-
ArabiaPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
-
-
Mga Tribo sa Arabia. Ang Arabia sa kapulihay nahimong pinuy-anan sa daghang banay human sa Lunop nga gitala sa Genesis kapitulo 10. Sa Semitikanhong sanga, si Joktan mao ang amahan sa mga pangulo sa 13 ka lainlaing mga tribo sa Arabia; samtang tulo sa mga kaliwat ni Aram, si Uz, Geter, ug Mas, lagmit nga nagpuyo sa dapit sa A sa Arabia ug sa Desyerto sa Sirya. (Gen 10:23, 26-29) Ang tigpuyo sa tolda nga mga Ismaelinhon nagbalhinbalhin sa Peninsula sa Sinai, tabok sa A nga Arabia ug hangtod sa Asirya. (Gen 25:13-18) Ang mga Midianhon nahimutang sa kinadak-ang bahin sa AK sa Arabia sa S sa Gulpo sa ʽAqaba. (Gen 25:4) Ang mga kaliwat ni Esau nagpuyo sa bukirong rehiyon sa Edom dapit sa HS sa Patayng Dagat. (Gen 36:8, 9, 40-43) Gikan sa Hamitikanhong sanga ubay-ubayng kaliwat ni Cus, lakip na si Havila, Sabta, Raama ug ang iyang mga anak nga lalaki nga si Sheba ug Dedan, ug si Sabteca, lagmit sa kinadak-ang bahin nagpuyo sa habagatang dapit sa Peninsula sa Arabia.—Gen 10:7.
Ang karaang mga inskripsiyon sa Asirya ug Babilonya naghisgot sa nagkalainlaing tribo sa Arabia. Si Salmaneser III naglista kang “Gindibuʼ, gikan sa Arabia.” Si Zabibe ug Samsi gihisgotan ingong mga rayna sa Arabia diha sa mga inskripsiyon ni Tiglat-pileser III. Si Sargon II naghisgot kang “Samsi, nga rayna sa Arabia (ug) Itʼamar nga Sabaeanhon.” Ang ubang mga inskripsiyon nga cuneiform naghisgot sa mga Sabai, Nabaiti, Qidri, ug sa mga Idibaili, Masai, ug Temai.—Itandi ang Gen 25:3, 13-15.
Ang mga Paghisgot sa Bibliya. Ang Hadhramaut, usa sa upat ka dagkong karaan nga mga gingharian sa Habagatang Arabia, sagad nga gituohang mao ang Hazarmavet sa Genesis 10:26. Ang Wadi Hadhramaut, usa ka taas nga walog nga buyon sa H nga baybayon sa Arabia, mao ang sentro sa gingharian nga ang kaulohan niini didto sa Shabwa. Ang ubang mga ngalan nga makaplagan sa Bibliya ingong mga dapit sa Arabia mao ang Dedan, Tema, Duma, ug Buz.—Isa 21:11-14; Jer 25:23, 24.
