Ifa Wesewesen Napanapen Semach Lon Läng?
CHOMMONG aramas ra tongeni eäni ewe Iotekin ach Samol, ewe iotek Jises a äiti ngeni nöün kewe chon äppirü. (Mattu 6:9-13) Iteiten fansoun repwe eäni ena iotek, repwe eita ngeni Kot “Semach.” Iwe nge, fitemön leir repwe tongeni apasa pwe ra silefichi Kot?
Nge en? Ka silefichi Kot? Ka kan ririöch ngeni, foffos ngeni, me ekkereni om kewe fansoun pwapwa me lolilen? Met wesewesen weween ach silefichi Kot?
“Itan mi Jiowa”
Eli än emön semirit kör ngeni Papa, ina chök ükükün an silei ussun seman we. Iwe nge, atun a mämmääritä, epwe silei iten seman we, itöchün me ren aramas, iwe neman, epwe sikäsini. Nge met meefiach ussun ewe Chon Awora Manau lon läng? Ka silei wesewesen itan we me met weween?
Inaamwo ika chommong ra kan apasa, “Itom epwe fel” atun ra eäni ewe Iotekin ach Samol, nge ika emön epwe eisiniir, “Ifa itan?” resap silei. Ekkewe füü fän läng, eü chuuk mi tekia, eü ooch mi lingöch mi ur ren chommong mönün leset, iir pisekin ännet pwe a wor Kot. Iwe nge, rese affata itan we. Ika sipwe silei itan, sipwe kütta me lon ewe Paipel. A apasa, “Itan we mi Jiowa.”—Ekistos 15:3, NW.
Kot a mochen sipwe silei itan we, Jiowa. Pwata? Pun itan we a affata pwe i met sokkun Kot. Ena it a wesewesen wewe ngeni “A Efisi an Epwe Fisitä.” Weween, a filatä met epwe wiliti ren an epwe apwönüetä an kokkot. Ekieki ussun ei kapas awewe: Ren än emön sam epwe tümünüfichi an famili, epwe wiliti emön Chon Atufichi, Sou Fön, sou kapwüng, chon afföör, chon tümün, me sense, nge epwe alongolong woon met a lamot ngeni an famili lon eü me eü fansoun. Pwal ina chök ussun, iten Jiowa a anükünükü ngenikich pwe Kot a unusen tufichin apwönüetä letipan we fän iten an epwe efeiöchü chokkewe mi angang ngeni, ese lifilifil met epwe fis ngeniir.
Sipwe ekieki ussun ekkewe sokkopaten wis ach Kot mi tong a wiseni pwe epwe fichiiti weween itan we. Epwe älisuk le weweiti ika met sokkun Kot Jiowa, me met kopwe föri ika ka mochen chiechiöch ngeni i.
“Ewe Koten Tong me Kinamwe”
Ewe aposel Paul a eita ngeni ewe Chon Förikich “ewe Koten tong me kinamwe.” (2 Korint 13:11, TF) Pwata? Me mwan, Jises Kraist a fen apasa: “Pwe a chok iei usun an Kot tongei fonufan, pwe a fangelo Noun we Alaemon pwe iteiten aramas meinisin mi luku i esap poutmwalilo, nge epwe kuna manau esemuch.” (Jon 3:16, TF) Pokiten watteen än Kot tongei aramas, a fangolo Nöün we mi ächengicheng pwe epwe awora ewe möön kepich, iwe, a atufichi chokkewe mi anganga ar lükü pwe repwe pwapwaesini manau esemuch, nge esap chüen wor metek me riäfföü mi popu seni tipis. Ina popun Paul a pwal apasa: “Pun liwinin tipis mäla, nge än Kot lifang manau esemüch lon Kraist Jesus ach Samol.” (Rom 6:23) Ese amwökütükich ach sipwe mochen tongei Kot me arap ngeni i?
Kot ese chök tongei aramas meinisin, nge a pwal tongei emön me emön mi tuppwöl ngeni i. Moses a ereni ekkewe chon Israel me loom, ekkewe ra älleasolapa Kot fän chommong: “Ifa usun, iei ämi kilisou ngeni ewe Samol mi Lapalap, ämi aramas mi tiparoch o umwes? Ifa usun, sap i sememi we mi förikemi, a afisikemiitä pwe oupwe eu mwü?” (Tuteronomi 32:6) Ka weweiti lamoten ena pworaus? Pokiten i emön Sam mi tong, Jiowa a eteneki nöün kewe aramas, inaamwo ika a silei ar kewe apwangapwang. A pwal awora minne ra osupwang ren lon pekin aion me memmeef. A pwal awora met epwe atufichi ar repwe pacheöch ngeni I.
