Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w99 11/1 p. 21-26
  • “Pwilitalong Tipetekison Lefilemi”

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • “Pwilitalong Tipetekison Lefilemi”
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1999
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Ewe Ngunun Fonufan mi Choufetal
  • Jiowa a Nonnom ren Ir mi Tipetekison
  • Sipwe Kaeo pwe Sipwe Tipetekison
  • Ewe Ekiek Pwung
  • ‘Oupwe Pwilitalong Woomi Tipetekison’
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú​—2008
  • Amaaraata Tipetekison Mi Enlet
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2006
  • Tapwelo Mwirin Ewe Leenien Appiru Jises A Isetiu
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1999
w99 11/1 p. 21-26

“Pwilitalong Tipetekison Lefilemi”

“Kot a u ngeni ir mi lamalam tekia, nge a fangelo chen ngen ir mi tipetekison.”​—1 PETRUS 5:5.

1, 2. Ikkefa ekkewe ruu sokkun ekiek mi mwaalfesen ra fokkun kku fofforun aramas?

MEI wor ruu sokkun lapalapen ekiek mi wewefesen me lein ekkewe sokkun ewe kapasen Kot a kapas ussun. Ir me ruu lapalap ra fokkun kku fofforun aramas. Eu epwe “tipetekison.” (1 Piter 5:5) Eu puken awewei kapas (dictionary) a apasa pwe “tipetekison” a wewe ngeni “lapalapen are ngunun mosonoson: a imulo seni tipetekia.” Tipetekison a lollo ngeni mosonoson, iwe, me ren ekiekin Kot, ina eu lapalap mi fokkun murinno.

2 Ewe lapalap mi wewefesen me tipetekison, ina lamalam tekia. A wewe ngeni “a kon ssenuk an emon atekiata pwisin i,” “an emon tipetekia.” Emon epwe chok ekkekieki pwisin i, epwe kukkutta an epwe pisekisekilo, me minne epwe atekiata pwisin i, nge meit ika epwe efeiengaua ekkewe ekkoch. Ewe Paipel a kapas usun eu mettoch epwe tongeni fis seni, a era: “Aramas ra nemeni aramas ngeni feiengau.” A apasa pwe “an aramas akkuffengen” a ussun chok ar “chechei asapwal” pun atun repwe malo “resap tongeni uweialo och mettoch.” Ena sokkun tipetekia a fokkun ngau me ren Kot.​—Än Salomon Afalafal 4:4; 5:15; 8:9.

Ewe Ngunun Fonufan mi Choufetal

3. Ifa ewe ngunun fonufan mi choufetal?

3 Ewe fonufan a lapalapeni menni lein ekkewe ruu lapalap ikenai? Ifa ewe ngunun fonufan? World Military and Social Expenditures 1996 a apasa: “Esor pwal eu senturi lon ekkewe puken uruwo mi lollo ngeni ewe 20th ren . . . fofforun akkachofesa” An aramas akkachocho ngeni ar repwe manaman lon pekin nemenem me moni​—me pwal oput lefilen ekkewe muu, lamalam, eterenges, me einang​—a nielo lap seni 100 million aramas lon ei senturi. A pwal lapelo an aramas akkapwonueta chok pwisin letiper. Ewe Chicago Tribune a apasa: “Ekkewe osukosuk ngeni aramasen fonufan a popu seni fofforun akkachofesa, efeiengauen semirit, mufesen, torongki, AIDS, an ekkewe sarafo pwisin niir, safeien opuchopuch, ekkewe gang, achou manau, an ekkewe nengin nounou nge esor puluwer, nielo monukol resaamwo uputiu, katol are atola mettoch mi sikepwach, . . . kapas chofona, churi, an ekkewe chon nemenem pworongau. . . Esor chuen wor ekiekir ussun minne mi pwung are mwaal.” Ina minne, ewe UN Chronicle a ouroura: “Lapalapen aramasen fonufan a chok ngangaualo.”

4, 5. Ifa pwungun an ewe Paipel oesini ussun ewe ngunun fonufan fan iten ach ei fansoun?

