HAVOT-JAIR
[Kabalangayan sa mga Tolda ni Jair].
Mga balangay nga nahimutang sa teritoryo sa Manases sa S sa Jordan. Sanglit may mga panahon nga ang “Gilead” nagtumong usab sa tibuok kayutaan sa Israel sa S sa Jordan (Jos 22:9), mahimong kini ang hinungdan kon nganong ang Havot-jair gihisgotan ingong anaa sa Gilead (Num 32:40, 41), bisan tuod giingon sa ubang mga teksto nga ang maong mga balangay anaa sa Basan.—Deu 3:14; Jos 13:29, 30.
Si Jair (usa ka kaliwat ni Juda pinaagi kang Hesron, apan giisip usab ingong kaliwat ni Manases), nga usa ka katalirongan ni Moises, mao ang nag-ilog niining “kabalangayan sa mga tolda,” nga dayag nga 23 ang gidaghanon, ug iya kining ginganlan nga Havot-jair, pinasukad sa iyang ngalan. (Num 32:39-41; Deu 3:14; 1Cr 2:3, 21-23; tan-awa ang JAIR Num. 1.) Katuigan sa ulahi, ang 30 ka siyudad nga gipanag-iya sa 30 ka anak nga lalaki ni Maghuhukom Jair gitawag ug Havot-jair. Giisip sa pipila ka kritiko nga kini maoy usa ka panagsumpaki maylabot sa gigikanan sa ngalang Havot-jair. Apan, ang asoy sa Mga Maghuhukom wala mag-ingon nga ang ngalang Havot-jair unang gigamit niining maong ulahi nga yugto. Gipakita lamang niini nga sa panahon sa pagsulat, ang maong ngalan padayong gigamit ug gipadapat ngadto niining 30 ka siyudad.—Huk 10:3, 4.
Sa panahon sa paghari ni Solomon, ang kabalangayan sa mga tolda ni Jair maoy lakip sa usa sa mga distrito nga ilalom sa usa sa iyang mga luyoluyo. (1Ha 4:7, 13) Ang 60 ka siyudad nga gihisgotan sa 1 Hari 4:13 ug sa ubang mga teksto (Jos 13:30; 1Cr 2:23) niadtong panahona maoy kinutaang mga siyudad sa rehiyon sa Argob didto sa Basan ug lagmit wala maglakip sa daghang kalungsoran sa kabanikahan. (Itandi ang Deu 3:4, 5.) Ang “kabalangayan sa mga tolda” ni Jair lagmit nga lahi niining 60 ka siyudad, apan kini dili matino.
Sa usa ka dili-matinong panahon sa kasaysayan sa Israel, giilog sa Gesur ug Sirya ang Havot-jair.—1Cr 2:23.