Komosta man ang Imong Kaugalingong Panglawas?

ANG medisina naningkamot sa pag-ayo sa sakit. Kadaghanan kini molampos sa pagbuhat niana, apan ang makaayo sa lawas nga pagkinabuhi makasanta sa sakit sa unang bahin.

Si Dr. Halfdan Mahler, direktor-heneral sa WHO, miingon nga kinahanglang kita maningkamot sa pag-abaga sa mga kaakohan sa atong kaugalingong panglawas, “pinaagi sa pagkaon nga maalamon, pag-inom nga kasarangan, dili gayod pagtabako, pagmaneho nga mainampingon, paghimog igong ehersisyo, pagkakat-on sa pagkinabuhi ilalom sa kapit-osan sa siyudadnong kinabuhi, ug pagtabangay sa usag usa sa pagbuhat niana.”

Ang Bibliya uban sa maalamong tambag niini ug makataronganong pahimatngon dako kaayog ikatabang kanato niining butanga. Ang mga prinsipyo niini motultol sa mas malinawong kinabuhi ug sa ingon sa mas maayong panglawas diha sa atong kalibotan nga punog kalisdanan. Ang mga pagtulon-an niini maoy “makapahimsog nga mga pulong” dili lamang sa espirituwal nga diwa kondili sa lawasnong diwa usab. Ang maayong mga pulong niini “maoy kinabuhi niadtong nakakaplag kanila ug kahimsog sa tanan nilang unod.”—2 Timoteo 1:13; Proverbio 4:22.

Apan labaw pa gayod, ang mga prinsipyo sa Bibliya makapakunhod sa seryoso, makapatayng mga suliran. Sa unsang paagi posible kana? Aniay pila ka panig-ingnan:

Ang gobyerno sa U.S. nagatawag sa pagsigarilyo nga “tin-aw kinadak-ang bugtong masantang hinungdan sa sakit ug sayo nga kamatayon sa Tinipong Bansa.” Ang mga kamatayon tungod sa kanser maoy unom ka pilong mas taas taliwala sa mga lalaking motabako kay sa taliwala niadtong dili motabako. Ang Bibliya nagaingon: “Atong hinloan ang atong kaugalingon sa tanang kahugawan sa unod ug espiritu.” (2 Corinto 7:1) Ang mga Saksi ni Jehova dugay nang nagpadapat niini usab sa pagtabako. Busa, sa ilang kaugalingon nakunhoran nilag dako ang usa ka dakong hinungdan sa usa sa labing giayrang mga sakit sa kalibotan.

Ang pag-abusar sa alkohol ug pagkahubog makapahinabo dili lamang sa cirrhosis sa atay kondili sa mga away, mga lalis, kapintasan, ug sa modernong hampak sa makapatayng mga aksidente sa kotse usab. Ang Bibliya makatabang ba dinhi?

Kini nagatambag sa pagkakasarangan sa pag-inom sa alkohol, nga nagaingon: “Ni . . . ang mga palahubog, ni mga mapasipalahon . . . magapanunod sa gingharian sa Diyos. Ug ngani ang pipila kaninyo maoy ingon niana sa nangagi.” Usab: “Ang bino usa ka tigtamay, ang makahubog nga ilimnon sabaan, ug si bisan kinsa nga mapahisalaag niini dili maalamon.” (1 Corinto 6:9-11; Proverbio 20:1) Makataronganon ba ang maong makapahimsog nga tambag sa Bibliya?

Ang pag-abusar sa narkotikong mga droga nahimong usa ka seryosong suliran sa panglawas taliwala sa mga batan-on karong adlawa. Ang Health Crisis 2000 nagaingon: “Ang daghang salapi gigugol diha sa pagpatuman sa balaod batok sa pagbaligyag droga samtang diyutay ra ang gigugol sa pagsanta sa atong huyang nga mga batan-on sa pagkahimong giyanon sa unang bahin.” Ang mga Saksi ni Jehova nagapadapat ngadto sa mobaliko-sa-hunahunang mga droga sa samang gipasukad-sa-Bibliyang prinsipyo nga mapadapat sa tabako. (2 Corinto 7:1) Ang mga ginikanan ang nagahatag ug panig-ingnan niining bahina, nga nagatudlo niini sa ilang mga anak, ug kini dakog mahimo sa pagsanta sa pagkagiyan sa unang bahin.

Ang mga sakit nga ipasa sa seksuwal nga paagi, sama sa gonorea ug AIDS, maoy nagatubong hulga sa mga tawong daghag kaparis sa sekso. Unsay ginaingon sa Bibliya mahitungod niini? Kini sa makataronganon nagatunglo sa seksuwal nga imoralidad. Kini nagatudlo sa pagminyo sa usa ka kapikas sa tibuok kinabuhi ug mounong sa maong tawo. Kini nagaingon: “Himoa ang kaminyoon nga madungganon sa tanan, ug ang higdaanan sa kaminyoon mawalay kahugawan, kay ang Diyos magahukom sa mga makihilawason ug mga mananapaw.” (Hebreohanon 13:4) Dugang pa, kini nagaingon: “Karon ang mga buhat sa unod dayag, ug kini mao ang pakighilawas, kahugawan, malaw-ay nga kagawian . . . Kadtong nagabuhat nianang mga butanga dili magapanunod sa gingharian sa Diyos.”—Galacia 5:19-21; Mateo 5:32.

Ang maong makataronganong mga prinsipyo sa Bibliya motultol sa mas maayong panglawas bisan sa kalibotan karong adlawa nga punog suliran, apan kana dili makahatag ug malungtarong pagkaayo. Ang malungtarong pagkaayo mao ang ulohan sa sunod nga artikulo.

[Mga Letrato sa panid 7]

“Kita nagsamadsamad sa atong kaugalingon, sa pagtuo nga ang siyensiya, mga doktor ug mga ospital makakaplag ug tambal, inay sa pagsanta sa mga hinungdan mismo sa sakit sa unang bahin.”—Health Crisis 2000