Áwewe fán Iten Manawach me Ach Angangen Afalafal Mwiich
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
MARCH 3-9
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT ÄN SALOMON FOS 3
Pwáári Óm Lúkúlúk Wóón Jiowa
“Kosap Lükülükü Püsin Om Sile”
2 Ka kan lükülük woon iö atun ka küna watteen osukosuk, föri kefil mi lamot, are ükkü ngeni ekkewe sossot? Ka pwisin lükülük woom, are ka “monätä won ewe Samol mi Lapalap om weires”? (Kölf. 55:22) Ewe Paipel a erä: “Ewe Samol mi Lapalap a mamasa ekewe chon pwüng, selingan a rongorong ngeni ar siö.” (Kölf. 34:15) A ifa me watteen lamoten ach sipwe lükülük woon Jiowa ren unusen letipach nge esap woon pwisin ach sile!—SalF.3:5.
3 Ach lükülük woon Jiowa ren unusen letipach a kapachelong ach föri met mi tipeeü ngeni letipan. Ach ikkiotek ngeni me tingormaü an emmwen, ina met a äkkäeüin lamot lon ach lükülük woon. Iwe nge, a weires ngeni chommong ar repwe unusen lükülük woon Jiowa. Äwewe chök, iei meefien emön chienach Chon Kraist itan Lynn: “A mmen weires ngeniei le unusen lükülük woon Jiowa, nge ua chök akkachocho.” Pwata? A erä: “Ause ririöch me semei, me inei we ese pwal äfänni meefiei me ese tümünüei. Iwe, ua mwittir käeö ai upwe pwisin tümünüei.” Ina popun a weires ngeni an epwe silei le unusen lükülük woon emön. Tufichin me sopwöchün emön a tongeni efisi pwe epwe lükülük woon pwisin i. Äwewe chök, emön elter mi lükülükü pwisin silean, eli epwele föri angangen ewe mwichefel nge ese akkomw iotek ngeni Kot.
Eani Lukuluk Won Jiowa
22 Iwe nge, An Salomon Fos 3:6 a apasa pwe sipwe ‘chechemeni won meinisin minne sipwe fori’ nge sap lon chok ekkewe fansoun weires. Weween, ran me ran minne sipwe filata epwe pwarata ach lukuluk won Jiowa. Lupwen epwe fisita osukosuk, sisap letipechou, niuokkus, are u ngeni an Jiowa emmwen ren murinnoon an we alen pwakini osukosuk. A lamot sipwe eani ewe ekiek pwe ekkewe sossot a suuk ngenikich tufichin ach sipwe peppeni an Jiowa we pwungun nemenem, annetata pwe Satan i emon chon kapas chofona, me amarata alleasochis me pwal ekkoch lapalap mi apwapwai Jiowa.—Ipru 5:7, 8.
23 Sipwe tongeni pwarata ach lukuluk won Jiowa ese lifilifil met sokkun minen eppet epwe torikich. Sipwe fori ena lon ach kkewe iotek me pwal ren ach kutta emmwen lon an Jiowa we Kapas me an we mwicheich. Iwe nge, ifa ussun sipwe tongeni pwarata ach lukuluk won Jiowa lupwen epwe torikich ekkewe osukosuken ei otot? Sipwe kaeo ena poraus lon ewe lesen mwirin.
Kosap Tipimwáál Ngeni Jiowa
13 Túmúnúéchú óm riri ngeni Jiowa. Ach akkamwéchú ach ririéch ngeni Jiowa epwe túmúnúkich seni ach song ngeni i. (Álleani Än Salomon Fos 3:5, 6.) Mi lamot sipwe lúkúlúk wóón Jiowa. A pwal lamot ach sisap ekieki pwe sia tipachem lap seni Kot are sipwe kon ekieki chék met a lamot ngenikich pwisin. (SalF. 3:7; SalAf. 7:16) Ika ina, iwe, epwe álisikich ach sisap tipi ngeni Kot ekkewe mettóch mi ngaw a fis lón manawach.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
Menlapen Pworaus Seni ewe Puken Än Salomon Fos
3:3. Sipwe aücheani kirökiröch mi tong pwal enlet. Aramas repwe mwittir küna pwe ir lapalapach, ussun chök repwe mwittir küna epa mwaramwar mi fokkun aüchea sia mwareni. Repwe ussun itä makketiu lon lelukach, weween pwe ekkewe ruu lapalap wesewesen lapalapach.
MARCH 10-16
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT ÄN SALOMON FOS 4
“Kopwe Fokun Tümwünü Lelukom”
Ifa Usun Kopwe Tongeni Túmúnú Letipom?
4 Lón Än Salomon Fos 4:23, ewe kapas “lelukom” a wewe ngeni napanapach me lón. (Kölf. 51:6, NW, ftn.) Weween pwe ewe kapas ‘lelukach’ are letipach a weneiti ekiekich kewe lemonomon, meefien letipach, me mochenich kewe. A wesewesen weneiti ika kich met sókkun aramas me lón, nge esap chék met aramas repwe ekieki usun kich ren chék kúnaen meser.
Ifa Usun Kopwe Tongeni Túmúnú Letipom?
10 Ren ach sipwe sópwéch lón ach túmúnú letipach, a lamot sipwe esilla met mi efeiengaw me mwittir féri met sipwe kúna túmún ren. Ewe kapas “tümwünü” lón Än Salomon Fos 4:23, a áchema ngenikich usun án emén chón mmas angang. Lón fansoun King Salomon, ekkewe chón mmas ra kan útá wóón tittin ar kewe telinimw me éúréúra chón lón ika ra kúna och mettóch mi efeiengaw epwele war. Ach ekieki ena a álisikich le weweiti met sipwe féri pwe sipwe eppeti án Satan sótun angawaló ekiekich.
