-
Langyaw nga PumoluyoPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 2
-
-
Sa dihang gihatag ang pakigsaad sa Balaod didto sa Bukid sa Sinai, sa mahigugmaon kaayong paagi gipatuman ang linaing mga balaod bahin sa pakiglabot sa langyawng pumoluyo ngadto sa kinaiyanhong Israelinhon. Kay dili paborable ang kahimtang tungod kay dili-lumad nga Israelinhon, ang langyaw nga pumoluyo gihatagan ug linaing konsiderasyon ug panalipod ubos sa pakigsaad sa Balaod, nga may daghang probisyon alang sa mga huyang ug daling maabusohan. Sa kanunay gipahinumdoman ni Jehova ang Israel nga sila nahibalo sa mga kasakit nga maagoman sa usa ka langyaw nga pumoluyo diha sa yuta nga dili niya kaugalingon ug busa angayng magpakita sa langyawng mga pumoluyo nga anaa sa ilang taliwala sa pagkamahinatagon ug panalipod nga wala nila madawat. (Ex 22:21; 23:9; Deu 10:18) Sa paninugdan, ang langyaw nga pumoluyo, ilabina ang kinabig, kinahanglang tratahon ingong igsoon.—Lev 19:33, 34.
Bisan tuod ang mga probisyon sa pakigsaad sa Balaod nagtugot sa mga tawo sa tanang nasod nga mahimong membro sa kongregasyon sa Israel pinaagi sa pagdawat sa matuod nga pagsimba kang Jehova ug magpatuli, dihay mga eksepsiyon ug mga limitasyon. Ang mga Ehiptohanon ug mga Edomhanon dili makasulod sa kongregasyon hangtod sa ikatulong kaliwatan, sa ato pa, sa ikatulong kaliwatan nga buhi diha sa yuta sa Israel. (Deu 23:7, 8) Ang mga anak sa gawas ug ang ilang mga kaliwat gidid-an nga makasulod sa kongregasyon “hangtod sa ikanapulo ka kaliwatan.” (Deu 23:2) Ang mga Ammonhanon ug mga Moabihanon gidid-an “hangtod sa ikanapulo ka kaliwatan . . . hangtod sa panahong walay tino . . . Dili ka magbuhat alang sa ilang pakigdait ug sa ilang kauswagan sa tanan mong mga adlaw hangtod sa panahong walay tino.” (Deu 23:3-6) Kini nga mga pagdili gipadapat ngadto sa tanang lalaki niining mga nasora. Dugang pa, dili mahimong membro sa kongregasyon ang usa ka lalaki nga gidaot ang iyang seksuwal nga mga sangkap.—Deu 23:1.
Ang langyaw nga pumoluyo nga nahimong tinuling magsisimba nailalom sa usa ka balaod uban sa mga Israelinhon, sa ato pa, sa pagsunod sa tanang mga probisyon sa pakigsaad sa Balaod. (Lev 24:22) Ang pipila ka pananglitan mao: Kinahanglang tumanon niya ang Igpapahulay (Ex 20:10; 23:12) ug saulogon ang Paskuwa (Num 9:14; Ex 12:48, 49), ang Pista sa mga Tinapay nga Walay Igpapatubo (Ex 12:19), ang Pista sa mga Semana (Deu 16:10, 11), ang Pista sa mga Balongbalong (Deu 16:13, 14), ug ang Adlaw sa Pagtabon-sa-Sala (Lev 16:29, 30). Siya makatanyag ug mga halad (Num 15:14) ug kinahanglang himoon kana sa samang paagi ingon sa gilatid alang sa kinaiyanhong Israelinhon. (Num 15:15, 16) Ang iyang mga halad kinahanglang walay depekto (Lev 22:18-20) ug dad-on ngadto sa ganghaan sa tolda nga tagboanan sama sa gibuhat sa kinaiyanhong Israelinhon. (Lev 17:8, 9) Siya dili makigbahin sa bisan unsang bakak nga pagsimba. (Lev 20:2; Eze 14:7) Siya gisugo nga patuloon ang dugo sa gipangayam nga hayop ug siya “pagalaglagon” kon iyang kaonon kini nga wala mapatulo ang dugo. (Lev 17:10-14) Siya pasayloon uban sa kinaiyanhong Israel tungod sa mga sala nga ang komunidad ang may tulubagon. (Num 15:26, 29) Kinahanglang sundon niya ang mga paagi sa pagputli, pananglitan, kon siya mahimong mahugaw tungod sa paghikap sa usa ka patayng lawas sa tawo. (Num 19:10, 11) Ang langyawng pumoluyo nga mahimong hatagan sa patayng lawas sa hayop nga namatay rag iya lagmit nagtumong sa usa nga wala mahimong bug-os nga magsisimba ni Jehova.—Deu 14:21.
