Pippi Minne Mi Murinno Lon Aramas Meinisin
“Kopwe chechchemeniei, ai Kot, ren minne mi murinno.” —Nehemia 13:31.
1. Ifa ussun Jiowa a kan foffor murinno ngeni aramas meinisin?
IKA a fen kuchuchu me raningau fite, fite ran, a mmen murinno fansoun epwe ttin akkar. Letipen aramas a kan pwapwata ren, me ra meefi kinamwe. Pwal ussun chok, ika a ttittin akkar me ese pung ran fansoun langattam, aramas ra kan ngasangaseta fansoun epwe pung ran. Ewe Chon Forikich mi ur ren tong, Jiowa, a awora ena liffang mi murinno, liffangen an epwe sissiwil fetalin asepwal. Jises a menlapei kisaseun Kot lupwen a uwawu ei lesen: “Oupwe tongei chon oput ami, o iotekini ir mi eriaffoukemi, pwe oupwe noun Sememi we mi nonnom lang, pun a atota an akkar won ir mi ingau pwal ir mi murinno, o a apungatiu ut won ir mi pung pwal ir kewe rese pung.” (Mattu 5:43-45) Ewer, Jiowa a kan foffor murinno ngeni meinisin. Noun kewe chon angang repwe achocho le akkappiru i ren ar pippi minne mi murinno lon aramas meinisin.
2 Ifa ewe popun Jiowa a kan eani foffor mi murinno? Seni ewe fansoun an Atam ttur lon tipis, Jiowa a chok pippi minne mi murinno lon aramas. (Kol Fel 130:3, 4) Iei an kokkot, pwe epwe forsefallieta Paratis pwe aramas mi alleasochis repwe manau lon. (Efisus 1:9, 10) An umoumoch a awora ngenikich ewe apilukulukun ach sipwe ngaselo seni tipis me ewe sokkun manau ese unusoch ren ewe Mwirimwir mi pwonetiu. (Keneses 3:15; Rom 5:12, 15) Ach luku ewe kokkot fan iten ewe moon kepich a kan atufichikich pwe sipwe unusochulo lon mwach kkan. Iei Jiowa a nennengeni emon me emon leich pwe epwe pi ika mei fet meefiach ussun kichiochun. (1 Jon 3:16) A kukkuna minne sia foffori pwe sipwe pwarata ach kilisou ren an kirokiroch. Paul a makkei pwe “Kot mi pung, o esap monukalo ami angang me tong fan asengesin itan.”—Ipru 6:10.
3 Iwe, ifa ussun sipwe tongeni appiru Jiowa le pippi minne mi murinno lon aramas meinisin? Sipwe kaeo poluen ena kapas eis fan iten ekkeei ruanu refirefin manauach: (1) an chon Kraist angangen afalafal, (2) ach famili, (3) lon ach mwichefel, me (4) lon ach ririfengen me aramas.
Lon ewe Angangen Afalafal me Ach Foralo Chon Kaeo
4 Lupwen Jises a polueni ekkewe kapas eis seni noun kewe chon kaeo ussun weween ewe kapas monomon ussun ewe wit me petewelingau, a apasa pwe “ewe malamal fonufan.” Pokiten kich noun Jises chon kaeo lon ei fansoun, sia miritiiti ena poraus mi enlet lupwen sipwe fiti ach angangen afalafal. (Mattu 13:36-38; 28:19, 20) Ach angangen afalafal a wewe ngeni ach esile ngeni aramas minne sia luku. Pokiten Chon Pwarata Jiowa ra itefoulo ren ar angangen afalafal imw me imw me pwal le pukopuken al, ina eu mettoch mi anneta pwe sia kan tinikken le kutta meinisin mi fichiitiir ar repwe rong porausen ewe Muu. Enlet, iei an Jises emmwen: “Lon menni telinim ika sop oupwe tolong lon, oupwe chok kutta io mi fich ngeni me ikenan.”—Mattu 10:11; Fofor 17:17; 20:20.
5 Lupwen sipwe afalafal ngeni ekkan aramas sise sissileer, sia kan pippi ika mei fet meefier ussun ewe poraus sia uwei. Fan ekkoch sia kuna pwe emon lon eu imw epwe auseling, nge pwal emon epwe kota, “Am ause mochen rongorong,” iwe, ina ukutiuen ach afalafal. A ifa me watteen ach lichipung ika an emon oput are tilikop ngeni ach poraus epwe eppeti emon mi mochen auseling! Iwe, met sipwe tongeni fori fan iten ach sipwe likiitu le pippi minne mi murinno lon aramas meinisin?
