Nabilanggo sa Kaminyoon nga Walay Gugma

“Sa usa ka katilingban diin daghan ang nagdiborsiyo, dili lang kay dunay kalagmitan nga ang dili-malipayong mga kaminyoon mosangko sa diborsiyo, kondili dugang pa niana, mas daghang kaminyoon ang lagmit nga mahimong dili malipayon.”—COUNCIL ON FAMILIES IN AMERICA.

GIINGON nga dakong bahin sa kalipay sa kinabuhi ug dakong bahin sa kagul-anan niini naggikan sa mao gihapong tinubdan​—ang kaminyoon sa usa ka tawo. Sa pagkatinuod, pipila lang ka butang sa kinabuhi ang posibleng makahatag ug hilabihang kalipay​—o hilabihang kasubo. Ingon sa gipakita sa nag-ubang kahon, daghang magtiayon ang nakasinati ug dakong kasubo.

Apan ang gidaghanon sa nagdiborsiyo nagpadayag lamang ug usa ka bahin sa suliran. Sa matag usa ka kaminyoon nga malunod, daghang uban pa ang naglutaw gihapon apan nabara sa wala-mag-agos nga katubigan. “Kaniadto malipayon ang among pamilya, apan ang milabayng 12 ka tuig dili gayod makapahimuot,” matod sa usa ka babayeng minyo sulod na sa kapin sa 30 ka tuig. “Ang akong bana walay interes sa akong gibati. Siya gayod ang akong labing bangis nga kaaway sa pagbati.” Sa susama, usa ka bana sulod na sa duolan sa 25 ka tuig nagmulo: “Giingnan ko sa akong asawa nga wala na siya mahigugma kanako. Matod niya kon mahimo kaming magpuyo ingong magkauban na lang sa kuwarto ug mag-iyahay kon bahin sa paglingawlingaw, ang kahimtang maagwanta.”

Aw, ang uban nga makaagom sa maong malisod nga kahimtang magtapos sa ilang kaminyoon. Apan, alang sa daghan ang diborsiyo dili usa ka kapilian. Ngano man? Sumala kang Dr. Karen Kayser, ang mga hinungdan sama sa mga anak, kaulaw sa komunidad, panalapi, mga higala, mga paryente, ug relihiyosong mga tinuohan magpaposible nga magkauban gihapon ang magtiayon, bisan pag wala na mahigugma sa usag usa. “Lagmit dili magdiborsiyo sa legal nga paagi,” matod niya, “kining maong mga kapikas mopili nga magpuyo uban sa usa ka kapikas kang kinsa sila walay pagbati.”

Ang usa ba ka magtiayon kansang relasyon nabugnaw modawat na lang sa usa ka kinabuhi nga walay-katagbawan? Ang kaminyoon ba nga walay gugma mao ang bugtong kapilian gawas sa diborsiyo? Ang kasinatian nagpamatuod nga daghang gubot nga kaminyoon ang mahimong maluwas​—dili lamang gikan sa hilabihang kasakit tungod sa panagbulag kondili usab gikan sa kagul-anan tungod sa pagkahanaw sa gugma.

Nganong Molubad ang Gugma?

“Morag mas dali pang mahigugma kay sa magpabiling mahigugma.”​—DR. KAREN KAYSER.

ANG pagdaghan sa mga kaminyoon nga walay gugma dili tingali ikatingala. Ang kaminyoon maoy usa ka komplikado nga tawhanong relasyon, ug daghan ang mosulod niana nga wala kaayoy pangandam. “Gikinahanglan kanato nga magpakita ug diyutayng kahanas sa dihang mokuhag lisensiya sa pagdrayb,” matod ni Dr. Dean S. Edell, “apan ang mga lisensiya sa kaminyoon makuha bisag pirma lang.”

Busa, bisan tuod daghang kaminyoon ang mauswagon ug tinuod nga malipayon, daghan ang nakasinatig kapit-os. Tingali ang usa o ang duha ka kapikas misulod sa kaminyoon nga dunay taas nga mga panahom apan kulang sa mga kahanas nga gikinahanglan alang sa layog-abot nga relasyon. “Sa dihang ang mga tawo unang magkasuod,” misaysay si Dr. Harry Reis, “bation nila nga gipasaligan sila pag-ayo sa usag usa.” Bation nila nga daw ang ilang trato mao “ang bugtong laing tawo sa yuta nga sama nilag panglantaw. Kanang maong pagbati usahay molubad, ug sa dihang molubad na kini, makadaot kini sa kaminyoon.”

Ikalipay, daghang kaminyoon ang wala mosangko niana. Apan hisgotan nato sa makadiyot ang pipila ka hinungdan nga sa pipila ka kahimtang nakapalubad sa gugma.

Kalugda​—“Dili Kini ang Akong Gidahom”

“Sa dihang naminyo ako kang Jim,” matod ni Rose, “naghunahuna ko nga mahisama kami kang Sleeping Beauty ug Prince Charming​—lunlon pagminahalay ug paghigugmaay ug paghunahuna sa usag usa.” Apan, wala madugay, ang “prinsipe” ni Rose daw dili na ingon ka ambongan. “Hilabihan gayod hinuon ang akong kahigawad kaniya,” matod niya.

Daghang salida sa sine, mga libro, ug popular nga mga awit ang naghatag ug dili-realistikanhong paghulagway sa gugma. Samtang managtrato pa, ang usa ka lalaki ug babaye mobati tingali nga ilang nasinati ang usa ka damgo nga natinuod; apan human sa pipila ka tuig sa kaminyoon, sila nanghinapos nga lagmit nagdamgo lang gayod sila! Kon ang kaminyoon sa usa dili susama sa usa ka nobela sa gugma, ang kaminyoon nga lagmit untang molampos morag usa ka dakong kapakyasan.