4 Ekkena lapalap ra fis won unusen fonufan. A ussun chok minne an ewe Paipel we oesini a era epwe fis lon ach ei fansoun: “Fansoun weires epwe waroto lon ekkewe ran le sopwolon. Pun aramas repwe tongei pwisin ir, repwe tongei moni, repwe sikasini, lamalam tekia, esiita, alleasolapa semer kewe me iner; resap meefi kilisou, o manauer esap fel, esap wor ar chen, repwe pwisin nemenemenir, repwe luapas, resap mosonoson, repwe mocho, repwe oput minne mi murinno; repwe chon afangema, repwe tumunungau, angolsa, repwe aucheani chok minne repwe pwisn pwapwa ren, nge resap tongei Kot.”​—2 Timoti 3:1-4.

5 Pwungun pwe ina lapalapen ewe ngunun fonufan. Ina ewe ngun mi alongolong won ewe ekiek, “ngang akkom”. Oput lefilen ekkewe muu a ussun chok ewe oput lefilen aramas. Ren chok awewe, lon ekkewe urumot chommong chon urumot repwe mochen ar repwe nampa eu nge meit ika ekkewe ekkoch repwe feiengau lon pekin memeef are pwal mwo nge lon pekin inis. Ei ngunun ekieki pwisin i epwe mammarita lon ekiekin ekkewe semirit me etipetipa ar ekiek lon chommong mettoch atun repwe watteta. Iwe, epwe efisata “oput, anini, aweires, song, lolowo, tatafengen, ekinikinfesen.”​—Kalesia 5:19-21.

6. Io a kan apochokkula an aramas ekieki pwisin ir, me met meefien Jiowa ussun ena sokkun ekiek?

6 Ewe Paipel a pwarata pwe ewe ngunun ei fonufan, “ngang akkom” a ussun chok ngunun “ewe a iteni Tefil me Satan, ewe a otupu fonufan meinisin.” Ren an Setan etipetipa aramas lon ekkeei ranin le sopolon, ewe Paipel a oesini: “Riaffou ngeni fonufan . . . pun ewe Tefil a fen feitiu remi lon an song mi lap, pun a silei pwe an we fansoun a chok mochomoch.” (Pwarata 12:9-12) Iwe, ir me noun kewe timon ra alapalo ar akkachocho ngeni ar repwe apochokkula an aramas ekekkieki pwisin ir. Iwe, met meefien Jiowa ussun ena sokkun ekiek? An we Kapas a apasa: “Jiowa a oput chokewe meinisin mi lamalam tekia.”​—Än Salomon Fos 16:5.

Jiowa a Nonnom ren Ir mi Tipetekison

7. Ifa ekiekin Jiowa ussun ekkewe chon tipetekison, me ifa ewe mettoch epwe aiti ngenir?

7 Iwe nge, Jiowa a efeiochu ir mi tipetekison. Lon echo kol ngeni Jiowa, King Tafit a apasa: “Ka angasalo aramas mi tipetekison, nge chokewe mi lamalam tekia ka atekisoneretiu.” (2 Samuel 22:1, 28) Ina minne, an Kot we Kapas a fonoukich: “Oupwe kukutta Jiowa, ami meinisin mi tipetekison me lon ewe fonufan, . . . Oupwe kutta pwung, kukutta tipetekison. Eli oupwe su seni ewe apwung lon ranin an Jiowa we lingeringer.” (Sefanaia 2:3) Jiowa a aiti ngenir mi kukkutta Jiowa fan tipetekison pwe repwe eani eu ekiek mi unusen sokko seni ngunun ei fonufan. “Epwe afalafala ekkewe mi tipetekison ussun an kkewe al.” (Kol Fel 25:9; Aisea 54:13) Ina ewe alen tong. A alongolong won ach foffori minne mi pwung me ren ekiekin Kot. Me ren ewe Paipel, ena esin tong “esap sikasini, esap lamalam tekia, . . . esap kukkutta pwisin letipan.” (1 Korint 13:1-8) Iwe, a pwal pwapwalo ren ewe lapalap mosonoson.

