Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w97 5/1 p. 11-16
  • Aururu Aramas Ren Ewe Aururu Jiowa A Kan Awora

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Aururu Aramas Ren Ewe Aururu Jiowa A Kan Awora
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1997
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • “Ewe Koten Sokkun Aururu Meinisin”
  • Sussukul pwe Sipwe Chon Aururu
  • An Paul Riaffou lon Eisia
  • Leenien Appiru lon Ach Ei Fansoun
  • “Achipa Meinisin mi Letipeta”
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2011
  • Ia Sipwe Tongeni Kuna Me Ie Auruur Mi Enlet?
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2003
  • Nennengeni Pwe Jiowa Epwe Aururukich
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1997
  • Ifa Usun Kot A Awora Ourur?
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2016
Pwal Och
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1997
w97 5/1 p. 11-16

Aururu Aramas Ren Ewe Aururu Jiowa A Kan Awora

“Am apilukuluk allim fan asengesimi mi lukuchar, pun am aua silei pwe usun chok sia pwipwifengen lon ach kewe riaffou, epwe iei usun ach sipwe pwipwifengen lon aururuun letipach.”​—2 KORINT 1:7.

1, 2. Met chommong mi wiliti chon Kraist ikenai ra kuna?

CHOMMONG aramas mi alleani The Watchtower ra mammarita nge rese silei an Kot enlet. Eni a ina usum. Ika ina, chechemeni mefiom atun mesen letipom a poputa le suuk. Awewe chok, lupwen ka keran weweiti pwe ekkewe mi malo rese kuna riaffou nge ra chok mourelo, kese mefi kinamwe? Iwe, lupwen ka keran silei usun ewe apilukuluk allim fan iten ekkewe mi malo, pwe fitu billion aramas repwe manausefal ngeni manau lon an Kot we otot sefo, ese fen aururu letipom?​—Än Salomon Afalafal 9:5, 10; Jon 5:28, 29.

2 Nge ifa usun an Kot we pwon pwe epwe asopwalo fofforingau me awilalo ei fonufan ngeni eu paratis? Lupwen ka keran rong usun ena apilukuluk, ese fen aururu me auralo letipom ren mwasangasang? Met mefiom lupwen ka keran rong usun ewe tufich om kosap malo nge kopwe chok manau tori an epwe waroto ena Paratis won fonufan? Ese mwaal ka fokkun mefi meseik. Ewer, ka angei an Kot we poraus mi aururu letipach, ewe pwon Chon Pwarata Jiowa ra kan afalafalfeili won unusen fonufan.​—Kol Fel 37:9-11, 29; Jon 11:26; Pwarata 21:3-5.

3. Pwata ir mi ukkuwei an Kot we porausen aururu repwe pwal kuna riaffou?

3 Iwe nge, lupwen ka sotun aiti ngeni aramas ewe poraus seni Paipel, ka pwal mirititi pwe “esap aramas meinisin mi luku.” (2 Tesalonika 3:2) Neman ekkoch chienom kewe ra esiitok pun ka pwarata om luku an Paipel kewe pwon. Eni ka fen pwal kuna riaffou pun ka sopweilo le kakkaeo ewe Paipel ren Chon Pwarata Jiowa. Eni a fen lapelo ewe riaffou atun ka poputa le atipeeufengenni manauom ngeni an Paipel kewe kapasen emmwen. Ka poputa le kuna ewe riaffou Satan me an we otot ra kan mina ngeni ir meinisin mi etiwa ewe aururuun Kot.

4. Met ir mi keran mochen kaeo Paipel repwe fori ika epwe torir riaffou me sossot?

4 Ina eu minen alolilen pwe usun chok Jises a oesini, riaffou epwe oturukapa ekkoch pwe resap chuen chiechi ngeni ewe mwichefelin chon Kraist. (Mattu 13:5, 6, 20, 21) Pwal ekkoch ra likiitu fan riaffou ren ar ekkekieki chok ekkewe pwon ra kakkaeo usun mi aururu letiper. Fetal, fetal, ra fangelo manauer ngeni Jiowa me papataiselo pwe ir noun Noun we Jises Kraist kewe chon kaeo. (Mattu 28:19, 20; Mark 8:34) Pwungun, riaffou ese kaulo atun emon chon Kraist epwe papataiselo. Awewe chok, epwe weires an emon amwochu an limelimoch ika a fen sikepwach me lom. Pwal ekkoch ra kuna sossot seni mararir kewe rese luku. Ese lifilifil ewe sokkun riaffou, nge ir meinisin mi tuppwol lon ar fangelo manauer ngeni Kot repwe tongeni lukuluku eu mettoch. Repwe pwisin kuna an Kot aurur me alillis.

