Bug-os Bang Madaot sa Tawo ang Yuta?

Para sa maong magsusulat sa Bibliya, mubo kaayo ang kinabuhi sa tawo kon itandi sa paglungtad sa yuta. Gani sulod sa libolibo ka tuig, daghang kaliwatan ang nangagi, pero naa gihapon ang atong planetang Yuta—lig-on ug makasustenir ug kinabuhi.

Ang mga tuig sukad sa Gubat sa Kalibotan II gitawag ug Great Acceleration tungod sa dako ug paspas nga kausaban sa kalibotan. Sulod lang sa 70 ka tuig, dako kaayo ang pag-uswag sa transportasyon, komunikasyon, ug uban pang teknolohiya, maong milambo pag-ayo ang ekonomiya. Daghan karon ang may komportableng kinabuhi nga daw imposible kaniadto. Sa pagkakaron, mitriple na ang populasyon sa kalibotan.

Apan kining tanan may dili maayong resulta. Nadaot pag-ayo sa tawo ang yuta nga tungod niini ang mga siklo sa yuta posibleng dili na makasustenir ug kinabuhi. Gani matod sa ubang siyentista, ang kalihokan sa tawo sa milabayng mga tuig nakadaot pag-ayo sa yuta.

Gitagna sa Bibliya nga moabot ang panahon nga ang tawo magadaot sa yuta. (Pinadayag 11:18) Giisip sa uban nga basin ania na kita sa maong panahon. Unsa pang kadaot ang mahitabo sa yuta? Dili na ba kini maulian? Bug-os ba kining madaot sa tawo?

DILI NA BA MAULIAN ANG YUTA?

Bug-os na bang madaot ang yuta? Nalisdan ang ubang siyentista sa pagtag-an kon unsa unyay epekto sa pagkausab sa klima sa yuta. Busa nabalaka sila nga ang kalit ug wala damhang mga kausaban sa klima moresultag bug-os nga kadaot sa yuta.

Tagda pananglitan ang West Antarctic Ice Sheet. Gituohan sa uban nga kon magpadayon ang pag-init sa yuta, mahurot nag katunaw ang maong mga yelo. Sagad mobanda lang sa mga yelo ang silaw sa adlaw. Apan samtang magkahilis ug magkanipis ang mga yelo, ang kainit sa adlaw molapos sa ilalom sa dagat. Kay magkainit na ang dagat, mas paspas nga matunaw ang mga yelo. Kining makadaot nga siklo posibleng dili na mapugngan. Tungod niini, motaas ang lebel sa dagat nga mahimong moresultag katalagman sa gatosan ka milyong tawo.

NAGKADAKO ANG ATONG UTANG SA KINAIYAHAN

Lainlaing estratehiya na ang gihimo aron masulbad ang pagkadaot sa yuta. Usa niini ang gitawag nga sustainable development. Katuyoan niini nga pauswagon ang ekonomiya ug pagkinabuhi sa tawo kutob sa kon unsa ray ikatagana sa planeta. Unsay resulta?

Ikasubo, sama sa mga nasod nga nagkrisis kay naputos sa utang, nagkadako sab ang atong utang sa kinaiyahan. Ang paggamit sa tawo sa mga produkto sa yuta mas paspas kay sa natural nga produksiyon niini. Masulbad pa kaha ni? Usa ka ekolohista ang prangkang miingon: “Wa gyod miy ideya kon unsaon nga malamposong mapreserbar ang planeta.” Sakto gyod ang giingon sa Bibliya: “Dili iya sa tawo nga nagalakaw bisan ang pagtultol sa iyang lakang.”—Jeremias 10:23.

Sa laing bahin, gipasaligan ta sa Bibliya nga dili tugotan sa Diyos nga bug-os daoton sa tawo ang yuta. Kini ang giingon sa Salmo 115:16: “Ang yuta gihatag [sa Diyos] sa mga anak sa mga tawo.” Oo, ang atong planeta maoy “maayong gasa” gikan sa atong langitnong Amahan. (Santiago 1:17) Temporaryo lang ba ang gasa sa Diyos, nga samag may expiration date? Siyempre dili! Makita kana sa pagkadisenyo sa atong planeta.

ANG KATUYOAN SA MAGLALALANG

Detalyadong girekord sa Bibliya sa Genesis kon giunsa paghimo sa Diyos ang yuta. Sa sinugdan, kini “walay porma ug awaaw ug dihay kangitngit.” Apan espesipikong gihisgotan nga ang planeta may “katubigan,” nga gikinahanglan sa kinabuhi. (Genesis 1:2) Dayon ang Diyos miingon: “Motungha ang kahayag.” (Genesis 1:3) Dayag nga ang silaw sa adlaw milapos sa atmospera, ug mihayag ang yuta sa unang higayon. Sunod, gihubit ang pagkaporma sa mamalang yuta ug kadagatan. (Genesis 1:9, 10) Dayon mitungha ang mga ‘balili, mga tanom nga nagapatunghag binhi ug mga kahoy nga nagapamunga.’ (Genesis 1:12) Busa andam na ang tanang gikinahanglan para sa mga proseso ug siklo sa pagsustenir ug kinabuhi, sama sa photosynthesis. Para sa unsa ang maong preparasyon?

