Néún Jiowa Kewe Aramas Ra “Fokun Kul Seni Föföringau”

1. Ifa ewe mettóch mi aúchea ngenikich lón ach fel ngeni Kot?

KA FEN kúna ewe it Jiowa an mak wóón ekkóch imw watte are wóón ekkóch pisekin chón lóóm lóóm? Ika ina, ese mwáál ka fókkun mwasangasang atun ka kúna ena it. Pokiten kich Chón Pwáraatá Jiowa, iwe, a mmen aúchea ngenikich ena it! Wóón unusen fénúfan ese pwal wor eú mwichen aramas epwe usun kich ren ach fókkun alamota le néúnéú iten Kot we. Pokiten sia iteit me ren iten Kot we, iwe, wisach ach sipwe túmúnú pwe ach kewe féffér repwe elingaaló i.

2. Pokiten sia iteit me ren iten Kot we, met a lamot sipwe féri?

² Ach pappani iten Kot we esap chék ina met epwe onómukich fán an chen. Mi lamot sipwe manaweni ewe manaw mi tipeeú ngeni an kewe allúk. Ina popun, ewe Paipel a áchema ngenikich pwe mi lamot néún Jiowa kewe aramas repwe “kul seni mine a ngau.” (Kölf. 34:14) Ewe aposel Paulus a affata ena kapasen emmwen lupwen a makkeei: “Iö a apasa pwe i nöün ach Samol epwe fokun kul seni föföringau.” (Álleani 2 Timoty 2:19.) Iwe, pokiten kich néún Kot aramas, ifa usun sipwe “fokun kul seni föföringau”?

“OUPWE FEIL SENI” MINNE MI NGAW

3, 4. Menni pwóróus a weires ngeni ekkóch aramas ar repwe weweiti, iwe pwata?

³ Lón 2 Timoty 2:19 Paulus a fós usun ewe “longolong mi nükünük Kot a anomu” me ekkewe ruu pwóróus mi mak wóón. Ewe áeúin a erá: “Ach Samol a silei chokewe ir nöün,” a feito seni Numperis 16:5. (Ppii ewe lesen mwen ei.) Ewe oruuan a erá: “Iö a apasa pwe i nöün ach Samol epwe fokun kul seni föföringau.” Ekkóch aramas, rese kon lien weweiti ena oruuen pwóróus. Pwata?

⁴ Itiitin minne Paulus a apasa a pwáraatá pwe a alóni pwal eú wokisin. Nge ese wor eú wokisin lón ewe Tesin Ipru a pwal néúnéú ena itiitin kapas. Iwe, met Paulus a fós usun lupwen a erá: “Iö a apasa pwe i nöün ach Samol epwe fokun kul seni föföringau”? Me mwen án Paulus apasa ena, a akkomw aloni masouen Numperis 16, pwóróusen án Kora féfférún ú ngeni. Iwe met, itá ena oruuen pwóróus esap pwal weneiti ekkewe mettóch mi fis lón ena fansoun?

5-7. Lupwen Paulus a makkeei 2 Timoty 2:19, menni pwóróus lón fansoun Moses we a fós usun? (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.)

⁵ Ewe Paipel a erá pwe néún Eliap kewe mwán iter Tatan me Apiram, ra fiti Kora le emmweni ewe angangen ú ngeni Moses me Aaron. (Num. 16:1-5) Ra súfélúngaw ngeni Moses me ra ú ngeni an nemenem, ewe wis a angei seni Kot. Ekkena chón ú ngeni ra sópweló le nónnóm ren néún Jiowa kewe aramas, iwe iir eú minen efeiengaw ngeni ekkewe mi tuppwél. Lupwen a tori ewe rán Jiowa epwe álefila lefilen ekkewe chón fel ngeni mi tuppwél me ekkewe chón ú ngeni, a ngeniir eú allúk mi ffat.