11 Lón fansoun lóóm, ekkewe chón mmas ra kan angangfengen me ekkewe chón mmasa asamen tittin ewe telinimw. (2 Sam. 18:24-26, Kapasen God) Ra angangfengen le túmúnú ewe telinimw ren ar allúkú pwe ekkewe asam repwe kesipeló ika chón oputer kewe ra kkaneto. (Ne. 7:1-3) Mwelien letipach mi káit me ren Paipel a tongeni eáni angangen emén chón mmas pún a éúréúrakich ika Satan a sótun tolong lón letipach, weween ren an etipetipa ekiekich, meefiach, me ach mochen. Lupwen mwelien letipach a éúréúrakich usun och mettóch mi efeiengaw, a lamot sipwe aúseling ngeni me esipaaló ewe asam lón kapas áwewe ren ach féri met mi lamot pwe sipwe ttiisenikich ewe feiengaw.
Ifa Usun Kopwe Tongeni Túmúnú Letipom?
14 Ren ach sipwe túmúnú letipach, sisap chék esipa seni minne mi ngaw, nge sipwe pwal suuki ngeni minne mi éch. Ekiekisefáli ewe kapas áwewe usun eú telinimw mi ttit. Emén chón mmasa ewe asam epwe esipaaló asamen ewe telinimw pwe epwe eppeti chón oputer ar resap tolong, nge lón ekkóch atun a pwal suuki ekkewe asam ngeni chókkewe mi uwoulóng mwéngé me pwal ekkóch mettóch mi lamot. Ika ekkewe asam ra chék kesipeffóch, iwe chón ena telinimw repwe máló ren nafangawen mwéngé. Pwal ina chék usun, mi lamot ach sipwe kan suuki letipach ngeni án Kot ekiek pwe epwe anapanapa ekiekich.
w12 5/1 32 ¶2
“Túmúnú Lelukom!”
Pwata a lamot ach sipwe túmúnú lelukach? Kot a efisi án Salomon epwe makkei “Kopwe fokun tümwünü lelukom lap seni om tümwünü och pisek aüchea, pun manau a pop seni lon lelukom.” (Än Salomon Fos 4:23) Napanapen manawach iei me manawach lón mwachkkan a lóngólóng wóón napanapen lelukach iei. Pwata? Pokiten Kot a silei masouen lelukach. (1 Samuel 16:7) Met sókkun aramas kich ‘me lón letipach’ epwe affata iká Kot a pwapwa rech.—1 Piter 3:4.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
Ka Tipemecheres le Witi án Jiowa Epwe Mwékút?
4 Än Salomon Fos 4:18 a áiti ngenikich pwe “ewe al ekewe chon pwüng ra fetal won a usun chök saramen ünümweerän mi chök sasaramala tori a unusen ränila.” Ena wokisin a weneiti napanapen án Jiowa pwáppwáraaló ngeni néún kewe aramas minne a tipeni. Iwe nge, a pwal tongeni weneiti napanapen án emén Chón Kraist feffeitá lón pekin ngún. Emén ese tongeni atapwala feffeitáán lón pekin ngún. A lamot fansoun. Ika sia tinikken le kákkáé me apwénúetá ekkewe emmwen sia angei seni án Kot we Kapas me an we mwicheich, ekis me ekis sipwe ámááraatá napanapen emén Chón Kraist. Epwe pwal lapóló ach sile usun Kot. Sipwe ppii ifa usun Jesus a áweweei ena mettóch.
MARCH 17-23
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT ÄN SALOMON FOS 5
Unusen Ttiisonuk Tipisin Lisowumwáál
w00 7/15 29 ¶1
Ka Tongeni Akkamwéchú Liméchúm Lón ei Fénúfan mi Limengaw
Lón ei puken Än Salomon Fos, ena fefin i emén “fin ekis” are emén fis lisowu a prostitute. An kewe kapasen emichimich ra arar ussun chénún chunen me ra motowtow ussun apura seni ewe iráán olif. Esap meinisin tipisin lisowumwáál a poputá ina ussun? Áwewe chék, iei pwóróusen emén seketeri mi liéch 27 ierin itan Amy. A erá: “A wor emén mwán lón ai we leenien angang a kan fóffós ngeniei me emichiei iteitan. Úa mmen pwapwa ren an áfánniei. Nge a fókkun ffat ngeniei pwe a chék mochen lisowu. Usap fókkun tupuló ren an kapasen emichimich.” Ekkewe kapasen emichimich seni emén a tongeni efisi ach sipwe pwapwa nge a mmen otupotup. Ren ach sipwe mirititi ena a lamot ach sipwe anganga ach tufichin ekiek.
Feiéchún Ach Niwokkusiti Kot
9 A wor popun mi fókkun aúchea ach sipwe túmúnú senikich féfférún lisowumwáál. Ewe fefin mi “tiparoch,” a ussun “koluk eman a soläni a fokun arar.” Met weween ena “koluk eman a soläni”? Ewe Paipel a apépééi konik mi múrinné ngeni féfférún lisowu lefilen emén mwán me emén fefin iir pwúpwúlú. (SalF. 5:15-18, Paipel mi Pin—Agapé) A mumu ngeni ewe mwán me ewe fefin iir wesewesen pwúpwúlú ar repwe féri ewe féfférún lisowu lefiler. Iwe nge, ewe “koluk eman a soläni” a fókkun sókkóló. Ena, neman a weneiti féfférún lisowumwáál, mi ú ngeni allúk. Chókkewe mi féri tipisin lisowumwáál, lap ngeni ra féri lemonomon, ussun chék emén chón solá a kan solá lemonomon. Ewe “koluk eman a soläni,” ussun itá “a fokun arar” iká chókkewe mi féri ra ekieki pwe ese wor emén epwe silei met ra féri. Ra pwisin otupuur, pún Jiowa a kúna mettóch meinisin. Iká epwe péút senikich án Jiowa chen, ina och mettóch mi fókkun kipwin are ngaw, weween ese “arar,” are apwapwa. (1 Kor. 6:9, 10) Nge mi pwal wor ekkóch popun mi aúchea ach sipwe túmúnú senikich féfférún lisowumwáál.
10 Féfférún lisowumwáál a tongeni efisi óm kopwe sáw, meefi pwe ese wor aúcheaóm, pwopwomwáál, me atai óm famili. A ffat pwe a eú alen tipáchem óm kosap etiwa án ewe fefin mi tiparoch we etiwetiw. Me lúkún an péút seni chómmóng aramas mi féri féfférún lisowumwáál ar riri ngeni Jiowa, a pwal toriir ekkewe esin semmwen ra tongeni máló ren. (SalF. 7:23, 26) Än Salomon Fos sópwun 9 wokisin 18 a erá: “Chokewe mi wasöla ren [neminnewe] ra fen nom epin ewe lenien sotup.” Iwe, pwata chómmóng ra etiwa án neminna we etiwetiw mi emmweniir ngeni feiengaw?—SalF. 9:13-18.