“Ewe Koten Sokkun Aururu Meinisin”

5. Lukun ekkewe chommong sossot a fis ngeni Paul, met a pwal kuna?

5 Ewe aposel Paul, i emon mi wesewesen aucheani ewe aururu Kot a awora. Mwirin an a kuna weires lon Eisia me Masetonia, a aururu letipan lupwen a rongorong pwe ewe mwichefelin Korint a etiwaochu noun we taropween fon. A amwokutu an epwe mak ngenir noun we oruuen taropwe, kapachelong ei kapasen mwareiti: “Kot epwe feioch, Semen ach Samol Jises Kraist, i mi Semen umoumoch, o Koten sokkun aururu meinisin, i mi aururu letipach lon sokkun ach riaffou meinisin, pwe sipwe pwal tongeni aururu letipen ir ekkewe mi nonnom lon sokkun riaffou meinisin ren ewe aururu me ren Kot.”​—2 Korint 1:3, 4.

6. Met sipwe kaeo seni alon Paul lon 2 Korint 1:3, 4?

6 Ekkena kapas mi mak fan emmwenien ngun mi fel a wor watten weween. Sipwele chosanir. Lupwen Paul a pwarata an mwareiti are kilisou ngeni Kot are eani och tingor lon noun kewe taropwe, sia pwal kuna pwe a pwal pwarata kilisou chapur fan iten Jises, Mokuren ewe mwichefelin chon Kraist. (Rom 1:8; 7:25; Efisus 1:3; Ipru 13:20, 21) Ina minne, Paul a mwareiti “ewe Kot me Semen ach Samol Jises Kraist.” Mwirin, a keran nounou ewe kapasen Krik mi affou ngeni “umoumoch” lon makkeian kewe. Ena fos a popu seni eu kapas mi wewe ngeni ‘lolileniesini riaffoun pwal emon’. Ina minne Paul a awewei usun an Kot umoumoch ngeni Noun kewe chon angang mi tuppwol mi kuna riaffou​—ena memmef a amwokutu Kot pwe epwe foffor murinno me pwarata umoumoch fan asengesir. Mwirin, Paul a nennengeni Jiowa pwe I popun ena lapalapoch ren an kori I “Semen umoumoch.”

7. Pwata sipwe tongeni era pwe Jiowa, I “ewe Koten aururu meinisin”?

7 An Kot “umoumoch” epwe aururu emon mi nonnom fan riaffou. Iwe, Paul a pwal era pwe Jiowa, I “ewe Koten sokkun aururu meinisin.” Iwe, ika kirokirochun pwiich kewe a kan aururu letipach, sipwe mirititi pwe a popu seni Jiowa. Esor och aururu mi enlet me nomottam ese popu seni Kot. Pwal eu, I a forata aramas lon lapalapan, ina popun a atufichikich ach sipwe pwal aururu aramas. Iwe, an Kot we ngun mi fel a amwokutu noun kewe chon angang ar repwe pwarata umoumoch me aururu ir kewe mi osupwang.

Sussukul pwe Sipwe Chon Aururu

8. Inaamwo ika ach kewe sossot rese popu seni Kot, nge epwe ifa usun sipwe kuna feioch seni ach likiitu fan riaffou?

8 Inaamwo ika Jiowa Kot a mut ngeni noun kewe chon angang mi tuppwol ar repwe kuna sokkopaten sossot, nge ekkena sossot rese fokkun popu seni. (Jemes 1:13) Iwe nge, ewe aururu a awora lupwen sipwe kuna riaffou epwe tongeni asukulakich pwe sipwe ekieki usun osupwangen ekkewe ekkoch. Iwe, met mwiriloon? “Pwe sipwe pwal tongeni aururu letipen ir ekkewe mi nonnom lon sokkun riaffou meinisin ren ewe aururu me ren Kot, ewe sia kuna ach aururu me ren.” (2 Korint 1:4) Iwe, Jiowa a asukulakich pwe sipwe wiliti chon aururu pwiich kewe pwal ir kewe sipwe chuuri lon ewe angangen afalafal atun sipwe appiru Kraist me “aururu ir kewe meinisin mi letipechou.”​—Aisea 61:2; Mattu 5:4.