Gihubit ni propetang Isaias ang Diyos ingong “Mag-uumol sa yuta ug ang Magbubuhat niini, . . . ang Usa nga lig-ong nagtukod niini, nga wala maglalang niini sa wala lamay kapuslanan, nga nag-umol niini aron pagapuy-an.” (Isaias 45:18) Tin-aw nga katuyoan sa Diyos nga ang yuta puy-an sa mga tawo sa walay kataposan.

Ugaling lang, giabusohan ug gidaot sa tawo ang nindot nga gasa sa Diyos. Apan wala mausab ang iyang katuyoan. Usa ka alagad sa Diyos ang miingon: “Ang Diyos dili tawo busa dili siya mamakak. . . . dili mausab ang iyang hunahuna. Bisan unsay iyang isaad, buhaton niya.” (Numeros 23:19, Maayong Balita Biblia) Oo, dili gyod tugotan sa Diyos nga bug-os madaot sa tawo ang yuta. Gani, hapit na niyang laglagon ang mga nagadaot sa yuta.—Pinadayag 11:18.

ANG YUTA PUY-AN SA WALAY KATAPOSAN

Si Jesu-Kristo miingon diha sa iyang gibantog nga Wali sa Bukid: “Bulahan ang mapaubsanon, makapanag-iya sila sa yuta.” (Mateo 5:5, Biblia sa Kristohanong Katilingban) Sa maong wali, gihisgotan ni Jesus kon unsay makasalbar sa yuta gikan sa kadaot. Gitudloan niya ang iyang mga sumusunod sa pag-ampo: “Paanhia ang imong gingharian. Matuman unta ang imong kabubut-on, maingon sa langit, mao man usab sa yuta.” Oo ang Gingharian, o gobyerno sa Diyos, magtuman sa katuyoan sa Diyos sa yuta.—Mateo 6:10.

Bahin sa mga kausaban nga himoon sa Gingharian, ang Diyos miingon: “Tan-awa! Ginabag-o ko ang tanang butang.” (Pinadayag 21:5) Nagpasabot ba ni nga maghimo ang Diyos ug bag-ong planeta? Wala, kay ang atong planeta maayo kaayong pagkabuhat sa Diyos. Hinuon iyang wagtangon kadtong nagadaot sa yuta, nga mao ang sistema ug gobyerno sa mga tawo karon. Kini ilisan ug “usa ka bag-ong langit ug usa ka bag-ong yuta”—bag-ong gobyerno sa langit, ang Gingharian sa Diyos, nga magmando sa mga tawong masinugtanon sa Diyos.—Pinadayag 21:1.

Aron maulian ang yuta, ayohon sa Diyos ang kinaiyahan aron padayon kining makasustenir ug kinabuhi. Sa paghubit sa pagahimoon sa Diyos, ang salmista misulat: “Giliso mo ang imong pagtagad sa yuta, aron kahatagan mo kini ug kadagaya; gibuhong mo kini pag-ayo.” Kay ang yuta maayo nag klima ug gipanalanginan sa Diyos, kini mahimong paraiso nga abundag pagkaon.—Salmo 65:9-13.

Dunay naobserbahan ang relihiyosong lider sa India nga si Mohandas Gandhi nga gisulat sa iyang sekretaryo nga si Pyarelal: “Ang yuta makatagana sa panginahanglan sa matag tawo apan dili sa kahakog sa matag tawo.” Sulbaron sa Gingharian sa Diyos ang hinungdan sa mga problema sa yuta pinaagi sa pagbag-o sa tinamdan sa mga tawo. Gitagna ni propetang Isaias nga ilalom sa pagmando sa Gingharian, ang mga tawo ‘dili na magadaot ni magagun-ob’ sa yuta o sa usag usa. (Isaias 11:9) Gani minilyong tawo nga lainlaig kagikan ug kahimtang ang natudloan na bahin sa taas nga mga sukdanan sa Diyos. Sila gitudloan nga higugmaon ang Diyos ug ang isigkatawo, magmapasalamaton, atimanon ang palibot, dili abusohan ang kinaiyahan, ug magkinabuhi uyon sa katuyoan sa Maglalalang. Sila giandam na sa pagpuyo sa paraisong yuta.—Ecclesiastes 12:13; Mateo 22:37-39; Colosas 3:15.

Kini ang kataposang giingon bahin sa asoy sa paglalang diha sa Genesis: “Nakita sa Diyos ang tanan nga iyang gibuhat ug, tan-awa! kadto maayo kaayo.” (Genesis 1:31) Oo, dili gayod itugot sa Diyos nga bug-os madaot kining nindot kaayong yuta. Makapalipay nga ang kaugmaon sa atong planeta anaa sa mga kamot sa atong mahigugmaong Maglalalang, si Jehova nga Diyos. Siya nagsaad: “Ang mga matarong magapanag-iya sa yuta, ug sila magapuyo sa ibabaw niini hangtod sa kahangtoran.” (Salmo 37:29) Hinaot apil ka sa “mga matarong” nga makapanag-iya sa yuta sa walay kataposan.