Watchtower ONLINE NGA LIBRARYA
Watchtower
ONLINE NGA LIBRARYA
Cebuano
  • BIBLIYA
  • PUBLIKASYON
  • MGA TIGOM
  • Kalendaryo
    Pagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
    • Dugay na sa wala pa lalanga ang tawo, gitagana sa Diyos ang pasukaranan sa pagsukod sa panahon. Ang Genesis 1:​14, 15 nag-ingon kanato nga ang usa sa mga katuyoan sa “mga banwag diha sa hawan sa mga langit” mao nga kini magsilbing ilhanan alang sa “mga panahon ug alang sa mga adlaw ug sa mga tuig.” Ang solar nga adlaw, ang solar nga tuig, ug ang lunar nga bulan maoy kinaiyanhong mga pagbahin sa panahon, nga ang tagsatagsa gigiyahan pinaagi sa adlaw-adlaw nga pagtuyok sa yuta diha sa ehe o axis niini, sa tinuig nga pagtuyok niini libot sa adlaw, ug sa binulan nga siklo sa bulan may kalangkitan sa yuta ug sa adlaw.

  • Kalendaryo
    Pagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
    • Ang pagbahin sa panahon ngadto sa mga bulan gisugdan usab sa paggamit. Sa panahon sa Lunop atong makita nga ang panahon gibahin ngadto sa mga bulan nga gilangkoban ug 30 ka adlaw, sanglit ang yugto nga 5 ka bulan gipakita nga katumbas sa 150 ka adlaw. (Gen 7:​11, 24; 8:​3, 4) Ang samang rekord nagpakita usab nga gibahin ni Noe ang tuig sa 12 ka bulan.​—Tan-awa ang TUIG.

  • Kalendaryo
    Pagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
    • Sa panguna, ang unang mga kalendaryo maoy lunar nga mga kalendaryo, sa ato pa, ang mga bulan sa tuig giihap pinaagi sa kompletong mga siklo sa bulan, sama pananglitan, gikan sa usa ka bag-ong bulan ngadto sa sunod nga bag-ong bulan. Sa aberids, ang maong yugto mokabat ug 29 ka adlaw, 12 ka oras, ug 44 minutos. Ang mga bulan kasagarang giihap nga 29 o 30 ka adlaw, apan sa rekord sa Bibliya ang terminong “bulan” kasagarang nagkahulogan nga 30 ka adlaw.​—Itandi ang Deu 21:13; 34:8; usab ang Pin 11:​2, 3.

      Ang usa ka tuig nga may 12 ka lunar nga bulan mas mubo ug mga 11 ka adlaw kay sa solar nga tuig nga may 3651⁄4 ka adlaw. Sanglit gipasukad sa solar nga tuig ang pagbalik sa mga yugto sa panahon, kinahanglang ipasibo ang kalendaryo ngadto niining solar nga tuig, ug ingong resulta namugna ang gitawag nga lunisolar o bound solar nga mga tuig​—buot ingnon, mga tuig diin ang mga bulan maoy lunar apan ang mga tuig maoy solar. Kini gihimo pinaagi sa pagdugang ug pipila ka adlaw matag tuig o dugang bulan panahon sa partikular nga mga tuig aron mahulipan ang kulang sa 12 ka lunar nga mga bulan.

  • Kalendaryo
    Pagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
  • Kalendaryo
    Pagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
    • Wala ipakita sa Bibliya kon unsa nga metodo ang orihinal nga gigamit sa pagtino kon kanus-a isal-ot ang dugang nga mga adlaw o dugang nga bulan. Apan makataronganon nga ang equinox sa tingpamulak o sa tinghunlak maoy giya sa pagtino kon ang mga yugto sa panahon nagkulang aron ipasibo ang kalendaryo. Bisan tuod wala hisgoti nga espesipiko diha sa Bibliya, ang ika-13 nga bulan nga idugang sa mga Israelinhon aron mahimo kini nga pagpasibo gitawag, sa kapanahonan human sa pagkadestiyero, nga Veadar, o ang ikaduhang Adar.

      Wala kitay makitang rekord sa usa ka tino o sumbanan nga Hudiyohanong kalendaryo una pa sa ikaupat nga siglo sa atong Komong Panahon (mga 359 K.P.), sa dihang si Hillel II naglatid nga ang mga leap year nga may 13 ka bulan mao ang ika-3, ika-6, ika-8, ika-11, ika-14, ika-17, ug ika-19 nga tuig sa matag 19 ka tuig. Ang maong 19-ka-tuig nga siklo kasagarang gitawag nga Metonikong siklo, nga naggikan sa ngalan sa Gregong matematisyan nga si Meton (sa ikalimang siglo W.K.P.), bisan tuod nga adunay ebidensiya usab nga ang maong siklo natino na sa mga Babilonyanhon una pa kaniya. (Tan-awa ang Babylonian Chronology, 626 B.C.–A.D. 75, sinulat ni R. A. Parker ug W. H. Dubberstein, 1971, pp. 1, 3, 6.) Gipatin-aw niini nga siklo nga sa matag 19 ka tuig ang bag-o ug takdol nga mga bulan mahitabo pag-usab sa samang mga adlaw sa solar nga tuig.