Sia Tongeni Akkamwéchú Ach Liméch
8 Lón Än Salomon Fos 5:8, án Kot we Kapas a éúréúrakich ach sipwe túmúnúkich seni féfférún sikepwach. Lón Än Salomon Fos sópwun 7, sia álleani pwóróusen emén alúwél a fetál lepwin únúkkún imwen emén fefin mi sikepwach. Ewe fefin a nóm lepwokukun ewe al, “a üföüf üfen eman fefin mi amömö inisin.” A fetál ngeni ewe alúwél, turufi, kisi, me eáni kapasen emichimich mi amocheniatáái átena. Ena alúwél ese péénaaló an kana mocheniaingaw, iwe a koon ren ewe fefin. Inaamwo ika átena ese ekiekin féri ena tipis, nge i a féri. Iwe, a kúna pwúnúngawen minne a féri. Ika a weweiti efeiengawen ena féffér, epwe fen itá atowauaaló seni ena fefin!—SalF. 7:6-27.
9 Sia tongeni féri ekkewe kefil ese pwúng pokiten ach sise weweiti efeiengawan, usun chék ena alúwél. Áwewe chék, lepwin a wor ekkewe prokram mi limengaw lón ekkóch channel lón TV, ina popun mi efeiengaw ach sipwe chék sissiwili ekkewe channel ren ach mochen kútta met a nóm wóón TV. Mi pwal efeiengaw ach sipwe ttiki ekkewe link wóón Internet sise silei masouer, pwal ach tolong lón chat room are Web site mi wor link mi emmwenikich ngeni sasingin me kachitoon kapasingaw are mettóch mi limengaw. Ren ekkeei mettóch, minne sia katol a tongeni amocheniakichetá me emmwen ngenikich ach sipwe álleasolapa Jiowa.
10 Ewe Paipel a pwal áiti ngenikich ifa usun féfférún ekkewe mwán me fefin lefiler. (Álleani 1 Timoty 5:2.) Ekkewe Chón Kraist repwe itá pwári ar sani pwúlúwer kewe chék are ar sani ewe emén ra ekiekin pwúlúweni. Resap núesik. Ekkóch ra meefi pwe án emén pwári an sani pwal emén ren pwomwen inisin are nenen mesan, ese wor ngawan ika rese attapfengen. Nge lupwen rúúemén ra núesikfengen, ra tongeni poputá le eáni ekiek mi limengaw, me ei mettóch a tongeni emmwen ngeni ar repwe féri tipis. Ena mettóch a fen fis ngeni ekkóch, me a pwal tongeni fissefál.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
Met ewe Paipel A Apasa Usun ewe Mettóch Lisowu?
Lisowu, ina eú liffang me ren Jiowa. A mochen pwe ena féffér epwe atoto pwapwa ngeni emén mwán me emén fefin, iir pwúpwúlú. Ena féffér a atufichi án eú pean pwúpwúlú repwe néúnéú me pwári ar tongfengen lefiler lón ewe napanap mi fich me mi atoto ngeniir pwapwa. Ina popun án Kot we Kapas a erá: “Kopwe . . . meseikeiti ewe föpwül ka pwülüeni lupwen om alüal.” (Än Salomon Fos 5:18, 19) Jiowa a mochen án ekkewe Chón Kraist mi pwúpwúlú repwe tuppwélfengen, ina popun resap fókkun lisowumwáál ngeni emén lúkún pwúlúwer.—Álleani Ipru 13:4.
MARCH 24-30
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT ÄN SALOMON FOS 6
Met Sia Tongeni Káé Seni Ekkewe Molus?
it-1 115 ¶1-2
Molus
‘Tipachem.’ Án ekkewe molus ‘tipáchem’ ese feito seni pwisin ar elefila lefilen met mi éch me ngaw nge a feito seni ewe Chón Fératá. Ewe Paipel a fós ussun án ekkewe molus “amolätä ener lon fansoun pwichikar o ionifengeni ener mongö lon fansoun räs.” (SF 6:8) Ewe molus mi kon chéú lón Palestine, ina ewe molus itan harvester, are agricultural (Messor semirufus), a ionfengeni chómmóng wiich atun fansoun pwichikkar me alamota lón pwal ekkóch atun, pwal lón fansoun patapat, atun a weires le kut mwénge. Fán chómmóng ei molus a kan nóm lón ewe leeni ia ewe wiich a áimu seni wasan we, ikkewe a chómmóng féún pwikil me wiich ie. Iká a chéchchéén ekkena féún piwkil seni útten rán, iwe ekkena molus iter harvester repwe pwiki eféú me eféú me watiw fán akkar pwe epwe pwas. Aramas ra pwal kúna án ekkena molus kkuu ewe féún pwikil mi poputá le máár. Aramas ra silei ia ekkewe molus iter harvester ra nóm ia, pokiten rásin ipwer kewe me ekkewe féún péén pwikil ra likitaaló.
Napanaper mi Múrinné. Ach káé ussun ekkewe molus a álisikich le kúna aúchean ei kapasen emmwen: “Kopwe feila ren ekewe molus, en chon chipwang. Kopwe ekieki usun ar angang pwe kopwe tipachemela.” (Än Salomon Fos 6:6) Ese chék amwarar án ekkewe molus ammólnatá ener fán iten mwachkkan, nge pwal ar tinikken me úppós, me fán chómmóng ra kan eki are uri mettóch mi fókkun chou seniir. Me ra achocho úkúúkún ar tufich le apwénúetá wiser, me rese fangetá inaamwo iká repwe turutiw. Ra angangfengen fán tipeeú, me ra limetiéchú faser me ra áfááni chiener chón angang, me fán ekkóch ra álisi ekkewe molus mi feiengaw are kon pekkus le liwiniti faser.
w00 9/15 26 ¶3-4
Túmúnúéchú Itom We
Itá sisap angang weires ussun emén molus? Inaamwo iká a wor chón etittinakich are ese wor, a lamot ach sipwe angang weires me achocho le émúrinneló ach angang. Ewer, a lamot ach sipwe achocho úkúkúún ach tufich lón sukul, lón ach leenien angang, me atun sia féri ekkewe mettóch mi weneiti ach fel ngeni Jiowa. Ewe molus a kúna feiéch seni pwisin an achocho, iwe Kot a pwal mochen ach sipwe ‘pwapwa lon ach angang weires.’ (Än Salomon Afalafal 3:13, 22; 5:18) Eú mwelien letip mi limeliméch me menemenéch ina feiéchún angang weires.—Än Salomon Afalafal 5:12.
