Kapitulo 24

Ang Pagpakigsekso ba Makapalig-on sa Among Relasyon?

Si Heather ug Mike duha ka bulan pa lang nga managtrato, apan para kang Heather sila dugay na kaayong nagkaila. Kanunay silang magteksanay, dugay silang mag-estorya sa telepono, ug magkasinabot gyod sila! Apan samtang nanglikod sila sa awto sa usa ka gabiing bulanon, dunay laing gustong himoon si Mike.

Sa miaging duha ka bulan, kutob ra sila sa paggunitayg kamot ug daklit nga paghalok. Dili gusto si Heather nga mohimog labaw pa niini. Pero nahadlok pod siyang bulagan ni Mike. Si Mike ray nagpabati kaniya nga siyay kinagwapahan sa tanan ug prinsesa sa iyang kinabuhi. Siya miingon, ‘Total, naghigugmaay bitaw mi . . . ’

TINGALI nahibalo ka na kon unsay sunod nga mahitabo. Pero wala tingali nimo mapalandong ang dili maayong epekto sa pagpakigsekso ni Mike ug Heather. Tagda kini:

Kon imong lapason ang balaod sa kinaiyahan, sama sa grabidad, duna gyoy daotang mahitabo nimo. Sa samang paagi, duna poy daotang mahitabo nimo kon imong lapason ang balaod sa moralidad, sama sa: ‘Likayi ang pakighilawas.’ (1 Tesalonica 4:3) Unsay mahitabo kon imo kining lapason? Ang Bibliya nag-ingon: “Siya nga nagapakighilawas nagapakasala batok sa iyang kaugalingong lawas.” (1 Corinto 6:18) Tinuod ba kini? Isulat sa ubos ang tulo ka dili maayong epekto sa pagpakigsekso una pa magminyo.

1 ․․․․․

2 ․․․․․

3 ․․․․․

Tan-awa ang imong tubag. Giapil ba nimog lista ang mga sakit nga mapasa sa pagpakigsekso, pagsabak, o pagpakasala batok sa Diyos? Mao kanay mapait nga dangatan niadtong molapas sa mga balaod sa Diyos bahin sa pakighilawas.

Pero tingalig matental gihapon ka. Basin mangatarongan ka, ‘Walay daotang mahitabo nako.’ Dili ba ang tanan nakigsekso man? Ipanghambog pa gani sa imong mga eskolmet ang ilang mga eksperyensiya sa pagpakigsekso, ug morag walay daotang nahitabo nila. Tingali, sama kang Heather nga gihisgotan sa sinugdan, nagtuo ka nga ang pagpakigsekso makapalig-on sa inyong relasyon. Gawas pa, kinsa bay gustong sungogon nga virgin pa? Dili ba mas maayo kon mosugot ka na lang?

Pero taym pa! Dili tanan nakigsekso. Tinuod, makabasa kag report nga daghang batan-on nakigsekso. Pananglitan, gipakita sa usa ka surbi sa U.S. nga 2 sa matag 3 ka batan-on didto nakasulay na sa pagpakigsekso una pa makatapos sa hayskul. Apan gipakita usab niana nga 1 sa 3 wala makigsekso. Unsay nahitabo niadtong nakigsekso? Nakita sa mga tigdukiduki nga daghan kanila nakaatubang niining sakit nga mga kamatuoran:

SAKIT NGA KAMATUORAN 1 KASAKIT. Kadaghanan sa mga batan-on nga nakigsekso miingon nga sila nagbasol human niana.

SAKIT NGA KAMATUORAN 2 PAGKAWALA SA PAGSALIG. Human makigsekso, ang matag usa magsugod pagduda, ‘Kang kinsa pa kaha siya nakigsekso?’

SAKIT NGA KAMATUORAN 3 PAGKADISMAYA. Ang tinuod, daghang babaye gusto nga panalipdan, dili pahimuslan. Ug daghang lalaki dili ganahag babaye nga ila nang nakuha.

Dugang pa, daghang lalaki miingon nga dili nila pakaslan ang babayeng natandog na nila. Ngano? Kay mas gusto nila ang babayeng virgin pa!