Si Abraham mipanaw duol sa utlanan libot sa Arabia sa dihang milalin gikan sa Ur sa mga Caldeanhon paingon sa yuta sa Canaan. Sa dihang sa ulahi naobligar sa paglugsong ngadto sa Ehipto, lagmit nga siya nakaagi sa usa ka bahin sa Arabia pinaagi sa paglatas sa amihanang bahin sa Peninsula sa Sinai (imbes nga sundon ang ruta ubay sa Kabaybayonan sa Mediteranyo), ingon man usab sa iyang panaw pagbalik. (Gen 12:10; 13:1) Ang drama sa basahon ni Job nahitabo didto sa yuta sa Uz sa amihanang Arabia (Job 1:1), ug ang mga manunulong nga Sabeanhon nga miatake sa katigayonan niining “labing bantogan sa tanan nga taga-Sidlakan” maoy usa ka tribo sa Arabia nga lagmit naggikan kang Joktan. (Job 1:3, 15; Gen 10:26-28) Ang tulo ka “maghuhupay” ni Job ug si Elihu mopatim-aw usab nga naggikan sa mga dapit sa Arabia. (Job 2:11; 32:2) Si Moises migugol ug 40 ka tuig sa Arabia sa dihang mipuyo uban kang Jetro nga Midianhon. (Ex 2:15–3:1; Buh 7:29, 30)
-
-
ArabiaPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
-
-
Ang Himyarinhon nga Gingharian, nga migahom sa Habagatang Arabia sa mga 115 W.K.P., naghimo sa Zafar nga kaulohan niini (gituohan sa uban nga mao ang Separ sa Genesis 10:30). Dapit sa A ang mga Nabataeanhon (lagmit naggikan kang Nebaiot sa Genesis 25:13), nga ang ilang kaulohan didto sa Petra sa batoong lugot sa Edom, nahimong gamhanan sukad sa ikaupat nga siglo W.K.P. Sa ulahi ilang gipakaylap ang ilang pagkontrolar sa tibuok H nga bahin sa Negeb ug hangtod sa Moab ug sa rehiyon sa S sa Jordan. Sulod sa pipila ka tuig sa unang siglo W.K.P. ug usab sa unang siglo K.P. sila nagmando sa Damasco. Ang ilang hari nga si Aretas IV (mga 9 W.K.P.–40 K.P.) gihisgotan sa 2 Corinto 11:32 labot sa pag-ikyas ni Pablo gikan sa Damasco, nga gihubit sa Buhat 9:23-25. Si Herodes Antipas nakigminyo sa anak nga babaye ni Aretas IV apan nagdiborsiyo kaniya aron minyoan si Herodias.—Mar 6:17; tan-awa ang ARETAS.
-
-
ArabianoPagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1
-
-
Ang daghang tribo sa Arabia maoy Semitikanhon, nga naggikan kang Sem pinaagi kang Joktan; ang uban maoy Hamitikanhon, nga naggikan sa anak nga lalaki ni Ham nga si Cus. (Gen 10:6, 7, 26-30) Ang pipila sa mga kaliwat ni Abraham pinaagi kang Agar ug Ketura mipuyo usab sa Arabia, sama sa mga anak ni Ismael nga “nanimuyo gikan sa Havila duol sa Sur, nga didto sa atubangan sa Ehipto, hangtod sa Asirya.” (Gen 25:1-4, 12-18) Ang mga kaliwat ni Esau nga nagpuyo sa bukirong rehiyon sa Seir maoy lakip usab sa katibuk-ang klasipikasyon sa mga Arabiano.—Gen 36:1-43.
Sa kinadak-ang bahin, ang mga Arabiano maoy katawhang tigbalhinbalhin ug puyo, tigbuhig kahayopan, ug nagpuyo sa mga tolda. (Isa 13:20; Jer 3:2) Hinuon, ang uban maoy mga negosyante ug ang pipila gihisgotan ingong mga magpapatigayon sa Tiro. (Eze 27:21) Ang mga alagad sa Diyos sa makadaghan nakiglabot kanila. Ang mga magpapatigayon nga Midianhon nga nagpaingon sa Ehipto nga gibaligyaan kang Jose maoy mga Arabiano, mao man usab ang mga Sabeanhon gikan sa H sa Arabia nga misulong sa bakahan ug sa mga asna ni Job. (Gen 37:28; Job 1:1, 15) Sulod sa ilang 40-ka-tuig nga panaw sa kamingawan ang mga Israelinhon nakaagom ug katalagman tungod sa ilang pagpakiglabot sa mga Midianhon nga magsisimba kang Baal (Num 25:6, 14-18), ug sa panahon sa mga Maghuhukom, ang panon sa nagsakay ug kamelyo nga mga Arabiano kanunayng misulong sa Israel sulod sa pito ka tuig hangtod nga si Maghuhukom Gideon grabeng nagpildi kanila.—Huk 6:1-6; 7:12-25.
-