Salomon a áeá ekkeei ruu kapas eis le álisi emén mi chipwang an esap ina ussun: “Ifa langatamen fansoun om kopwe chök konola won kiom, en chon chipwang? Inet kopwe pwätä seni om möür? Ka apasa, “Üpwe chök ekis möür, üpwe ekis kamwöchüfengeni pei o ekis asösö.” Ren ei wöüngau me osupwang repwe toruk usun eman chon solä a feito fän an pisekin afeiengau.” (Än Salomon Fos 6:9-11) Atun ewe mi chipwang a konola, woungaw a tori me a fokkun osupwang. Án emén mi chipwang atake a uren pétéwelingaw. (Än Salomon Fos 24:30, 31) A mwittir lus lón business. Emén boss epwe mochen ena sókkun chón angang? Me emén chón sukul mi chipwang le káé epwe angéch lón sukul?
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
w00 9/15 27 ¶3
Túmúnúéchú Itom We
Ekkewe fisu féffér Kot a oput mi mak lón ewe puken Än Salomon Fos a weneiti meinisin sókkun tipis. “Wolamalamtekia” me “eu leluk mi ekiekietä föför mi ngau” ina ekkewe tipis mi fis lón ekiekin emén. “Kapas chofana” me “eman chon pwärätä mi chök apasätä kapas chofana” ina ekkewe kapas mi tipis. “Pau mi niela aramas esap wor ar tipis” me “peche mi müttir sä ngeni föför esepwüng” ina ekkewe féffér mi fókkun ngaw. Me Jiowa a fókkun oput chókkewe mi pwapwaiti ar efisaatá fitikoko lefilen chókkewe mi kinamwefengen. An a lapóló ekkewe féffér Kot a oput seni wonu ngeni fisu a affata pwe ese unus ekkena féffér mi tipis, pokiten aramas ra chék akkalapaaló ar féffér mi fókkun ngaw.
MARCH 31–APRIL 6
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT ÄN SALOMON FOS 7
Túmúnuk Seni Ekkewe Atun Ka Tongeni Kúna Sóssót
“Kosap Lükülükü Püsin Om Sile”
16 Iotek a lamot lon ach ükkü ngeni sossot, nge mi lamot sipwe silei ineet epwe fich ach sipwe iotek. Nengeni pworausen emön alüwöl mi mak lon Än Salomon Fos 7:6-23. A fetäl lefääf woon ewe al arap ngeni imwen emön fefin me lüengaw. Ätei a tup ren an kapasen emichimich, iwe, a mwittir tapwelo mwirin usun emön ätemwännin kou mi feilo ngeni ewe leeni ia epwe ninilo ie. Pwata ena alüwöl a lo ikena ie? Eli a fen retin fiu ngeni an mocheniaingaw pokiten “a fokun tiparoch,” me a nafangaw an mirit. (SalF. 7:7) Nge itä ineet atun epwe iotek pwe epwe fokkun älisi i? Pwüngün, a lamot epwe iotek fansoun meinisin pwe epwe ü ngeni sossot. Nge epwe fen fokkun fich an epwe iotek lupwen a kerän ekieki le fetäl woon ewe al.
Sia Tongeni Akkamwéchú Ach Liméch
8 Lón Än Salomon Fos 5:8, án Kot we Kapas a éúréúrakich ach sipwe túmúnúkich seni féfférún sikepwach. Lón Än Salomon Fos sópwun 7, sia álleani pwóróusen emén alúwél a fetál lepwin únúkkún imwen emén fefin mi sikepwach. Ewe fefin a nóm lepwokukun ewe al, “a üföüf üfen eman fefin mi amömö inisin.” A fetál ngeni ewe alúwél, turufi, kisi, me eáni kapasen emichimich mi amocheniatáái átena. Ena alúwél ese péénaaló an kana mocheniaingaw, iwe a koon ren ewe fefin. Inaamwo ika átena ese ekiekin féri ena tipis, nge i a féri. Iwe, a kúna pwúnúngawen minne a féri. Ika a weweiti efeiengawen ena féffér, epwe fen itá atowauaaló seni ena fefin!—SalF. 7:6-27.
Feiéchún Ach Niwokkusiti Kot
10 Féfférún lisowumwáál a tongeni efisi óm kopwe sáw, meefi pwe ese wor aúcheaóm, pwopwomwáál, me atai óm famili. A ffat pwe a eú alen tipáchem óm kosap etiwa án ewe fefin mi tiparoch we etiwetiw. Me lúkún an péút seni chómmóng aramas mi féri féfférún lisowumwáál ar riri ngeni Jiowa, a pwal toriir ekkewe esin semmwen ra tongeni máló ren. (SalF. 7:23, 26) Än Salomon Fos sópwun 9 wokisin 18 a erá: “Chokewe mi wasöla ren [neminnewe] ra fen nom epin ewe lenien sotup.” Iwe, pwata chómmóng ra etiwa án neminna we etiwetiw mi emmweniir ngeni feiengaw?—SalF. 9:13-18.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
w00 11/15 29 ¶1
“Kopwe Aleasochis Ngeni Ai Kewe Allük pwe Kopwe Manau”
“Kopwe amwöchüür lükün [ái kewe allúk] fansoun meinisin.” Salomon a sópweeló le apasa, “o iseniir lon lelukom.” (Än Salomon Fos 7:3) Sia kan áea aútun péúch le féri minne mi lamot, Aútun péúch ra nóm mwen mesach me ra álisikich le apwénúetá minne sia mochen féri, minne sia káé atun sia mámmááritá lón ewe enlet are atun sia pwisin káé Paipel repwe eú minen áchem ngenikich me emmwenikich lón meinisin minne sa féri. A lamot ach sipwe isoniir lón letipach, me sipwe chék eérenaaló le fériir.