Kon babaye ka, nakurat ka ba o nasuko niini? Nan hinumdomi kini: Ang pagpakigsekso una pa magminyo lahi ra kaayo nianang gipakita sa sine ug sa TV. Gipakita niana nga okey lang makigsekso ang mga batan-on ug nga dili kono kini makadaot o kaha timaan kini sa tinuod nga gugma. Pero ayaw gyod pailad! Kadtong mohaylo nimo sa pagpakigsekso wala maghunahuna sa imong kaayohan. (1 Corinto 13:4, 5) Kon tinuod pa siyang nahigugma nimo, iya gyod kang panalipdan sa tanang kadaot. (Proverbio 5:3, 4) Ug kon tinuod siyang nahingawa nimo, dili ka niya tentalon sa pagpakasala batok sa Diyos.—Hebreohanon 13:4.

Kon lalaki ka nga dunay trato, ang gipadayag niini nga kapitulo angayng mopukaw nimo sa pagpamalandong sa imong kahimtang karon. Pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Gihigugma ba gyod nako ang akong trato?’ Kon oo ang imong tubag, unsaon nimo kini pagpasundayag? Mapasundayag kini pinaagi sa pagpakitag kalig-on sa pagtuman sa balaod sa Diyos, sa pagbatog kaalam sa paglikay sa makatental nga situwasyon, ug sa pagpakitag gugma pinaagi sa pag-una sa iyang kaayohan. Kon duna ka niining mga hiyasa, lagmit mobati ang imong trato ug sama nianang gibati sa ligdong nga Shulamita, kinsa miingon: “Ang akong minahal akoa ug ako iyaha.” (Awit ni Solomon 2:16) Sa ato pa, ikaw ang iyang tigpanalipod!

Lalaki ka man o babaye, kon makigsekso ka una pa magminyo, gipakaubos mo ang imong kaugalingon kay imong gihatag ang usa ka bililhong butang. (Roma 1:24) Daghan ang nawad-ag kalipay ug mibati nga walay pulos human nga gipakawat nila ang usa ka bililhong bahin sa ilang pagkatawo! Ayaw pagtugot nga mahitabo kini nimo. Kon dunay manental nimo ug moingon, “Kon nahigugma ka nako, mosugot ka,” prangkahi siya, “Kon nahigugma ka nako, dili ka makaako sa paghimo niana!”

Ang imong lawas bililhon kaayo nga dili angayng ihatag kang bisan kinsa. Ipakita nga determinado ka sa pagtuman sa sugo sa Diyos sa paglikay sa pakighilawas. Siyempre, kon magminyo ka sa umaabot, pwede ka nang makigsekso. Ug kalipayan na nimo kini sa bug-os kay dili ka makonsensiya, magmahay, ug mabalaka, nga maoy sagad bation niadtong nakigsekso una pa magminyo.—Proverbio 7:22, 23; 1 Corinto 7:3.

BASAHA ANG DUGANG PA BAHIN NIINI NGA ULOHAN DIHA SA TOMO 2, KAPITULO 4 UG 5

TEKSTO

“Kalagiw gikan sa pakighilawas. . . . Siya nga nagapakighilawas nagapakasala batok sa iyang kaugalingong lawas.”—1 Corinto 6:18.

SUGYOT

Kon bahin sa panggawi ngadto sa kaatbang nga sekso, kini nga prinsipyo ang maayong sundon: Kon kini usa ka buhat nga dili nimo gustong makita sa imong ginikanan nga imong himoon, nan ayaw kanag himoa.

NAHIBALO KA BA . . . ?

Dakog purohan nga biyaan sa lalaki ang iyang trato ug mangitag lain human niya siya mapahimudsan.

ANG AKONG PLANONG HIMOON!

Kon may kauban ko nga kaatbang nga sekso, kining mga situwasyona ang akong likayan: ․․․․․

Kon ang usa ka kaatbang nga sekso gustong makigkita nako sa dapit nga wala kaayoy tawo, kini ang akong isulti: ․․․․․

Kon unsay akong gustong ipangutana sa akong ginikanan bahin niini: ․․․․․

UNSAY IMONG HUNAHUNA?

● Bisan tuod ang pagpakigsekso una pa magminyo makapadani, nganong daotan kini alang nimo?

● Unsay imong himoon kon hagaron ka sa pagpakigsekso?

