Gilamoy ba Niini si Jonas?
ANG Bibliya nagsugilon kanato nga si Jonas, usa ka manalagna ni Jehova sa ika-siyam nga siglo W.K.P., nga mikalagiw gikan sa iyang asaynment, misakay ug barko. Sa panahon sa unoson nga paglawig sa Mediteraneo, gitambog siya sa dagat sa mga tripulante. “Gisugo ni Jehova ang usa ka dakong isda sa paglamoy kang Jonas, mao nga si Jonas diha sa sulod sa isda sa tulo ka adlaw ug tulo ka gabii.”—Jonas 1:3-17.
Ang uban moingon, ‘Imposible! Walay mananap sa dagat ang makalamoy ug tawo.’ Apan ang sperm whale (matang sa balyena) o ang white shark (puting iho) makahimo sa paglamoy. Sa dili pa dugay, ang National Geographic (Disyembre 1992) nagtanyag ug laing posibilidad—ang whale shark. Ang labing dakong iho nga nailhan, kini modako ngadto sa 20 ka metros ug motimbang ug 70 ka tonelada.
“Ang talagsaong anatomiya sa tungol sa maong iho mohaom sa sugilanon ni Jonas. Mahanduraw mo dayon ang imong kaugalingon nga nasuyop nga wala tuyoa sa baba sa maong iho, nga dako . . . Ang samag langob nga baba bisan sa gamayng adulto niining whale shark makapasulod ug duha ka Jonas.”
Ang gagmayng mga sagbot ug mga mananap sa dagat ang ginakaon sa whale shark, nga “moagi ra sa tutunlan ngadto sa dako ug mainat-inat nga tigomanan sa pagkaon nga mao ang tungol.” Apan, sa unsang paagi makagawas ang tawo? Ang National Geographic nag-ingon: “Ang mga iho dunay maayong paagi sa pagpagawas sa dagkong mga butang nga gahi nga hilison nga ilang natulon . . . Ang iho makahimo sa hinayhinayng pagbasiyo sa iyang tungol pinaagi sa pagdigwa niini ug itulod ang sulod niini diha sa baba. . . . Busa, hamloy nga mogawas ka diha sa alpombra nga gihanigan ug danlog nga substansiya, mas niwang apan tingalig mas maalamon tungod sa maong kasinatian.”
Karon ang whale shark dili makita diha sa Mediteraneo, hinuon sila nakita sa halayong amihanan sa Siyudad sa New York. Didto ba kaha sila sa Mediteraneo sa panahon ni Jonas? Kinsay nasayod? Ang Bibliya dili espesipiko kon unsang matanga sa mananap sa dagat ang gigamit ni Jehova, apan gipamatud-an mismo ni Jesus nga ang asoy ni Jonas tinuod.—Mateo 12:39, 40.
[Picture Credit Line sa panid 32]
Norbert Wu/Peter Arnold Inc.