APRIL 7-13
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT ÄN SALOMON FOS 8
Aúseling Ngeni ewe Tipáchem mi Pop Seni Jises
cf 131 ¶7
“Úa Tongei ewe Sam”
7 Tipachem a erá lón wokisin 22: “Lepoputän an angang ewe Samol mi Lapalap a föriei, a akom le föriei me lomlom mwen mettoch meinisin.” Ese chék naf ena napanap tipachem, pokiten ese “fis” ena napanap. Tipachem a nóm seni me lóóm pokiten Jiowa mi tipáchem seni lóóm lóóm. (Kölfel 90:2) Iwe nge, néún Kot we, “i mwánichien férian kewe meinisin.” A férútá me i ewe akkaeménún férien Kot mwen mettóch meinisin. (Kolose 1:15) Ussun met Än Salomon Fos a erá, ewe Naw a akkomw fisitá me mwen lang me fénúfan. Me pokiten i ewe Kapas, ewe chón aweni awen Kot, ina popun a múrinné lón an pwáári án Jiowa tipachem.—Jon 1:1.
cf 131-132 ¶8-9
“Úa Tongei ewe Sam”
8 Met ewe Naw a féri atun ekkewe fite fite ier me mwen an feitiw fénúfan? Wokisin 30 a erenikich pwe a nóm ren Kot ussun emén “sousile angang.” Met weween ena? Kolose 1:16 a aweweei: “Pun ren Kraist Kot a föri mettoch meinisin lon läng me won fanüfan . . . Kot a föri mettoch meinisin ren i o pwal fän itan.” Iwe Jiowa, ewe Chón Féráátá, a néúnéú néún we, ewe Sousile Angang le féri férian kewe. A férááta ekkewe chónláng, unuselapen láng me fénúfan me ekkewe sókkópaten irá me man me ewe mi fókkún aúchea seniir meinisin, ina aramas. Eli sipwe tongeni apépééi án ewe Sam me ewe Naw tipeeúfengen le angangfengen ngeni án emen chón kaú imw angangfengen me emén architect. Ewe chón kaú imw a wisen féri minne ewe architect a chúúngani. Atun sia mwar ren férien Kot kewe, sia elingaalo ewe Chón Kaú Imw mi Lap. (Kölfel 19:1) Iwe nge, eli sipwe sipwe pwal ekieki ewe pwapwa me ttamen an ewe Chón Féráátá me ewe “sousile angang” angangfengen.
9 Atun ruuemén rese unuséch ra angangfengen, iwe fán ekkóch epwe weires ar repwe chiechiéchfengen. Nge ese ina ussun ren Jiowa me Néún we! Ra angangfengen ren langattam fansoun me iei met a erá: “Üa meseik me fän mesan fansoun meinisin.” (Än Salomon Fos 8:30) Ewer, ra pwapwa le angangfengen. Iwe, a lallapóló án ewe Naw mwirifichi Seman we, me a káé le appiru napanapan kewe. Esap pwata iwe, ar riri a péchékkúlleló! Sia tongeni erá pwe ar ririn tong a seni lóóm me a péchékkúl seni meinisin lón unuselapen láng me fénúfan.
Aücheani Jises—Ewe Emön Tafit me Salomon Ra Liosuetä
14 Emön chök aramas a tipatchem seni Salomon. Ina i Jises Kraist, iwe, a pwisin apasa pwe i ewe “emön mi lap seni Salomon.” (Mt. 12:42) Jises a “eäni kapasen manau esemuch.” (Jon 6:68) Ren chök äwewe, ewe Afalafal Woon ewe Chuuk a titchiki weween ekkewe lesen lon än Salomon kewe mwiitün. Salomon a äweweei fitu sokkun mettoch mi atoto pwapwa ngeni chon fel ngeni Jiowa. (SalF. 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20) Jises a affata pwe pwapwa mi enlet a chök popu seni ekkewe mettoch mi weneiti ach fel ngeni Jiowa me pwönütään än kewe pwon. A apasa: “Ra feiöch chon silei pwe ra wöüngau lon pekin ngünür, pun ir repwe mwüni Mwün Läng.” (Mt. 5:3) Chokkewe mi apwönüetä ekkewe lesen lon än Jises kewe afalafal ra kan akkarap ngeni Jiowa, “ewe lepopun manau meinisin.” (Kölf. 36:9; SalF. 22:11; Mt. 5:8) “Tipachemen Kot” a pwälo lon Kraist. (1 Kor. 1:24, 30) Jiowa a ngeni ewe Messaia me King, Jises Kraist, “tipachem.”—Ais. 11:2.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
“Tipachem A Osomong le Kökkö lon ewe Al”
1 LÓN chómmóng fénú, sia kan kúna án pwiich kewe afalafal lón ekkewe leeni mi chómmóng aramas ie. Ra emelimel me ra anéúnéú ngeni aramas néúch kewe puk. Eli ka fen fiti ena esin angang. Iwe ese mwáál, ka chemeni ewe wokisin lón puken Än Salomon Fos mi fós usun tipachem a kékké lein chómmóng aramas pwe repwe rong. (Álleani Än Salomon Fos 1:20, 21.) Ewe Paipel me néúch kewe puk ra masou ren án Jiowa tipachem. Ena tipachem ina ewe mi lamot ngeni aramas ren ar repwe tongeni eáni manaw esemuch. Sia pwapwa atun emén a etiwa eú néúch kewe puk. Nge esap meinisin ra etiwa. Ekkóch rese mochen káé met ewe Paipel a apasa. Ekkóch ra takirikich. ra kúnakich. Ra meefi pwe ewe Paipel a fókkun minen lóóm me ese chúen álilliséch ngenikich. Ekkóch ra esiita áitien Paipel usun met mi pwúng me mwáál, me ra ekieki pwe chókkewe mi álleasochisi met Paipel a apasa, iir ra tichik me meefi pwe ra fókkun pwúng lap seni ekkewe ekkóch. Nge fán tong Jiowa a chék sópweló le fang tipachem ngeni meinisin. Ifa usun?
