Watchtower BIBILIOTEKA ONLINE
Watchtower
BIBILIOTEKA ONLINE
Etxuwabo
  • BIBILIA
  • MANIVURU
  • MATUGUMANO
  • nwt Wita 1:1-50:26
  • Wita

Epaddi eji kunfwanyeya mavidiyu

Onilevelele, kiwodheyile otomola vidiyuya

  • Wita
  • Bibilia wa Elabo Eswa
Bibilia wa Elabo Eswa
Wita

WITA

1 Omaromelo, Mulugu opaddutxa erimu na elabo ya vati.

2 Mwilaboni kamwali elo,* vina kamwakaliwa, mwahikala eddima na manje oririma,* guru ya Mulugu* yannoba vadhulu va manje.

3 Mulugu ohiloga dhahi: “Ekalewo txeza.” Venevo txeza ehikalawo. 4 Vasogorhova Mulugu ohona wi txeza yali elobo yapama vina Mulugu ohiroma ottiyaniha txeza na eddima. 5 Mulugu, ohikuwela txeza Mutana, eddima Mattiyu. Ekala mattiyu, ekala membesi, siku noroma.

6 Mulugu ohiloga dhahi: “Vakale nttabo vina vakale ogawana wa manje na manje.” 7 Mulugu opaddutxa nttabo, vina ohittiyaniha manje ali mutxiddo mwa nttabo na manje ali odhulu wa nttabo. Epadduwa dhahene. 8 Nttabona, Mulugu ohikuwela Erimu. Ekala mattiyu, ekala membesi, siku nanawili.

9 Mulugu ohiloga dhahi: “Manje ali mutxiddo mwa nttabo, agumane mburo mmodhene vina yoneye mattaka owuma.” Epadduwa dhahene. 10 Mulugu ohikuwela mattaka owuma Elabo, mbwenyi otaganyiheya wa manje ohikuwela Bara. Vina Mulugu ohona wi esidha sapama. 11 Mulugu ohiloga dhahi: “Elabo emelihe mani, milima dha mukwani dhinna beu vina miri dhottiyana-ttiyana dhimbala milima dhinna ttaga.” Epadduwa dhahene. 12 Elabo ehiroma omeliha mani, milima dhinna mukwani, dhinna beu vina miri dhottiyana-ttiyana dhimbala milima dhinna ttaga. Mulugu ohona wi esidha sapama. 13 Ekala mattiyu, ekala membesi, siku nanoraru.

14 Mulugu ohiloga dhahi: “Odhulu dhikalewo dhowariya, wi dhittiyanihe mutana na mattiyu vina dhinele okala vizinddiyelo dhinalagihege masaka, masiku vina vyaka. 15 Txeza dhinakale odhulu wi dhimoneyege velaboni ya vati.” Epadduwa dhahene. 16 Mulugu ohipaddutxa txeza bili dhinddimuwa. Txeza enddimuwa wi emoneyege na mutana vina txeza eng’ono wi emoneyege na mattiyu vamodha na vineneri. 17 Mulugu otomeya odhulu wi dhimoneyege velaboni ya vati, 18 dhimoneyege mutana na mattiyu vina dhittiyanihe wariya na eddima. Mulugu ohona wi esidha sapama. 19 Ekala mattiyu, ekala membesi, siku nanonayi.

20 Mmalelani Mulugu ohiloga: “Mmanjeni mudhale dhinama dhottiyana-ttiyana, vina odhulu ovavege balame dhottiyana-ttiyana.” 21 Mulugu ottandda dhinama* dhinddimuwa dhottiyana-ttiyana dha mbara, dhinama dhotedhene dhonyongottowa dhinedda mmanjeni na dhinama dhottiyana-ttiyana dhina makapwa dhinvava. Mulugu ohona wi esidha sapama. 22 N’eji Mulugu ohiruriha, alogaga: “Mubalena, mwinjivane, mudhale mmanjeni a mbara vina dhinama dhovava dhinjivane mwilaboni.” 23 Ekala mattiyu, ekala membesi, siku nanotanu.

24 Mulugu ohiloga dhahi: “Mwilaboni mukale dhinama dhottiyana-ttiyana, dhinama dha vatakulu, dhinama dhoviburula vina dhinama dha mwini.” Epadduwa dhahene. 25 Mulugu opaddutxa dhinama dhottiyana-ttiyana dha mwini, dhinama dhottiyana-ttiyana dha vatakulu vina dhinama dhottiyana-ttiyana dhinviburula. Mulugu ohona wi esidha sapama.

26 Mulugu ohiloga dhahi: “Nimpaddutxe muttu woladdana na iyo, akale ninga iyo vina eddihe oba dha mbara, dhinama dhinvava odhulu, dhinama dha vatakulu, dhetedhene dhili mwilaboni na dhinama dhotedhene dhinviburula mwilaboni.” 27 Mulugu ohimupaddutxa muttu woladdana na iyene, omupaddutxa woladdana na Mulugu, omupaddutxa mulobwana na muyana. 28 Mulugu oharuriha vina ologana dhahi: “Mubalena, mwinjivane, mudhale mwilaboni, mweddihe elabo, oba dha mbara, dhinama dhinvava odhulu na dhinama dhotedhene dhottiyana-ttiyana dhinedda mwilaboni.”

29 Mulugu ohawaddela dhahi: “Ddinouvahani milima dha mukwani dhinna beu dhili mwilaboni vina miri dhotene dhimbala milima dhinna ttaga. Esuwene sinakale oja wenyu. 30 Ddinovaha mani meti dhinama dhotene dha mwini, dhinama dhinvava odhulu vina dhinama dhotene dha mento dhinkala velaboni ya vati wi dhikale oja wawa.” Epadduwa dhahene.

31 Nomala, Mulugu ohona wi dhotedhene dhakosiliye dhali dhapama vaddiddi. Ekala mattiyu, ekala membesi, siku nanotanu na modha.

2 Dhahene Mulugu opuliha mabasa aye a ottandda erimu, elabo ya vati na dhotene dhilimo. 2 Siku nanotanu na wili, Mulugu wahimala opuliha mabasa aye otene akosiye, vina siku nanotanu na wili, Mulugu ohivuma mwa mabasa aye otene. 3 Mulugu ohiruriha vina ohikoddeliha siku nanotanu na wili, vowi tti siku nivumile Mulugu mwa mabasa aye otene a ottandda aganiliye okosa.

4 Ntti nipadduwo na erimu na elabo ya vati nsaka nipaddutxiwani, siku nipaddutxile Yehova* Mulugu elabo ya vati vina erimu.