8, 9. (a) Ifa popunlapen ewe lapalapen tong? (b) Ifa lamoten an aramas lapalapeni ewe lapalapen tong me tipetekison Jises a fen pwarata?

8 Paul me ekkewe ekkoch Chon Kraist lon ewe aeuin senturi ra kaeo ena sokkun tong seni aitien Jises kewe. Iwe, Jises a kaeo seni Seman we, Jiowa, iwe, a iei ussun an ewe Paipel kapas ussun, a apasa: “Kot mi tong.” (1 Jon 4:8) Jises a fen silei pwe epwe letipen Kot pwe manauan epwe alongolong won ewe allukun tong, iwe, a ina ussun manauan. (Jon 6:38) Ina popun a tongei ir kewe mi chouchou, woungau, me tipis. (Mattu 9:36) A apasa ngenir: “Oupwe feito rei, ami meinisin mi pekkus o chouchou, o ngang upwe asosokemi. Oupwe pwilitalong ai iok, o kaeo seniei, pun ngang mi mosonoson me tipetekison.”​—Mattu 11:28, 29.

9 Jises a aiti ngeni noun kewe chon kaeo lamoten ar repwe akkappiru an tong me tipetekison lupwen a apasa ngenir: “Epwe iei ussun pwe aramas meinisin repwe silei pwe ami nei kewe chon kaeo, are mi wor ewe tong lefilemi.” (Jon 13:35) Repwe sokko seni chon fonufan mi chok ekieki ussun pwisin ir. Ina popun Jises a tongeni apasa ei mettoch ussun noun kewe chon appiru: “Ir sap seni fonufan.” (Jon 17:14) Aap, rese appiru ngunun an Setan we fonufan, ewe mi lamalam tekia, me ekieki pwisin ir chok. Nge, repwe akkappiru ewe ngunun tong me tipetekison Jises a pwarata lon manauan.

10. A ffet Jiowa fan iten ekkewe mi mosonoson lon ach ei fansoun?

10 An Kot we Kapas a oesini pwe lon ekkeei ranin le sopwolon, ekkewe mi mosonoson repwe ionfengen lon eu mwicheichen aramas won unusen fonufan mi alongolong won tong me tipetekison. Ina minne, me lein ekkewe chon fonufan mi kan alapalo ar tipetekia, noun Jiowa kewe aramas ra pwarata eu ekiek mi fokkun sokkolo​—ina tipetekison. Ekkena aramas ra apasa: “Sipwe feita ngeni ewe chuukun Jiowa [an fel mi enlet mi tekia], . . . I epwe aiti ngenikich an we al, o sipwe fetal won an we al.” (Aisea 2:2, 3) Ekkewe Chon Pwarata Jiowa, ina ewe mwicheichen aramas won unusen fonufan mi feffetal won an Kot we al. Iwe, a pwal kapachelong eu “mwich mi fokkun lapalap, esor emon epwe tongeni alleani iteiter, seni ekkewe muu meinisin, o ekkewe einang meinisin, o sokkun aramas meinisin, o sokkun kapas meinisin.” (Pwarata 7:9) Iei, mwir wor fite million aramas mi choni ei mwich mi fokkun lapalap. Ifa ussun Jiowa a asukuler pwe repwe tipetekison?

Sipwe Kaeo pwe Sipwe Tipetekison

11, 12. Ifa ussun noun Kot kkewe chon angang repwe pwarata tipetekison?

11 An Kot we ngun mi angang won noun kewe aramas a atufichir pwe repwe pworacho ngeni ewe ngunun fonufan mi ngau, iwe mwirin, repwe pwal pwarata uwan an Kot we ngun mi fel. Epwe pwapwalo lon ar “tong, pwapwa, kinamwe, mosonoson, kirokiroch, lipwakoch, luku, tipefisir, forfichi.” (Kalesia 5:22, 23) Ren ar repwe lapalapeni ekkena lapalap, a tori noun Kot kewe chon angang ewe kapasen fon pwe sisap “lamalam tekia, sisap koko le fiufengen, sisap pwal lolowofengen.” (Kalesia 5:26) Iwe, ewe aposel Paul a pwal apasa: “Ua fonou ami, emon me emon, pwe emon esap ekieki ren pwisin i mi tekia seni minne mi fich ngeni, nge epwe ekieki ren mirit.”​—Rom 12:3.