2 Eú alen án Jiowa fang ngeni aramas an we tipachem, ina ren an we Kapas, ewe Paipel. Ena puk a kawor ngeni arapakkan aramas meinisin. Nge ifa usun ren néúch kewe puk me ekkewe álillis seni Paipel? Pokiten Jiowa a efeiéchú, ra kawor lón lap seni 1,000 fósun fénú. Chókkewe mi aúseling, weween iir mi állea me apwénúetá met ra káé, repwe feiéch. Iwe nge, lape ngeni aramas ra filatá ar resap aúseling ngeni Jiowa. Atun a lamot ar repwe féri kefil, ra filatá le lúkúlúk wóón pwisin iir are wóón ekkóch aramas. Eli repwe pwal mwo nge ésúfélúngawakich pokiten sia filatá le álleasochisi met Paipel a apasa. Ei lesen epwe pwóróus wóón pwata a ina usun meefien aramas. Nge akkomwan, sipwe káé ifa usun sia tongeni eáni ewe tipachem seni Jiowa.
APRIL 14-20
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT ÄN SALOMON FOS 9
Kopwe Emén mi Tipáchem, nge Esap Emén Chón Turunufas
Rongorong án Ekkewe Chón Tipachem Kapas
4 Eli a tongeni fókkun áweires ach sipwe aúseling me apwénúetá eú kapasen fén mi áwenewen ngenikich. Eli sipwe pwal mwo nge song ren. Pwata? Ikaamwo sia silei pwe sise unuséch, nge a chúen tongeni weires ach sipwe etiwa án emén fénékich wóón eú mettóch sia mwáálliló wóón. (Álleani Än Salomon Afalafal 7:9.) Eli sia kúnetipingen me pwal tipemwaramwar ren popun án emén fénékich are song ren napanapen an fénékich. Eli sia pwal mwo nge esiita ewe chón fénékich me erá: ‘Met an pwúúng le fénéúei, nge i wóón inisin mi pwal pwisin wor an mwáál?’ Me ika sise sani ewe kapasen fén, eli sisap mochen etiwa, are sipwe fen tingorei emén an epwe fénékich pokiten sia ekieki pwe epwe erenikich met sia mochen rong.
Rongorong án Ekkewe Chón Tipachem Kapas
12 Met a tongeni álisikich le etiwa kapasen fén? A lamot ach sipwe tipetekison me chemeni pwe sise fókkun unuséch, me fán ekkóch sia tongeni eáni féffér mi umwes. Usun met sia fen káé me mwan pwe Hiop a eáni ekiek ese pwúng. Nge mwirin, a siwili an ekiek me Jiowa a efeiéchú. Pwata? Pokiten Hiop a tipetekison. A pwári an tipetekison ren an etiwa án Elihu kapasen fén ngeni inaamwo ika Elihu a kúkkún seni. (Hiop 32:6, 7) Tipetekison epwe pwal álisikich le apwénúetá kapasen fén pwal mwo nge atun sia meefi pwe ese fich ngenikich ena kapasen fén, are atun ewe emén a fénékich a kúkkún senikich. Iei alon emén mwán mi ásimaw seni Canada: “A fókkun weires ach sipwe feffeitá ika ese wor emén a fénékich.” A lamot ngenikich meinisin ach sipwe alapaaló ach uwaani uwaan ewe ngún mi fel me lipwákéchúló lón ach angangen afalafala me asukula ewe pwóróus allim.—Álleani Kölfel 141:5.
13 Sipwe eáni ekiek pwe kapasen fén ina eú alen án Kot pwári an tong. Jiowa a mochen minne mi fókkun múrinné fán itach. (SalF. 4:20-22) Atun a fénékich me ren an we Kapas, eú ekkewe minen álillis mi lóngólóng wóón ewe Paipel, are me ren emén chienach mi ásimaw, ina esissillen an tongekich. “Kot a ekieki ach feiöch,” ina alon Ipru 12:9, 10.
14 Nefótófót wóón ewe kapasen fén nge esap wóón napanapen án emén fénékich. Fán ekkóch, eli sia meefi pwe sise sani napanapen án emén fénékich. Ewer, a lamot án ewe mi awora kapasen fén epwe ámecheresi án ewe epwe fénéú etiwa an kapasen fén. (Kal. 6:1) Nge ika kich ewe, emén a fénékich, a lamot ach sipwe nefótófót wóón masouen an fén, inaamwo ika sia ekieki pwe esap ina itá napanapen an fénékich. Sia tongeni pwisin eisinikich ekkeei kapas eis: ‘Ikaamwo use kon sani napanapen an fénéúei, nge mi wor met ua tongeni káé seni an fén? Ua tongeni chék likitaló mwáállin ena mi fénéúei me káé seni an we kapasen fén?’ A múrinné ach sipwe kútta alen ach sipwe kúna álillis seni ese lifilifil kapasen fén sia angei.—SalF. 15:31.
w01 5/15 30 ¶1-2
‘Ren Tipáchem Sipwe Manawattam’
Minne emén mi tipachem a féri atun a angei apwung a sókkóló seni emén chón turunufas. Solomon a erá: “Kopwe apwüngü eman mwän mi tipachem, pun epwe echenuk. Kopwe öüröüra eman chon tipachem, pun epwe lapala an tipachem.” (Än Salomon Fos 9:8b, 9a) Emén mi tipachem a silei pwe “atun sia angei emirit sise pwapwa, nge fen letipechou. Iwe nge, iká sia etiwa ena emirit, epwe uwaani kinamwe me pwúng.” (Ipru 12:11) Inaamwo iká ewe kapasen apwung epwe ámmetek nge epwe alaapaló ach tipachem, ina popun sisap anini are song.