5 Mwilaboni ya vati mwali muhinatti omela mani nne makupu, sabwani Yehova Mulugu wali ahinatti omurubwiha muzogwe vina kamwali muttu wi alimegemo. 6 Mwilaboni mwambudduwa kugu yanyettiha mattaka.

7 Yehova Mulugu ohimuba muttu na mattaka vina ohinvudhela mpunoni muya wokaliha, dhahene okala muttu.* 8 Ottiya ejo, Yehova omusasanya jardim mu Edeni, omadhelo wa nzuwa omwikamo muttu omubiliye. 9 N’eji Yehova Mulugu ohimeliha miri dhottiyana-ttiyana dhozivela wona vina dhapama dhimbala milima dhojiwa vina vari va jardim omeliha muri wa egumi na muri onziwiha yapama na yabure.

10 Wahikalawo mwinje wabudduwa mu Edeni wamunyettiya jardim, mwinje obo wangaweyamo minje minayi. 11 Mwinje woroma onkuweliwa Pizon. Mwinje obu bubule onrugunuwa elabo yotene y’o Avila muli woru. 12 Woru wa elabo ejile bwapama, mwenemo vina munofwanyeya bidélio* na ónix. 13 Mwinje wanawili onkuweliwa Jiyon, bubuwene onrugunuwa elabo yotene y’o Kux. 14 Mwinje waneraru onkuweliwa Hidekel* ondowavi mpaka omadhelo wa nzuwa wa elabo ya Asíria vina wanonayi onkuweliwa Eufrate.

15 Yehova Mulugu omwika muttu mu Jardim mwa Edeni wi alimegemo vina eddihege dhilimo. 16 Yehova Mulugu omwaddela dhahi muttu: “Onorumelihiwa oja milima dhotedhene dha miri dhili mpuno mu Jardim. 17 Mbwenyi onokoddihiwa oja milima dha muri onziwiha yaderetu na yabure, vowi sikunene ntto ninajiwe, se waganyedha onele okwa.”

18 Vasogorhova Yehova ohiloga dhahi: “Kinkala mulobwana okalavi yeka, ddinele omutamelela mukamihedhi wila amukamihedhege.” 19 Mmaleli Yehova Mulugu ottandda na mattaka dhinama dhotedhene dha mwini na dhinama dhotedhene dhinvava odhulu, wahidhowana vali mulobwana enama modha-modha wi one nzina gani nigavahiliye. Nzina navahiye enama modha-modha nakala nttuwene. 20 Dhahene mulobwana ovaha mazina dhinama dhotene dha vatakulu, dhottanddiwa dhinvava odhulu vina dhinama dhotene dha mwini. Mbwenyi mulobwana kaana mukamihedhi wi amukamihedhege. 21 N’eji Yehova ohimukosiha mulobwana ottidda tturho enddimuwa, oku agonaga oburutxawo baru modha, ohikavo nama vamburoniva. 22 Na baru ejile eburutxiliye wa mulobwana, omuttandda muyana. Nomala, Yehova Mulugu omperhekela mulobwanaya.

23 Mulobwana ohiloga dhahi:

“Oddu nigogoddo na magogoddo aga

Vina nama ya nama yaga.

Onakuweliwege Muyana

vowi oburutxiwe mwa mulobwana.”

24 Nona mulobwana onele omuttiya babe na maye, adhowe akalege na mwadhiye vina oheli anakale nningo nimodha. 25 Oheli mulobwana na mwadhiye akala yovi, masiki dhahene kakana manyazo.

3 Nowa yali enama yoshagaya mwa dhinama dhotene dha mwini dhittanddile Yehova Mulugu. N’eji ehinvuza dhahi muyana: “Jijene elogile Mulugu wi kamuje milima dha miri dhotedhene dhili mpuno mu Jardim?” 2 Muyana ohiloga dhahi na nowa: “Nihirumelihiwa oja milima dha miri dhili mpuno mu Jardim. 3 Mbwenyi sabwa ya mulima oli vari va jardim, Mulugu ologile: ‘Kamuje nne vina kamulige, mugatagiha oja munele okwa.’” 4 Venevo nowa emwakula dhahi muyana: “Txipo kamunakwe. 5 Vowi Mulugu onoziwa wi sikunene ntto ninaje nyuwo, mento enyu anele ofuguwa vina munele okala ninga Mulugu, muziwaga yaderetu vina yabure.”

6 Mmalelani, muyana ohona wi muriya wali wapama wi ojiwe vina wankoddelela mmentoni; ndde, wali wozivela wang’ana. Venevo iyene ohapa mulimaya vina oroma oja. Vasogorhova ohinvaha vina mulimaya mamune valiye na iyene, vina mamune oroma oja. 7 Venevo mento awa afuguwa, ahona wi àli yovi. Nona avisonela mataba a mfigera, ahabala.*

8 Vasogorhova ahiwa lizu na Yehova Mulugu eddaga mu jardim, mudhidhi wavada ekupe-kupe, venevo mulobwana na mwadhiye apitala vari va miri wi Yehova Mulugu, anawone. 9 Yehova Mulugu wanimukuwela mulobwana eraga: “Oli wuvi?” 10 Omamalelowa iyene ohakula: “Ddihiwa lizu nenyu mu Jardim, mbwenyi ddihova sabwani ddali yovi, nona ddipitala.” 11 N’eji ohinvuza: “Ouwaddelile bani wi wali yovi? Wile oja mulima wa muri ouwaddelile miyo wi ohije?” 12 Mulobwanaya ohiloga: “Muyana oddivahile nyuwo wi akale na miyo, ddi iyene oddivahile mulima wa muriya, nona ddija.” 13 Yehova Mulugu ohinvuza muyanaya: “Txini ekosiliwe?” Muyana omwakula: “Nowa jiddinyengettile, nona ddija.”

14 Venevo Yehova Mulugu ologa dhahi na nowa: “Sabwa ya eji yiriliwe, ogweliwa ntowa vari va dhinama dhetedhene dha vatakulu vina dha mwini. Weyo onelege oviburula na vabani vina oja wawo onakale mbwebwe okalawo wawo wotene. 15 Ddinele wuwiddaniha weyo na muyana vina ziza* nawo na ziza* naye. Iyene onele outataka musorho* vina weyo onele onvoreya etili.”

16 Muyana ohaddeliwa dhahi: “Ddinele wenjedhedha wiwa opa nsaka nawo na yari; na wiwa opa onele wabala aima vina onele okana efunelo yokala na mamuno, ddi iyene onauttongege.”