[Blurb sa panid 176]

“Kon Kristohanon ka, duna kay mga hiyas nga magustohan sa uban. Busa pagbantay ug ayawg sugot kon hagaron ka sa paghimog imoral. Pabilhi kining mga hiyasa. Ayaw patental!”—Joshua

[Hulagway sa panid 176, 177]

Ang pagpakigsekso una pa magminyo nahisamag paggamit sa usa ka nindot nga dibuho ingong pahiranag tiil

Kapitulo 25

Unsaon Nako Pagbuntog ang Batasan sa Pagmasturbar?

“Nagsugod ko pagmasturbar sa edad nga otso anyos. Sa ulahi, akong nahibaloan ang panglantaw sa Diyos bahin niini. Makonsensiya ko matag higayong himoon ko kini. Nakapangutana ko sa akong kaugalingon, ‘Mahigugma pa kaha ang Diyos kanako?’”—Luiz.

KUSOG kaayo ang seksuwal nga pagbati kon batan-on ka. Tungod niini, basig mabatasan nimo ang pagmasturbar.a Daghan tingali moingon nga okey lang kini. Sila mangatarongan, “Wala may maangin niini.” Apan dunay rason sa paglikay niini. Si apostol Pablo misulat: “Patya ang inyong mga sangkap sa lawas . . . maylabot sa . . . seksuwal nga gana.” (Colosas 3:5) Ang pagmasturbar dili makapatay sa seksuwal nga gana kondili makapukaw hinuon niini. Dugang pa, palandonga kini:

● Ang tawong magmasturbar makaugmad ug makikaugalingon nga tinamdan. Pananglitan, sa dihang magmasturbar, ang iyang hunahuna nasentro lang sa iyang gibati.

● Isipon sa tawong magmasturbar ang kaatbang nga sekso ingong butang o gamit sa pagtagbaw sa iyang kailibgon.

● Ang hinakog nga tinamdan nga maugmad tungod sa pagbatasan sa pagmasturbar makaapektar sa seksuwal nga relasyon sa magtiayon.

Inay magmasturbar sa pagtagbaw sa seksuwal nga gana, paningkamoti nga maugmad ang pagpugong sa kaugalingon. (1 Tesalonica 4:4, 5) Aron matabangan ka, ang Bibliya nagtambag sa paglikay sa mga kahimtang nga makapukaw sa seksuwal nga gana. (Proverbio 5:8, 9) Apan komosta kon nabatasan na nimo kana? Tingali nakasulay ka na sa paghunong apan wala ka molampos. Seguro makaingon ka nga wala ka nay paglaom nga mabag-o pa, nga dili ka makasunod sa sukdanan sa Diyos. Ingon niana si Pedro. “Lain kaayo kog gibati dihang nahimo nako kini pag-usab,” siya miingon. “Nagtuo ko nga dili na gyod ko mapasaylo. Dili ko makaampo.”

Kon ingon niana ang imong gibati, ayawg kaluya. Dili buot ingnon nga wala ka nay paglaom. Daghang batan-on—ug mga hamtong—nakabuntog sa batasan sa pagmasturbar. Makabuntog ka usab niini!

Pag-atubang sa Nahasol nga Konsensiya

Sama sa nahisgotan na, kadtong nagbatasan sa pagmasturbar sagad hasolon sa ilang konsensiya. Sa walay duhaduha, ang “pagkasubo sa diyosnong paagi” makatabang nimo sa paghunong niini nga batasan. (2 Corinto 7:11) Apan ang sobrang pagkahasol sa konsensiya dili maayo. Kini makapaluya nimo sa pagpaningkamot sa pagbuntog niini.—Proverbio 24:10.

Busa paningkamot sa pagbaton ug timbang nga panglantaw. Ang masturbasyon maoy usa ka matang sa kahugawan. Mahimo ka niini nga ‘ulipon sa nagkadaiyang mga tinguha ug mga kalipayan,’ ug makapaugmad kinig dili maayong tinamdan. (Tito 3:3) Apan kini dili usa ka seryosong matang sa seksuwal nga imoralidad, sama sa pakighilawas. (Judas 7) Kon may problema ka labot sa masturbasyon, ayaw paghunahuna nga nakahimo kag sala nga dili mapasaylo. Importante nga imong suklan ang kailibgon ug ayaw pagsurender sa imong pagpaningkamot sa pagbuntog niini!