6 Ika sipwe feilo ren ena imw lupwen sipwe afalafal fan eu lon ena leeni, eli sipwe tongeni kapas ngeni ewe emon mi aukatiu ach afalafal lon ewe fansoun mwan. Ach chechchemeni minne a fis lon ewe aewin fansoun epwe tongeni alisikich pwe sipwe mmonleta. Eli ewe emon mi oput ach afalafal a ekieki pwe a pwung minne a fori pokiten an luku pwe mi lamot an epwe pinei emonnewe mi mochen rong seni an auseling ngeni porausen ewe Muu. Eli a ina ussun an ekiek pokiten an rong poraus mi chofona ussun ewe popun sia afalafal ngeni aramas. Nge sanne ena mettoch epwe pineikich seni ach achocho le afalafala poraus allimen ewe Muu ngeni chon ena imw, iwe, ren ach eani kapas pwotete, sipwe sotuni le awenechara ar kewe ekiek mi mwaal. Sia mochen alisi meinisin pwe repwe silei minne mi enlet ussun Kot. Iwe mwirin, eli Jiowa epwe luki ngeni pwisin i ena aramas.—Jon 6:44; 1 Timoti 2:4.
7 Mi kapachelong lon an Jises emmwen ngeni noun kewe chon kaeo porausen kinikinfesen lon famili. Esap pwe iei alon: “Ua feito pwe upwe atipefeseni emon mwan me seman, emon fopul me inan, o puluen emon mwan me inen puluan”? Jises a pwal apasa pwe “Chon le imwen emon mwan repwe chon oput i.” (Mattu 10:35, 36) Iwe nge, mi kan sissiwil nonnomun me ekiekin aramas. An aramas uri samau mi chou, maloon emon mararir, fisitaan mettoch mi efeiengau, aurek watte, me pwal chommong, chommong mettoch repwe tongeni siwili meefien aramas ussun ach angangen afalafal. Ika sia eani ekiek mi mwaal—weween, ika sia meefi pwe ekkan aramas rese mochen auseling repwe chok ikkina ussun fansoun meinisin lupwen sipwe afalafal ngeniir—sia ita wesewesen pippi minne mi murinno lon chokana? Pwata sise le liwiniiti imwer kewe fan chengel lon pwal eu fansoun? Eli sipwe kuna pwe a fen siwil meefier. Fan ekkoch esap chok minne sia apasa nge lapalapen ach kapas epwe achungu letipen aramas. Ach tinikken le iotek mwen ach sipwe poputa le afalafal epwe wesewesen alisikich le eani ekiekoch me sipwe tufichin uwawu porausen ewe Muu lon eu lapalap aramas meinisin repwe efich.—Kolose 4:6; 1 Tesalonika 5:17.
8 Lon ekkoch mwichefel a wor ekkan watte famili mi angang ngeni Jiowa. Fan chommong ekkewe kukkun leir ra ingeiti me sufoliiti emon mararir mi watte seniir pokiten an likiitu, iwe, an ririoch ngeni chon ewe famili me puluwan we a efisata siwilin letipen ekkena kukkun. An ewe aposel Piter we fon a fen alisi chommong finen Kraist mi pupulu pwe repwe luki letipen puluwer kewe, “nge esap ren ar kapas.”—1 Piter 3:1, 2.
Lon Ach Famili
9 Ekkewe mettoch mi ririfengenni chon eu famili ra awora pwal eu pisekin nengeni ren ifa ussun sipwe tongeni pippi minne mi murinno lon aramas. Ekieki mwo eu lesen seni fofforun Jekop ngeni noun kewe mwan. Lon Keneses sopwun 37, wokisin 3 me 4, ewe Paipel a affata pwe Jekop a akkaewin tongei Josef. Pwiin Josef kewe ra lolowoiti, ina minne, ra ekiekieta ar repwe nnielo pwiir we. Iwe nge, nengeni mwo ekiekin Jekop me Josef mwirin. Ir me ruuemon ra pippi minne mi murinno lon chon ar we famili.
10 Lupwen Josef a wiiseni wiisen meilap, meilapen chon tumunu ewe mongo lupwen a fis lengita lon Isip, a etiwa pwiin kewe. Ese muttir akkaffat ngeniir pwe i pwiir we, nge a akkota pwe epwe kawor ngeniir minne repwe manauoch ren, iwe, repwe tongeni uwei mongo ngeni semer we mi chinnap. Ewer, inaamwo ika a kuna kirikiringau pokiten ar oput i, nge Josef a fori minne epwe ochitiir. (Keneses 41:53-42:8; 45:23) Pwal ussun chok, lupwen Jekop epwele malo, a uwawu kapasen oesini fan iten feiochun noun kewe mwan meinisin. Inaamwo ika ar kewe foffor mi mwaal a akisikisatiu ekkoch feioch, nge ese wor emon leir mi pinepin seni an epwe angei alemwirian lon ewe fonu. (Keneses 49:3-28) A fet murinnoon an Jekop pwarata pwe a eani ewe sokkun tong mi nukuchar!