17 Na Adamu* ohiloga dhahi: “Vowi onvuruwanile mwadhiyo vina ohija mulima wa muri oukoddihile miyo, ‘Wila kuje,’ sabwa yawo mattaka agweliwa ntowa, oja wawo onakale wotabuwela masiku otene a okalawo wawo. 18 Mattakaya anele omeliha minga na makupu a minga, vina dhoja dhawo dhinakale dholima na dhina dhimmela woka. 19 Oja wawo onakale wotabuwela mpaka vaneyeleliwe vamattakani obiwiwena weyo. Vowi weyo oli mbwebwe, onele wiyelela okala mbwebwe.”

20 Nomala, Adamu onvaha mwadhiye nzina na Eva* vowi iyene agahikala mayi wa attu otene. 21 Venevo, Yehova Mulugu omukosela Adamu na mwadhiye dhabalo dholapa dha ttebe wi awabalihe. 22 Yehova Mulugu ohiloga dhahi: “Mulobwana okala ninga iyo, onoziwa yapama na yabure. Ovano, wila ahitapule nlada, ahape vina aje mulima wa muri wa egumi vina akalewo namukalakala,*—” 23 N’eji Yehova Mulugu omuttamagiha mu Jardim mwa Edeni wi alimege mattaka obiwiyena. 24 Dhahene iyene omuttamagihamo mulobwana vina ohawika omadhelo wa nzuwa wa Edeni Akerubi vina supadda na motto nazugunuwa mudhidhi wotene vamavolowelo nibarelaga dila yadhowa vali muri wa egumi.

4 Adamu ohigona na mwadhiye Eva, iyene okana yari. Mumbaleliye Kayini, Eva ohiloga: “Ddihimbala mwana mulobwana na nikamihedho na Yehova.” 2 Vasogorhova Eva ohimbala Abeli, mbali wa Kayini.

Abeli wali mukumbuzi wa mabila, oku Kayini wali namalima. 3 Movira wa mudhidhi, Kayini ottukula milima dha mmunddani wi amperhekele Yehova mukutto. 4 Mbwenyi Abeli ohattukula ana oroma a mabila aye na manunaya. Mbwenyi, Yehova oziveliwe na Abeli vina na mukutto waye. 5 Mulugu kaziveliwe na Kayini vamodha na mukutto waye. Venevo Kayini osilidhiwa vaddiddi vina ohindeya guru.* 6 N’eji Yehova ohinvuza Kayini: “Osilidheliwe eni vina wundeyileni guru? 7 Weyo ogaroma okosa yapama, kunarumeliwe vamentoni vaga?* Mbwenyi ogahikose yapama, yottega eli vamusuwo enowuturumela vina ehikana efunelo enddimuwa ya wupemberha, weyo onele owodha opemberha?”

8 Vasogorhova Kayini omwaddela dhahi mbalaye Abeli: “Ndowe omundda.” Bali omundda, Kayini omulupela mbalaye Abeli vina ohimpa. 9 Nowidhawo, Yehova ohinvuza Kayini: “Mbalawo Abeli oli wuvi?” Kayini ohakula: “Kaddinziwa. Ddili mwang’aneli wa mbalaga?” 10 Iyene ohinvuzavi: “Okosile eni? Kewa! Nikami na mbalawo ninokuwa vamattakani mpaka oddifiyedha miyo. 11 Ovano ogwihedhiwa ntowa vina onottamagihiwa mburo obu, vowi na mada awo okuttulela mattaka aba* nikami na mbalawo. 12 Ogalima, mattaka kanawuvahege milima dhawa. Onele okala namattawa mwilaboni, weddaga zerhu-zerhu.” 13 Venevo Kayini omwakula Yehova: “Ottongiwa oku mwaha wa yottega yaga oddittabwela, kaddinawodhe ovilela. 14 Ddabuno muddittamagiha mwilaboni eji, ddinakalege wolapelana na nyuwo, ddinele okala namattawa mwilaboni ddeddaga zerhu-zerhu vina muttu onaddifwanye onele oddipa.” 15 Venevo Yehova ohiloga: “Sabwa ya ejuwene onampe Kayini, onele otabutxiwa dila tanu na bili.”

Nomala, Yehova ohinvaha Kayini ezinddiyelo wi anadhe apiwe na muttu-muttuvi aganfwanyile. 16 N’eji Kayini ovenya vamentoni va Yehova ohidhowa okalaga* omadhelo wa nzuwa w’o Edeni, ninga namattawa.

17 Mmalelani, Kayini ogona na mwadhiye, mwadhiyeya okana yari vina ohimbala Enoki. Kayini oroma omaga sidadi evahiliye nzina na mwanaye, Enoki. 18 Vasogorhova Enoki ohimbala Irad, Irad ohimbala Meujayel, Meujayel ohimbala Metuzayel vina Metuzayel ohimbala Lamek.

19 Lamek ohatela ayana eli. Muyana woroma wakuweliwa Ada, muyana wanawili wakuweliwa Zilá. 20 Ada ohimbala Jabal. Odhile okala babi wa abale ankala mmisasani vina anfuwa dhinama. 21 Mbalaye wakuweliwa Jubal. Iyene ddidhile okala babi wa abale otene animoba arpa* na flauta. 22 Zilá vina ohimbala Tubal-Kain wasasanya dhipano dhottiyana-ttiyana dha mujila vina dha safurhi. Murogora wa Tubal-Kain wakuweliwa Naama. 23 Venevo, Lamek ohileba mazu aba, àlebelaga awadhiye Ada na Zilá:

“Kavuruwanani lizu naga, awadhi a Lamek;

Kafwaseyelani ovuruwana dhinfunemi ologa:

Ddihimpa mulobwana oddivoreyile,

Ndde, muzombwe sabwani weloddilupela.

24 Akala muttu onampe Kayini onele otabutxiwa dila 7, bahito onampe

Lamek onele otabutxiwa dila 77.”

25 Adamu ohigona wili na mwadhiye Eva vina mwadhiyeya okana mwana onvahiliye nzina na Set* ninga mulogiliye: “Mulugu omuttoma mwina vamburoni va Abeli vowi Kayini ohimpa.” 26 Set vina ohimbala mwana onvahiliye nzina na Enoz. Nsaka nttile, attu ahiroma oromola nzina na Yehova.