⁶ Ewe Paipel a apasa: “Mürin, ewe Samol mi Lapalap a kapas ngeni Moses, ‘Kopwe üreni ekewe aramas pwe repwe sü seni imwen Kora, Tatan me Apiram.’ Mürin, Moses a feila ren Tatan me Apiram, nge ekewe souakomwen Israel ra tapwela mürin. Iwe, a üreni ekewe aramas, ‘Üa tüngor ngenikemi, oupwe feil seni imwen ekei mwän mi föföringau. Ousap atapa och pisekir, pwe ousap pwal etiir le tolong lon ewe feiengau epwe toriir pokiten ar kewe tipis.’” Ekkewe aramas “ra mwittir sú seni lúkún ekkewe tento imwen Kora, Tatan me Apiram.” (Num. 16:23-27; NW) Iwe, Jiowa a nieló meinisin ekkewe chón ú ngeni. Nge ekkewe mi tuppwél, chókkewe mi “fokun kul seni föföringau” ren ar sú seni ekkewe imw, ra kúna manaw.

⁷ Lón 2 Timoty 2:19, Paulus a aloni masouen Numperis 16:5 lupwen a makkeei: “Ach Samol a silei chokewe ir nöün.” Iwe, lesópwólóón ena wokisin lupwen a makkeei: “Iö a apasa pwe i nöün ach Samol epwe fokun kul seni föföringau,” eli a fós usun ewe pwóróus mi mak lón Numperis 16:5, 23-27. Ina minne, sia tongeni apwúngaló pwe ekkena ruu mettóch Paulus a makkeei ra weneiti eú pwóróus mi fis lón eú chék fansoun. Met sia tongeni káé seni minne Paulus a makkeei? Sia káé pwe Jiowa a silei masouen letipen aramas. A esilla ié kewe ra tuppwél ngeni, me a kútta seniir ar repwe áimuroló seni ekkewe aramas mi ngaw.

ÁIMUKOLÓ SENI “KAPASEN ANINI MI UMWES O LOMOTONGAU”

8. Met a pwal lamot sipwe féri me lúkún ach erá pwe kich néún Jiowa me ach nónnóm lón ewe mwichefel?

⁸ Án Paulus fós usun minne a fis lón fansoun Moses we a áchema ngeni Timoty lamoten an epwe apposa letipan pwe epwe túmúnú an ririéch ngeni Jiowa. Ese naf án emén epwe chék nónnóm lón ewe mwichefel ren an epwe ririéch ngeni Jiowa, usun an ese pwal naf án ekkewe chón Israel lón fansoun Moses we erá pwe iir néún Jiowa. Mi lamot ekkewe chón fel ngeni Kot mi tuppwél repwe “fokun kul seni föföringau.” Met weween ei mettóch ngeni Timoty? Menni lesen néún Jiowa kewe aramas ra tongeni káé seni án Paulus kapasen éúréúr?

9. Ifa usun “ekewe kapasen anini mi umwes o lomotongau” a kkúú ewe mwichefelin Chón Kraist lón fansoun Paulus we?

⁹ Án Kot we Kapas a ngenikich kapasen emmwen mi tichik fán iten ekkewe sókkópaten féfféringaw mi lamot Chón Kraist repwe sú seni. Áwewe chék, lón ekkewe wokisin mwen me mwirin 2 Timoty 2:19, Paulus a ereni Timoty an esap “anini won kapas” me epwe áimuoló seni “kapasen anini mi lomotongau.” (Álleani 2 Timoty 2:14, 16, 23.) Ekkóch chón ewe mwichefel ra apéchékkúla án ekkewe chón rikiló afalafal. Pwal eú, ekkóch ra achchéwú ekkewe sókkun afalafal mi efisi ánini, iwe ikaamwo ekkena esin afalafal rese wesewesen ú ngeni ewe Paipel, nge ra etipefeseni chón ewe mwichefel. Iwe ra poputá le lallalfengen me wippinfengen wóón ekkewe kapas, me ekkena mettóch ra tongeni atai án ekkewe chón mwichefel lúkú. Ina minne, Paulus a menlapei lamoten án emén epwe áimuoló seni “ekewe kapasen anini mi umwes o lomotongau.”