Makaluya gayod dihang makabuhat ka niini pag-usab. Apan hinumdomi ang mga pulong sa Proverbio 24:16: “Ang tawong matarong mahimong matumba sa makapito, ug siya mobangon gayod; apan ang mga daotan mangapukan tungod sa katalagman.” Dili buot ingnon nga daotan ka na kon mahimo nimo kini pag-usab. Busa ayaw pagsurender. Hinunoa, hunahunaa kon nganong nabuhat nimo kini pag-usab, ug paningkamot sa paglikay sa mga butang nga nakaingon niini.

Paggahin ug panahon sa pagpamalandong sa gugma ug kaluoy sa Diyos. Ang salmistang si David, kinsa nakigbisog usab sa iyang mga kahuyangan, miingon: “Ingon sa usa ka amahan nga magapakitag kaluoy sa iyang mga anak, si Jehova nagpakitag kaluoy kanila nga nahadlok kaniya. Kay siya nahibalo pag-ayo sa atong pagkaumol, nga nahinumdom nga kita abog.” (Salmo 103:13, 14) Oo, gihatagan ni Jehova ug konsiderasyon ang atong pagkadili-hingpit ug siya ‘andam mopasaylo.’ (Salmo 86:5) Sa laing bahin, buot niya nga kita maningkamot nga magbag-o. Busa unsay imong himoon sa pagbuntog sa maong batasan?

Susiha ang imong kalingawan. Motan-aw ka bag sine o salida sa TV o mga Web site nga makapukaw sa kailibgon? Ang salmista maalamong miampo sa Diyos: “Ilikay ang akong mga mata gikan sa pagtan-aw sa butang nga walay-pulos.”b—Salmo 119:37.

Pugsa ang imong kaugalingon sa paghunahunag ubang butang. Si William, nga usa ka Kristohanon, nagtambag: “Sa dili ka pa matulog, pagbasag literatura nga gipasukad sa Bibliya. Hinungdanon kaayo nga ang kataposan nga anaa sa imong hunahuna nianang adlawa maoy bahin sa espirituwal nga mga butang.”—Filipos 4:8.

Ipakigsulti ang imong problema. Tingali maulaw ka sa pagsulti bahin niini ngadto sa uban. Apan kon imo kining ipakigsulti, matabangan ka sa pagbuntog niini! Napamatud-an kana sa Kristohanong batan-ong si David. “Nakigsulti ko kang Papa,” siya miingon. “Dili gyod nako malimtan ang iyang gisulti. Siya mipahiyom nga miingon, ‘Nakadayeg ko nimo Dong.’ Nahibalo si Papa nga dili sayon ang pagsulti bahin niini. Nadasig kaayo ko ug nahimong mas determinado sa pagbuntog niini.

“Gibasahan ko niyag mga teksto aron makita nako nga dili ko daotan, ug dayon pipila ka teksto sa pagseguro nga nakasabot ko nga dili gyod maayo ang akong gibuhat. Gitambagan ko niya sa paghunong sa pagbuhat niini sa usa ka yugto sa panahon usa pa namo kini hisgotan pag-usab. Iya kong gisultihan nga dili ko angayng maluya kon mosipyat ko, kondili maningkamot lang ko nga dili kini buhaton pag-usab sa taas-taas nga panahon.” Unsay nahinapos ni David? “Maayo gyod nga dunay nahibalo sa akong problema ug nagtabang nako.”c

[Mga footnote]

TEKSTO

“Kalagiw gikan sa mga tinguha nga iya sa pagkabatan-on, apan tinguhaa ang pagkamatarong, pagtuo, gugma, pakigdait, uban niadtong nagatawag sa Ginoo gikan sa usa ka hinlong kasingkasing.”—2 Timoteo 2:22.

SUGYOT

Pag-ampo sa dili pa mokusog ang kailibgon. Hangyoa si Jehova nga Diyos nga hatagan kag “gahom nga labaw sa kasarangan” aron mabuntog ang tentasyon.—2 Corinto 4:7.

NAHIBALO KA BA . . . ?

Ang tawong mahuyang mahimong madaog sa iyang kailibgon. Apan ang lalaki o babaye nga lig-on ug baroganan makapugong sa iyang kaugalingon bisag mag-inusara.

ANG AKONG PLANONG HIMOON!

Kini ang akong himoon aron dili ko makahunahunag lain: ․․․․․

Imbes panungtan ang akong kailibgon, kini ang akong himoon: ․․․․․

Kon unsay akong gustong ipangutana sa akong ginikanan bahin niini: ․․․․․

UNSAY IMONG HUNAHUNA?