11 An Jiowa pwarata mosonottam lon an kewe foffor ngeni ewe muu esor an lukuluk itan Israel a pwal affata ifa ussun a kan pippi minne mi murinno lon noun kewe aramas. Ren an aea porausen familien ewe soufos Osea, Jiowa a awewei an tong mi nukuchar. Komer, puluwen Osea we, a lisowu mwaal fan fite. Inaamwo ika a ina ussun, nge iei alon Jiowa ngeni Osea: “Kopwe feila o tongesefali pwuluom we, inamwo ika a lisowu ngeni eman noun kamwet. Kopwe tongei usun chok ngang ua tongei ekewe aramasen Israel, inamwo ika ir ra kul ngeni pwal ekoch kot o efich ar eani asor ngeniir foun wain mi apwas.” (Osea 3:1) Pwata a ina ussun alon Jiowa ngeni? Jiowa a silei pwe ekkoch me lein chon ena muu mi rikilo seni an kewe alluk repwe tipemecheres ngeni an mosonottam. Iei alon Osea: “Murin, ekewe chon Israel repwe kul o kutta ewe Samol mi Lapalap ar we Kot, pwal eman mwirimwirin Tafit ar we king. Repwe feito ren ewe Samol mi Lapalap fan chechech o angei an feioch lon fansoun epwe feito.” (Osea 3:5) Enlet, ina eu poraus mi murinno sipwe ekieki ussun lupwen epwe wor osukosuk lon ach famili. Om achocho le pippi minne mi murinno lon chon om famili epwe isetiu eu leenien appiru fan iten ewe mettoch mosonottam.
12 An Jises we kapas awewe ussun ewe aluwol mi mwalechelo a kan alapalo ach miritiiti ifa ussun sipwe tongeni pippi minne mi murinno lon chon ach famili. Ena aluwol a liwiniiti imwen seman mwirin an we a likitalo ekkewe sokkun foffor mi ngau. Seman we a pwarata umoumoch ngeni. Met meefien seman we ussun ngunungunungauen noun we watte, ewe ese lo seni an we famili? Iei alon ewe sam ngeni noun we watte: “Nei, fansoun meinisin ka chok nonnom rei, o mettoch meinisin minne ai epwe om.” Sap minne seman we a kapas ngeni fan song, nge a chok affata an tongei. Pwal iei alon: “A fich ngeni ach sipwe pwapwa o kinamwelo, pun pwiom we mi malo, nge a fen manaueta, a pwal mwalechelo, nge sia fen kuna.” Sipwe pwal tongeni ikkina ussun le pippi minne mi murinno lon aramas.—Luk 15:11-32.
Lon ewe Mwichefelin Kraist
13 Lon wiisach, wiisen chon Kraist, sia kan achocho le apwonueta ewe alluk mi tekia, allukun tong. (Jemes 2:1-9) A enlet pwe eli sia kan pwapwaiti chon ach mwichefel, inaamwo ika mi sokkofesen woun emon me emon. Nge sia ita “lifilifil aramas” pokiten mi sokkolo ar lewo, eorenier kewe, are pwal mwo nge ekkewe lamalam ra fen pin fiti me lom? Ika ina, ifa ussun sipwe tongeni lefareni an Jemes we fon?
14 Ika sipwe etiwaochu meinisin mi fiti ach kewe mwich, mwichen chon Kraist, epwe pwarata pwe a watte ach tong. Ika sipwe achocho le fos ngeni ekkan minefo chon fiti mwich lon ach Kingdom Hall, eli epwe molo ar pireir me sau. A enlet pwe iei alon ekkoch mi keran aewin fiti ach mwich: “Meinisin ra pwapwa le chuuriei. A ussun ita nge meinisin ra fen sileiei. Ua meefi kinamwe.”
