‘USA KA PAKIGTINULORAY’ SA PANAHON SA KATAPOSAN

15. Sa unsang paagi ang hari sa habagatan ‘nakigtinuloray’ sa hari sa amihanan?

¹⁵ “Sa panahon sa kataposan ang hari sa habagatan makigtinuloray kaniya,” giingnan si Daniel sa manulonda. (Daniel 11:​40a) Ang hari sa habagatan ‘nagtulod’ ba sa hari sa amihanan sulod sa “panahon sa kataposan”? (Daniel 12:​4, 9) Tinuod gayod. Human sa unang gubat sa kalibotan, ang isip-silot nga tratado sa pakigdait nga gipahamtang diha sa niadto hari sa amihanan​—ang Alemanya​—tinong maoy ‘usa ka pakigtinuloray,’ nga maoy paghagit sa pagbalos. Human sa iyang kadaogan sa ikaduhang gubat sa kalibotan, ang hari sa habagatan nagpunting sa makalilisang nga mga armas nukleyar sa iyang kaatbang ug nag-organisar batok kaniya sa gamhanang militaryong alyansa, ang North Atlantic Treaty Organization (NATO). Mahitungod sa obra sa NATO, usa ka Britanikong historyano nag-ingon: “Kadto ang pangunang instrumento aron ‘pagpugong’ sa USSR, nga sa maong panahon gisabot nga pangunang hulga sa kalinaw sa Uropa. Ang misyon niadto milungtad ug 40 ka tuig, ug natuman uban ang dili-malalis nga kalamposan.” Sa pag-aginod sa katuigan sa Bugnawng Gubat, ang ‘pagtulod’ sa hari sa habagatan naglakip sa abanteg-teknolohiya nga pangespiya ingon man diplomatiko ug militaryong mga opensiba.

16. Unsay sanong sa hari sa amihanan sa pagtulod sa hari sa habagatan?

¹⁶ Unsay sanong sa hari sa amihanan? “Batok kaniya ang hari sa amihanan mosulong uban ang mga karo ug uban ang mga mangangabayo ug uban ang daghang barko; ug siya mosulod gayod sa kayutaan ug mobanlas ug moagi.” (Daniel 11:​40b) Ang kasaysayan sa kataposang mga adlaw naglakip sa hingaping pagpahalapad sa hari sa amihanan. Panahon sa ikaduhang gubat sa kalibotan, gibanlasan sa Nazi nga “hari” ang iyang mga utlanan ngadto sa kayutaan sa palibot. Sa pagkatapos nianang gubata, ang misunod nga “hari” nagtukod ug usa ka gamhanang empiryo. Panahon sa Bugnawng Gubat, ang hari sa amihanan nakigbugno sa iyang kaatbang diha sa iyang suportadong mga gubat ug mga pag-alsa sa Aprika, Asia, ug Latin Amerika. Gilutos niya ang tinuod nga mga Kristohanon, nga nagbalda​—apan wala gayod makapahunong​—sa ilang kalihokan. Ug ang iyang militaryo ug politikanhong mga opensiba nagpahinabo nga daghang kayutaan nailalom sa iyang gahom. Kini tukmang gitagna sa manulonda: “Siya mosulod gayod sa yuta sa Dayandayan [ang espirituwal nga kahimtang sa katawhan ni Jehova], ug daghang kayutaan ang mangatumba.”​—Daniel 11:41a.

[Mga hulagway sa panid 279]

Ang ‘pagtulod’ sa hari sa habagatan naglakip sa abanteg-teknolohiya nga pagpangespiya ug hulga sa militaryong lihok