5 Ntti nivuru na nipadduwo na Adamu. Siku nimuttanddile Mulugu Adamu, ompaddutxa woladdana na iyene. 2 Ohimuttandda mulobwana na muyana. Siku nattanddiliye, oharuriha vina ohavaha nzina na Muttu.*

3 Adamu mwakwanihedhiliye vyaka 130 ohikala babi, ohimbala mwana woladdana na iyene, wali ninga iyene onvahiliye nzina na Set. 4 Adamu mumbaleliye Set, ohikalawovi vyaka 800 vina ohabala analobwana na anayana. 5 Adamu okalilewo vyaka 930, nomala okwa.

6 Mwakwanihedhile Set vyaka 105, ohimbala Enoz. 7 Mumbaleliye Enoz, Set ohikalawovi vyaka 807 vina ohabala analobwana na anayana. 8 Set okalilewo vyaka 912, nomala okwa.

9 Enoz mwakwanihedhiliye vyaka 90, ohimbala Kenan. 10 Mumbaleliye Kenan, Enoz ohikalawovi vyaka 815 vina ohabala analobwana na anayana. 11 Enoz okalilewo vyaka 905, nomala okwa.

12 Kenan mwakwanihedhiliye vyaka 70, ohimbala Malaleyel. 13 Mumbaleliye Malaleyel, Kenan ohikalawovi vyaka 840 vina ohabala analobwana na anayana. 14 Kenan okalilewo vyaka 910, nomala okwa.

15 Malaleyel mwakwanihedhiliye vyaka 65, ohimbala Jaredi. 16 Mumbaleliye Jaredi, Malaleyel ohikalawovi vyaka 830 vina ohabala analobwana na anayana. 17 Malaleyel okalilewo vyaka 895, nomala okwa.

18 Jaredi mwakwanihedhiliye vyaka 162, ohimbala Enoki. 19 Vambaleliye Enoki, Jaredi ohikalawovi vyaka 800 vina ohabala analobwana na anayana. 20 Jaredi okalilewo vyaka 962, nomala okwa.

21 Enoki mwakwanihedhiliye vyaka 65 ohimbala Metuzalém. 22 Mumbaleliye Metuzalém, Enoki ohidhowavi eddaga na Mulugu webaribari* mwari mwa vyaka 300. Iyene ohabala analobwana na anayana. 23 Enoki okalilewo vyaka 365. 24 Enoki wanneddavi na Mulugu webaribari. Nomala koneyile vina, vowi Mulugu wahimuttukula.

25 Metuzalém mwakwanihedhiliye vyaka 187 ohimbala Lamek. 26 Mumbaleliye Lamek, Metuzalém ohikalawovi vyaka 782 vina ohabala analobwana na anayana. 27 Metuzalém okalilewo vyaka 969, nomala okwa.

28 Lamek mwakwanihedhiliye vyaka 182 ohimbala mwana mulobwana. 29 Iyene ohinvaha nzina na Nowé,* alogaga: “Oddu onele onidhelana nipangarhazo* onele oluluviha goyi dhehu na mabasa olemela anttiddehu na mada ehu sabwa ya Yehova ogwihedha ntowa mattaka.” 30 Mumbaleliye Nowé, Lamek okalawovi vyaka 595 vina ohabala analobwana na anayana. 31 Lamek okalilewo vyaka 777, nomala okwa.

32 Nowé mwakwanihedhiliye vyaka 500, ohimbala Sem, Kam na Jafe.

6 Varomile winjivana attu velaboni ya vati vina àbala anayana, 2 ana a Mulugu webaribari* onaga obaleya wa anayana a attu. Awene àhasakula otene afunilani watela. 3 Nomala, Yehova ohiloga dhahi: “Muya waga kunanvilele muttu okala nokala-wene vowi iyene maningo.* Nona okalawo waye kunakwaranye vyaka 120.”

4 Nsaka nttile mwilaboni mwahikala mikango* ahidhowa akalagawo. Nsaka-nene ntto, ana a Mulugu webaribari ahidhowavi agonaga na ana ayana a attu vina ayanaya ahabalela aima. Awene àli attu a guru, ovuwa a nsaka nttile.

5 Dhahene, Yehova ohona wi obure wa attu wahittabwa winjiva mwilaboni vina ohona wi dhubuwelo dhawa dhali dha oburevi mudhidhi wotene. 6 Yehova ohikubanya sabwa ya wattandda attu, àttiya mwilaboni. Vina ohiwa opa mmurimani mwaye. 7 Nona, Yehova ohiloga dhahi: “Ddinele watolotxa attu attanddilemi velaboni ya vati, muttu vamodha na dhinama dha vatakulu, dhinama dhinviburula vati, na dhinama dhinvava odhulu. Ddinokubanya sabwa ya wattandda attu na dhinamadha.” 8 Mbwenyi, Nowé wali wokoddela vamentoni va Yehova.

9 Ntti tti nipadduwo na Nowé.

Nowé wali muttu woligana murima. Iyene wali wororomeleya mottiyana na attu a nsaka naye. Nowé wannedda na Mulugu webaribari. 10 Movira wa mudhidhi Nowé ohabala aima araru: Sem, Kam na Jafe. 11 Mbwenyi, elabo yahinongeya vamentoni va Mulugu webaribari vina obure wahidhala mwilaboni. 12 Ndde, Mulugu vang’aneliye elabo ya vati, ohona wi elabo yahimala onongeya, attu ahimala ononga dila dhawa.

13 Vasogorhova, Mulugu ologa dhahi na Nowé: “Ddigana watolotxa attu otene mwilaboni, vowi adhaliha obure mwilaboni, n’eji ddinele watolotxa vamodha na elaboya. 14 Omusasanye pangaya na tabwa dhovadda. Ogwaddemo dhipaddi-dhipaddi vina omuzirime na alkatarawu otakulu na mwari. 15 Omusasanye dhahi: Egwagwanyi ekale ya kovadu* 300, mutalamelo okale wa kovadu 50, elapi ekale ya kovadu 30. 16 Wike janela novolowana txeza, kovadu modha waddamela vadhulu va pangaya. Wike musuwo epaddi modha, mpangayanimwa ogwaddemo dhipaddi ttaru, epaddi ya mutxiddo, epaddi ya vari-vari na epaddi y’odhulu.

