Kapitulo 4

Asa Kutob ang Limitasyon?

Tinuod o bakak . . .

Dili gayod maayong magpinarayganay ang managtrato, bisag unsa pay kahimtang.

□ Tinuod

□ Bakak

Ang managtrato nga magkarinyohay apan naglikay sa pagpakigsekso mahimong sad-an gihapon sa pagpakighilawas.

□ Tinuod

□ Bakak

Kon ang managtrato dili magpinarayganay, sila wala gayod maghigugmaay.

□ Tinuod

□ Bakak

SA TINUOD LANG makadaghan na nimo kining gipamalandong. Gani, kon duna kay trato, lisod matino kon asa kutob ang limitasyon dihang magpasundayag ug pagmahal. Atong hisgotan ang tulo ka pahayag sa ibabaw ug tan-awa kon sa unsang paagi ang Pulong sa Diyos makatabang kanato sa pagtubag sa pangutana, “Asa kutob ang limitasyon?”

● Dili gayod maayong magpinarayganay ang managtrato, bisag unsa pay kahimtang.

Bakak. Ang Bibliya dili supak sa desente ug hinlong mga pasundayag sa pagmahal. Pananglitan, ang Bibliya nag-asoy bahin sa sugilanon sa Sulamita ug sa magbalantay sa karnero nga naghigugmaay. Ang ilang panagtrato maputli. Apan, sila lagmit nagpakitag pipila ka pasundayag sa pagmahal una pa nagminyo. (Awit ni Solomon 1:2; 2:6; 8:5) Ang ubang managtrato karon nga nagplano na gayod nga magminyo tingali magtuo nga dili daotan ang pipila ka hustong mga pagpasundayag ug pagmahal.a

Apan, ang managtrato kinahanglan gayod nga mag-amping. Ang paghalok-halok, paggaksanay, o paghimog bisan unsang buhat nga makapukaw sa kailibgon moresulta ug imoral nga buhat. Bisan gani ang managtrato nga dungganon ug intensiyon mawad-ag pagpugong sa kaugalingon ug makapakighilawas.​—Colosas 3:5.

● Ang managtrato nga magkarinyohay apan naglikay sa pagpakigsekso mahimong sad-an gihapon sa pagpakighilawas.

Tinuod. Ang orihinal nga Gregong pulong nga gihubad nga “pakighilawas” (por·neiʹa) daghan ug kahulogan. Kini nagtumong sa tanang matang sa seksuwal nga buhat sa mga dili minyo ug sa pag-abuso sa kinatawo. Busa, ang pakighilawas naglakip dili lamang sa pagpakigsekso kondili sa mga buhat usab sama sa pag-ugay-ugay sa kinatawo sa uban ug sa pagpakigsekso pinaagig baba o lubot.

Dugang pa, dili lamang pakighilawas ang gihukman sa Bibliya. Si apostol Pablo misulat: “Dayag ang mga buhat sa unod, ug kini mao ang pakighilawas, kahugawan, malaw-ayng panggawi.” Siya midugang: “Kadtong nagabuhat sa maong mga butang dili makapanunod sa gingharian sa Diyos.”​—Galacia 5:19-21.

Unsay kahulogan sa “kahugawan”? Ang Gregong pulong nagtumong sa tanang matang sa kahilayan, sa pulong o sa buhat. Siyempre kahugawan gayod kon ang usa manguotkuot, manghubog sinina, o manghimashimas sa pribadong mga parte sa lawas, sama sa suso. Diha sa Bibliya ang paghapohap sa suso maoy lakip sa mga kalipay nga iya lang sa mga minyo.​—Proverbio 5:18, 19.

Ang ubang mga batan-on nangahas sa paglapas sa mga sukdanan sa Diyos. Sila motuyo paglapas sa limitasyon, o sila maghurohuro sa pagpangitag daghang kaparis nga ilang buhatan ug kahugawan. Tingali sila sad-an pa gani nianang gitawag ni apostol Pablo nga “malaw-ayng panggawi.” Ang Gregong pulong sa “malaw-ayng panggawi” nagtumong sa ‘mangil-ad nga mga buhat, paghinobra, pagbinastos, nag-uros-uros nga seksuwal nga kailibgon.’ Siyempre dili ka gayod gusto nga ang imong moralidad mohuyang pinaagi sa pagpadaog “sa malaw-ay nga panggawi sa pagbuhat sa tanang matang sa kahugawan uban ang kadalo.”​—Efeso 4:17-19.

● Kon ang managtrato dili magpinarayganay, sila wala gayod maghigugmaay.

Bakak. Sukwahi sa gihunahuna sa uban, ang pagpinarayganay dili makapalig-on sa usa ka relasyon. Hinunoa, kini makawalag pagtahod ug pagsalig sa usag usa. Palandonga ang nahitabo kang Laura. “Usa ka adlaw niana, ang akong trato mianha sa balay nga wala ang akong Mama, aron motan-aw konohay ug TV,” siya miingon. “Sa primero, iya lang gikuptan ang akong kamot. Dayon kalit lang, ang iyang kamot nagsugod na sa paghikap-hikap. Nahadlok ako sa pagbadlong kaniya kay basin unyag masuko siya ug mopauli.”

Unsay imong hunahuna? Ang trato ba ni Laura tinuod nga nahigugma kaniya, o gusto lang niyang magpatagbaw sa iyang kailibgon? Ang tawo ba nga nagtental kanimo sa paghimog malaw-ayng paggawi tinuod nga nahigugma kanimo?

