Galamiton sa Diyos sa Paglaglag

10. Kinsay gamiton ni Jehova sa pagpildi sa Babilonya?

¹⁰ Unsang gahoma ang gamiton ni Jehova aron pagpukan sa Babilonya? Nga abanteg mga 200 ka tuig, si Jehova nagpadayag sa tubag: “Ania ako nagpukaw sa mga taga-Media batok kanila, nga nag-isip sa plata nga walay kapuslanan ug kinsa, kon bahin sa bulawan, walay kahimuot niini. Ug ang ilang mga busogan modugmok bisan sa mga batan-ong lalaki. Ug ang mga bunga sa tiyan dili nila kaluy-an; sa mga anak nga lalaki ang ilang mata dili maluoy. Ug ang Babilonya, ang dayandayan sa mga gingharian, ang katahom sa garbo sa mga Caldeanhon, mahimo gayong sama sa dihang ang Diyos mipukan sa Sodoma ug Gomora.” (Isaias 13:17-19) Ang nindot kaayong Babilonya mapukan, ug ang galamiton ni Jehova aron ipahinabo kini mao unya ang mga kasundalohan gikan sa halayo, bukirong kabanikanhan sa Media.a Sa kadugayan, ang Babilonya maawaaw sama sa tuman ka mahilayong mga siyudad sa Sodoma ug Gomora.—Genesis 13:13; 19:13, 24.

11, 12. (a) Sa unsang paagi ang Media nahimong gamhanan sa kalibotan? (b) Unsang talagsaong kinaiya ang gihisgotan sa tagna bahin sa kasundalohan sa Media?

¹¹ Sa adlaw ni Isaias, ang Media ug Babilonya maoy ubos sa Asiryanhong yugo. Duolan sa usa ka siglo sa ulahi, sa 632 W.K.P., ang Media ug Babilonya naghiusa sa mga puwersa ug nagpukan sa Nineve, ang kaulohan sa Asirya. Nagbukas kadto sa dalan aron ang Babilonya mahimong gamhanan sa kalibotan. Siya wala gayoy kaamgohan nga mga 100 ka tuig human niana, siya laglagon sa Media! Si Jehova nga Diyos lamang ba ang makapahayag nianang maisogong panagna?

¹² Sa dihang gipaila ang iyang piniling galamiton sa paglaglag, si Jehova nag-ingon nga ang kasundalohan sa Media “nag-isip sa plata nga walay kapuslanan ug . . . kon bahin sa bulawan, walay kahimuot niini.” Pagkatalagsaong kinaiya alang sa mga sundalo nga nahimong gahian tungod sa pakiggubat! Ang eskolar sa Bibliya nga si Albert Barnes nag-ingon: “Sa pagkatinuod, diyutay rang nagasulong nga mga kasundalohan ang dili maimpluwensiyahan sa kalaoman sa inagaw sa gubat.” Napamatud-an ba sa kasundalohan sa Media nga si Jehova matinud-anon bahin niini? Oo. Tagda kining komento nga makaplagan diha sa The Bible-Work, nga gisulat ni J. Glentworth Butler: “Lahi sa kadaghanang nasod nga nakiggubat sukad, ang mga Medianhon, ug ilabina mga Persianhon, nag-isip nga mas bililhon ang pagpukan ug himaya kay sa bulawan.”b Tungod niini, dili katingad-an nga sa dihang gipagawas niya ang mga Israelinhon gikan sa pagkadestiyero sa Babilonya, ang Persianhong magmamando nga si Ciro nagpasig-uli kanila sa libolibong sudlanan nga ginama sa bulawan ug sa plata nga gikuha ni Nabukodonosor gikan sa templo sa Jerusalem. —Esdras 1:7-11.

13, 14. (a) Bisan pag dili interesado sa inagaw sa gubat, alang sa unsa ang Medianhon ug Persianhong mga manggugubat ambisyoso? (b) Sa unsang paagi gibuntog ni Ciro ang gipanghambog nga mga depensa sa Babilonya?

¹³ Bisag ang Medianhon ug Persianhong mga manggugubat dili matinguhaon ug inagaw sa gubat, sila hinunoa ambisyoso. Sila dili buot nga magpabilin nga ikaduha sa bisan unsang nasod sa panan-aw sa kalibotan. Dugang pa, gibutang ni Jehova sa ilang mga kasingkasing ang “paglaglag.” (Isaias 13:6) Busa, pinaagi sa ilang metal nga mga busogan—nga magamit dili lamang sa pagtiro sa mga gapasan kondili sa pagbunal usab ug pagpildi sa kaawayng mga sundalo, ang mga anak sa Babilonyanhong mga inahan—sila determinado nga pukanon ang Babilonya.

¹⁴ Si Ciro, ang pangulo sa Medo-Persianhong mga kasundalohan, wala mapugngi sa mga kuta sa Babilonya. Sa gabii sa Oktubre 5/6, 539 W.K.P., gimando niya ang pagpatipas sa katubigan sa Subang Eufrates. Sa namabaw ang tubig, ang mga manunulong mihinok pagsulod sa siyudad, nga misubay sa suba latas sa taga-paa nga tubig. Wala makabantay ang mga molupyo sa Babilonya, ug napukan ang Babilonya. (Daniel 5:30) Si Jehova nga Diyos nagdasig kang Isaias sa pagtagna sa maong mga panghitabo, nga wala magpaduhaduha nga Siya ang nagtultol sa mga butang.