Pagbantay sa “mga Epicureo”

“Buotan kaayo siya! Nagkinabuhi siya diha sa taas nga mga sukdanan sa moral. Dili siya manigarilyo, mag-abuso sa droga, o mamalikas. Ang tinuod, mas maayo pa siya kay sa pipila ka nag-angkong Kristohanon!”

NAKADUNGOG ka na bang gigamit sa uban kanang pangatarongana aron ipakamatarong ang dili-tukmang panaghigalaay nga ilang ginaugmad? Makabarog ba kini ilalom sa Kasulatanhong pagsusi? Ang panig-ingnan gikan sa unang Kristohanong kongregasyon magtin-aw niining butanga.

Sa unang siglo, si apostol Pablo nagpahimangno sa kongregasyon sa Corinto: “Ayaw pagpahisalaag. Ang daotang pakig-uban nagadaot sa mapuslanong mga batasan.” Tingali ang pipila ka mga Kristohanon suod nga nakig-uban sa mga indibiduwal nga naimpluwensiyahan sa Gregong pilosopiya, lakip na nianang sa mga Epicureo. Kinsa ang mga Epicureo? Nganong nahimo silang espirituwal nga hulga sa mga Kristohanon sa Corinto? Duna bay mga tawo nga sama kanila karong adlawa, nga batok kanila kita angayng magbantay?—1 Corinto 15:33.

Kinsa ang mga Epicureo?

Ang mga Epicureo maoy mga sumusunod sa Gregong pilosopo nga si Epicurus, nga nagkinabuhi gikan sa 341 ngadto sa 270 W.K.P. Siya nagtudlo nga ang kalipay maoy bugtong o pangunang maayo sa kinabuhi. Nagpasabot ba kana nga ang mga Epicureo nagkinabuhing salawayon, walay mga prinsipyo, naghimog makauulawng mga kalihokan sa padayong pagpangita sa kalipayan? Makapatingala, si Epicurus wala magtudlo sa iyang mga sumusunod sa pagkinabuhi nianang paagiha! Hinunoa, siya nagtudlo nga ang kalipay matagamtam pag-ayo pinaagig pagkinabuhi uyon sa kaalam, kaisog, pagpugong sa kaugalingon, ug hustisya. Iyang gipasiugda ang pagpangab-ot, dili sa dihadiha ug lumalabayng kalipay, apan ang kalipay nga molahutay sa tibuok nga kinabuhi. Busa ang mga Epicureo daw maorag hamili kon itandi niadtong naglunang sa grabeng sala.​—Itandi ang Tito 1:12.

Susama sa Kristiyanidad?

Kon ikaw membro sa unang kongregasyon sa Corinto, makadayeg ka ba sa mga Epicureo? Ang pipila tingali nangatarongan nga ang maorag maayong mga pamatasan sa mga Epicureo naghimo kanilang luwas nga mga kaubanan alang sa mga Kristohanon. Mangatarongan pag dugang, ang mga taga-Corinto tingali nakamatikod sa maorag mga pagkaparehas tali sa Epicureanhong mga sukdanan ug nianang sa Pulong sa Diyos.

Pananglitan, ang mga Epicureo nagmakasaranganon sa ilang pagpangitag kalipayan. Gipabilhan nila ang mga kalipay sa hunahuna labaw kay sa pisikal nga mga kalipay. Ang gikaon sa tawo dili sama ka hinungdanon sa iyang relasyon sa tawo nga iyang gikasalo sa pagpangaon. Ang mga Epicureo nagdumili pa ngani sa politikanhong kalangkitan ug tinagong pagbuhat ug daotan. Pagkadali gayod ang pag-ingong: “Susama sila kaayo sa unang mga Kristohanon!”

Apan, susama ba gayod ang mga Epicureo sa unang mga Kristohanon? Dili gayod. Kadtong adunay tukmang pagkabansay nga mga gahom sa panghunahuna makamatikod sa dagkong mga kalainan. (Hebreohanon 5:14) Makamatikod ka ba? Atong susihon pag-ayo ang mga pagtulon-an ni Epicurus.