10. Met sipwe féri ika sia kúna are rong ekkewe sókkun afalafal seni chón rikiló?

¹⁰ Ikenái, fán ákkáeú chék sia tongeni kúna chón rikiló lein néún Jiowa kewe aramas lón ewe mwichefel. Nge, lupwen sia kúna are rong ekkewe sókkun afalafal mi ú ngeni Paipel, ese lifilifil ia ra feito me ie, mi lamot sipwe úppós le kul seniir. Esap eú alen tipachem ach sipwe ánini ngeni ekkewe chón rikiló ren ach pwisin fós ngeniir, watá meefiach wóón Internet, me metakkan. Ika sipwe pwóróus ngeniir, epwe ú ngeni ekkewe kapasen emmwen sia kerán fós usun seni Paipel, inaamwo ika sia ekiekin álisiir. Nge pokiten kich néún Jiowa aramas, iwe sipwe unusen ttii senikich are “fokun kul seni” angangen chón rikiló.

11. Met a tongeni efisi “kapasen anini mi umwes” lón ewe mwichefel, me ifa usun ekkewe mwán mi ásimaw ra tongeni isetiw eú leenien áppirú?

¹¹ Mi pwal wor ekkóch mettóch me lúkún ewe angangen chón rikiló repwe tongeni atai kinamween chón ewe mwichefel. Áwewe chék, ika a sókkofesen ar memmeef wóón ewe sókkun minen apwapwa epwe fichiiti Chón Kraist, iwe, epwe tongeni ppiitá “kapasen anini mi umwes o lomotongau.” Nge, ika ekkóch ra apéchékkúla ekkewe sókkun minen kunou mi ú ngeni án Jiowa allúk, ekkewe mwán mi ásimaw resap mutatá ena féffér pokiten chék rese mochen epwe wor ánini. (Kölf. 11:5; Ef. 5:3-5) Iwe nge, iir ra pwal túmúnúéch pwe resap apéchékkúla pwisin meefier. Ra tuppwél le apwénúetá án Paipel ei kapasen éúréúr fán iten ekkewe mwán mi ásimaw: “Oupwe tümwünü ewe mwichen sip Kot a ngenikemi . . . Ousap nemenemengau ngeni chokewe mi nom fän ämi tümwün, nge oupwe eu lenien apirü ngeni ewe mwich.”​—1 Pet. 5:2, 3; álleani 2 Korint 1:24.

12, 13. (a) Ifa usun Chón Pwáraatá Jiowa ra filatá ar minen apwapwa, me menni kapasen emmwen lón Paipel a weneiti? (b) Ifa usun ekkewe kapasen emmwen lón Paipel lón parakraf 12 ra weneiti sókkópaten mettóch lón manawach?

¹² Ren ekkewe minen apwapwa, áwewe chék ren kachito, video game, puk, are kél, ach we mwicheich ese etittina eú me eú ren an epwe allúkú ngenikich menni leir sipwe túmúnúkich seni. Pwata? Ewe Paipel a pesei emén me emén an epwe emiriti mwelien letipan pwe epwe “tufichin alefila lefilen mine a öch me mine a ngau.” (Ipru 5:14) Ewe Paipel a isetiw kapasen emmwen emén Chón Kraist a tongeni ekieki lupwen epwe filatá an minen apwapwa. Lón meinisin ach kefil, mi lamot sipwe achocho le “kütta mine ach Samol epwe pwapwa ren.” (Ef. 5:10) Paipel a apasa pwe a wor án ewe mékúren famili nemenem wóón chón an famili, ina minne a tongeni filatá an esap etiwa ekkóch sókkun minen apwapwa fán iten an famili.a​—1 Kor. 11:3; Ef. 6:1-4.