● Nganong maayong hinumdoman nga si Jehova ‘andam mopasaylo’?—Salmo 86:5.

● Sanglit ang Diyos, kinsa naglalang sa seksuwal nga pagbati, nag-ingon sab nga kinahanglang imong ugmaron ang pagpugong sa kaugalingon, unsay iyang gidahom nga mahimo nimo?

[Blurb sa panid 182]

“Sukad nga nabuntog nako ang problema, hinlo na ang akong konsensiya atubangan kang Jehova, ug dili gyod nako kini ikabaylo sa bisan unsa!”—Sarah

[Hulagway sa panid 180]

Kon madagma ka samtang nagdagan, dili kinahanglang mobalik ka sa sinugdanan—kon mosipyat ka pag-usab, ang imong paningkamot dili kawang

Kapitulo 26

Daotan ba ang Lingaw-lingawng Pagpakigsekso?

“May mga batan-on nga nag-uban-uban aron lang makigsekso ug aron ilang sulayan kon pilay ilang ikasekso.”—Penny.

“Ang mga lalaki dili maulaw nga mag-estorya bahin niini. Manghambog pa gani sila nga nakigsekso sa ubang babaye bisag duna silay trato.”—Edward.

DAGHANG batan-on karon manghambog nga gihimo lang nilang lingaw-lingaw ang pagpakigsekso. Gani ang uban dunay mga kaila nga huwasanan lang nila sa ilang kailibgon.

Ayawg kahibulong kon usahay daw matental ka sa paghimo niini! (Jeremias 17:9) Si Edward, nga gikutlo sa ibabaw, miingon: “Daghang babaye nanghagad nako nga makigsekso, ug isip Kristohanon, nalisdan gyod ko sa pagbalibad!” Unsang mga prinsipyo sa Bibliya ang angay nimong hinumdoman kon may manghagad nimo nga makigsekso?

Sayra Kon Nganong Daotan ang Lingaw-lingaw nga Pagpakigsekso

Ang pakighilawas maoy bug-at kaayong sala kay kadtong nagahimo niini “dili makapanunod sa gingharian sa Diyos.” (1 Corinto 6:9, 10) Mao kanay dangatan sa duha nga magdulog, “nagkahigugmaay” man sila o naglingaw-lingaw lang sa pagpakigsekso. Aron dili ka matental sa bisan hain niini nga situwasyon, kinahanglang imong lantawon ang pakighilawas sumala sa panglantaw ni Jehova.

“Nagtuo gyod ko nga ang pagsunod kang Jehova mao ang kinamaayohang paagi sa pagkinabuhi.”—Karen, Canada.

“Hinumdomi nga duna kay ginikanan, mga higala, ug mga igsoon sa kongregasyon. Maguol gyod sila kon magpatental ka!”—Peter, Britain.

Kon imong lantawon ang pakighilawas sumala sa panglantaw ni Jehova, makahimo ka sa ‘pagdumot sa daotan,’ bisag madanihon pa kini.—Salmo 97:10.

Sugyot nga basahon: Genesis 39:7-9. Matikdi ang lig-ong baroganan ni Jose batok sa tentasyon sa pagpakigsekso ug kon unsay nakatabang niya sa pagbuntog niini.

Ayawg Ikaulaw ang Imong Baroganan

Kasagaran depensahan gayod sa mga batan-on ang ilang baroganan. Pribilehiyo nimo ang pagtuboy sa mga sukdanan sa Diyos pinaagi sa imong maayong panggawi. Ayawg ikaulaw ang imong baroganan bahin sa pagpakigsekso una pa maminyo.

“Iklaro sa sinugdanan pa lang nga duna kay mga prinsipyo nga gisunod.”—Allen, Germany.

“Ang akong mga eskolmet nga lalaki sa hayskul nakaila gyod nako, ug sila nahibalo nga dili gyod ko nila matental sa pagpakigsekso.”—Vicky, United States.

Ang pagbarog sa imong mga prinsipyo maoy ilhanan nga nagkahamtong ka na nga Kristohanon.—1 Corinto 14:20.

Sugyot nga basahon: Proverbio 27:11. Matikdi nga ang pagbuhat ug maayo makapalipay sa kasingkasing ni Jehova!

Ayaw Gayod Padala!

