-
Lalawigan sa GalileaPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 2
-
-
Lalawigan sa Galilea
ANG Galilea, nga nahimutang sa amihanang Palestina, maoy usa ka mauswagon ug daghag molupyo nga lalawigan sa kapanahonan sa Bibliya. Hangtod karon ang geograpikanhong dagway niini makapadani—ang lubos-asul nga Dagat sa Galilea, ang kabungtoran sa amihanan, ug ang tabunok nga kapatagan. (Hulagway sa ubos) Dinhi niining matahom nga rehiyon gigugol ni Jesus ang dakong bahin sa iyang yutan-ong kinabuhi, nga nagdako diha sa siyudad sa Nasaret sa Galilea.—Mat 2:21-23; Luc 2:51, 52.
Ang pagpanguma, pagpamuhig karnero, ug pagpangisda maoy sagad nga mga panginabuhi sa mga Galileanhon, ug kini gipakita diha sa daghang sambingay ni Jesus. Manggibuhaton ug kugihan nga mga tawo, ang ordinaryong mga Galileanhon tinamay sa mga Pariseo ug sa pangulong mga saserdote sa Jerusalem. Tungod sa ilang lahi nga linitokan, ang mga Galileanhon daling mailhan sa ilang isigka-Hudiyo.—Mat 26:73.
Didto nahitabo sa Galilea ang pipila sa talagsaong mga panghitabo sa ministeryo ni Jesus. Sa bakilid sa usa ka bukid duol sa Capernaum, gipahayag ni Jesus ang iyang nabantog nga Wali sa Bukid. (Mat 5:1, 2) Dinhi sa Galilea, milagroso niyang giayo ang daghang tawo.—Mar 1:32-34; 6:53-56; Ju 4:46-54.
Unsay pagsanong didto sa Galilea sa pagwali ug sa mga milagro nga gihimo ni Jesus? Sa dihang nagwali siya sa iyang lungsod nga natawhan, ang Nasaret, sa sinugdan ang katawhan “nahibulong sa madanihong mga pulong nga nanggula gikan sa iyang baba.” Apan human sila itandi ni Jesus sa mga Israelinhon sa mga adlaw ni Elias ug Eliseo, sila nagtinguha sa pagpatay kaniya. (Luc 4:22-30) Apan, ang mga Galileanhon sa katibuk-an misanong gayod sa ministeryo ni Jesus. Mao nga gikuha niya ang iyang unang mga tinun-an gikan sa mga Galileanhon, ug ang tanan niyang mga apostoles (tingali gawas lamang kang Judas Iskariote) maoy mga Galileanhon. (Mat 4:18-22; Luc 6:12-16) Ang mga 120 ka tinun-an nga nakadawat sa balaang espiritu sa adlaw sa Pentekostes sa 33 K.P. maoy mga Galileanhon.—Buh 1:15; 2:1-7.
MAPA: Lalawigan sa Galilea, Satellite Map
Mga kagun-oban sa Cana. Dinhi ang tubig gihimo ni Jesus nga maayong bino (Ju 2:1-11)
Ang Nain karong adlawa. Dinhi nahatagan ni Jesus ug dakong kalipay ang usa ka babayeng balo sa dihang iyang gibanhaw ang iyang anak nga lalaki (Luc 7:11-17)
Mga kagun-oban sa Capernaum diha sa amihanan-kasadpang baybayon sa Dagat sa Galilea. Ang sinagoga sa unang siglo nahimutang sa ubos sa mas bag-o nga sinagoga nga gipakita dinhi. Gikan niining dapita gipili ni Jesus ang mga mangingisda ug ang usa ka maniningil ug buhis ingong mga apostoles (Mat 4:18-22; 9:9)
Ang Tiberias, ang pinuy-anan ni Herodes Antipas nga magmamando sa distrito ug lagmit mao ang dapit diin gipatay si Juan nga Tigbawtismo (Mar 6:21-28)
Mga kagun-oban sa Corasin, usa ka siyudad nga gisaway ni Jesus tungod kay ang mga molupyo niini dili mahinulsolon (Luc 10:13)
Ang mabungahong Patag sa Genesaret, diin gihimo ni Jesus ang daghan niyang milagroso nga pagpang-ayo (Mat 14:34-36)
-
-
Palibot sa Dagat sa GalileaPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 2
-
-
Palibot sa Dagat sa Galilea
MAPA: Palibot sa Dagat sa Galilea
TALIWALA sa kabungtoran sa amihanang Palestina nahimutang ang tab-ang nga lanaw nga gitawag ug Dagat sa Galilea, Dagat sa Tiberias, o Lanaw sa Genesaret. (Hulagway sa ubos) Nahisamag mutya diha sa usa ka lawom nga dulang, ang lanaw nahimutang nga mga 210 m (700 p) ubos sa lebel sa dagat. Kini maoy mga 21 km (13 mi) ang gitas-on ug mga 12 km (7.5 mi) ang gilapdon. Diha niini nga lanaw ug sa palibot niini nahitabo ang daghang talagsaong mga panghitabo sa ministeryo ni Jesus.
Daghang higayon nga si Jesus sakay sa usa ka sakayan namulong ngadto sa panon sa mga tawo nga nagtapok diha sa baybayon. (Mar 4:1, 2) Ang Capernaum, nga usa ka siyudad diha sa amihanang baybayon, nailhan sa ulahi ingong “kaugalingong siyudad” ni Jesus, bisan tuod sa halos tanang panahon siya nagapanaw. (Mat 9:1; Mar 2:1) Si Jesus milakaw ibabaw sa katubigan niini nga dagat ug nagpakita haduol niini human sa iyang pagkabanhaw.—Ju 6:1, 16-21; 21:1, 4-19.
-