9. (a) Met epwe alisikich le likiitu fan riaffou? (b) Lupwen sipwe tuppwol le likiitu fan riaffou, epwe ifa usun epwe aururu ekkewe ekkoch?

9 Paul a likiitu fan an kewe chommong riaffou, kilisou ngeni an Kot aururu ren Kraist. (2 Korint 1:5) Sipwe pwal kuna watten aururu seni ach ekkekiek won an Kot kewe pwon mi auchea, ren ach sipwe tingor alillisin an we ngun mi fel, pwal ren ach kuna an Kot polueni ach kewe iotek. Epwe ina usun sipwe tipeppos le akkapochokkulata an Jiowa we pwungun nemenem me annetata pwe ewe Tefil, emon chon kapas chofona. (Job 2:4; Proverbs 27:11) Lupwen sipwe tuppwol le likiitu fan sokkopaten riaffou, usun chok Paul, sipwe alingalo Jiowa, pun an aururu a atufichi chon Kraist ar repwe amwochu ar tuppwol fan sossot. An ekkewe chon Kraist mi tuppwol likiitu epwe aururu pwiir kewe meinisin, epwe alisi ekkewe ekkoch ar repwe uppwos le “likiitu lon ekkewe chok riaffou.”​—2 Korint 1:6.

10, 11. (a) Ikkefa ekkoch mettoch ra efisi riaffou ngeni chon ewe mwichefelin Korint lom? (b) Ifa usun Paul a aururu ewe mwichefelin Korint, iwe, a kapas usun menni apilukuluk allim?

10 Ekkewe chon Korint ra kuna ekkewe sokkun riaffou mi tottori chon Kraist mi enlet meinisin. Pwal eu, a lamot ngenir kapasen fon pwe repwe atowu emon chon lisou-mwaal mi ese aier. (1 Korint 5:1, 2, 11, 13) A fen aitengaua ewe mwichefel pokiten rese fori ena, rese pwal asopwalo ekkewe fitikoko me tipefesen. Nge mwirin och fansoun ra apwonueta an Paul kapasen fon me pwarata aier mi enlet. Ina minne, a mwareitir me erenir pwe ar alleasochisi masouen noun we taropwe ngenir a aururu letipan. (2 Korint 7:8, 10, 11, 13) A pwapwalo pwe ewe mi katowu a pwal aiersefal. Iwe, Paul a erenir ar repwe ‘omusalo tipisin atewe, o aururu letipan, pwe ete koketiu lon letipechou chapur.’​—2 Korint 2:7.

11 Noun Paul oruuen taropwe a fokkun aururu chon ewe mwichefelin chon Korint. Iwe, ina eu popun an a mak ngenir. A awewei: “Am apilukuluk allim fan asengesimi mi lukuchar, pun am aua silei pwe usun chok sia pwipwifengen lon ach kewe riaffou, epwe iei usun ach sipwe pwipwifengen lon aururuun letipach.” (2 Korint 1:7) Le muchuloon noun we taropwe, Paul a peser: “Oupwe sopweilo . . . lon aururuun letipemi, . . . me ewe Koten tong me kinamwe epwe nonnom remi.”​—2 Korint 13:11.