A torikich meinisin fansoun kinamwe me fansoun weires lon manauach, iwe, fän ekkoch, sia meefi osukosuk are fen letipechou. A lamot emön epwe älisikich pwe sipwe wewefichiiti nonnomuch me ach kewe osukosuk. Iö epwe tongeni älisikich? Ren an we Kapas, ewe Paipel, Jiowa a awora kapasen emmwen me tümün. Ewe Paipel mi Fel a aweweei met popun sia kükküna riäfföü me ifa ussun sipwe mökürochou fan. Ussun chök emön sam mi tongei nöün ät ika a turulo me ekiläsa pechen, Jiowa a rotiu pwe epwe awora ngenikich an älillis. Enlet, Jiowa a tufichin älisi chokkewe mi lükü i.—Aisea 59:1.
Kot a pwäratä an tongekich ren an “aüselinga iotek.” (Kölfel 65:2) Ifa ussun? Ewe aposel Paul a aweweei: “Iwe, än Kot kinamwe mi tekia seni ach tongeni weweiti epwe tümwünü lelukemi me ekiekimi lon Kraist Jesus.” (Filipai 4:6, 7) Ren om letip wenechar le iotek ngeni Kot me om äkkäppirü än Kot kewe kapasen emmwen lon Paipel, kopwe tongeni küna “an Kot we kinamwe, ewe mi somelo seni ach ekiek meinisin.”
“Eman Kot mi Silei Mettoch Meinisin”
Ewe Paipel a eita ngeni Jiowa Kot “eman Kot mi silei mettoch meinisin.” A wewefichiiti napanapen aramas me a silefichi än aramas kewe osupwang. (Hiop 36:4; 1 Samuel 2:3) Me ren Moses, a esile ngeni aramas pwe “resap manau ren mongö chök, pwe ra manau ren ekewe kapas meinisin mi towu seni awen” Jiowa. (Tuteronomi 8:3; Mattu 4:4) Weween, ese naf an epwe chök kawor pisek me möngö ika sipwe küna pwapwa lon manauach.
Ewe Chon Förikich a awora kapasen emmwen me fön mi aüchea lon an we Kapas, ewe Paipel. Atun sia käkkäeö ewe Paipel me föfföri an fön lon manauach, sia küna feiöch ren “ekewe kapas meinisin mi towu seni awen” Jiowa. Ren chök awewe, emön fefin chon Kraist itan Zuzanna a kapas ussun an famili, a erä: “Äm pwüpwülü a pöchökkületä ren äm älleafengen ewe Paipel, mwin le afalafal, me fiffiti mwich. Pokiten än Kot asukulakem, äm aua achochofengen me pwapwaesini äm ririöchfengen.”
Ifa ussun kopwe tongeni küna feiöch seni ekkewe kapasen fön me emmwen Kot a awora? Ren om käkkäeö Paipel me apwönüetä an fön, kopwe tongeni küna chommong feiöch seni i.—Ipru 12:9.
Ewe “Koten Amanau”
Ikenäi, fönüfan a ur ren fitikoko. Aramas rese silei met epwe fis lon fansoun epwe feito. Ika ka nonnom lon eü fönü ikewe a fiffis maun ie, neman ka mochen küna kinamwe. Lon chommong fönü, aramas ra niuokkusiti atai allük me föfförün akkachofesä, nükünüküngaü lon pekin moni, me föfförün chon furio. Iö epwe selänikich seni ekkeei osukosuk meinisin? Iei, lap seni me loom, a lamot ngeni aramas tümün me ngaselo.
“Iten [Jiowa] a usun chök eu imw tekia mi pöchökül, ewe chon pwüng a sälong lon o küna manau.” (Än Salomon Fos 18:10) Ach silei iten Kot me ach lükülük woon a tongeni afota ach ekiek ngeni met a fen föri me pwal met epwe föri pwe epwe angasalo chokkewe mi lükü i. Jiowa Kot a fen ännetatä pwe a tongeni angasalo nöün kewe aramas. Ren chök awewe, a amanaua Israel ren an nielo nöün Farao kewe sounfiu me ataielo waar kewe woken. Jiowa I emön Kot mi alükülük, a chechchemeni chon osupwang me a mochen älisiir.—Ekistos 15:1-4.
