nga nadungog sa ubang mga binilanggo, usa ka milagro ang nahitabo. Usa ka linog ang nagpahinabo nga matangtang ang gapos sa mga binilanggo ug mabuksan ang mga pultahan. Ang magbalantay sa bilanggoan, nga nahibalong siya silotan sa kamatayon kon makaikyas ang mga binilanggo nga iyang gibantayan, hapit nang magpakamatay sa dihang si Pablo misinggit: “Ayaw unsaa ang imong kaugalingon, kay ania ra kaming tanan!” Dayon ang magbalantay sa bilanggoan ug ang iyang panimalay namati kang Pablo ug Silas, nagtambal sa ilang mga labod, ug nahimong bawtismadong mga magtutuo.—Buh 16:25-34; HULAGWAY, Tomo 2, p. 749.
Pagkabuntag, tingali nakadungog sa milagro nga nahitabo, ang mga mahistrado sa siyudad nagsugo sa magbalantay sa bilanggoan nga buhian si Pablo. Apan si Pablo mas interesado sa pagbindikar, pagdepensa, ug sa pag-establisar sa legal nga paagi sa maayong balita kay sa dihadiha nga pagpagawas kaniya. Wala siya mouyon sa bisan unsang sekreto nga pagpagawas aron lamang dili maulawan ang mga mahistrado. Gipunting niya ang iyang pagkalungsoranon sa Roma ug ang pagbunal kaniya ug kang Silas diha sa publiko, nga wala pa kahukmi. Kinahanglang moangkon sila sa dayag nga sila ang milapas sa balaod, ug dili gayod ang mga Kristohanon. Sa pagkadungog nga si Pablo ug Silas maoy mga Romano, ang mga mahistrado nangahadlok ug sila personal nga miadto ug “nangaliyupo kanila,” nagpagula kanila, ug naghangyo kanila nga mobiya sa siyudad.—Buh 16:35-40.
Bisan pa niana, si Pablo nakatukod ug usa ka maayong kongregasyon sa Filipos, usa ka kongregasyon nga gimahal niya kanunay. Ang ilang gugma kaniya gipasundayag pinaagi sa ilang kahangawa ug pagtagana sa iyang panginahanglan, bisan didto na siya sa laing dapit. (Flp 4:16) Giduaw pag-usab ni Pablo ang Filipos sa panahon sa iyang ikatulong misyonaryong panaw, lagmit sa ikatulong higayon, human siya makagawas sa iyang unang pagkabilanggo sa Roma.—Buh 20:1, 2, 6; Flp 1:19; 2:24.
-
-
Filipos, Sulat Ngadto sa mga Taga-Pagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
-
-
FILIPOS, SULAT NGADTO SA MGA TAGA-
Usa ka basahon sa Kristohanon Gregong Kasulatan nga gisulat ni apostol Pablo ngadto sa kongregasyon sa siyudad sa Filipos sa lalawigan sa Macedonia, usa ka kongregasyon nga gitukod ni Pablo niadtong mga 50 K.P., sa panahon sa iyang ikaduhang misyonaryong panaw.
Kon Kanus-a ug Diin Gisulat. Ang kaundan sa sulat mismo nagpamatuod nga kini gisulat sa panahon sa unang pagkabilanggo ni Pablo didto sa Roma. Niini siya naghisgot bahin sa “tanang Praetorianong Guwardiya” nga nahibalo sa hinungdan sa iyang pagkabilanggo, ug siya nagpadalag mga pangomosta gikan “kanilang sa panimalay ni Cesar.” (Flp 1:13; 4:22) Ang unang pagkabilanggo ni Pablo sa Roma kasagarang giisip nga nahitabo sa mga 59-61 K.P. Pipila ka butang ang nahitabo tali sa pag-abot ni Pablo didto sa Roma ug sa iyang desisyon nga mosulat ngadto sa mga taga-Filipos. Si Epafrodito mibiyahe gikan sa Filipos, miabag kang Pablo, ug unya grabeng nagkasakit. Ang mga taga-Filipos, mga 1,000 km (600 mi) ang gilay-on, nakabalita sa iyang pagkasakit. Karon si Epafrodito naulian na, ug gipadala siyag balik ni Pablo nga dala kini nga sulat. Busa ang sulat gihimo niadtong mga 60 o 61 K.P.
