Ang Caucasus—“Bukid sa mga Pinulongan”
HANDURAWA nga anaa ka sa bukirong rehiyon nga samag gidak-on sa Spain. Natingala ka kay ang mga tawo didto lainlain ug gigikanang nasod, nga ang matag usa dunay kaugalingong pinulongan. Sa ubang lugar niini nga rehiyon, ang mga tawo sa kanait nga mga baryo dili magkasinabot sa usag usa! Tingali ingon usab niana ang gibati sa mga geographer sa karaang panahon, kay usa kanila naghisgot ug sama niini nga rehiyon—ang Caucasus—ingong “bukid sa mga pinulongan.”
Ang Caucasus Mountains natung-an sa Black Sea ug sa Caspian Sea, ug kay dinhi man mag-abot ang mga tawo sa nagkalainlaing nasod, ang kultura ug kasaysayan niining dapita milambo. Ang mga tawo dinhi ilado nga matinahoron sa mga edaran, hilig mosayaw, ug maabiabihon. Apan gikaikagan pag-ayo sa daghang turista sa Caucasus ang nagkalainlaing tribo ug mga pinulongan—ang kinadaghanan sa bisan unsang rehiyon sa Europe nga susama niinig gidak-on.
Talagsaong Panagkadaiya
Sa ikalimang siglo B.C.E., ang Gregong historyano nga si Herodotus miingon: “Ang mga tawo nga namuyo sa Caucasus naggikan sa lainlaing nasod.” Sa sinugdanan sa unang siglo C.E., laing Gregong historyano nga si Strabo misulat nga kini nga rehiyon may 70 ka tribo. Ang matag tribo dunay kaugalingong pinulongan ug nangabot aron magnegosyo sa Dioscurias, nga karon siyudad na sa Sukhumi, duol sa Black Sea. Paglabay sa katuigan, si Pliny the Elder, nga eskolar nga Romano, misulat nga ang mga Romano nagkinahanglag 130 ka maghuhubad aron makanegosyo sa Dioscurias.
Karon dunay kapin sa 50 ka tribo diha sa Caucasus. Ang matag usa dunay kaugalingong kostumbre ug sagad kaugalingong lumad nga pamesti, arte, ug arkitektura. Mga 37 ka lumad nga mga pinulongan ang ginasulti dinhi—ang uban maoy sinultihan sa minilyon ug ang uban sinultihan sa pipila lang ka baryo. Ang kinadaghanan ug pinulongan niining rehiyona mao ang Dagestan Republic, sa Russia, nga gipuy-an ug mga 30 ka tribo. Hangtod karon, wala gihapon mahibaloi kon diin gikan kining tanang pinulongan ug ang kalangkitan niini sa ubang pinulongan.
Interesado ka bang makakita sa mga pinulongan sa Caucasus? Diha sa opisyal nga Web site sa mga Saksi ni Jehova nga www.jw.org, dunay mga basahon sa kapig 400 ka pinulongan. Lakip niini ang pipila ka pinulongan sa Caucasus, ang makaiikag nga rehiyon nga tukmang gitawag ug “bukid sa mga pinulongan.”