Kon pugson sa usa ka lalaki ang babaye sa paglapas sa iyang konsensiya ug pagkabansay ingong Kristohanon, gisupak sa lalaki ang balaod sa Diyos ug gidaot niya ang iyang pagpangangkon nga siya tinuod gayod nga nahigugma sa babaye. Dugang pa, ang usa ka dalaga nga magpadaog nagtugot sa iyang kaugalingon nga mapahimudsan. Ang daotan pa, siya nakahimog mahugaw nga buhat​—basin gani siya nakapakighilawas pa.b​—1 Corinto 6:9, 10.

Pagbutang ug mga Limitasyon

Kon may trato ka, sa unsang paagi makalikay ka sa dili angay nga mga pagpasundayag ug pagmahal? Ang maalamong buhaton mao ang pagbutang daan ug mga limitasyon. Ang Proverbio 13:10 nag-ingon: “Kadtong nagkonsultahanay adunay kaalam.” Busa ipakigsulti sa imong trato kon unsang mga pasundayag sa gugma ang angay. Kon kamo maghulat hangtod nga manginit na kamong duha una pa magbutang ug limitasyon, sama ra kanag naghulat kamo nga masunog ang balay una pa magbutang ug alarma sa sunog.

Sa pagkatinuod, gil-as hisgotan kining mga butanga ilabina kon bag-o pa lang kamo nga nagkatrato. Apan ang pagbutang ug mga limitasyon dako kaayog mahimo aron walay seryosong problema unya nga motungha. Ang mga limitasyon susamag smoke detector nga moalarma kon may mamatikdan kini nga aso. Dugang pa, ang imong katakos sa pagpakigsulti bahin niining mga butanga magsilbing ilhanan usab kon molampos ba ang relasyon. Gani, ang pagpugong sa kaugalingon, pailob, ug pagkadili-hakog maoy pundasyon sa usa ka makapalipayng seksuwal nga relasyon sa kaminyoon.​—1 Corinto 7:3, 4.

Tinuod, dili sayon ang pagsunod sa sukdanan sa Diyos. Apan makasalig ka sa tambag ni Jehova. Dugang pa, diha sa Isaias 48:17, iyang gihubit ang iyang kaugalingon nga mao “ang Usa nga nagtudlo kanimo aron ikaw makabaton ug kaayohan, ang Usa nga nagpalakaw kanimo sa dalan nga angay mong pagalaktan.” Buot ni Jehova nga imong mabatonan ang labing maayo!

BASAHA ANG DUGANG PA BAHIN NIINI NGA ULOHAN DIHA SA TOMO 1, KAPITULO 24

[Mga footnote]

TEKSTO

“Ang gugma . . . dili bastos.”​—1 Corinto 13:4, 5.

SUGYOT

Pagdeyt uban sa grupo, o paneguroa nga may tsaperon kamo. Ayaw pahilit, pananglitan diha sa awto o sa balay nga kamo rang duha.

NAHIBALO KA BA . . . ?

Kon kamo kaslonon na, angay nga maghisgot kamo ug pipila ka pribadong butang maylabot sa kaminyoon. Apan ang pag-estoryahay ug mga butang maylabot sa sekso sa tuyo nga mapukaw ang gana maoy usa ka matang sa kahugawan​—bisag diha sa telepono o pinaagig text message.

ANG AKONG PLANONG HIMOON!

Kini ang akong himoon aron makalikay ako sa pagsulay-sulay sa imoral nga mga buhat: ․․․․․

Kini ang akong himoon kon pugson ako sa akong trato sa pagbuhat ug malaw-ay: ․․․․․

Kon unsay akong gustong ipangutana sa akong ginikanan bahin niini: ․․․․․

UNSAY IMONG HUNAHUNA?

● Unsang mga limitasyon ang imong itakda maylabot sa pagpadayag ug pagmahal sa kaatbang nga sekso?

● Isaysay kon unsay kalainan sa pakighilawas, kahugawan, ug malaw-ay nga panggawi.

[Blurb sa panid 46]

“Kami sa akong pamanhonon magduyog pagbasa ug binase sa Bibliya nga mga artikulo bahin sa pagpabiling putli. Mapasalamaton kaayo kami kay kini nakatabang kanamo sa paghupot ug hinlong konsensiya.”​—Leticia

[Kahon sa panid 44]

Komosta kon Nakalapas na Kami sa Limitasyon?

Komosta kon nakahimo ka ug malaw-ayng buhat? Ayaw limbongi ang imong kaugalingon sa pagtuo nga makasulbad ka sa problema nga ikaw-ikaw ra. “Ako moampo, ‘Tabangi kami nga dili na mousab sa pagbuhat niini,’” miingon ang usa ka batan-on. “Usahay mosaler kini, usahay dili.” Busa, pakigsulti sa imong ginikanan. Ang Bibliya naghatag usab niining maayong tambag: ‘Pakigsulti sa mga ansiyano sa kongregasyon.’ (Santiago 5:14) Kining Kristohanong mga magbalantay makahatag ug pahimangno, tambag, ug pagbadlong aron mapasig-uli ang imong relasyon sa Diyos.

[Mga hulagway sa panid 47]

Maghulat ba kamo hangtod nga masunog ang balay una pa kamo magtaod ug alarma sa sunog? Nan ayaw paghulat hangtod nga manginit kamong duha una pa magbutang ug mga limitasyon