IRO SA PANGAYAM

[Heb., zar·zirʹ moth·naʹyim].

Usa ka tulin kaayo, hait ug panan-aw nga iro, talinison ug simod, yagpison ug lawas, ug may taas, kusgan nga mga tiil. Apan, dili gayod tino kon unsay gipaila sa Hebreohanong ekspresyon, nga sa literal nagkahulogang “ang [hayop] nga binaksan sa balat-ang (dapidapi).” Gigamit sa daghang hubad sa Bibliya ang “iro sa pangayam” diha sa Proverbio 30:​31, apan diha sa mga nota o footnote gitala ang “kabayong iggugubat” ug “sunoy” ingong laing mga hubad. (AS, NW, Ro) Ang hubad nga “sunoy” o “laking manok” (AT, Dy, JB, Kx, Mo, RS) gipaluyohan sa Gregong Septuagint ug sa Latin nga Vulgate. Apan, ang “iro sa pangayam” maoy tukmang hubad kay kini mohaom sa kahubitan sa hayop nga maambong sa “paglakaw” niini. (Pr 30:29) Ang iro sa pangayam naorasan nga makadagan sa gikusgon nga mga 64 km/oras (40 mko). Lain pa, ang kayagpis sa mga dapidapi sa iro sa pangayam, nga daw kini nga hayop “binaksan sa balat-ang,” mohaom sa giisip nga mao ang literal nga kahulogan sa Hebreohanong ngalan.