12. Met a lamot ngeni chon Kraist meinisin?

12 Sipwe tongeni kaeo eu lesen mi fokkun lamot seni ena! A lamot chon ewe mwichefelin chon Kraist meinisin repwe “aiti ngeni aramas ewe aururu” Kot a awora ren an we Kapas, an we ngun mi fel, me an we mwicheich won fonufan. Aururu epwe tongeni lamot ngeni pwal mwo nge ekkewe mi katowu ika ra fen aier me likitalo ewe alen mwaal. Ina minne, “ewe chon angang mi tuppwol o tipatchem” a foratiu eu kokkot mi umoumoch pwe epwe alisir. Fan eu iteiten ier ruuemon elter repwe tongeni chuuri ekkoch aramas mi fen katowu. Eni rese chuen pwarata lukumach are foffori tipis watte, iwe, epwe lamot ngenir alillis pwe repwe fori minne mi lamot fan iten ar repwe tosefallilong.​—Mattu 24:45; Isikiel 34:16.

An Paul Riaffou lon Eisia

13, 14. (a) Ifa usun Paul a awewei usun eu fansoun weires chapur a kuna lon Eisia? (b) Eni Paul a kapas usun menni fansoun?

13 Ewe sokkun riaffou chon ewe mwichefelin Korint ra kuna tori ena fansoun ese lollo ngeni ekkewe chommong sokkopaten riaffou Paul a kuna. Ina minne, a tongeni achema ngenir: “Am mi mochen pwe ami, pwii kena, oupwe silei usun ekkewe riaffou a fen torikem lon Eisia, pun enlet, am chourek mi lap seni am tufich, ina popun am aua fokkun apilukulukingau ngeni manauem. Ewer, am aua chok mefi pwe am aua fen esissinatiu ngeni malo. Nge ekkeei mettoch a fis pwe sisap apilukuluku pwisin kich, nge sipwe apilukuluku Kot, ewe mi amanauasefallieta ekkewe mi malo. A angasakemelo seni lon riaffoun malo mi lap, o epwe pwal angasakemelo.”​—2 Korint 1:8-10.

14 Ekkoch sou kaeo Paipel ra luku pwe Paul a kapas usun ewe rauangau lon Efisus, ewe a tongeni efisi maloon Paul pwal chienan kewe le sai, Kaios me Aristarkos, ir me ruuemon re Masetonia. Chon Efisus ra atekinalo ekkena ruuemon chon Kraist lon eu ut mi ur ren eu pwin aramas ra chok “pupuchor arap ngeni ukukun ruu klok ra apasa”: ‘Mi lapalap Artimos (finen Koten] an re Efisus!’” Feil, feil, emon seker a afanafanaloi chon ewe mwich. Ese mwaal a fokkun aweiresi Paul lupwen a tongeni fis pwe Kaios me Aristarkos repwe feiengau. Enlet, a mochen tolong me kapas ngeni ewe mwich, nge ekkewe chon kaeo rese mut ngeni an epwe ita pelukuolo manauer.​—Fofor 19:26-41.

15. Eni 1 Korint 15:32 a kapas usun menni poraus mi weires chapur?

15 Iwe nge, eni Paul a kapas usun pwal eu mettoch a kon ssenuk seni ena. Lon noun we aeuin taropwe ngeni ekkewe chon Korint, Paul a eis: “Epwe met lamotan rei, are ua fen fiufengen me ekkewe manmocho lon Efisus?” (1 Korint 15:32) Eni a wewe ngeni pwe manauen Paul ese chok tongeni feiengau ren aramas mi usun chok man pwe pwal ren wesewesen manmocho lon ewe leenien katol urumot lon Efisus. Fan ekkoch, ra eriani chon kalapus ar repwe fiu ngeni manmocho mwen mesen eu mwichen aramas mi efich ar repwe katol kusun chcha. Ika alon Paul a wewe ngeni pwe a fiu ngeni wesewesen manmocho, ese mwaal a muttir ngaselo seni malo ren och manaman, usun chok Taniel a ngaselo seni auen wesewesen laion.​—Taniel 6:22.

Leenien Appiru lon Ach Ei Fansoun

16. (a) Pwata chommong Chon Pwarata Jiowa ra tongeni weweiti ekkewe riaffou Paul a kuna? (b) Met sipwe tongeni apilukuluku usun ir kewe mi malo pokiten ar luku? (c) Lupwen chon Kraist ra ngaselo seni malo, met sopwochun?