Ang Kahimtang ug mga Hinungdan sa Pagsulat. Ang kongregasyon sa Filipos nagpakitag dakong gugma ug pagtamod kang Pablo. Wala madugay human sa iyang pagduaw kanila, ang kongregasyon nagpadala ngadto kaniya ug daghang materyal nga mga tagana sa dihang siya miestar ug pipila ka semana sa kasikbit nga Tesalonica. (Flp 4:15, 16) Sa ulahi, sa dihang ang mga igsoon sa Jerusalem nakaagom ug usa ka yugto sa grabeng paglutos ug nanginahanglan ug materyal nga tabang, ang mga Kristohanon sa Filipos, bisan mga kabos kaayo ug nakaagom pa ug dakong pagsulay tungod sa mga kasakitan, andam gihapon nga moamot bisan labaw sa ilang maarangan. Gipabilhan pag-ayo ni Pablo ang ilang maayong tinamdan nga tungod niana gihisgotan niya sila ingong usa ka panig-ingnan sa ubang mga kongregasyon. (2Co 8:1-6) Sila usab aktibo kaayo ug puliki sa pagsangyaw sa maayong balita, busa mopatim-aw nga sila wala kaayoy komunikasyon ni Pablo sa usa ka yugto sa panahon. Apan karon, sa iyang panginahanglan samtang nabilanggo, dili lang kay sila nagpadala ug materyal nga mga gasa maong si Pablo nakabaton ug kadagaya kondili nagpadala usab sa ilang kaugalingong sinugo nga si Epafrodito, usa ka tawo nga mapuslanon ngadto kanila. Kining masibotong igsoon maisogong nagtabang kang Pablo, nga nagpameligro pa gani sa iyang kaugalingong kinabuhi. Tungod niana, siya gidayeg pag-ayo ni Pablo diha sa kongregasyon.—Flp 2:25-30; 4:18.
Si Pablo nagpahayag ug pagsalig nga, uyon sa ilang mga pag-ampo, siya makagawas gikan niini nga pagkabilanggo ug makaduaw kanila pag-usab. (Flp 1:19; 2:24) Siya nasayod nga ang iyang pagpadayon nga buhi maoy mapuslanon kanila, bisan tuod nga siya naghinamhinam nga moabot ang panahon nga siya dawaton na ni Kristo aron mahiuban kaniya. (Flp 1:21-25; itandi ang Ju 14:3.) Sa kasamtangan, siya naglaom nga ipadala si Timoteo, nga labaw kang bisan kinsa, tiunay nga nahingawa alang sa ilang mga kaayohan.—Flp 2:19-23.
Ang sulat nagpabanaag ug gugma. Wala gayod ihikaw ni Pablo ang pagdayeg kon gikinahanglan, ni siya nagdumili sa paghatag ug gikinahanglang pagbadlong, apan niini nga kahimtang ang pagdasig mao ang gikinahanglan. Ang kongregasyon adunay mga kaatbang o mga magsusupak, “mga mamumuhat ug kadaot,” kinsa gustong manghambog sa unodnong mga relasyon ug sa pagkatinuli sa unod, apan mopatim-aw nga ang mga igsoon wala kaayo maapektohi o masamok. (Flp 3:2) Busa dili kinahanglang mohatag si Pablo ug kusganong argumento ug pagbadlong nga sama niadtong iyang mga sulat ngadto sa mga kongregasyon sa Galacia ug Corinto. Ang bugtong pagtul-id nga gihimo mao ang iyang pag-awhag nga magkahiusa si Euodia ug Sintique. Sa tibuok sulat siya nagdasig sa kongregasyon sa Filipos nga magpadayon sa ilang maayong dalan—sa pagbaton ug mas labaw nga katakos sa pag-ila ug sa pagpangupot pag-ayo sa Pulong sa kinabuhi, sa usa ka mas malig-ong pagtuo, ug sa paglaom sa ganti nga moabot.
-