17 “Miyo ddinele odhana mpulo munddimuwa, wi dditolotxe dhottanddiwa dhotene dhinvuma, dhili velaboni ya vati. Dhotene dhili mwilaboni dhinele okwa. 18 Ddinomaga nipagano na weyo vina onofwanyela ovolowa mpangayani na anawo, na mwadhiyo vina na awenya awo. 19 Mwa dhinama dhotene ottukulele mpangayani bili-bili, pogo na mukolo wi dhivuneye vamodha na weyo, 20 dhinama dhottiyana-ttiyana dhinvava odhulu, dhinama dhottiyana-ttiyana dha vatakulu, vina dhinama dhotene dhottiyana-ttiyana dhinviburula, dhinele ovolowa mpangayani bili-bili vamodha na weyo wi dhivuneye. 21 Ottukulelemo dhoja dhottiyana-ttiyana okoye mwenemo, dhikale oja wawo vina wa dhinama.”

22 Nowé ohikosa dhotene dhamwaddele Mulugu. Ovirihamo dhetene ninga mwaddeliwiye.

7 Mmaleli eso, Yehova ologa na Nowé: “Kavolowa mpangayani, weyo vamodha na amudhawo, sabwani ddi weyo bahi oli woligana vari va nlogo ntti. 2 Dhinama dhotene dhohikwaruliha ovolowenamo tanu na bili,* dha pogo vina dha mukolo. Dhinama dhokwaruliha ottukulelemo bili-bili, pogo na mukolo, 3 vina dhinama dhinvava ottukulelemo tanu na bili* dha pogo na dha mukolo wi okoye ziza nawa mwilaboni. 4 Agavira malabo matanu na meli, miyo ddinele omurubwiha muzogwe mwilaboni ya vati malabo 40, mutana na mattiyu. Ddinele otolotxa dhotedhene dhittanddilemi dhinna egumi, dhili velaboni ya vati.” 5 Nowé ohikosa dhotedhene dhamwaddelile Yehova.

6 Nowé wana vyaka 600 vadhile mpulo mwilaboni ya vati. 7 Dhahene manje a mpulo ahinatti orubwa, Nowé ohivolowa mpangayani na anaye, na mwadhiye vina na awenya aye. 8 Dhinama dhohikwaruliha na dhinama dhokwaruliha, balame dhinvava odhulu na dhotene dhinedda velaboni ya vati, 9 dhivolowa na Nowé mpangayani bili-bili, pogo na mukolo dhahene ninga mwaddeliwe Nowé na Mulugu. 10 Muvirile malabo matanu na meli, manje a mpulo adha mwilaboni.

11 Nowé mwakwanihedhiliye vyaka 600, siku 17 na mweri wa nawili, siku-nene ntto vati vafumbuwa, vambudduwa manje vina odhulu wankuttuwa manje. 12 Muzogwe odhowa arubwagavi mwilaboni malabo 40 mutana na mattiyu. 13 Siku-nene ntto, Nowé ovolowa mpangayani na anaye, Sem, Kam na Jafe vamodha na mwadhiye vina na awenyaye araru. 14 Avolowa mpangayani vamodha na dhinama dhottiyana-ttiyana dha mwini, dhinama dhottiyana-ttiyana dha vatakulu, na dhinama dhottiyana-ttiyana dhinviburula vati vina dhottanddiwa dhotene dhinvava, balame dhotene, na dhottanddiwa dhotene dhinna makapwa. 15 Dhinama dhotene dhottiyana-ttiyana dhanna egumi dhandhowa bili-bili mpangayani mwali Nowé. 16 Dhahene dhinama dhotedhene dhivolowa mpangayani, pogo na mukolo, ninga mwamurumeli Mulugu. Nomala, Yehova ofuga musuwo.

17 Mpulo ohigonela mwilaboni mwari mwa masiku 40, vina manje aroma omuttukula pangaya vina pangayaya wamberuwa vadhulu va manje. 18 Manje anvingavi, andhowavi enjivaga venjene mwilaboni vina pangaya wanberuwavi vadhulu va manje. 19 Manjeya ahidhala mwilaboni ofiyedha obwiniha myango dhotedhene dholapa-lapa dha mwilaboni. 20 Manje ahikunela myango ahikwaranya ofiyedha kovadu* 15.

21 Dhahene, dhikwa dhottanddiwa dhotedhene dhedda mwilaboni—dhottanddiwa dhovava, dhinama dha vatakulu, dhinama dha mwini na dhottanddiwa dhotene dhing’ono dhinedda mwilaboni, otaganyiha na nlogo notene na attu. 22 Dhikwa dhotedhene dhali mwilaboni dhanna egumi. 23 Dhahene, dhitolowa dhotene dhanna egumi dhali velaboni ya vati— attu, dhinama, dhinama dhoviburula vina dhottanddiwa dhinvava odhulu. Dhitolotxiwa dhotedhene velaboni ya vati, ovuneyile ddi Nowé bahi na abale àli na iyene mpangayani. 24 Vina manje agonela mwilaboni ofiyedha masiku 150.

8 Mulugu omubuwela Nowé, dhinama dhotene dha mwini vina dhinama dhotene dha vatakulu dhali mpangayani na iyene, vina Mulugu ohobiha pevo mwilaboni, manje aroma otita. 2 Dhahene fukuwa dha manje dhifugeya vina odhulu ofugeya, venevo muzogwe owusa. 3 Manje ahiroma otita mwilaboni vang’ono-vang’ono. Dhahene omamalelo wa malabo 150 manje ahivuguwa. 4 Masiku 17 a mweri wa notanu na wili, pangaya ohisama mmyangoni dho Ararate. 5 Vina manje adhowavi atitaga ofiyedha mweri wa nekumi. Siku noroma na mweri wa nekumi, dhiroma woneya mitompiyo dha myango.

6 Omamalelo wa malabo 40, Nowé ofugula janela na pangaya 7 vina ohinvaviha nyakungu. Nyakunguya wanvavela otakulu eyelaga, ofiyedha manje àli mwilaboni wuma.

8 Vasogorhova, ovaviha kangayiwa wi one akala manje àli mwilaboni amala otita. 9 Kangayiwaya kifwanyile mburo wowimela. Ehiyela sabwani mwilaboni mwetemwene mwahikalavi manje. Nowé otapula nlada, ottidda kangayiwaya, ovolotxiha mpangayani. 10 Ojedhela malabo matanu na meli, mmalelani ovaviha wili kangayiwaya. 11 Muyeleli kangayiwa vati vafunaga-wene oriba, iyene ohona wi yandhana omulomoni ntaba na olivera namalile-wene opatuliwa. Dhahene, Nowé ohinonelamo wi manje mwilaboni ahimala otita. 12 Iyene ohijedha wili malabo matanu na meli. Ohivaviha kangayiwa, mbwenyi kangayiwaya kiyelile vina.

