-
Bulan, IPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
-
-
Sanglit ang aberids nga pagtuyok sa bulan gikan sa bag-ong subang ngadto sa bag-ong subang maoy mga 29 ka adlaw, 12 ka oras, ug 44 ka minuto ang gidugayon, ang karaang lunar nga mga bulan adunay 29 o kaha 30 ka adlaw. Sa sinugdan kini tingali gitino pinaagi sa yanong pag-obserbar sa bag-ong subang nga bulan; apan sa mga adlaw ni David atong makita ang ebidensiya nga kini gikalkulo nang daan. (1Sa 20:5, 18, 24-29) Bisan pa niana, sa mga panahon human sa pagkadestiyero, ang Mishnah (Rosh Ha-Shanah 1:3–2:7) nag-ingon nga ang Hudiyohanong Sanhedrin magtigom sayo sa buntag sa ika-30 nga adlaw kada bulan sulod sa pito ka bulan sa tuig aron sa pagtino sa panahon sa bag-ong bulan. Ang mga magbalantay ipuwesto diha sa tag-as nga mga dapit palibot sa Jerusalem ug magdala dayon ug taho ngadto sa Hudiyohanong korte human nila makita ang pagsubang sa bag-ong bulan. Human madawat ang igong testimonya, ang korte magpahibalo, ‘Kini gikonsagrar,’ nga opisyal nga magtimaan sa pagsugod sa bag-ong bulan. Kon ang dag-om o gabon maoy hinungdan nga ang bulan dili kaayo makita, nan ang nag-unang bulan maoy ideklarar nga adunay 30 ka adlaw, ug ang bag-ong bulan magsugod sa pagkasunod adlaw human magtigom ang korte. Giingon usab nga ang dugang pahibalo himoon pinaagi sa pagpasiga ug ilhanan nga kalayo didto sa ibabaw sa Bukid sa mga Olibo, ug dayon himoon usab kini didto sa ubang habog nga mga dapit sa tibuok nasod. Kining paagiha dayag nga gipulihan sa ulahi pinaagi sa pagpadalag mga mensahero aron sa pagpahibalo sa balita.
Sa ikaupat nga siglo sa atong Komong Panahon, usa ka modelo o permanente nga kalendaryo ang gihimo, maong ang Hudiyohanong mga bulan sa ulahi may tino na nga gidaghanon sa mga adlaw, gawas sa Hesvan ug Kislev ug sa bulang Adar, nga magkalahi gihapon tali sa 29 ug 30 ka adlaw sumala sa pipila ka kalkulasyon.
Pagsaulog sa Bag-ong Bulan. Taliwala sa mga Hudiyo ang matag bag-ong bulan maoy usa ka okasyon sa pagbudyong sa mga trompeta ug sa pagtanyag sa mga halad sumala sa pakigsaad sa Balaod. (Num 10:10; 2Cr 2:4; Sal 81:3; itandi ang Isa 1:13, 14.) Ngani, ang mga halad nga gipangayo mas daghan pa kay sa normal nga itanyag sa regular nga mga adlawng Igpapahulay. (Num 28:9-15) Bisan tuod walay espesipikong giingon bahin sa paghimo sa bag-ong bulan ingong ilhanan sa adlaw sa pagpahulay, ang teksto sa Amos 8:5 nagpakita nga gihunong ang trabaho. Dayag nga usa kadto ka panahon sa pagpista (1Sa 20:5) ug usa ka maayong panahon sa panagkatigom aron matudloan sa balaod sa Diyos.—Eze 46:1-3; 2Ha 4:22, 23; Isa 66:23.
Ang ikapito nga bag-ong bulan sa matag tuig (katumbas sa unang adlaw sa bulan sa Etanim, o Tisri) maoy igpapahulay, ug ang pakigsaad sa Balaod naghimo niini ingong panahon sa bug-os nga pagpahulay. (Lev 23:24, 25; Num 29:1-6) Usa kini ka “adlaw sa pagbudyong sa trompeta,” apan sa mas labaw nga kahulogan kay nianang sa ubang bag-ong mga bulan. Kini maoy timailhan sa pagsingabot sa Adlaw sa Pagtabon-sa-Sala, nga saulogon sa ikanapulong adlaw sa samang bulan.—Lev 23:27, 28; Num 29:1, 7-11.
-