Attongen Ekkewe Fefin
“Ren ai kúna kirikiringawen aramas ngeni ekkewe fefin, iwe use mochen upwe fefin.”—ZAHRA, 15 IERIN, seni ewe puk GEO, seni France
ALÓN ena fépwúl lón ei lios peliemwán, a pwáraatá wesewesen attongen nonnomun ekkewe fépwúl me fefin wóón unusen fénúfan mi kúkkúna riáfféú ren féfférún akkachofesá me aapaap. Nengeni ekkeei pwóróus.
● Aapaap ngeni fefin. Lón Asia, lap ngeni sam me in ra sani néúnéú át lap seni nengngin. Me ren eú repot seni United Nations lón ewe 2011, arapakkan 134 million fefin lón Asia ra péútúló pokiten ninniilóón ménúkol lón luken iner, ninniiló upwuféén semirit, me túmúnúngaw.
● Sukul. Wóón unusen fénúfan, chókkewe rese fiti sukul are ra fiti sukul kis seni rúáánú ier, lap ngeniir iir nengngin me fefin.
● Kirikiringaw. Lap seni 2.6 billion fefin ra nónnóm lón ekkewe fénú ikewe ra meefi pwe emén mwán pwúpwúlú ese atai och allúk ika a aumwesi pwúlúwan an epwe annut ren.
● Péchékkúlen Inis. Lón ekkewe fénú mi wéúngaw, iteiten ruu minich, emén fefin a máló seni osukosuk a fis atun pwopwo are atun néúnéú pokiten nafangawen álillis lón pekin sáfei.
● Pwúúng le fénúeni fénú. Inaamwo ika ekkewe fefin ra atakeni lap seni esopwun mwéngéén wóón fénúfan, nge lón chómmóng fénú esor ar pwúúng le fénúeni are álemwiri fénú.
Met popun ese nóm ren ekkewe fefin ekkewe pwúúng itá úrúrún mi nóm ren aramas meinisin? Ekkóch fénú ra fiti lúkúen me eérenien lamalam mi mutatá are pwal mwo nge apéchékkúla féfférún kirikiringaw ngeni fefin. Lón eú simpung lón France, iei alón emén loier fin India itan Chandra Rami Chopra: “Meinisin allúkún ekkewe lamalam ra léllé wóón och mettóch, ina ar apéchékkúla aapaap ngeni fefin.”
A pwal ina usun meefiom? Ka meefi pwe Paipel a aúcheangawa ekkewe fefin usun chék pwal chómmóng puken lamalam? Me ren ekkóch aramas, a wor ekkóch wokisin lón Paipel usun itá ra eáni ena káit. Nge ifa wesewesen meefien Kot usun ekkewe fefin? Inaamwo ika a mmen péchékkúl meefien aramas usun ei pwóróus, nge ach etittina fán wenechar met ewe Paipel a apasa epwe álisikich le kúna pélúwen ena kapas eis.
[Credit Line]
© G.M.B. Akash/Panos Pictures