Watchtower ONLINE NGA LIBRARYA

“Paminawa ang Akong Pagdepensa”

“Bug-os nga Pagpamatuod” sa Gingharian sa Diyos
- 11. Unsay gitambag sa mga ansiyano kang Pablo, ug unsay nalangkit sa pagtuman niana? (Tan-awa usab ang footnote.)
  
  ¹¹ Bisan pag dili tinuod ang mga hulungihong, kana nakatugaw gihapon sa Hudiyo nga mga magtutuo. Busa ang mga ansiyano misugyot kang Pablo kon unsay buhaton: “Kami dunay upat ka tawo nga may panaad. Ubana kining mga tawhana ug hinloi ang imong kaugalingon sa seremonyal nga paagi uban kanila ug bayri ang ilang mga gasto, aron nga makapakiskis sila sa ilang ulo. Unya ang tanan mahibalo nga dili tinuod ang mga hulungihong nga gisulti kanila bahin kanimo, kondili nga ikaw nagkinabuhi nga masinugtanon sa Balaod.”c—Buh. 21:23, 24.
  
  12. Sa unsang paagi si Pablo mipahiuyon ug mikooperar sa mga ansiyano sa Jerusalem?
  
  ¹² Si Pablo mahimong mangatarongan nga ang problema mao ang pagkamasiboton sa Hudiyo nga mga magtutuo sa Moisesnong Balaod, dili ang mga hulungihong bahin kaniya. Apan siya andam mopahiuyon ug mosunod sa mga ansiyano, basta dili niya malapas ang diyosnong mga prinsipyo. Sa nangagi siya misulat: “Ngadto nilang nailalom sa balaod nahimo kong samag nailalom sa balaod, bisan tuod dili ko ilalom sa balaod, aron makabig nako silang nailalom sa balaod.” (1 Cor. 9:20) Niadtong higayona, si Pablo mikooperar sa mga ansiyano sa Jerusalem ug nahimong “samag nailalom sa balaod.” Sa iyang pagbuhat niana, siya maayong sulondan kanato karon sa pagkooperar sa mga ansiyano ug dili pag-insistir sa atong gusto.—Heb. 13:17.
  
  Basta walay nalapas nga mga prinsipyo sa Kasulatan, si Pablo mipahiuyon. Ingon ba ka usab niana?
  
  ANG BALAOD SA ROMA UG ANG ROMANONG MGA LUNGSORANON
  
  Ang mga awtoridad sa Roma sagad dili manghilabot sa lokal nga kahikayan sa usa ka probinsiya. Busa ang balaod sa mga Hudiyo mao ang kasagarang gisunod sa mga kahikayan sa mga Hudiyo. Nalangkit lang ang mga Romano sa kaso ni Pablo tungod kay ang kagubot nga nahitabo sa pag-adto niya sa templo nakatugaw sa kalinaw sa siyudad.
  
  Ang ordinaryong katawhan sa probinsiya diyutay rag katungod sa Imperyo sa Roma. Apan lahi kon Romanong lungsoranon ang usa.f Ang usa ka Romanong lungsoranon may pipila ka katungod ug kagawasan nga giila ug gitahod sa tibuok imperyo. Pananglitan, supak sa balaod nga gaposon o kulatahon ang Romanong lungsoranon nga wala pa mahukmi, kay kana angay lang sa mga ulipon. Ang Romanong mga lungsoranon may katungod usab sa pag-apelar sa mga desisyon sa gobernador sa probinsiya ngadto sa emperador, didto sa Roma.
  
  Daghan ang paagi sa pagbaton ug Romanong pagkalungsoranon. Ang una maoy pagpanunod niana. Usahay, iganti sa mga emperador ang pagkalungsoranon ngadto sa mga indibiduwal o sa gawasnong katawhan sa tibuok nga mga siyudad o distrito tungod sa mga serbisyo nga ilang nahimo. Ang ulipon nga nagpalit sa iyang kagawasan gikan sa usa ka Romanong lungsoranon, ang ulipon nga gihatagag kagawasan sa usa ka Romano, o ang beterano nga nakig-away uban sa Romanhong kasundalohan mahimong usa ka Romanong lungsoranon. May pipila ka kahimtang nga ang pagkalungsoranon mahimong paliton usab. Busa ang komandante militar nga si Claudio Lisias miingon kang Pablo: “Mibayad kog dako aron mabatonan ang mga katungod ingong Romano.” Si Pablo mitubag: “Apan ako natawo nga Romano.” (Buh. 22:28) Busa lagmit usa sa mga lalaking katigulangan ni Pablo ang nahimong lungsoranon sa Roma, bisag dili tino kon sa unsang paagi na nahitabo.
  
  f Sa unang siglo C.E., lagmit diyutay ra ang Romanong lungsoranon nga nagpuyo sa Judea. Niadto lamang ikatulong siglo nga ang tanang nagpuyo sa mga probinsiya nga sakop sa Roma gihatagan ug Romanong pagkalungsoranon.

“Paminawa ang Akong Pagdepensa”

“Bug-os nga Pagpamatuod” sa Gingharian sa Diyos
- c Ang mga eskolar nag-ingon nga basin kadtong mga tawhana may panaad sa pagka-Nazareo. (Num. 6:1-21) Tinuod, wala na ipatuman ang Moisesnong Balaod, nga ilalom niana gihimo ang maong panaad. Bisan pa niana, mahimong nangatarongan si Pablo nga dili sayop kon kadtong mga tawhana magtuman sa maong panaad kang Jehova. Busa, dili sayop nga sila gastohan ni Pablo ug siya mokuyog kanila. Wala gayod kita masayod kon unsa kadto nga panaad, apan bisag unsa man kadto, lagmit dili mopaluyo si Pablo sa paghalad ug usa ka hayop (ingon nga gihimo sa mga Nazareo), tungod sa pagtuo nga makahinlo kadto sa mga sala. Tungod kay diha nay hingpit nga halad sa Kristo, ang hayop nga mga halad wala nay kapuslanan. Bisag unsa pa ang gihimo ni Pablo, segurado kita nga wala siyay gihimo nga supak sa iyang konsensiya.