12 An Kot we Kapas a ereni ekkewe chon Kraist mi enlet pwe resap “fori och ren kirikiringau are ren lamalam tekia, nge lon ami tipetekison oupwe chok ekieki pwe ekkewe ekkoch ra murinno senikemi. Nge ousap chok tumunu minne a lamot ngenikemi, pwe pwal minne a lamot ngeni ekkewe ekkoch.” (Filipai 2:3, 4) “Emon esap kukkutta minne mi murinno ngeni pwisin i chok, pwe minne mi murinno ngeni chon orun.” (1 Korint 10:24) Ewer, “tong a aufichita” ekkewe ekkoch ren kapas me foffor mi murinno. Epwe efisata alillisfengen, nge esap akkuffengen. Ese och ewe ngunun “ngang akkom” epwe nom lein noun Jiowa kkewe chon angang.

13. Pwata a lamot an emon epwe kaeo pwe epwe tipetekison, me epwe ifa ussun epwe kaeo ena mettoch?

13 Iwe nge, pokiten sise unusoch, sise tipetekison seni le uputiuach. (Kol Fel 51:5) A lamot aramas repwe kaeo ei lapalap. Iwe, eni epwe tongeni weires ngeni ir kewe rese fen kaeo an Jiowa we al seni le kukkunur nge ra nguuri ewe enlet atun ra fen watte. Ra fen forata lapalapen manauer mi alongolong won ekiekin ei fonufan. Epwe lamot ngenir ar repwe kaeo ifa ussun repwe “pwilitau [lapalaper] me lom, ewe ren [manauer] me lom” me “pwilitalong ewe lapalap mi fo, ewe mi forieta ussun lapalapen Kot lon ewe pwung mi enlet pwal ewe tuppwel mi enlet.” (Efisus 4:22, 24) Ren alillis seni Kot, ekkewe mi letip-wenechar repwe tongeni fori minne epwe kutta senir: “Oupwe pwilitalong womi umoumoch, kirokiroch, tipetekison, mosonoson, o songomang.”​—Kolose 3:12.

14. Ifa ussun Jises a kapas ussun an emon esap ekiekin atekiata pwisin i?

14 A lamot ngeni noun Jises kkewe chon kaeo ar repwe kaeo ena mettoch. Ra fen watte lupwen ra wiliti noun kkewe chon kaeo, iwe, ra fen eani och ngunun emmisfengen. Lupwen inen ruuemon leir a sotun angei wis tekia fan iten noun kkewe aluwol, Jises a apasa: “Oua silei pwe chon nemenemen ekkewe re Jentail ra chok samol won [ekkewe aramas], o nour kewe mi lap ra chon nemeni ir. Nge esap iei ussun lefilemi, pun are emon a mochen pwe epwe lapalap leimi, iwe, epwe chok noumi chon alillis. Ussun ewe Noun-Aramas [Jises] ese mwo feito pwe epwe kuna alillis seni aramas, nge a feito pwe epwe alisi aramas, o fangelo manauan pwe epwe penmanauen aramas mi chommong.” (Mattu 20:20-28) Lupwen Jises a ereni noun kkewe chon kaeo pwe resap eani ekkoch sokkun itelap pwe repwe atekiata pwisin ir, a pwal apasa: “Ami meinisin pwipwi eu chok.”​—Mattu 23:8.

