Ang Hunahuna sa Bibliya

Ang Bibliya ba Nagbugnaw sa Kagawasan sa Hunahuna?

NAGDILAAB ang kalayo samtang ang daob nagsunog sa bililhong mga libro nga giitsa sa kalayo sa Alemang mga opisyal. Usa ka esena gikan sa Nazing Alemanya? Oo, apan nahimong esena usab sa tuig 1199, sa dihang ang usa ka Romano Katolikong arsobispo nagmando nga sunogon ang tanang Aleman-ug-pinulongang mga Bibliya.

Sa pagkatinuod, ang mga hitabo sa pagsunog ug libro​—usa ka tibuok-kalibotang simbolo sa pagpugong sa kagawasan sa hunahuna ug sinultihan​—nahitabo sa daghang nasod ug sa daghang siglo. Kasagaran, gihulhogan kini sa relihiyosong mga lider kinsa nahadlok sa epekto sa kagawasan sa hunahuna diha sa ultimo nga tawo.

Dili ikahibulong nga daghan karong adlawa nagtuo nga ang Bibliya nagbaod ug estriktong mga pagdili batok sa dayag nga intelektuwal nga pakisusi. Apan tinuod ba gayod kana? Ang Bibliya ba nag-awhag ug pagpugong sa kagawasan sa paghunahuna?

‘Higugmaa si Jehova Uban sa Tibuok Mong Hunahuna’

Ang Bibliya wala magbugnaw sa paggamit sa hunahuna. Sa pagkatinuod, si Jesus nagdasig sa matag usa kanato sa ‘paghigugma kang Jehova uban sa bug-os natong hunahuna.’ (Marcos 12:30) Ang iyang ministeryo nagpakita nga siya adunay dulot nga interes sa politikal ug sosyal nga mga hitabo sa kapanahonan (Lucas 13:1-5), biolohiya (Mateo 6:26, 28; Marcos 7:18, 19), pagpanguma (Mateo 13:31, 32), ug tawhanong kinaiya (Mateo 5:28; 6:22-24). Ang iyang mga ilustrasyon nagpakita nga tin-aw niyang nasabtan ang mga prinsipyo sa Pulong sa Diyos ug ang kagikan ug panghunahuna sa iyang mga mamiminaw ug nga siya mainampingong naghunahuna bahin sa paghiusa sa Bibliya ug sa iyang mga mamiminaw.

Gihangyo ni Pablo ang tanang Kristohanon sa pagtanyag sa ilang pag-alagad sa Diyos uban sa ilang “gahom sa katarongan.” (Roma 12:1) Gidasig niya ang mga taga-Tesalonica nga dili tugotan ang malimbongong ‘inspiradong pahayag nga motay-og kanila sa ilang pangatarongan.’ (2 Tesalonica 2:2) May diyutay siyang kahibalo sa Grego ug Cretanhong mga balak (Buhat 17:28; Tito 1:12) ug sa mga galamiton sa militar ug mga pamaagi (Efeso 6:14-17; 2 Corinto 2:14-16). Ug siya mapaniiron sa lokal nga mga kustombre.​—Buhat 17:22, 23.

Bisan pag si Jesus ug Pablo nagpahimulos ug dakong kagawasan sa hunahuna, sila wala mag-isip sa ilang kaugalingon ingong bugtong awtoridad bahin sa husto ug sayop. Inay isalikway ang Bibliya tungod sa iyang kaugalingong pangatarongan, si Jesus balikbalik nga nagkutlo gikan sa Kasulatan. Ang iyang dihadiha ug maidlot nga tubag sa dihang si Pedro nag-awhag kaniya sa paghunahuna sa usa ka kurso nga lahi gikan sa masakripisyohong kamatayon nga maoy kabubut-on sa Diyos alang kaniya nagpakita nga siya dili gani mopalandong sa maong panghunahuna. (Mateo 16:22, 23) Sa susama, giingnan ni Pablo ang mga taga-Corinto: “Sa dihang ako mianha kaninyo, kadto walay pagpahayag sa hinobrang sinultihan o pilosopiya, kondili sa pagsulti kaninyo kon unsay gisaad sa Diyos.” (1 Corinto 2:1, The Jerusalem Bible) Sama kang Jesus, ang iyang pangatarongan lig-ong gipasikad sa Kasulatan.​—Buhat 17:2.

Ang Bibliya nag-awhag sa paggamit sa kaugalingong mga katakos sa paghunahuna sa bug-os apan dili kay walay pagpugong. Hinunoa, ang kabug-at sa responsabilidad sa pagpahiuyon sa atong panghunahuna nianang iya kang Jehova gipahiluna sa indibiduwal nga Kristohanon, dili sa kongregasyon. Busa, sa dihang ubay-ubayng taga-Efeso ang nagsalikway diha sa publiko sa ilang tulomanon sa espiritismo ug nahimong mga Kristohanon, si Pablo wala mangako sa pagsunog sa ilang mga libro, kondili “pipila kanila nga nagbuhat ug salamangka nagtigom sa ilang mga libro ug naghimog daob niana diha sa publiko.” (Buhat 19:19, JB) Nganong gibati niining mga Kristohanona nga kinahanglang sunogon ang ilang kaugalingong mga libro?