16 Chommong chon Kraist ikenai ra weweiti ekkewe sossot me riaffou Paul a kuna. (2 Korint 11:23-27) Ikenai, chon Kraist ra pwal meefi pwe “ar chourek mi lap seni ar tufich,” iwe, chommong ra fokkun ‘apilukulukingau ngeni manauer.’ (2 Korint 1:8) Ekkoch ra fen malo fan poun chon nnielo chommong aramas me chon eriaffou aramas mi fokkun arochongau. Sipwe tongeni apilukuluku pwe an Kot manaman mi aururur a atufichir ar repwe likiitu, iwe, ra malo nge lon letiper me ekiekir ra tipeppos won pwonuetaan ar we apilukuluk allim, ese lifilifil ika lon lang are won fonufan. (1 Korint 10:13; Filipai 4:13; Pwarata 2:10) Ren pwal ekkoch, Jiowa a amwokutu minne a fisita, iwe, pwiich kewe ra ngaselo seni malo. Ese mwaal ir kewe Jiowa a selani ra alapalo ar apilukuluku “ewe Kot mi amanauasefallieta ekkewe mi malo.” (2 Korint 1:9) Mwirin, ra tongeni kapas ren watteloon ar luku atun repwe esileifeili an Kot we poraus mi aururu aramas.​—Mattu 24:14.

17-19. Menni poraus ra pwarata pwe Kot a aururu pwiich kewe lon Rwanda?

17 Kanoto chok, pwiich kewe mi achengicheng lon Rwanda ra kuna riaffou usun chok minne a fis ngeni Paul me chienan kewe. A pout seni chommong manauer, nge an Satan kewe angang rese tongeni ataielo ar luku. Iwe, emon me emon pwiich lon ena fonu ra pwisin kuna aururuun Kot lon chommong sokkun lapalap. Lupwen ekkewe einangen Tutsi me Hutu ra nnifengennir lon Rwanda, a wor ekkoch pwiich kewe chon Hutu ra tuttumunu pwiir kewe chon Tutsi, me chon Tutsi ra tuttumunu pwiir kewe chon Hutu, nge meit ika repwe tongeni feiengau ren. A pout seni ekkoch leir manauer pokiten ar tumunu pwiir kewe chon luku seni ekkewe chon u ngenir. Awewe chok, emon chon Hutu Chon Pwarata Jiowa itan Gahizi a nninnilo mwirin an we a aopa emon sister chon Tutsi itan Chantal. Puluwen Chantal we chon Tutsi itan Jean a opelo lon pwal eu leeni ren emon sister chon Hutu itan Charlotte. Ren ukukun 40 ran Jean pwal emon chon Tutsi brother ra okop lon eu chimney mi watte, ra chok tou seni fansoun mwochomwoch le pwin. Lon ena ukukun fansoun, Charlotte a awora ngenir aner mongo me tumun, inaamwo ika imwan we a kan ngeni eu leenien sounfiun Hutu. Lon ei pekin taropwe, kopwe tongeni kuna sasingen Jean me Chantal lupwen ra chusefal, iwe, ra kilisou pwe chiener kewe chon Hutu ‘ra peluku manauer’ fan asengesir, usun chok Priska me Akwila ra fori fan asengesin ewe aposel Paul.​—Rom 16:3, 4.

18 Ewe simpung itan Intaremara a mwareiti pwal emon Chon Pwarata Jiowa chon Hutu itan Rwakabubu pun a tuttumunu pwiin kewe chon luku nge ir chon einangen Tutsi.a A apasa: “A pwal wor porausen Rwakabubu, emon Chon Pwarata Jiowa, a kan aopa aramas lein noun kewe brother (a ina usun ra eiten ngeni pwiir kewe chon luku). Unusen ewe ran a ukkuwei mongo me konik fan asengesir inaamwo ika a uri ewe semmwenin asthma (mwi). Nge Kot a fokkun apochokkulata.”