¹³ Ekkewe kapasen emmwen lón Paipel sia kerán pwóróus usun ese chék weneiti kefilin ach minen apwapwa. A tongeni sókkópat meefien emén me emén wóón úf me fout, minen apéchékkúlen inis me mwéngé, me pwal ekkóch mettóch lón manawach, iwe a pwal tongeni wor tipefesen. Nge ika ekkena memmeef rese ú ngeni och kapasen emmwen lón Paipel, iwe, néún Jiowa aramas repwe mirit ika resap ánini wóón ekkena mettóch, pún “eman nöün ach Samol chon angang esap fokun anini, nge epwe kirikiröch [“kapas pwetete,” footnote lón NW] ngeni aramas meinisin.”​—2 Tim. 2:24.

TÚMÚNUK SENI CHIECHI MI NGAW!

14. Menni kapas áwewe Paulus a áeá pwe epwe menlapei lamoten án emén epwe túmúnú seni chiechi mi ngaw?

¹⁴ Epwe pwal ifa usun emén mi “apasa pwe i nöün ach Samol epwe fokun kul seni föföringau”? Ren an epwe túmúnú seni chiechi mi ngaw. Mwirin án Paulus eáni kapas áwewe usun ewe “longolong mi nükünük Kot a anomu,” a pwal eáni eú. A fós usun eú “im mi lapalap” mi wor “sepi gold o sepi silfer, o mi pwal wor sepi ira o sepi mi for seni pwul—ekkoch mi auchea, nge ekkoch esap auchea.” (2 Tim. 2:20, 21, Testament Mi Fö) Mwirin, Paulus a ereni ekkewe Chón Kraist ar repwe ‘alimalima pwisin ir,’ are áimuroló seni ekkewe sepi rese “auchea.”

15, 16. Ifa ewe lesen sia tongeni káé seni ewe kapas áwewe usun ewe “im mi lapalap”?

¹⁵ Met weween ena kapas áwewe? Paulus a áweweei pwe ewe mwichefelin Chón Kraist a usun chék eú “im mi lapalap” nge chón lón ewe mwichefel iir ekkewe “sepi,” are ekkewe pisekin lón imw. Lón eú imw, ika ekkóch sepi ra nóm lón eú leeni mi limengaw are tup lón och mettóch mi annou, iwe, repwe limengawoló. Iwe, ika a fis ena, mi lamot pwe ewe chón imw epwe áimuoló ekkena sepi mi limengaw seni ekkewe sepi mi liméch, áwewe chék ren ekkewe sepi a áeá le ffér mwéngé.

¹⁶ Pwal ina chék usun ren néún Jiowa kewe aramas ikenái, ra achocho le manaweni ewe manaw mi limeliméch. Iwe, a lamot repwe túmúnú pwe resap chiechi ngeni chókkewe lón ewe mwichefel ra kan tunaló án Jiowa kewe kapasen emmwen. (Álleani 1 Korint 15:33.) Iwe, ika pwe mi lamot sipwe túmúnúkich seni ekkóch lón ewe mwichefel, epwele fen ifan me watteen lamoten ach ‘sisap chiechi ngeni’ chón lúkún ewe mwichefel! Chómmóng me leir ra ‘efich moni, aleasolap ngeni semer me iner, resap meniniti lamalam, ra luapas, lingeringerikai, oput mine a mürina, rawangauei aramas, efich pwapwan fanüfan, nge resap echeni Kot.’​—2 Tim. 3:1-5.