13 Nowidhawo yaka 601, siku noroma na mweri woroma, manje ahumamo mwilaboni. Nowé ofugula epaddi y’odhulu ya pangaya, ohona wi mwilaboni mattaka ahiroma wuma. 14 Labo 27 na mweri wanawili, elabo yahimala wuma kakamwe.

15 Mulugu ohimwaddela Nowé: 16 “Kabudduwa mpangayani na mwadhiyo, na anawo vina awenya awo. 17 Obudduwena otakulu dhinama dhotene dhottiyana-ttiyana dha mento, dhottanddiwa dhovava, dhinama dha vatakulu, dhinama dha mwini vina dhinama dhinviburula wila dhibalena vina dhinjivane mwilaboni.”

18 Dhahene, Nowé obudduwa mpangayani na anaye, na mwadhiye vina na awenya aye. 19 Dhottanddiwa dhotene dha mento, dhinama dhotene dhinviburula, dhottanddiwa dhotene dhovava na dhotene dhinedda mwilaboni, dhibudduwa mpangayani malogo-malogo. 20 Nowidhawo, Nowé ohimmagela Yehova ebuwa vina ottukula dhinama dhing’onovi mwa dhinama dhotene dhohikwaruliha, balame dhotene dhovava dhohikwaruliha vina ohimperhekela Mulugu ninga mukutto woddumeya, vebuwani. 21 Yehova oroma wiwa onukela woziva.* Nomala, Yehova ohiloga dhahi mmurimani mwaye: “Txipo kaddinagwihedhe vina ntowa velaboni ya vati, sabwani murima wa muttu otedemanela wubureni, oromana muzombweni mwaye. Txipo kaddinatolotxe vina dhottandda dhotene dha mento ninga mukosile miyo. 22 Oromana ovanene mpaka musogorho, mwilaboni mugankala nsaka nowala vina nosinanga, oridha vina oviya, nsaka nelimwe vina noridha, mutana na mattiyu.”

9 Mulugu omururiha Nowé na anaye vina ohawaddela: “Mubalena, mwinjivane vina mudhale mwilaboni. 2 Munelege woviwa na dhinama dhotene dha mento dhili mwilaboni, dhottanddiwa dhovava, na dhinama dhotene dhinedda mwilaboni vina oba dha mbara. Dhetedhene esi munoperhekeliwa mmadani mwenyu.* 3 Munorumelihiwa oja dhinama dhinedda vina dhinna egumi dhahene ninga yuvahileni miyo mikwani. Miyo ddinouvahani esi dhotene. 4 Mbwenyi, kamuje enama na nikamina momo, sabwani—nikami—egumi. 5 Ottiya ejo, akala muttu onompa muttu mwina obe akala enama enompa muttu, enama ejo obe muttu oddo onele ologosiwa. Enama enkuttula nikami na muttu enofwanyela opiwa. Akala muttu onompa muttu mwina obe mbalaye, onele opitxa na nikami naye. 6 Onkuttula nikami na muttu mwina, naye nikuttuliwe, sabwani Mulugu omupaddutxile muttu woladdana na iyene. 7 Mubalena, mwinjivane mwilaboni, mudhalemo.”

8 Vano Mulugu ologa na Nowé vina na anaye àli na iyene: 9 “Ovano ddinomaga nipagano na nyuwo vina na ziza nenyu, 10 vamodha na dhottanddiwa dhotene dha mento dhili na nyuwo, balame, dhinama, vina dhottanddiwa dha mento dhili mwilaboni dhili na nyuwo, dhotedhene dhibudduwile mpangayani—dhottanddiwa dhotene dhili mwilaboni. 11 Nipagano nimmaga miyo na nyuwo, ttintti: Dhottanddiwa dhotene dha mento dhiliwo kadhinatolotxiwe vina na mpulo munddimuwa, elabo kinatolotxiwe vina na mpulo munddimuwa.”

12 Mulugu ohenjedhedha: “Eji ezinddiyelo ya nipagano nimmaga miyo na nyuwo, na dhottanddiwa dhotene dha mento dhili na nyuwo vina na malogo anadhegewo. 13 Ddinowika musilibo* mmiraboni, onawukaleleni ezinddiyelo ya nipagano nimagile miyo na elabo. 14 Ddigeka mirabo odhulu, musilibo onele woneya mmiraboni. 15 Vina ddinele wubuwela nipagano nimagile miyo na nyuwo vamodha na dhottanddiwa dhotene dhottiyana-ttiyana dha mento; vina manje txipo kanadhe okala mpulo munddimuwa onanonge dhottanddiwa dhotene. 16 Vina musilibo onele woneya mmiraboni. Ddinele wona vina ddinele wubuwela nipagano namukalakala nikosile Miyo na dhottanddiwa dha mento dhottiyana-ttiyana dhili mwilaboni.”

17 Mulugu ohiloga wili na Nowé: “Eji ezinddiyelo ya nipagano ninkosa Miyo na dhottanddiwa dhotedhene dhili mwilaboni.”

18 Ana Nowé abudduwile mpangayani baba: Sem, Kam na Jafe. Musogorhomwa Kam ombala Kaná. 19 Aba ba ana araru a Nowé, mwa awene pudhile attu winjivana mwilaboni.

20 Nowé oroma olima, otxeya mvidera mmunddani mwaye. 21 Mumweliye vinyu, ohilezela vina orula guwo dhaye bakala yovi mmusasani mwaye. 22 Kam babi wa Kaná, omona babe bali yovi, ohawaddela abalaye eli àli otakulu. 23 Sem na Jafe, attukula mukumi ahika odduni, avolowa na edduni. Dhahene ahimukunela babiwa ahimonaga.

24 Muvenyile Nowé mutturhoni sabwa ya vinyu vina muziweliye ekosile mwanaye mung’onoya, 25 iyene ohiloga:

“Ntowa nimugwele Kaná.

Akale mung’onoya mwa adhari a abalaye.”

26 Vina ohenjedhedha:

“Attittimihiwe Yehova, Mulugu wa Sem

Vina Kaná akale mudhari wa Sem.

27 Mulugu anvahe elabo enddimuwa Jafe;

Vina iyene akalege mmusasani mwa Sem.

Kaná akale vina mudhari waye.”