15 Lon ekkoch mwichefel, eli epwe wor ekkan sarafo mi nomfengen lon are lukun ewe Kingdom Hall mwirin sarin mwich, weween, resap mochen nom ren ekkewe mi watte seniir. Met sipwe tongeni fori fan iten an esap fis ena mettoch? A pwung pwe akkom ekkewe sam me in repwe emiriti nour kewe lupwen ra nonnom leimw, iwe, repwe ammonlereta ren ach kewe mwich. (An Salomon Fos 22:6) Repwe tongeni wiisen ammonlata ekkewe puk pwe meinisin epwe wor en me noun kewe puk fan iten ekkewe mwich. A pwal akkaewin fichiiti ekkewe sam me in ar repwe pesei nour kewe pwe repwe fos ngeni ekkewe mi chinnap me apwangapwang lon ewe Kingdom Hall. Ar tufichin apasa och mettoch mi auchea ngeni chokana epwe apwapwai letiper.
16 Epwe murinno ika ekkewe brother me sister mi watte ierir repwe ekiekin alisi ekkewe kukkun lon ewe mwichefel. (Filipai 2:4) Repwe tongeni fos ngeni ekkewe kukkun ren ar repwe apochokkulereta. Lon ach kewe mwich, a kan katowu ekkoch poraus mi sokkolo aucheaar. Sipwe tongeni eisini ekkewe kukkun ika ra efich ekkewe mwich me ika a wor ekkoch poraus ra akkaewin aucheani me ekiekin apwonueta. Pokiten ir chon ewe mwichefel, sipwe kan apunger ren ar auselingoch me ar uwawu meefier lon ach kewe mwich are lupwen epwe wor wiiser lon ach kewe mwich. Ewe sokkun riri lefilen ekkan sarafo me chokkan mi watte seniir lon ewe mwichefel me lapalapen ar apwonueta wiiser kewe lon imwer epwe affata pwe neman ir mi tufichin apwonueta ekkan wiis mi watte lon ekkan fansoun epwe feito.—Luk 16:10.
17 Ren ar akkapwonueta wiiser kewe, ekkoch sarafo ra asimaueta tori ar ra tufichin wiiseni wiis mi chou. Eli ar foffori ekkena angang epwe pwal eu minen eppetin foffor mi umwes. (2 Timoti 2:22) Eli ekkena wiis repwe ‘atittina tufichin’ ekkan brother mi ekiekin wiiseni ewe wiis ministerial servant. (1 Timoti 3:10) Ar uwonuk fan iten ekkewe mwich me ar tinikken lon ewe angangen afalafal fitifengen me ar ekiekin alisi meinisin chon ewe mwichefel a kan alisi ekkewe elter fan iten ar repwe miritiiti met sokkun angang repwe tufichin apwonueta lupwen repwe pwungupwungfengen won met sokkun wiis repwe tongeni wiiseni.
Pippi Minne mi Murinno lon Aramas Meinisin
18 An Salomon Fos 24:23 a apasa pwe “A ngau ngeni eman soukapwung an epwe lifilifil aramas lon kapwung.” Tipachchemen lang a affata pwe ekkan elter resap lifilifil aramas lupwen repwe eani apwung won minne mi fiffis lon ewe mwichefel. Iei alon Jemes: “Tipachchem seni lang a akkom limelimoch, mwirin a pwal kinamwe, tipemirit, tipemecheres le alleasochis, a ur ren umoumoch me uwa mi murinno, ese apap, me ese likotuputup.” (Jemes 3:17, NW) A ffat pwe inaamwo ika ekkewe elter repwe pippi minne mi murinno lon aramas, nge repwe tuttumunu pwe esap wor apap lon ar angangen apwung pokiten pwisin meefier are ar pacheoch ngeni aramas. Asaf, ewe sou makkei kol fel, a makkei pwe “Kot a anomu pwisin i lon mwichen ewe Emon mi Fel. A eani apwung lukalapen ekkewe kot [are “ekkewe mi ussun kot,” weween, aramas mi wiisen sou kapwung]: ‘Epwe ifa ukuukun ttamen ami oupwe eani apwung fan pwungungau me pwarata lifilifil fan iten ekkewe mi ngau?’ ” (Kol Fel 82:1, 2, NW) Ina minne, chon Kraist mi wiisen elter resap lifilifil aramas ika emon chiener are mararir epwe nom fan apwung. Epwe ina ussun ar repwe anukuchara tipeeun ewe mwichefel me mut ngeni an Jiowa we ngun mi fel pwe epwe mwokutukutfeil lon ewe mwichefel.—1 Tesalonika 5:23.