19 Pwal ekieki usun eu pupulu chon Hutu iter Nicodeme me Athanasie. Mwen poputaan ewe fitikoko lefilen ekkewe einang, ena pean pupulu ra kaeo Paipel seni emon chon Tutsi Chon Pwarata Jiowa itan Alphonse. Ra tipeeu ngeni ar repwe peluku manauer fan iten ar repwe aopa Alphonse lon imwer we. Mwirin, ra mirititi pwe imwer we ese och pun chon orur kewe chon Hutu ra silei usun chiener we chon Tutsi. Ina minne, Nicodeme me Athanasie ra aopa Alphonse lon eu pwang lukun imwer we. A murinno ar fori ena pun chon orur kewe ra etto arapakan iteiten ran pwe repwe kutta Alphonse. Lupwen a kokkon lon ena pwang ukukun 28 ran, Alphonse a ekkekieki usun ekkewe poraus lon Paipel, awewe chok, porausen Reap, neminewe a aopa ruuemon chon Israel won osun imwan we lon Jeriko. (Joshua 6:17) Ikenai Alphonse a sopweilo an angang lon Rwanda, angangen afalafala ewe kapas allim, iwe, a kilisou pwe noun kewe chon kaeo Paipel chon Hutu ra peluku manauer fan asengesin. Iwe, met porausen Nicodeme me Athanasie? Iei, ir ra fen wiliti Chon Pwarata Jiowa mi papatais me ra pwisin nouni lap seni 20 chon kaeo Paipel.

20. Ifa usun Jiowa a fen aururu pwiich kewe lon Rwanda, nge met a chuen lamot ngeni chommong leir?

20 Atun an a poputa ewe ninniloon ekkewe einang lon Rwanda, a wor 2,500 chon afalafala ewe kapas allim lon ena fonu. Inaamwo ika fitepuku ra malo me chommong ra su seni fonuer, nge a chommongelo chochon Chon Pwarata Jiowa won lap seni 3,000. Ina eu pisekin annet pwe Kot a wesewesen aururu pwiich kewe. Met porausen ekkewe chommong chon masen me fefin mi ma senir puluwer lein Chon Pwarata Jiowa? Pwungun, ra chuen mefi riaffou, iwe, epwe chuen lamot ngenir aururu. (Jemes 1:27) Epwe chok toluelo chonun meser lupwen ewe manausefal epwe fis lon an Kot we otot sefo. Iwe nge, kilisou ngeni alillisin pwiir kewe me pokiten ir chon fel ngeni “ewe Koten aururu meinisin,” ra tongeni mokurechou lon manauer.

21. (a) A pwal lamot an Kot aururu pwiich kewe lon menni fonu, iwe, epwe ifa usun kich meinisin sipwe tongeni alisir? (b) Inet esap chuen lamot emon epwe aururukich?

21 Lon pwal chommong leeni, awewe chok Eritrea, Singapore, me ewe fonu mi pin iteni Yugoslavia, pwiich kewe ra sopweilo le angang ngeni Jiowa ren tuppwol fan riaffou. Amwo sipwe alisi pwiich kewe ren ach ikkiotek pwe repwe angei aururu. (2 Korint 1:11) Iwe, amwo sipwe tuppwol le likiitu tori fansoun Kot ren Jises Kraist “epwe toluelo seni [mesach] chonun [mesach] meinisin.” Ina atun sipwe unusen kuna an Jiowa aururukich lon an we otot sefo mi pwung.​—Pwarata 7:17; 21:4; 2 Piter 3:13.

[Footnote]

a The Watchtower, January 1, 1995, pekin 26, a apworausa usun noun Rwakabubu we nengin itan Deborah, iwe, an we iotek a kku letipen eu mwichen sounfiun Hutu, a pwal selani manauen an we famili seni ar repwe nninnilo.

En Mi Silei?

◻ Pwata Jiowa a iteni “ewe Koten aururu meinisin”?

◻ Ita met ekiekich usun riaffou?

◻ Sipwe tongeni aiti ngeni io an Kot kapasen aururu?

◻ Ifa usun epwe wesilo lamoten aururu ngenikich?

[Sasing lón pekin taropwe 15]

Inaamwo ika Jean me Chantal, ir Chon Pwarata Jiowa chon Tutsi, nge ra okop lon en me leenian ren Chon Pwarata Jiowa chon Hutu lon ewe fansoun ninnilo lon Rwanda

[Sasing lón pekin taropwe 15]

Chon Pwarata Jiowa ra sopweilo le aiti ngeni chon orur lon Rwanda an Kot porausen aururu

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share