Ang Dili-Maayong Bahin sa Epicureanismo

Aron tabangan ang mga tawo sa pagbuntog sa kahadlok sa mga diyos ug sa kamatayon, si Epicurus nagtudlo nga ang mga diyos walay interes sa mga tawo ug wala manginlabot sa mga kalihokan sa tawo. Sumala kang Epicurus, ang mga diyos wala maglalang sa uniberso, ug ang kinabuhi milungtad nga sulagma. Dili ba tin-awng nagsumpaki kini sa pagtulon-an sa Bibliya nga adunay “usa ka Diyos,” ang Maglalalang, ug nga siya nag-amoma sa iyang tawhanong mga linalang?​—1 Corinto 8:6; Efeso 4:​6; 1 Pedro 5:​6, 7.

Nagtudlo usab si Epicurus nga walay kinabuhi human sa kamatayon. Siyempre, kini supak sa pagtulon-an sa Bibliya sa pagkabanhaw. Sa pagkatinuod, sa dihang si apostol Pablo namulong sa Areopago, lagmit lakip ang mga Epicureo niadtong misupak kang Pablo bahin sa doktrina sa pagkabanhaw.​—Buhat 17:​18, 31, 32; 1 Corinto 15:​12-​14.

Mahimong ang labing makuyaw nga elemento sa pilosopiya ni Epicurus mao usab ang labing malipatlipaton. Ang iyang paglimod sa kinabuhi luyo sa kamatayon mitultol kaniya sa paghinapos nga ang tawo kinahanglang magkinabuhing malipayon kutob sa mahimo sa iyang hamubong panahon sa yuta. Sa ato nang nasabtan, ang iyang ideya wala magpasabot sa pagkinabuhing makasasala apan, hinunoa, kalipayan ang presente, sanglit ang atong nabatonan mao lamang ang karon.

Busa, wala gidasig ni Epicurus ang tinagong pagpakasala aron malikayan ang kahadlok nga masusihan, usa ka tin-awng hulga sa presenteng kalipay. Iyang gidasig ang pagkamakasaranganon aron malikayan ang mga resulta sa pagpatuyang, lain pang hulga sa presenteng kalipay. Gidasig usab niya ang maayong relasyon sa uban sanglit ang ilang balos makaayo. Siyempre, ang paglikay sa tinagong pagpakasala, pagkamakasaranganon, ug pag-ugmad ug mga panaghigalaay maoy dalayegon. Busa nganong makuyaw alang sa usa ka Kristohanon ang pilosopiya ni Epicurus? Tungod kay ang iyang tambag gipasukad sa iyang walay-pagtuong panglantaw: “Mangaon kita ug manginom, kay ugma kita mangamatay.”​—1 Corinto 15:32.

Tinuod, ang Bibliya nagpakita sa mga tawo kon unsaon pagkinabuhing malipayon karon. Apan, kini nagtambag: “Ipabilin ang inyong kaugalingon diha sa gugma sa Diyos, samtang kamo nagapaabot sa kaluoy sa atong Ginoong Jesu-Kristo nga nagalantaw sa kinabuhing walay-kataposan.” (Judas 21) Oo, gihatagag dakong pagpasiugda sa Bibliya ang dumalayong umaabot, dili ang lumalabayng karon. Alang sa usa ka Kristohanon, ang pag-alagad sa Diyos mao ang pangunang interes, ug iyang makaplagan nga kon iyang unahon ang Diyos sa iyang kinabuhi, siya magmalipayon ug matagbaw. Sa samang paagi, si Jesus, inay mahimong puliki sa iyang kaugalingong mga interes, naggugol sa iyang kusog diha sa dili-hinakog nga pag-alagad kang Jehova ug pagtabang sa mga tawo. Iyang gitudloan ang iyang mga disipulo sa pagbuhat ug maayo ngadto sa uban, dili tungod sa panghinaot nga balosan, apan tungod sa tiunay nga gugma alang kanila. Tin-aw, ang paninugdang mga panukmod sa Epicureanismo ug Kristiyanidad lahi kaayo.​—Marcos 12:​28-​31; Lucas 6:​32-​36; Galacia 5:​14; Filipos 2:​2-4.

