UZZIAS
[Ang Akong Kusog Mao si Jehova].
1. Usa ka Kohatnon nga Levihanon; “anak nga lalaki” ni Uriel.—1Cr 6:22-24.
2. Usa ka tawo kansang anak nga lalaking si Jonatan maoy usa ka opisyal ni Haring David.—1Cr 27:25.
3. Hari sa Juda nga gitawag usab ug Azarias. Si Uzzias, nga anak nga lalaki ni Amazias pinaagi sa iyang asawa nga si Jecolias, naghari sulod sa 52 ka tuig (829-778 W.K.P.). Niining yugtoa si Jeroboam (II), Zacarias, Salum, Menahem, Pekahias, ug Peka sunodsunod nga nagmando sa amihanang gingharian. (2Ha 15:1, 2, 8, 10, 13, 14, 17, 23, 25, 27; 2Cr 26:3) Ang mga manalagna nga si Isaias (1:1; 6:1), Oseas (1:1), Amos (1:1), ug tingali si Joel maoy mga katalirongan ni Uzzias. Sulod sa pagmando niini nga hari nasaksihan ang usa ka kusog kaayong linog.—Zac 14:5.
Human mamatay ang iyang amahan, ang 16-anyos nga si Uzzias gihimong hari sa katawhan sa Juda. (2Ha 14:21; 2Cr 26:1) Apan sumala sa 2 Hari 15:1, si Uzzias nahimong hari sa ika-27 nga tuig ni Haring Jeroboam (II) sa Israel. Sanglit pinasukad niini ang pagmando ni Uzzias magsugod mga 12 ka tuig human mamatay ang iyang amahan, siya “nahimong hari” sa linain nga diwa. Lagmit nga sa ika-27 nga tuig ni Haring Jeroboam, ang duha-ka-tribong gingharian sa Juda nahigawas na gikan sa pagkasakop sa amihanang gingharian, nga tingali nagsugod sa dihang napildi ni Haring Jehoas sa Israel si Amazias nga amahan ni Uzzias. (2Cr 25:22-24) Busa si Uzzias lagmit nahimong hari sa ikaduhang higayon sa diwa nga siya nahigawas gikan sa pagmando ni Haring Jeroboam (II) sa Israel.
Gibuhat ni Uzzias kon unsay “matarong sa mga mata ni Jehova.” Kini maoy tungod sa iyang pagpatalinghog sa maayong pagpanudlo sa usa ka tawo nga ginganlag Zacarias (dili ang manalagna nga may samang ngalan nga nabuhi sa ulahi nga panahon). Apan ang iyang mga sakop nagpadayon sa dili-hustong paghalad diha sa hatag-as nga mga dapit.—2Ha 15:3, 4; 2Cr 26:4, 5.
Si Uzzias nabantog tungod sa iyang militaryong mga kalamposan, nga nahimo uban sa tabang ni Jehova. Iyang gipasig-uli ang Elat (Elot) ngadto sa gingharian sa Juda ug gitukod pag-usab kanang siyudara nga nahimutang sa ulohang bahin sa Gulpo sa ʽAqaba. Siya malamposong nakiggubat sa mga Filistehanon, nga nagbuslot sa mga paril sa Gat, Jabne, ug Asdod, ug human niana siya nagtukod ug mga siyudad sa teritoryo sa Asdod. Si Uzzias nagmadaogon batok sa mga Arabiano ug mga Meunim, ug gihimo niyang mga tighatag ug tributo sa Juda ang mga Ammonhanon. Ang iyang gamhanang mga manggugubat nga nasangkapan pag-ayo mikabat ug 307,500 ka tawo ubos sa pagmando sa 2,600 ka pangulo sa mga balay o banay sa mga amahan. Si Uzzias nagpalig-on sa mga kuta sa Jerusalem ug naghimo didto ug mga kasangkapan sa gubat.—2Ha 14:22; 2Cr 26:2, 6-9, 11-15.
Kini nga hari may dakong kaikag usab sa pagpanguma ug pagpamuhig kahayopan. Si Uzzias nagkalot ug daghang atabay aron sa pagtaganag igong abiyo sa tubig alang sa kahayopan ug nagtukod ug mga torre sa kamingawan, lagmit aron sa pagpanalipod sa gipasibsib nga mga panon sa kahayopan ug mga panon sa mga karnero gikan sa mga bandido. Ang pagpanguma ug ang pag-atiman sa kaparasan diha sa kabukiran ug sa Carmelo gibuhat ubos sa iyang pagdumala.—2Cr 26:10.
Mopatim-aw nga ang naangkong mga kalamposan tungod sa pagkautokan ni Uzzias misangpot sa iyang pagkamapahitas-on hangtod nga siya nanghilabot sa Balaang lawak sa templo aron sa pagsunog ug insenso. Ang Hataas nga Saserdoteng si Azarias, nga gikuyogan sa 80 ka luyoluyong mga saserdote, misunod dayon sa hari ngadto sa templo ug nagbadlong kaniya tungod niining buhat nga supak sa balaod, nga nag-awhag kaniya sa pagbiya sa sangtuwaryo. Samtang ang insensaryo sa pagsunog ug insenso diha pa sa iyang kamot ug napungot sa mga saserdote, si Uzzias milagrosong nataptan ug sanla diha sa iyang agtang, nga tungod niana gidali siya sa pagpagula sa mga saserdote gikan sa templo. Ingong mahugaw nga sanlahon, si Uzzias gidid-an sa pagsimba diha sa sangtuwaryo ug dili makabuhat sa harianong mga katungdanan. Busa, samtang si Uzzias nagpabilin sa usa ka balay hangtod sa adlaw sa iyang kamatayon, ang iyang anak nga lalaki nga si Jotam ang nagdumala sa mga kalihokan sa estado.—2Cr 26:16-21.
Mahitungod sa iyang kamatayon ug paglubong, ang 2 Cronicas 26:23 nagtaho: “Sa kataposan si Uzzias natulog uban sa iyang mga katigulangan; ug busa ilang gilubong siya uban sa iyang mga katigulangan, apan didto sa lubnganang yuta nga ila sa mga hari, kay sila miingon: ‘Siya usa ka sanlahon.’” Kini nagpasabot tingali nga, tungod sa iyang pagkasanlahon, si Uzzias gilubong diha sa luna sa usa ka yuta nga sikbit sa sementeryo sa mga hari inay nga gilubong diha sa kinubkob sa bato nga lubnganan.
Ang usa ka plake nga anapog nga nakaplagan sa Jerusalem ug gituohang may petsa nga sukad pa sa unang siglo K.P. may inskripsiyon nga ingon niini: “Dinhi gidala ang mga bukog ni Uzzias, hari sa Juda. Dili pagabuksan.”—HULAGWAY, Tomo 1, p. 960.
4. Usa ka Levihanong saserdote sa “mga anak ni Harim” (1Cr 24:8; Esd 2:36, 39) nga lakip niadtong nagpapahawa sa ilang langyawng mga asawa agig pagsunod sa tambag ni Esdras.—Esd 10:10, 11, 21, 44.
5. Usa ka kaliwat ni Juda pinaagi kang Perez kansang “anak nga lalaki” nga si Ataias gitala nga lakip sa mga pumoluyo sa Jerusalem sa panahon ni Nehemias.—Neh 11:4.