15. Ifa ewe ekiek ekkewe chon achocho ngeni ewe wis elter repwe eani?

15 Emon chon appiru Kraist epwe emon chon angang, ewer, emon chon kichiniwel ngeni chienan kewe Chon Kraist. (Kalesia 5:13) Epwe akkaeuin ina ussun ren ir kewe mi mochen wiseni wis lon ewe mwichefel. Resap akkuffengen fan iten ar repwe atekiata pwisin ir; resap ‘lapalapeni lapalapen samol won ir kewe mi noun Kot kkewe alemwir, nge repwe chon isetiu leenien appiru ngenir.’ (1 Piter 5:3) Pwungun pwe emon mwan mi kan eani ewe ngunun kukkutta pwisin itan esap fich ngeni an epwe wisen emmweni ekkewe ekkoch. Ena sokkun aramas epwe eu minen efeiengau ngeni ewe mwichefel. Enlet, epwe murinno an emon ‘epwe mochen wiseni wisen elter,’ nge epwe ita popu seni an mochen angang fan iten ekkewe ekkoch Chon Kraist. Ei wis esap eu chok wis tekia are manaman, pun ekkewe sou emmwen repwe wesewesen tipetekison lap seni ekkewe ekkoch lon ewe mwichefel.​—1 Timoti 3:1, 6.

16. Pwata ewe Paipel a eani kapasen apwung ussun taiotrefis?

16 Ewe aposel Jon a kapas ussun emon mi eani ewe ekiek mwaal ren an apasa: “Ua fen mak och ngeni ekkewe chon mwichefel, nge Taiotrefis, atewe mi mochen seikata pwisin i, ese mwo etiwa och senikem fan sufol.” Ena mwan a sufolungaueiti ekkewe ekkoch fan iten an epwe atekiata pwisin wisan. Nge, an Kot we ngun a amwokutu Jon pwe epwe mak lon ewe Paipel eu kapasen apwung ussun Taiotrefis pokiten an ekiekin seikata pwisin i.​—3 Jon 9, 10.

Ewe Ekiek Pwung

17. Ifa ussun Piter, Paul, me Parnapas ra pwarata tipetekison?

17 Mei wor chommong leenien appiru lon ewe Paipel ussun ir kewe mi eani ewe ekiek pwung ren ewe lapalap tipetekison. Lupwen Piter a tolong lon imwen Kornilios, atewe a “chapetiu orun pechen o fel ngeni i.” Nge ese nguuri an fel ngeni, “Piter a aueta atewe, o a apasa, ‘Kopwe chok uta. Ngang pwal emon aramas.’” (Foffor 10:25, 26) Lupwen Paul me Parnapas ra nonnom lon Listra, Paul a achikarata emon mwan mi pechema seni uputiuan. Iwe, mwiriloon, ekkewe aramas ra apasa pwe ekkewe aposel, ir ekkoch kot. Iwe nge, Paul me Parnapas ra “taringei ufer kkewe, o ra sau lein ekkewe aramas; ra pupuchor o apasa: ‘Atekkan, pwata oua fori ei sokkun? Am aramas ussun chok ami ren ekkewe apwangapwang ussumi.’” (Foffor 14:8-15) Ekkeei Chon Kraist mi tipetekison rese mochen angei ling seni aramas.

18. Fan tipetekison, met emon chonlang mi manaman a ereni Jon?

18 Lupwen ewe aposel Jon a angei “eu pwarata me ren Jises Kraist,” a angei seni emon chonlang. (Pwarata 1:1) Pokiten manamanen emon chonlang, sipwe tongeni weweiti ewe popun Jon a fokkun amwarar, pun emon chok chonlang a nielo 185,000 chon Asira lon chok eu pwin. (2 Kings 19:35) Jon a apasa: “Lupwen ua rong o nengeni, ua chapetiu orun pechen ewe chonlang, ewe mi aiti ngeniei ekkeei mettoch, pwe ita upwele fel ngeni. Nge a apasa ngeniei, ‘Kosap ina! Ngang emon chienom chon angang, pwal chienen pwiom kewe soulang . . . Fel ngeni Kot.’” (Pwarata 22:8, 9) A wesewesen tipetekison ena chonlang mi manaman!

19, 20. Ifa ussun lamalam tekian ekkewe meilapen sounfiuen Rom a sokko seni an Jises lapalap tipetekison?