Ach äpilükülükün manau esemuch a pwal alongolong woon ach lükü pwe Jiowa Kot ach Chon Amanau. King Tafit lon Israel me loom a küna chommong weires, iwe, a pwäratä ena esin lükü. A mak ussun Jiowa: “En ewe Kot mi amanauaei.” (Kölfel 25:5) Ren lükülük, Piter a apasa: “[Jiowa] a silei usun an epwe amanaua ekewe aramas mi likitü lon ar lükü seni sosot.”—2 Pit. 2:9.
Ren emön mi lükülük woon än älillis, Jiowa a pwonei: “Pokiten a echeniei, ngang üpwe amanaua, üpwe tümwünü i, pun a silei itei.” (Kölfel 91:14) Nöün Kot kewe chon angang ikenäi ra küna pwüngün ena pwon. Lon Poland, Henryk a angang ngeni Jiowa ren lükü ükükün 70 ier, inaamwo ika a küna weires me riäfföü. Lupwen Henryk a chök 16 ierin, seman we a fötek lon eü leenien eriäfföü. Henryk me pwiin we watte ra kalapus lon än säräfö leenien fötek. Mwirin, ekkewe Nazi ra kan ämwetafetäle ngeni ekkewe ekkoch leenien fötek. Henryk a apasa ussun ena fansoun: “Lon ai kewe riäfföü meinisin, Jiowa ese fokkun likitieilo. A älisiei pwe upwe lüküchar lon ai lükü, inaamwo ika fän ekkoch üa lükünümä. Enlet, Jiowa a awora ngeni nöün kewe chon angang lükü me pöchökkül pwe repwe tongeni likiitü.
Arapakkan chök, Kot epwe ännetatä pwe i emön Chon Amanaua chokkewe mi anganga ar lükü me lükülük pwe epwe angaserelo. A apasa: “Ngang, ngang chök [Jiowa], nge lüki esap wor eman chon amanau.” (Aisea 43:11) Lon “ewe rän mi lap än Kot ewe mi Unusen Manaman,” epwe arosalo ekkewe mi ngaü seni woon fönüfan me amanaua ekkewe mi pwüng. (Pwarata 16:14, 16; Än Salomon Fos 2:21, 22) Jiowa a anükünükü ngenikich: “Ekewe chon tipetekison repwe fanüeni ewe fanü o pwapwaäsini ar feiöch me kinamwe mi somwola.”—Kölfel 37:11.
Wiliti “Nöün Kot kewe”
Lon fansoun ewe soufos Malakai, ekkewe chon Israel ra apasa pwe Semer Jiowa. Iwe nge, atun repwele itä asamolu i, ra eäni asor pilawa mi limengaü me man mi mesechun me pechemä. Ina popun, Jiowa a eisiniir: “Are ngang sememi, pwota ousap asamoluei?”—Malakai 1:6.
Kosap mwäällilo ussun chök ekkena chon Israel mi lükülükümmang. Iwe nge, sia peseok pwe kopwe käeö ussun Jiowa Kot me arap ngeni i. Jemes a pesei: “Oupwe arap ngeni Kot, iwe, epwe arap ngenikemi.”—Jemes 4:8.
Pokiten Semach Jiowa, a wor wisach. Ika kopwe asamolu Kot ren om tuppwöl le älleasochisi än kewe allük lon kinikinin manauom, esap fokkun mönükalo om achocho. Iwe nge, epwe älisuk le feffetäl woon ewe alen pwüng mi emmwen ngeni ewe otot sefö, ikewe ie “esap chüen wor mäla ika letipeta ika kechü ika cheuch.” (Pwäratä 21:4) Lon ena fansoun, aramas meinisin mi älleasochis repwe “ngasala seni ar ngauala me tala o eti nöün Kot kewe lon ar ngasala me ling.”—Rom 8:21.
[Ekis Pwóróus lón pekin taropwe 5]
Kot a mochen kopwe silei I ren itan we, Jiowa, ewe mi wewe ngeni, “A Efisi an Epwe Fisitä”