Siyempre, ang ubang mga panahom sa kaminyoon angayan gayod. Pananglitan, haom nga magdahom ug gugma, pagtagad, ug pagpaluyo gikan sa kapikas sa usa. Apan, bisan kining maong mga pangandoy dili tingali matuman. “Halos gibati nako nga dili ako minyo,” matod ni Meena, usa ka batan-ong asawa sa India. “Mibati akong nag-inusara ug gipasagdan.”

Pagkadili-Angay sa Usag Usa​—“Wala Kamiy Gikauyonan”

“Ang akong bana ug ako magkalahi halos sa tanang butang,” matod sa usa ka babaye. “Way adlawng molabay nga wala ko magbasol pag-ayo sa akong desisyon nga maminyo kaniya. Sayop gayod kaming pagkaparis.”

Duna bay Katarongan nga Molaom?

“Usa ka suliran sa daghag-kalisdanan nga mga kaminyoon mao ang hugot nga pagtuo nga ang mga kahimtang dili na moarang-arang. Ang maong pagtuo makapugong sa kausaban tungod kay maghikaw kini kanimo sa panukmod nga mosulay ug bisan unsang butang nga makaamot sa kauswagan.”—DR. AARON T. BECK.

HANDURAWA nga ikaw nag-antos sa kasakit ug miadto sa doktor aron magpahiling. Ikaw mabalak-on​—ug masabtan kon ngano. Kon buot hunahunaon, ang imong panglawas​—bisan ang imong kinabuhi mismo​—mahimong nameligro. Apan ingnon ta nga human sa eksaminasyon, gisulti sa doktor kanimo ang maayong balita nga bisan tuod ang imong sakit grabe, kini mahimong matambalan. Sa pagkatinuod, giingnan ka sa doktor nga kon mosunod ka lang pag-ayo sa usa ka makataronganong programa sa pagkaon ug ehersisyo, makadahom ka nga maulian sa bug-os. Sa walay duhaduha mahupayan ka pag-ayo ug andam nga mosunod sa iyang tambag!

Itandi kining maong kahimtang sa atong gihisgotan. Nagmagul-anon ka ba sa imong kaminyoon? Siyempre, ang tanang kaminyoon dunay mga suliran ug mga panagsumpakiay. Busa ang pagkaagom sa pipila lamang ka kalisdanan diha sa inyong relasyon wala magpasabot nga walay gugma ang inyong kaminyoon. Apan komosta kon ang makapaguol nga kahimtang magpadayon sulod sa mga semana, mga bulan, o bisan mga tuig? Kon mao, angay kang mabalaka, kay dili kini gamayng butang. Sa pagkatinuod, ang kalidad sa imong kaminyoon makaapektar sa halos tanang bahin sa imong kinabuhi​—ug nianang sa imong mga anak. Pananglitan, gituohan nga ang kalisdanan sa kaminyoon mahimong dakong hinungdan sa mga suliran sama sa depresyon, menos nga kaepisyente diha sa trabahoan, ug pagkamugbog grado sa mga bata diha sa tunghaan. Apan dili lang kay kana ra. Ang mga Kristohanon nahibalo nga ang relasyon nila sa ilang kapikas makaapektar sa ilang relasyon uban sa Diyos.​—1 Pedro 3:7.

Ang kamatuoran nga dunay mga suliran tali kanimo ug sa imong kapikas wala magpasabot nga walay paglaom ang kahimtang. Ang pag-atubang sa tinuod nga kahimtang sa kaminyoon​—nga dunay mga suliran​—makatabang sa magtiayon sa paglantaw sa ilang mga suliran sa realistikong paagi ug sa pagpaningkamot nga masulbad kini. Usa ka bana nga ginganlag Isaac miingon: “Wala ko maghunahuna nga normal sa mga magtiayon nga dunay mga panahon sa kalipay ug kagul-anan panahon sa ilang kaminyoon. Abi nakog dunay suliran sa among kaugalingon mismo!”

Bisan pag ang imong kaminyoon nakaabot sa punto nga milubad na ang gugma, kini mahimong maluwas. Itugot ta, ang emosyonal nga mga samad nga moresulta gumikan sa gubot nga relasyon laglom tingali, ilabina kon ang mga suliran nagpadayon sulod sa katuigan. Sa gihapon, dunay lig-ong katarongan nga molaom. Ang panukmod maoy hinungdanong butang. Bisan ang duha ka tawo nga dunay seryosong mga suliran sa

Mahimong Maluwas ang Imong Kaminyoon!

Ang Bibliya daghan kaayog praktikal nga tambag nga makabenepisyo sa mga bana ug asawa. Dili gayod kini ikatingala, kay ang Usa nga nagdasig sa pagsulat sa Bibliya mao usab ang Tagmugna sa kahikayan sa kaminyoon.

ANG Bibliya naghulagway sa kaminyoon sa realistikong paagi. Giila niini nga ang bana ug asawa dunay “kasakitan” o, sumala sa paghubad niini sa New English Bible, “kasakit ug kagul-anan.” (1 Corinto 7:28) Bisan pa niana, ang Bibliya nag-ingon usab nga ang kaminyoon mahimo ug angay nga magpatungha ug kalipay, hilabihan pa gani nga kalipay. (Proverbio 5:​18, 19) Kining duha ka ideya wala magkasumpaki. Nagpakita lamang kini nga bisan pa sa bug-at nga mga suliran, ang magtiayon mahimong makabaton ug suod ug mahigugmaong relasyon.

Wala ba kana sa imong kaminyoon? Ang kasakit ug kahigawad ba maoy naglabi inay ang kasuod