19 Jises, i ewe leenien appiru mi murinno lap seni meinisin ren an tipetekison. I noun Kot we alaemon, ewe emon epwap wiseni ewe wis King lon an Kot we Muu lon lang. Lupwen a pwarata ngeni aramas pwe epwe king, ese fori ussun chok ekkewe meilapen sounfiu lon fansoun chon Rom. Aramas ra fori kakkaris mi wachemuk fan asengesir, iwe, ra wawa woken mi fout ren kolt me niin alefant nge oris mi pwechepwech, are pwal mwo nge alefan, laion, are tiger ra etenekiir. Lon ekkewe kakkaris, chon nikattik ra eani kolun pworacho, fengen me ekkoch woken mi uwei chommong pisek ra winneni me pwal waa mi watte mi uwei liosun ar kewe maun. Mei pwal wor ekkewe chon akkuf, weween, ekkewe king, ekkewe samol, me ekkewe meilapen sounfiu, pachelong ar kewe famili, nge ra pwilitau ufer pwe repwe sau. Ekkena mettoch ra pwapwarata ar tipetekia, me ar lamalam tekia.

20 Ekieki mwo sokkofesenin an Jises pwarata pwisin i. Fan tipetekison a fangelo manauan pwe epwe apwonueta ewe oesini ussun i, ewe a oesini: “Nengeni! Ami King a pwisin feito remi. A pwung, ewer, pwora, nge a tipetekison o wawa emon ass.” Fan tipetekison a wawa emon man aramas ra kan nounou fan iten angang, nge ese wawa efoch wokunun maun mi nuk ren ekkewe oris. (Sekaraia 9:9; Mattu 21:4, 5) Met ren apwapwaan ekkewe aramas mi tipetekison pwe Jiowa epwe seikata Jises pwe epwe King won unusen fonufan, nge a enletin mosonoson, tipetekison, tong, ekieki ussun ekkewe ekkoch, me umoumoch!​—Aisea 9:6, 7; Filipai 2:5-8.

21. Ifa ewe mettoch ewe lapalap tipetekison epwe pwarata?

21 Ewe poraus pwe Jises, Piter, Paul, me ekkewe ekkoch mwan me fefin chon luku lom lom ra tipetekison a atai ewe ekiek pwe an emon lapalapeni ewe lapalap tipetekison a wewe ngeni pwe a apwangapwang. Iwe nge, a pwarata uppwos, pun ekkena aramas ra pwora me akkachocho lon ar angang. Ren pochokkulen ar ekiek, ra likiitu fan ekkewe sossot watte. (Ipru, sopwun 11) Iwe, ikenai, lupwen noun Jiowa kkewe chon angang ra tipetekison, repwe eani ewe sokkun pochokkul pun Kot epwe alisi ekkewe mi mosonoson ren an we ngun mi manaman. Ina minne, a wor ewe kapasen pesepes ngenikich: “Ami meinisin oupwe pwilitalong tipetekison lefilemi, pun Kot a u ngeni ir mi lamalam tekia, nge a fangelo chen ngeni ir mi tipetekison.”​—1 Piter 5:5, 6; 2 Korint 4:7.

22. Ifa ewe poraus sipwe kaeo lon ewe lesen mwirin.

22 Mei wor pwal eu mettoch mi murinno ussun ewe lapalap tipetekison a lamot ngeni noun Kot kewe chon angang ar repwe foffori. Ina eu mettoch epwe amarata ewe ngunun tong me angangfengen lon ekkewe mwichefel. Enlet, a wesewesen lamot ngeni ewe lapalap tipetekison. Sipwe kaeo ei mettoch lon ewe lesen mwirin.

Ren Ach Sipwe Enniwili

◻ Ifa ewe ngunun fonufan ikenai?

◻ Ifa ussun Jiowa a alisi ir kewe mi tipetekison?

◻ Pwata a lamot an aramas repwe kaeo ussun ewe lapalapen tipetekison?

◻ Ikkefa ekkoch poraus mi mak lon Paipel ussun ir kkewe mi pwarata tipetekison?

[Sasing lón pekin taropwe 25]

Ewe chonlang a ereni Jon: “Kosap fori ena! Ngang pwal emon chon angang”

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share