[Pangulong Opisyal sa Palasyo].

Kini mao ang titulo sa pangulong opisyal sa palasyo sa mga kagamhanan sa Asirya ug Babilonya. Ang Rabsaris maoy sakop sa komite nga gilangkoban sa tulo ka hataas nga mga dignitaryo sa Asirya nga gipadala sa hari sa Asirya aron pasurenderon ang Jerusalem sa panahon ni Haring Ezequias.​—2Ha 18:17.

Ang Rabsaris maoy usa sa mga opisyal sa Babilonya nga nagkontrolar sa Jerusalem alang kang Nabucodonosor sa dihang ang siyudad napukan niadtong 607 W.K.P., ug si Nebusazban ang ginganlan nga mao ang Rabsaris sa dihang gisugo si Jeremias nga mopuyo uban kang Gedalias. (Jer 39:​3, 13, 14; 40:1-5) May nakubkoban nga mga inskripsiyon nga makita kini nga titulo.​—Bulletin of the Israel Exploration Society, Jerusalem, 1967, Tomo XXXI, p. 77; Le palais royal d’Ugarit, III, Paris, 1955, Num. 16:​162, p. 126.

[gikan sa Akadianhong pinulongan, nga lagmit nagkahulogang “Pangulong Magtitiing”].

Ang titulo sa usa ka pangunang opisyal sa Asirya. (2Ha 18:17) Usa ka inskripsiyon sa usa ka tinukod sa Asiryanhong hari nga si Tiglat-Pileser III nag-ingon: “Gipadala ko ang akong opisyal, ang rabsaq, ngadto sa Tiro.” Lain pa, diha sa usa ka papan didto sa British Museum, usa ka inskripsiyon ni Haring Ashurbanipal mabasa: “Ako nagmando nga idugang sa akong kanhing kasundalohan (sa Ehipto) ang rabsaq.”​—Ancient Near Eastern Texts, giedit ni J. Pritchard, 1974, pp. 282, 296.

Samtang gilikosan ni Senakerib nga hari sa Asirya ang Judeanhon nga kuta sa Lakis, siya nagpadalag dakong panon sa kasundalohan ngadto sa Jerusalem ubos kang Tartan, ang pangulong komandante, duyog sa duha ka laing hataas nga mga opisyal, ang Rabsaris ug ang Rabsake. (2Ha 18:17; ang tibuok asoy mabasa usab diha sa Isa kap 36, 37.) Niining tulo ka labawng mga opisyal sa Asirya, ang Rabsake mao ang pangunang tigpamaba sa dihang gipaningkamotan nga pugson si Haring Ezequias sa pagsurender. (2Ha 18:19-25) Ang tulo nagbarog duol sa agianan sa tubig sa ibabaw nga linaw. Kini nga Rabsake, kansang personal nga ngalan wala ibutyag, maoy usa ka larinong mamumulong sa pinulongang Hebreohanon ug Siryanhon. Siya misinggit sa pinulongang Hebreohanon ngadto kang Haring Ezequias, apan tulo ka opisyal ni Ezequias ang migula sa pagsugat kaniya. Gihangyo sa mga opisyal ni Haring Ezequias si Rabsake nga makigsulti kanila sa pinulongang Siryanhon inay sa pinulongan sa mga Hudiyo tungod kay ang ordinaryong mga tawo nga anaa sa paril nagapamati. (2Ha 18:​26, 27) Apan ang kahimtang maoy pabor sa katuyoan ni Rabsake ingong usa ka tigpropaganda. Buot niya nga makadungog ang katawhan, aron sila mangaluya. Pinaagi sa mga pulong nga gituyo sa pagpalisang, sa dili tinuod nga mga saad ug kabakakan, sa pagpakaulaw, ug sa pagbiaybiay kang Jehova, gipakusgan pa gayod ni Rabsake ang iyang tingog sa pagpakigsulti diha sa pinulongang Hebreohanon, nga nagpahayag ug mga argumento ngadto sa katawhan aron luiban si Haring Ezequias pinaagi sa pagsurender ngadto sa kasundalohan sa Asirya. (2Ha 18:28-35) Bisan pa niana, ang katawhan sa Jerusalem nagmaunongon ngadto kang Ezequias.​—2Ha 18:36.