Iei met ewe king mi tipachem a sópweeló le erá, “Kopwe aiti ngeni eman chon pwüng mine a mürina, pun epwe fefeitä lon an sile.” (Än Salomon Fos 9:9b) Ese wor ié a kon tipachem are a kon chinnap ren an epwe sópweeló le káé an epwe tipachem. A ifa me apwapwaan ach kúna chókkewe mi chinnap etiwa ewe enlet me fangolo manawer ngeni Jiowa! Amwo epwe wor ach mochen káé me sópweeló le anganga ach tufichin ekiek.
w01 5/15 30 ¶5
‘Ren Tipáchem Sipwe Manawattam’
Pwisin wisach ach sipwe achocho le angei tipáchem seni Kot. Salomon a affata ena ren an erá: “Are ka tipachem, en kopwe püsin feiöch ren. Nge are ka eman chon turunufas, kopwe püsin feiengau ren.” (Än Salomon Fos 9:12) Ewe mi tipáchem a kúna feiéch, nge pwisin tipisin ewe chón turunufas atun a kúna weires. Mei pwúng pwe minne sia fotuki sipwe kini. Ina popun, amwo sipwe ‘aü selingach ngeni tipachem.’—Än Salomon Fos 2:2.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
Menlapen Pworaus Seni ewe Puken Än Salomon Fos
9:17—Ifa ewe “koluk eman a soläni,” iwe, met popun a fokkun “annö”? Lon ewe Paipel, föfför lefilen mwän me fefin mi pwüpwülü a ussun chök ach ünümi konik mi mürinnö seni eü ito. Iwe, ewe konik emön a soläni a wewe ngeni ewe lisowu mwääl aramas ra föri le monomon. (An Salomon Fos 5:15-17) Pokiten aramas ra ekieki pwe met ra föri a monomonolo, iwe, ekiekir pwe ewe konik mi annö.
APRIL 21-27
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT ÄN SALOMON FOS 10
Ifa Ussun Sipwe Kúna Enletin Pwapwa lón Manawach?
w01 7/15 25 ¶1-3
‘Emén mi Pwúng Epwe Kúkkúna Feiéch’
Emén mi pwúng a kúna feiéch lón pwal eú napanap. “Eman mi chipwang epwe wöüngau, nge eman mi achocho le angang epwe wöümong. Eman mwän mi mirit a ionifengeni uän an tanipi lupwen fansoun räs, nge eman mwän mi annut lupwen fansoun kinikin epwe säw.”—Än Salomon Fos 10:4, 5.
A mmen aúchea alon ewe king ngeni néún kewe chón angang atun ewe fansoun ráás. Lón ena atun, esap ina fansoun asésé. A lamot angang weires fitu fitu awa. Ewer, a mmen atapwalapwal ena fansoun.
Atun Jises a fós ngeni néún kewe chón káé ussun ewe angangen ráás, ese ekieki ussun féún wiich, nge fen aramas, ina popun a ereniir: “Ewe ráás mi watte nge ekkewe chón angang iir mi chókúkkún. Ina minne, oupwe tingormaw ngeni ewe Mastaan ráás [Jiowa Kot] an epwe tiinaato chón angangen an we ráás.” (Mattu 9:35-38) Lón ewe ier 2000, lap seni 14 million ra fiti Áchechchemen án Jises we máló, ina lap seni úkúúkún chóchóón Chón Pwáraatá Jiowa wóón unusen fénúfan. Iwe ié esap lúkú pwe ekkewe málámál “ra fen pwechepwech fán iten kinikin uwa”? (Jon 4:35) Mei pwúng pwe ekkewe chón angang ngeni Jiowa mi enlet ra tingorei néúr na Masta lón iótek an epwe tinaaló pwal ekkóch chón angang nge ra pwal pwisin achocho lón ewe angangen afalafal. (Mattu 28:19, 20) Me Jiowa a fókkun efeiéchú ar achocho! Atun ewe ier 2000, lap seni 280,000 ra papatais. Chókkana ra pwal achocho le wiliti chón asukula án Kot we Kapas. Amwo sipwe kúna enletin pwapwa me menemenéch atun ewe fansoun ráás atun sia unusen álisaatá ewe angangen afalafal.
w01 9/15 24 ¶3-4
Fetál Wóón ewe ‘Al mi Pwúng
Salomon a menlapei aúchean ewe napanap pwúng. A erá: “Än ekewe chon pisekisek wöümong iei ar leni mi pöchökül, nge än ekewe chon mwelele wöüngau iei ar feiengau. Liwinin än ekewe chon pwüng angang epwe atoto ngeniir manau, nge winnen ekewe aramasangau a atoto ngeniir apwüng.”—Än Salomon Fos 10:15, 16.
Moni a tongeni túmúnúkich atun a torikich fansoun weires, ussun chék eú leeni mi tittiló me túmún a énúkúnúkéchú chókkewe mi nóm lón. Me wéúngaw a tongeni áweiresikich atun a fis minne sise tepereni. (Än Salomon Afalafal 7:12) Iwe nge, ena king mi tipáchem a affata ngenikich efeiengawen wéúéch me wéúngaw. Emén mi wéúéch a tongeni anomu unusen an lúkúlúk wóón wéún, me epwe ekieki pwe meinisin wéún ra ussun “eu tit mi tekia o pöchökül.” (Än Salomon Fos 18:11) Me emén mi wéúngaw a tongeni mwááliló le ekieki pwe pokiten a wéúngaw, iwe ese wor an ápilúkúlúk fán iten mwachkkan. Iwe, iir me ruuemén rese itéch me ren Kot.
it-1 340
Feiéch
Jiowa a efeiéchú aramas. “Feiöch seni ewe Samol mi Lapalap a awöüükich, nge i esap apacha och riaföü ngeni.” (Än Salomon Fos 10:22) Jiowa a efeiéchú chókkewe mi kúna chen me ren an túmúnúúr, afeffeitaár, emmweniir, asopwéchúúr, me awora minne mi lamot ngeniir.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
Ekkewe Pwapwa Seni Ach Föfföri Minne Mi Wenechar Me Pwüng
18 “Feiöch seni ewe Samol mi Lapalap,” ina met a awöüü nöün kewe aramas lon pekin ngün. Iwe, a alükülükü ngenikich pwe “i esap apacha och riaföü ngeni.” (Än Salomon Fos 10:22) Ika ina, met popun a mutatä sossot me riaffou an epwe tori ekkewe mi tuppwöl ngeni? Mei wor ülüngät popun fansoun weires me osukosuk ra kan torikich. (1) Ach pwisin päppäi ngeni tipis. (Keneses 6:5; 8:21; Jemes 1:14, 15) (2) Setan me nöün kewe timon. (Efisus 6:11, 12) (3) Chon fönüfan mi ngaü. (Jon 15:19) Inaamwo ika Jiowa a mutatä mettoch mi ngaü ar repwe torikich, nge rese popu seni I. Pwüngün pwe “meinisin sokkun liffang mi murinno, o meinisin sokkun minen liffang mi unusöch, ra chök seni won; ra feffeitiu me ren Semen ekkewe saram.” (Jemes 1:17) Än Jiowa kewe feiöch rese efisatä riäfföü.