Ang Unang Paagi sa Panalipod

Tagda kining ilustrasyona. Ang usa ka malamposong militaryong panalipod sagad naglakip sa daghang balwarte sa panalipod. Walay malamposong heneral ang mobati nga ang bisan hain niini dili-hinungdanon ug kinahanglan isurender nga walay pakig-away. Diha sa pakigbisog sa usa ka Kristohanon batok sa sala, aduna usab ing daghang paagi sa pagpanalipod.

Ang Santiago 1:14, 15 nag-ingon nga “ang matag usa ginasulayan pinaagig pagkaganoy ug pagkahaylo sa iyang kaugalingong tinguha. Unya ang tinguha, dihang kini makapanamkon na, magpahimugso ug sala.” Ang unang lakang paingon sa sala mao ang pag-ugmad ug sayop nga tinguha diha sa hunahuna. Busa, ang unang paagi sa panalipod mao ang paglikay nga maugmad ang tinguha​—nga pugngan ang hunahuna sa usa.

Maoy tungod niining kalabotan tali sa mga hunahuna ug mga lihok nga ang Bibliya nagpasidaan kanato: “Padayon nga ipunting ang inyong mga kaisipan sa mga butang sa itaas, dili sa mga butang sa yuta.” (Colosas 3:2) Sa dihang ang mga Kristohanon modumili sa paghunahuna sa imoralidad, espiritismo, o apostasiya, sila mohimo niining desisyona, dili tungod kay sila nahadlok nga kining mga ideyaha mahimong molabaw sa mga kamatuoran sa Bibliya, kondili tungod kay sila nagtinguha sa paglikay sa bisan unsa nga makadaldal kanila ngadto sa makasasalang dalan.

‘Ang Tanang Butang Naladlad nga Bukas’

Ang laing hinungdanong katarongan nganong angay natong pugngan ang atong panghunahuna mao ang atong gugma kang Jehova ug pagtahod alang sa iyang katakos sa pagkaila sa atong mga hunahuna. Handurawa nga ikaw may minahal nga higala o usa ka suod nga paryente nga sensitibo kaayo sa hugaw o abog. Mohunong ka ba sa pagdapit sa imong higala nganha sa imong balay, nga dili buot nga mohimo ug dugang pagpanglimpiyo nga gikinahanglan sa imong balay? Dili ba ang gugma magtukmod kanimo sa paghimog dugang paningkamot sa paghupot sa mga butang nga hinlo? Ang pagkasensitibo ni Jehova sa atong kinasulorang mga hunahuna gipakita sa Salmo 44:21: “Siya nasayod sa mga tinago sa kasingkasing.” Si Pablo miingon nga kita may tulobagon sa maong mga hunahuna: “Walay linalang nga dili dayag sa iyang panan-aw, apan ang tanang butang hubo ug naladlad nga bukas sa mga mata niya kang kinsa kita manubag.”​—Hebreohanon 4:13; Salmo 10:4; Proverbio 6:16, 18.

Si Job nag-ila sa responsabilidad sa tawo ngadto sa Diyos tungod sa iyang mga hunahuna. “Si Job . . . nagtanyag ug sinunog nga mga halad . . . ; tungod kay, matud ni Job, ‘tingali ang akong mga anak lalaki nakasala ug nagtunglo sa Diyos diha sa ilang kasingkasing.’” (Job 1:5) Ang kinabubut-ong pagpalandong sa usa ka sayop nga dalan sa kaugalingon niini mahimong lantawon ni Jehova ingong sala.​—Itandi ang Exodo 20:17.

Tinuod nga Kagawasan sa Hunahuna

Ang Bibliya nag-awhag sa matag Kristohanon sa pagpahimutang ingong tumong ang pagdala sa “matag hunahuna ngadto sa pagkabinihag aron sa paghimo niini nga masinugtanon kang Kristo.” (2 Corinto 10:5) Kini malampos, dili pinaagi sa mga pagdili nga gipahamtang sa relihiyosong mga lider, kondili pinaagi sa pagpugong sa usa ka tawo sa iyang kaugalingon ug sa iyang gugma ug pagsabot kang Jehova ug sa Iyang mga prinsipyo. Uban sa kalamposan niining tumonga moduyog ang tinuod nga kagawasan sa hunahuna, nga gilimitihan lamang sa diyosnong mga sukdanan ug napalambo sa kalipay sa pagkahibalo nga, bisan sa atong mga hunahuna, kita makapahimuot ni Jehova.

[Picture Credit Line sa panid 20]

Gikan sa librong Bildersaal deutscher Geschichte