19 Ika sipwe pippi minne mi murinno lon pwiich kewe, ach ekiek epwe tipeeu ngeni ekiekin Paul lupwen a mak ngeni ewe mwichefelin Tesalonika. Iei alon: “Am aia chok lukukemi lon ewe Samol, pwe oua fen fori minne am aia fonou ngenikemi, o oupwe pwal fori.” (2 Tesalonika 3:4) Epwe lapalo ach ekiekin pwoluelo mwaallin aramas ika sipwe pippi minne mi murinno lor. Sipwe kan ekieki ifa ussun sipwe tongeni apunga pwiich kewe, nge sipwe tuttumunu pwe site eani ewe ngunun esiita aramas. Paul a makkei pwe “Iei usun ach kutta usun ekkewe chon souan, pwe repwe tuppwel.” (1 Korint 4:2) Sap minne tuppwolun chok ekkewe mi wiisen sou emmwen lon ewe mwichefel a kan ameef ngenikich pwe ir mi achengicheng, pwe tuppwolun pwiich kewe meinisin. Epwe ina ussun an epwe lapalo ach pacheoch ngeniir, iwe, epwe pochokkulelo ekkewe ririin chiechi, chiechi lon Kraist. Epwe nom rech ewe sokkun ekiek Paul a eani ngeni pwiin kewe chon luku lon an we fansoun. Ir “chienach chon angang fan iten ewe muun Kot” me eu ‘minen apochokkulakich.’ (Kolose 4:11) Epwe ina ussun an epwe pwalo pwe sia eani ekiekin Jiowa.
20 Ese mwaal sia aloni alon iotekin Nehemaia ei: “Kopwe chechchemeniei, ai Kot, ren minne mi murinno.” (Nehemaia 13:31) A ifa me watteen ach pwapwa pwe Jiowa a kan pippi minne mi murinno lon aramas! (1 Kings 14:13) Amwo sipwe pwal ina ussun ngeni aramas meinisin. Ach fori ena mettoch epwe suuki ngenikich ewe alen ngaselo seni tipis me ewe apilukulukun manau esemuch lon ewe fonufan sefo, ewe mi arapoto.—Kol Fel 130:3-8.
2. (a) Ifa ewe popun Jiowa a kan foffor murinno? (b) Met Jiowa a nennengeni ren meefiach ussun an kewe foffor murinno?
3. A lamot ach sipwe ekieki menni kapas eis?
4. Ifa ussun ach fiti an chon Kraist we angangen afalafal eu mettoch mi pwarata pwe sia kan pippi minne mi murinno lon aramas?
5, 6. Pwata sia kan achocho le chuchchuuri aramas fan fite lon imwer kewe?
7. Met epwe tongeni alisikich pwe sipwe ekiekoch lupwen sipwe chuuri aramas?
8. Met epwe tongeni fis ika chon Kraist repwe pippi minne mi murinno lon mararir kewe, iwe nge, esap ir chon lukuluk?
9, 10. Ifa ussun Jekop me Josef ra pi minne mi murinno lon chon ar we famili?
11, 12. (a) Menni poraus lon pekin oesini a menlapei lamoten ach sipwe pippi minne mi murinno lon ach kewe famili? (b) Ifa ewe lesen sia kaeo seni fofforun ewe sam lon an Jises we kapas awewe ussun ewe nau mi mwalechelo?
13, 14. Ifa ussun sipwe tongeni apwonueta ewe alluk mi tekia, allukun tong, lon ewe mwichefelin Kraist?
15. Ifa ussun sipwe tongeni alisi ekkewe kukkun lon ach mwichefel pwe repwe afanni ekkewe mi watte seniir?
16, 17. Ifa ussun ekkewe watte repwe tongeni pippi minne mi murinno lon ekkewe kukkun lon ach mwichefel?
18. Ekkewe mi wiisen apwungu aramas repwe tumunuur seni met, me met popun?
19. Ifa ussun sipwe tongeni pippi minne mi murinno lon aramas?
20. Ikkefa ekkewe feioch repwe toto ren ir kewe mi pippi minne mi murinno lon aramas meinisin?
Ifa Ussun Kopwe Polueni?
• Ifa ewe popun Jiowa a kan foffor murinno ngeni aramas meinisin?
• Ifa ussun sipwe tongeni pippi minne mi murinno lon aramas
• lon ach angangen afalafal?
• lon ach famili?
• lon ach mwichefel?
• lon meinisin ach kewe foffor ngeni aramas?
[Picture on page 26]
Inaamwo ika pwiin kewe ra oput i mesemwan, nge Josef a pi pwe minne mi murinno epwe toriir
[Picture on page 27]
An aramas u ngenikich ese kan pineikich seni ach sotuni le alisi aramas meinisin
[Picture on page 28]
Inaamwo ika mi mwaal fofforun noun Jekop kewe mwan me lom, nge ese pinepin seni emon leir ar angei kapasen efeioch seni
[Picture on page 29]
Sipwe etiwa meinisin mi chuto ren ach kewe mwich, mwichen chon Kraist