APRIL 28–MAY 4
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT ÄN SALOMON FOS 11
Kosap Apasa!
w02 5/15 26 ¶4
Féfférún Túppwél A Emmweni Ekkewe mi Pwúng
Án ekkewe mi pwúng féfférún túppwél me án ekkewe mi ngaw féfférúngaw a kkúú ekkewe ekkóch. “Eman chon pwüngingau a afeiengaua chon arun ren kapasen awan, nge ekewe chon pwüng ra ngasala ren ar silelap.” (Än Salomon Fos 11:9) Ese mwáál kopwe tipeeú pwe kapasen pweeni, uwoufós, kapas mi ngaw, me fós mi lamotongaw ra eitengawa ekkewe ekkóch? Nge án emén chón pwúng kapas a liméch, a kan ekieki an kapas, me a áfánni meefien ekkewe ekkóch. Pokiten a eáni án Kot tipáchem me a pwal túppwél iwe a tongeni pwáári pwe chón oputa ra mwaken.
w02 5/15 27 ¶2-3
Féfférún Túppwél A Emmweni Ekkewe mi Pwúng
Chón eú telinimw mi eáni féffér mi pwúng a álisaatá kinamwe, pwapwa, me ra apéchékkúla ekkewe ekkóch lón sóópwúr we. Iwe, a itéch me feffeitá ena telinimw. Chókkewe mi eáni kapasen pweeni, kapas mi ámmetek, me kapas mi mwáál ra efisi osukosuk, tipefesen, song, me riáfféú. A ákkáeúin pwúng ena ren chókkewe mi eáni wis tekia. Chókkewe mi nóm lón ena telinimw ra riáfféú ren osukosuk, pwúngúngaw, me epwe ngangngawoló nónnómun manawer.
Ekkewe kapasen emmwen lón Än Salomon Fos 11:11 a pwal aúchea me weneiti néún Jiowa kewe aramas mi chiechi ngeni emén me emén lón ar we mwichefel mi ussun eú telinimw. Lón eú mwichefel, a wor chókkewe mi ririéch ngeni Jiowa me iir mi pwúng pokiten ar tuppwél. Ra pwapwa, achocho lón ar angang ngeni Jiowa, ra mmen álilliséch, me ra elingaaló Kot. Jiowa a efeiéchú ewe mwichefel iwe a feffeitá lón pekin ngún. Fán ekkóch a wor chókkewe rese pwapwa ren met ekkóch ra féri me rese menemenéch, ra kútta mwáálin ekkewe ekkóch me eáni kapas mi ngaw ussun minne a kan fiffis. Ra ussun efóch “waaren irá mi poison” mi téfetál me a tongeni angawaló ekkewe ekkóch nge me akkomwan rese. (Ipru 12:15) Chókkana ra mochen wiseni wis me tekia seni ekkewe ekkóch. Ra achowu pwóróus mi chofona ussun féfférún pwúngúngaw, apaap, are pwal ekkóch mettóch lón ewe mwichefel are seni ekkewe mwán mi ásimaw. Ra efisaatá tipefesen lón ewe mwichefel. Sisap aúseling ngeni met ra kan erá me sipwe achocho le ririéchuló ngeni Jiowa me álisaatá kinamwe me tipeeú lón ewe mwichefel.
w02 5/15 27 ¶5
Féfférún Túppwél A Emmweni Ekkewe mi Pwúng
A mmen efeiengaw féfférún emén ese mirit are “tiparoch”! A sópweeló le eáni kapas ese pwúng me a pweeni ekkewe ekkóch. A lamot án ekkewe mwán mi ásimaw repwe mwittir aúkatiw ena sókkun féffér. Emén mi mirit ese ussun ewe emén mi “tiparoch,” pokiten a silei ineet atun epwe fanafanoló. Ese fókkun mochen atai án emén lúkúlúk wóón, ina popun ese kan achéwú pwóróus mi monomon ussun ekkewe ekkóch. Emén mi mirit a silei pwe iká a achéwú pwóróus itá úrúrún esap, iwe a tongeni efisaatá chómmóng osukosuk, ina popun a “allükülük.” A túppwél ngeni chienan kewe chón lúkú me esap apwóróusa pwóróus mi monomon eli mi tongeni efeiengawa ewe emén. Chókkana mi ina ussun iir eú feiéch ngeni ewe mwichefel!
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
g20.1 11, pwóór
Ussun ach Sipwe Likiitú fán Aúrek
“OKKUFU ÓM AÚREK REN KIREKIRÉCH”
“Eman mwän mi eäni kirikiröch a püsin feiöch ren, nge eman mi ariaföüü aramas a püsin feiengau ren.”—ÄN SALOMON FOS 11:17.
Lón ewe puk itan Overcoming Stress a wor eú sópwún lón itelapan “Okkufu Óm Aúrek Ren Kirekiréch.” Me ren ewe soumak itan, Dr. Tim Cantopher, iká sia kirekiréch ngeni ekkewe ekkóch epwe álisaatá péchékkúlen inisich me pwapwa. Nge emén mi kirikiringaw a efisi an esap pwapwa pokiten a atowawaaló seni ekkewe ekkóch.
Epwe pwal tongeni kisikisiló ach aúrek iká sia kirekiréch ngeni ekkewe ekkóch. Áwewe chék, sisap kútta senikich met mi lap seni met sia tongeni féri are rochongaw ngeni pwisinkich. Me sisap pwal kirikiringaw me efeiengawa pwisinkich. Jises a erá, “Kopwe tongei chón órum ussun óm tongei pwisin en.”—Mark 12:31.