Labot sa mga paghukom, ang langyawng pumoluyo gipasaligan nga hatagan sa walay pagpihigpihig nga hustisya diha sa mga paghukom nga nalangkit ang kinaiyanhong Israelinhon. (Deu 1:16, 17) Kinahanglang siya dili pagatikasan o pahamtangan ug tinuis nga paghukom. (Deu 24:14, 17) Ang mga tunglo gilatid batok niadtong magpakitag inhustisya sa langyawng mga pumoluyo. (Deu 27:19) Ang langyawng pumoluyo ug ang lalin ingon man ang kinaiyanhong Israelinhon mahimong makadangop sa mga siyudad nga dalangpanan alang sa dili-tinuyong nakabuno.—Num 35:15; Jos 20:9.
Ang langyawng mga pumoluyo, sanglit walay yutang panulondon, lagmit maoy mga negosyante o sinuholang mga mamumuo. Ang uban maoy mga ulipon. (Lev 25:44-46) Adunay posibilidad nga sila mahimong adunahan. (Lev 25:47; Deu 28:43) Apan, sa katibuk-an ang Balaod nagklasipikar kanila nga lakip sa mga kabos ug naglatid ug mga kahikayan sa pagpanalipod ug sa pagtagana kanila. Ang langyawng pumoluyo makaambit sa mga ikapulo nga gitagana sa matag tulo ka tuig. (Deu 14:28, 29; 26:12) Ang mga hagdawonon diha sa uma ug sa parasan ibilin alang kaniya. (Lev 19:9, 10; 23:22; Deu 24:19-21) Siya makadawat sa mga benepisyo sa mga nanubo sa yuta sa panahon sa mga tuig nga Igpapahulay. (Lev 25:6) Siya gihatagan sa samang panalipod sama sa lumad nga Israelinhon ingong sinuholang mamumuo. Mahimong ibaligya sa kabos nga Israelinhon ang iyang kaugalingon ngadto sa adunahan nga langyawng pumoluyo, apan sa maong kahimtang ang Israelinhon kinahanglang tratahon nga maluloton, sama sa usa ka sinuholang mamumuo, ug mahimong lukaton niya sa bisan unsang panahon ang iyang kaugalingon o kaha lukaton siya sa usa ka paryente o, kondili man, siya ipahigawas sa ikapito nga tuig sa iyang pag-alagad o sa panahon sa Tinghugyaw.—Lev 25:39-54; Ex 21:2; Deu 15:12.
-
-
Langyaw nga PumoluyoPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 2
-
-
Ang lalin nga usa ka dili-tinuling pumoluyo sa yuta dili mokaon sa Paskuwa o sa bisan unsang butang nga balaan. (Ex 12:45; Lev 22:10) Siya makadawat ug mga benepisyo kauban sa langyawng mga pumoluyo ug sa mga kabos sa panahon sa tuig nga Igpapahulay ug sa tuig sa Tinghugyaw pinaagi sa pagpakig-ambit sa abot sa yuta. (Lev 25:6, 12) Siya o ang iyang mga anak mahimong paliton ingong mga ulipon sa mga Israelinhon ug ipasa ingong permanente nga panulondon nga walay katungod nga malukat o makabenepisyo nga pagawason sa panahon sa Tinghugyaw. (Lev 25:45, 46) Sa laing bahin, ang usa ka Israelinhon mahimong magbaligya sa iyang kaugalingon ingong usa ka ulipon ngadto sa usa ka lalin o ngadto sa mga membro sa pamilya sa lalin, ug padayong makahupot sa katungod nga malukat sa bisan unsang panahon, ingon man usab mapagawas sa iyang ikapitong tuig sa pagkaulipon o sa panahon sa Tinghugyaw.—Lev 25:47-54; Ex 21:2; Deu 15:12.
-