28 Muvireli Mpulo munddimuwa, Nowé okalawovi vyaka 350. 29 Dhahene Nowé okalilewo vyaka 950, nomala okwa.

10 Ntti tti nipadduwo na ana a Nowé: Sem, Kam na Jafe.

Awene aromile wabala aima muvireli Mpulo munddimuwa. 2 Ana a Jafe baba: Gomer, Magog, Madayi, Javan, Tubal, Mezek na Tirás.

3 Ana a Gomer baba: Askenaz, Rifat na Togarmá.

4 Ana a Javan baba: Elizá, Társis, Kitim na Dodanim.

5 Mwa awene pubudduwile attu ankala mmasuwani, amwadheyele dhilabo dhawa mowiwanana na dhilogelo dhawa, maziza awa na malogo awa.

6 Ana a Kam baba: Kux, Mizraim, Put na Kaná.

7 Ana a Kux baba: Seba, Avila, Sabta, Raama na Sabteka.

Ana a Raama baba: Sebaya na Dedan.

8 Kux ohimbala Ninrod. Iyene ddi muttu woroma oziweyile na guru* mwilaboni. 9 Iyene okala namatota munddimuwa, musadduweli wa Yehova. Nona egalogiwaga: “Ninga Ninrod namatota munddimuwa, musadduweli wa Yehova.” 10 Omwene waye oromile o Babel, Erek, Akad na Kalné mwilaboni o Sineyar. 11 Novenya odhowa elabo y’o Asíria, omaga sidadi ya Nínive, Reobot-Ir, Kala, 12 vina Rezen yakala vari-vari na Nínive vina Kala: Sidadi esi dhotene dhigataganyihiwa, yakala sidadi enddimuwa.

13 Mizraim ohimbala Lud, Anamim, Leyabim, Naftuim, 14 Patrusim, Kasluim, (mubudduwile ziza na akadda Filisti) vina Kaftorim.

15 Kaná ohimbala Sidoni, mwanaye woroma vina Het, 16 vina mwa iyene pubudduwile akadda Jebuz, akadda Amor, akadda Jirgaz, 17 akadda Hevi, akadda Ark, akadda Sin, 18 akadda Arvaz, akadda Zemar, akadda Hamat, vasogorhova nlogo na akadda Kaná nimwadheyela dhipaddi dhina. 19 Dhahene elabo ya Akananeu yanfiya o Sidoni, o Gerar, waddamela o Gaza, o Sodoma, o Gomora, o Adma na Zeboyim vakuvi na Laza. 20 Aba ba ana a Kam, mowiwanana na amudhawa, dhilogelo dhawa, dhilabo dhawa vina malogo awa.

21 Sem mbali munddimuwaya wa Jafe, muzamani wa aima otene a Eber, wahikana vina aima. 22 Ana àbalile Sem baba: Elau, Asur, Arpaxadi, Ludi na Aram.

23 Ana a Aram baba: Uz, Hul, Jeter na Mas.

24 Arpaxadi ohimbala Sela, Sela ohimbala Eber.

25 Eber ohabala ana eli. Mwana woroma wakuweliwa Pelegi,* sabwani nsaka nttile elabo yahigawiwa. Mbalaye wakuweliwa Joktan.

26 Joktan ohimbala Almodad, Selef, Hazarmavet, Jera, 27 Hadoram, Uzal, Dikla, 28 Obal, Abimayel, Saba, 29 Ofir, Avilat vina Jobabi. Etene aba abaliwe na Joktan.

30 Elabo yawa yavenya o Meza mpaka o Sefar, mirudda dha o myangoni omadhelo wa nzuwa.

31 Aba ba ana a Sem mowiwanana na amudhawa, dhilogelo dhawa, dhilabo dhawa vina malogo awa.

32 Aba àli anamudhi a ana a Nowé mowiwana na maziza awa vina malogo awa. Mwa awene pubudduwile maziza otene amwadheyeli mwilaboni muvireli Mpulo munddimuwa.

11 Mwilaboni mwetemwene mwali elogelo modha bahi, mazuya alogiwa àli akene. 2 Attu amwalelaga omadhelo wa nzuwa ahifwanya murudda mwilaboni y’o Sinear, aroma okala mwenemo. 3 Venevo, ahilagana mwakalelani: “Ndoweni! Nubeni boloku vina notxeni.” Dhahene ahimaga na boloki, ottiya na malugu, masaya àli alikatraya. 4 Ahiloga dhahi: “Ndoweni! Nimage sidadi vina murhingotti, mutompiyoya ofiye odhulu. Dhahene ninele ovuwa vina kaninamwadheyele mwilaboni.”

5 Yehova otita wi one sidadi vina murhingotti wamagile attu. 6 Yehova ohiloga: “Awene ali nlogo nimodha na elogelo modha bahi, konani enkosani. Kinakalewo elobo enalaganelani okosa, ehinawodhani. 7 Ndoweni nititeni vina nakosihe attu ologa dhilogelo dhottiyana-ttiyana wi anawodhege ologa muttu na mukwaye.” 8 Dhahene Yehova ohabalaletxa, muttu-muttu ohidhowa epaddi yaye vina vang’ono-vang’ono ahittiya omaga sidadiya. 9 Nona sidadiya egakuweliwa Babel,* vowi pavenevale vazuzumihile Yehova elogelo ya mwilaboni mwetemwene vina papalene vabalaletxile Yehova attu mwilaboni mwetemwene.

10 Ntti tti nipadduwo na Sem.

Muvireli vyaka bili mupadduwile Mpulo munddimuwa, Sem banna vyaka 100 ohimbala Arpaxadi. 11 Mumbaleliye Arpaxadi, Sem ohikalawovi vyaka 500 ohabala analobwana na anayana.

12 Arpaxadi mwakwanihedhiye vyaka 35 ohimbala Sela. 13 Mumbaleliye Sela, Arpaxadi ohikalawovi vyaka 403. Ohabala analobwana na anayana.

14 Mwakwanihedhile Sela vyaka 30 ohimbala Eber. 15 Mumbaleliye Eber, Sela ohikalawovi vyaka 403. Ohabala analobwana na anayana.

16 Mwakwanihedhile Eber vyaka 34 ohimbala Pelegi. 17 Mumbaleliye Pelegi, Eber ohikalawovi vyaka 430. Ohabala analobwana na anayana.

18 Mwakwanihedhile Pelegi vyaka 30, ohimbala Reú. 19 Mumbaleliye Reú, Pelegi ohikalawovi vyaka 209. Ohabala analobwana na anayana.

20 Mwakwanihedhile Reú vyaka 32 ohimbala Serug. 21 Mumbaleliye Serug, Reú ohikalawovi vyaka 207. Ohabala analobwana na anayana.