Ang pagbalibad hinungdanon. Apan basig maghunahuna ang uban nga nagpadili-dili ka lang.

“Kinahanglang makita sa imong pagpamesti, pagpanulti, tinagdan sa uban, ug kon kinsay imong kaestorya, nga desente ka nga pagkababaye.”—Joy, Nigeria.

“Kinahanglang imong iklaro nga dili gyod ka mosugot nga makigsekso. Ayaw gyod pagdawat ug regalo gikan sa mga lalaki nga laig tuyo. Mahimo nila kining gamiton sa pagpabati nimo nga duna kay utang kabubut-on nila.”—Lara, Britain.

Si Jehova motabang nimo kon lig-on kag baroganan. Tungod sa naagian ni salmistang David, siya nakaingon bahin kang Jehova: “Sa maunongon ikaw magmaunongon.”—Salmo 18:25.

Sugyot nga basahon: 2 Cronicas 16:9. Matikdi nga si Jehova gusto gyong motabang niadtong nagtinguha sa pagbuhat ug matarong.

Magmaalamon

Ang Bibliya nag-ingon: “Maalamon ang tawo nga nakakita sa katalagman ug nagtago sa iyang kaugalingon.” (Proverbio 22:3) Sa unsang paagi imong mapadapat kining tambaga? Pinaagi sa pagkamaalamon!

“Likayi ang mga tawong hilig mag-estorya bahin niining mga butanga.”—Naomi, Japan.

“Ayaw panghatag ug personal nga impormasyon, sama sa imong adres o numero sa telepono.”—Diana, Britain.

Palandonga ang imong sinultihan, paggawi, mga kauban, ug mga dapit nga imong ginaadtoan. Dayon pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Maalaan ba ko nga nangahir o nanghagad nga makigsekso?’

Sugyot nga basahon: Genesis 34:1, 2. Sayra kon unsay daotang nahitabo sa dalagang si Dina tungod sa iyang pag-adto sa dapit nga dili angayng adtoan.

Hinumdomi nga ang lingaw-lingaw nga pagpakigsekso maoy seryoso kaayong butang alang kang Jehova nga Diyos; kinahanglang ingon usab niini ang imong panglantaw. Pinaagi sa pagbarog sa kon unsay husto, ang imong konsensiya magpabiling hinlo atubangan sa Diyos ug ang imong pagtahod sa kaugalingon dili mawala. Ang batan-ong si Carly miingon: “Nganong imo mang ‘ipagamit’ ang imong kaugalingon ingong huwasanan sa kailibgon sa uban? Ampingi ang imong hinlong baroganan nga gipaningkamotan nimong mahuptan!”

TEKSTO

“Buhata ang kutob sa inyong maarangan nga sa kataposan makaplagan kamo [sa Diyos] nga walay buling ug walay lama ug anaa sa pakigdait.”—2 Pedro 3:14.

SUGYOT

Pauswaga ang imong personalidad. (1 Pedro 3:3, 4) Kon maayo kang tawo, maayong tawo sab ang madani kanimo.

NAHIBALO KA BA . . . ?

Gusto ni Jehova nga kalipayan nimo ang pagpakigsekso sumala sa iyang katuyoan niini—para lang sa mga minyo—nga dili ka mabalaka, mahadlok, ug magbasol, nga sagad maoy resulta sa pagpakighilawas.

ANG AKONG PLANONG HIMOON!

Kini ang akong himoon aron masundog nako ang determinasyon ni Jose sa pagpabiling hinlo sa moral: ․․․․․

Kini ang akong himoon aron dili nako mahimo ang kasaypanan ni Dina: ․․․․․

Kon unsay akong gustong ipangutana sa akong ginikanan bahin niini: ․․․․․

UNSAY IMONG HUNAHUNA?

● Bisag makapadani ang gidili nga pagpakigsekso, nganong daotan kini?

● Unsay imong himoon kon hagaron ka nga makigsekso?

[Blurb sa panid 185]

“Ayaw gyod padala! Dihang may lalaki nga miagbay nako, ako siyang giingnan, ‘Ayaw pag-agbay-agbay diha ha!’ dayon milakaw ko nga hait ug tinan-awan.”—Ellen

[Hulagway sa panid 187]

Kon makigsekso ka agig lingaw-lingaw, gipakaubos mo ang imong kaugalingon