JIOWA A EFEIÉCHÚ ACH TUPPWÉL

17. Ifa usun ekkewe chón Israel mi tuppwél ra pwáraatá pwe ra unusen ú ngeni minne mi ngaw?

¹⁷ Lupwen Jiowa a allúk ngeni chón Israel ar repwe “sü seni imwen Kora, Tatan me Apiram,” ekkewe mi tuppwél “ra mwittir sú.” (Num. 16:24, 27; NW) Rese tiperúerú, rese pwal akkammang le áimuroló seni ekkewe chón ú ngeni. Ra “sú seni lúkún ekkewe tento.” Ekkena mi tuppwél ra tipemecheres le álleasochis ren unusen letiper. Ra pwáraatá pwe ra peni Jiowa me ú ngeni minne mi ngaw. Met sia tongeni káé seni ei leenien áppirú?

18. Met weween án Paulus we kapasen éúréúr ngeni Timoty pwe epwe “sü seni tipen alüal”?

¹⁸ Ika sia mochen túmúnú ach ririéch ngeni Jiowa, mi lamot sisap tiperúerú me akkammang. Ina weween án Paulus we kapasen éúréúr ngeni Timoty lupwen a ereni epwe “sü seni tipen alüal.” (2 Tim. 2:22) Lón ena atun, Timoty a fen mwán, eli a fen 30 som ierin. Nge pwal mwo ekkewe mi watte ra tongeni eáni ena esin “tipen alüal” mi umwes. Lupwen a ppiitá ekkena sókkun mochen, a lamot án Timoty epwe “sü” seniir. An féri ena, ina eú alen an epwe “fokun kul seni föföringau.” Jesus a pwal eáni ena esin kapasen káit lupwen a erá: “Are mesom a atupukolong lon tipis, kopwe alusawu o monela!” (Mat. 18:9) Ikenái, ekkewe Chón Kraist mi lefareni ena kapasen éúréúr rese tiperúerú, nge ra fókkun mwittir sú seni ekkewe mettóch mi tongeni efeiengawer lón pekin lúkú.

19. Ifa usun ekkóch ra túmúnú ar ririéch ngeni Jiowa?

¹⁹ Ekkóch iir mi piin chón sakaw me mwen ar wiliti Chón Kraist, ra filatá ar resap chúen ún sakaw. Pwal ekkóch mi wor ar apwangapwang ra filatá ar repwe sú seni ekkewe sókkun minen apwapwa mi tongeni eppiietá ar mocheniangaw, inaamwo ika ena minen apwapwa ese wor ngawan me ren Chón Kraist. (Kölf. 101:3) Áwewe chék, emén pwiich lupwen esaamwo emén Chón Pwáraatá Jiowa, a kan pwapwa le soun fiti ekkewe sókkun kunoufengen fán iten pwérúk, ikewe ia aramas ra kan lúengaw fengen ie. Nge lupwen a fiti ewe enlet, a filatá an esap chúen pwérúk, pwal mwo nge atun án Chón Kraist kewe fansoun kunoufengen. Popun, pún ese mochen epwe ppiitásefál ekkewe mocheniangaw are ekiekingaw a piin eáni me lóóm. Esap weween nge a allúk ngeni Chón Kraist meinisin ar resap ún sakaw, pwérúk are féri ekkóch mettóch ese pwal wor ngawer. Iwe nge, Jiowa a kútta senikich ach sipwe úppós me fókkun túmúnúkich seni ekkewe mettóch mi tongeni efeiengawa ach riri ngeni i.

20. Inaamwo ika a tongeni weires ach sipwe “fokun kul seni föföringau,” nge met a oururukich?

²⁰ Pokiten sia iteit me ren iten Kot we, iwe, wisach ach sipwe “fokun kul” me “su seni minne mi ingau.” (Kölf. 34:14, TF) Fán ekkóch, ese mecheres ach sipwe féri ena mettóch. Nge sia meefi oururuun letipach pokiten sia silei pwe fansoun meinisin Jiowa a tongei “chokewe ir nöün,” iir kewe mi álleasochisi i.​—2 Tim. 2:19; álleani 2 Kronika 16:9a.