Malipatlipatong Kapeligrohan

Makapatingala, bisan tuod ang mga Epicureo nagpasiugda sa pagkamalipayon, ang ilaha mao lamay limitadong kalipay bisan sa labing maayong mga kahimtang. Kay nakulangan sa “kalipay ni Jehova,” si Epicurus nagtawag sa kinabuhi nga usa ka “makaguol nga gasa.” (Nehemias 8:10) Kon itandi pagkamalipayon sa unang mga Kristohanon! Wala magrekomendar si Jesus ug magul-anong kinabuhi sa paghikaw sa kaugalingon. Ang tinuod, ang pagsunod sa iyang dalan maoy paagi ngadto sa labing dakong kalipay.​—Mateo 5:​3-​12.

Kon ang pipila ka membro sa kongregasyon sa Corinto naghunahuna nga sila makapakig-uban niadtong naimpluwensiyahan sa Epicureanhong panghunahuna nga dili mameligro ang ilang pagtuo, nasayop sila. Sa pagsulat ni Pablo sa iyang unang sulat ngadto sa mga taga-Corinto, ang pipila kanila nawad-an na ug pagtuo sa pagkabanhaw.​—1 Corinto 15:​12-​19.

Epicureanismo Karon?

Bisan tuod ang Epicureanismo nahanaw na niadtong ikaupat nga siglo K.P., sa pagkakaron adunay misagop sa susamang panglantaw nga magkinabuhi lamang karon. Kining mga tawhana adunay gamay o walay pagtuo sa saad sa Diyos nga kinabuhing dayon. Apan, ang pipila kanila adunay taas nga mga sukdanan sa pamatasan.

Ang usa ka Kristohanon tingali mahaylo sa pagpakigsuod kanila, hayan mangatarongan nga ang ilang hinlong mga hiyas magpakamatarong sa ilang pagpakighigala. Apan, bisag wala magtagad sa atong kaugalingon nga labaw, kinahanglang atong hinumdoman nga ang tanang “daotang pakig-uban”​—lakip na kadtong kansang impluwensiya mas malipatlipaton​—“nagadaot sa mapuslanong mga batasan.”

Ang pilosopiya sa pagkinabuhi lamang karon motungha usab diha sa pipila ka mga seminar sa negosyo, mga libro sa pagtabang sa kaugalingon, mga nobela, mga salida sa sine, mga programa sa telebisyon, ug musika. Bisan tuod wala magpasiugda nga direkta sa makasasalang pamatasan, kini bang walay pagtuong panglantaw makaimpluwensiya kanato sa malipatlipatong mga paagi? Pananglitan, kita ba puliki pag-ayo sa pagtagbaw sa kaugalingon nga nasayloan na nato ang isyu sa pagkasoberano ni Jehova? Kita ba mahaylo sa ‘pagpahayahay lamang,’ inay nga “may daghang buhaton diha sa buluhaton sa Ginoo”? O kita ba mahisalaag sa pagduhaduha sa pagkahusto ug sa mga kaayohan sa mga sukdanan ni Jehova? Kinahanglang magbantay kita batok sa pagkaladlad sa grabeng imoralidad, kapintasan, ug espiritismo ug batok niadtong naimpluwensiyahan sa kalibotanong mga panglantaw!​—1 Corinto 15:58; Colosas 2:8.

Busa, atong ugmaron ang panag-uban, ilabina niadtong kinsa kinasingkasing nga nagsunod sa paggiya ni Jehova. (Isaias 48:17) Ingong resulta, ang atong maayong pamatasan mapalig-on. Mahimong himsog ang atong pagtuo. Magkinabuhi kitang malipayon dili lamang karon apan sa umaabot, walay-kataposang kinabuhi sa unahan.​—Salmo 26:​4, 5; Proverbio 13:20.

[Hulagway sa panid 24]

Si Epicurus nagtudlo nga ang mga diyos walay interes sa mga tawo

[Credit Line]

Kortesiya sa The British Museum