      Ang Hudiyohanong mga bulan magsugod gikan sa usa ka bag-ong bulan ngadto sa sunod nga bag-ong bulan. (Isa 66:23) Busa, ang usa ka Hebreohanong pulong, ang choʹdhesh, nga gihubad nga “bulan” (Gen 7:11) o “bag-ong bulan” (1Sa 20:27), maoy kaamgid sa cha·dhashʹ, nga nagkahulogang “bag-o.” Ang laing pulong alang sa bulan, ang yeʹrach, gihubad nga “lunar nga bulan.” (1Ha 6:38) Sa ulahing mga yugto, gigamit ang kalayo nga mga timaan o kaha gipadala ang mga mensahero aron ipahibalo sa katawhan ang pagsugod sa bag-ong bulan.

      Sa Bibliya ang tagsatagsa ka bulan sagad nga gipaila lamang kon ikapila kini nga bulan sa tuig, gikan sa una hangtod sa ika-12 nga bulan. (Jos 4:19; Num 9:11; 2Cr 15:10; Jer 52:6; Num 33:38; Eze 8:1; Lev 16:29; 1Ha 12:32; Esd 10:9; 2Ha 25:1; Deu 1:3; Jer 52:31) Upat lamang ka bulan ang ginganlan sa wala pa ang pagkadestiyero didto sa Babilonya, nga mao, ang Abib, ang unang bulan (Ex 13:4); Ziv, ang ikaduha (1Ha 6:37); Etanim, ang ikapito (1Ha 8:2); ug ang Bul, ang ikawalo (1Ha 6:38). Ang mga kahulogan niini nga mga ngalan maoy sumala sa yugto sa panahon, sa ingon naghatag ug dugang pamatuod sa usa ka lunisolar nga tuig.​—Tan-awa ang tagsatagsa ka bulan sumala sa ilang ngalan.

      Sa kapanahonan human sa pagkadestiyero ang mga ngalan sa mga bulan nga gigamit sa Babilonya gigamit usab sa mga Israelinhon, ug pito niini ang gihisgotan: Nisan, ang unang bulan, nga gipuli sa Abib (Est 3:7); Sivan, ang ika-3 nga bulan (Est 8:9); Elul, ang ika-6 (Neh 6:15); Kislev, ang ika-9 (Zac 7:1); Tebet, ang ika-10 (Est 2:16); Sebat, ang ika-11 (Zac 1:7); ug Adar, ang ika-12 (Esd 6:15).

      Ang mga ngalan sa uban pang lima ka bulan human sa pagkadestiyero makita diha sa Hudiyohanong Talmud ug sa ubang mga sinulat. Mao kini ang Iyyar, ang ika-2 nga bulan; Tamuz, ang ika-4; Ab, ang ika-5; Tisri, ang ika-7; ug ang Hesvan, ang ika-8. Ang ika-13 nga bulan nga isal-ot sa popanahon ginganlan ug Veadar, o ang ikaduhang Adar.

      Sa ulahi gitino ang espesipikong gidaghanon sa mga adlaw sa kadaghanan sa mga bulan. Ang Nisan (Abib), Sivan, Ab, Tisri (Etanim), ug ang Sebat kanunayng adunay 30 ka adlaw ang matag usa; ang Iyyar (Ziv), Tamuz, Elul, ug ang Tebet kanunayng adunay 29 ka adlaw ang matag usa. Apan, ang Hesvan (Bul), Kislev, ug ang Adar mahimong adunay 29 o kaha 30 ka adlaw. Ang pag-usab-usab sa gidaghanon sa mga adlaw niining tulo ka bulan nakatabang sa paghimog hinungdanong mga pagpasibo sa lunar nga kalendaryo ug nakatabang usab aron dili matunong ang pipila ka kapistahan diha sa mga adlaw nga giisip nga gidili sa ulahing Hudiyong relihiyosong mga pangulo.

Cebuano Publications (1983-2025)
Log Out
Log In
  • Cebuano
  • Ipasa
  • Setting
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Kondisyones sa Paggamit
  • Polisa sa Pribasiya
  • Mga Setting sa Pribasiya
  • JW.ORG
  • Log In
Ipasa