22 Mwakwanihedhile Serug vyaka 30 ohimbala Nahor. 23 Mumbaleliye Nahor, Serug ohikalawovi vyaka 200. Ohabala analobwana na anayana.

24 Nahor mwakwanihedhiye vyaka 29 ohimbala Tera. 25 Mumbaleliye Tera, Nahor ohikalawovi vyaka 119. Ohabala analobwana na anayana.

26 Tera mwakwanihedhiye vyaka 70 ohimbala Abramu, Nahor na Harán.

27 Ntti tti nipadduwo na Tera.

Tera ohimbala Abramu, Nahor vina Harán. Harán ohimbala Loti. 28 Harán okwile mwilaboni mbaliwiye, o Ur wa akadda Kaldeya, babe Tera baliwo. 29 Abramu vina Nahor ahatela ayana, mwadhi Abramu wakuweliwa Sarai, mwadhi Nahor wali Milka, mwana Harán, babi wa Milka ombaliliye na Iska. 30 Sarai wali ngomwa,* kaana aima.

31 Tera omuttukula mwanaye Abramu, mudhule Loti, mwanaye Harán, na muwenyaye Sarai mwadhi mwanaye Abramu, abudduwa o Ur o Kaldeya adhowaga elabo y’o Kaná. Na mudhidhiya afiya o Harán vina aroma okala wenewo. 32 Tera okalilewo vyaka 205. Tera okwile o Harán.

12 Yehova ohiloga na Abramu: “Kattiya elabo yawo, amudhawo vina ntakulu na papayawo, odhowe elabo enautonyihedhe miyo. 2 Mwa weyo munele obudduwa nlogo ninddimuwa, ddinele wururiha, ddinele ottitttimiha nzina nawo vina attu ena anele orurihiwa sabwa ya weyo. 3 Ddinele waruriha anaururihe, ddinele wagwihedha ntowa abale anaugwihedhe ntowa vina maziza otene a velaboni ya vati anele wakela maruriho* sabwa yawo.”

4 Abramu ovenya dhahene ninga mwaddeliwe iyene na Yehova vina Loti ohidhowa na iyene. Abramu wanna vyaka 75 mbudduwiliye o Harán. 5 Abramu omuttukula mwadhiye Sarai, Loti mwana mbalaye, dhobo dhawa dhotene, vamodha na attu adhile na awene o Harán vina ahikosa oleddo adhowaga o Kaná. Mufiyelani elabo y’o Kaná, 6 Abramu ovira elabo ejile, ofiya murudda wo Sikém waddamela na miri dhinddimuwa dho Moré. Nsaka nttile, akadda Kaná bakala mwilabonimwa. 7 Yehova ohimuttanyuwela Abramu vina ohimwaddela: “Ddinele ovaha elabo eji ziza* nawo.” Vina Abramu ohimmagela Yehova ebuwa mburo obule wamuttanyuweliye. 8 Vasogorhova, omwalela murudda womwangoni omadhelo wa nzuwa w’o Beteli. Omaga musasa waye vari-vari, oku Beteli omaddowelo wa nzuwa oku Hayi omadhelo wa nzuwa. Venevale ohimmagela ebuwa Yehova vina omwebedha Yehova aromolaga nzina naye. 9 Vasogorhova Abramu omwaliha musasa waye ohikosa oleddo, adhowaga o Negeb, wansama mimburo dhottiyana-ttiyana.

10 Nsaka nttile mwilabonimwa mwahikala dala vina Abramu otitela o Ejipitu wi akale wenewale,* sabwani dala yahittabwa. 11 Afunaga ovolowa mu Ejipitu, iyene omwaddela dhahi mwadhiye Sarai: “Ddinoukumbirha kaddivuruwane! Miyo ddiziwa wi oli muyana wokoddela vaddiddi. 12 Dhahene akadda Ejipitu agauwona, txibarene anele ologa: ‘Oddu ddi mwadhiyo.’ Ngamala anele oddipa, mbwenyi anele wuttiya okalawo. 13 Ddinoukumbirha, kaloga wi oli murogoraga wi ddeddihiwe na nriho vina ddinapiwe.”

14 Muvolowile Abramu mu Ejipitu, akadda Ejipitu ahona wi muyanaya wali wokoddela vaddiddi. 15 Vina amoso a Faraó ahimona, ahiroma omusiba vamentoni va Faraó, dhahene muyanaya ottukuleliwa vatakulu va Faraó. 16 Sabwa ya iyene ojeya venjene murima na Sarai, ohimweddiha noderetu Abramu, ohinvaha mabila, ng’ombe, buru dha pogo, buru dha mukolo vina adhari a alobwana, a ayana na akamelo. 17 Nowidhawo, Yehova omugwihedha vizini dhowopiha vaddiddi Faraó na attu a vatakulu vaye sabwa ya Sarai, mwadhi Abramu. 18 Nomala, Faraó omukuwela Abramu vina ohinvuza: “Txini eddikoseliwe, sabwaya jani kuddaddelile wi wali mwadhiyo? 19 Walogeleni wi ‘Iyene ddi murogoraga,’ miyo ddali nena wi ddimuttukule akale mwadhaga! Oddu ká mwadhiyo. Kamuttukule odhowe vyawo!” 20 Venevo Faraó ohawaddela alobwana aye sabwa ya Abramu, awene ahimuruma odhowa na mwadhiye vina na dhetedhene dhana iyene.

13 Abramu obudduwa o Ejipitu odhowa o Negeb na mwadhiye, na dhetedhene dhaniye vina na Loti. 2 Abramu wahirela vaddiddi wahikana makuru menjene a ng’ombe, parata vina woru. 3 Mvenyeliye o Negeb adhowaga o Beteli, wansama mimburo dhottiyana-ttiyana mpaka ofiya mburo wemetxiliye musasa waye, vari-vari va Beteli na Ai. 4 Vamagiligiye ebuwa yoroma. Venevo Abramu omwebedha Yehova aromolaga nzina naye.

5 Loti wakosa oleddo na Abramu, wahikana vina makuru a mabila, a ng’ombe vina misasa. 6 Mbwenyi elabo ejile kiyana mburo wowakwanela wi otene akalege vamodhavi. Dhokana dhawa dhahinjiva, nona awene kawodha okala vamodhavi. 7 Nowidhawo vahoneya ohiwanana wa alobwana asapiha ng’ombe dha Abramu na alobwana asapiha ng’ombe dha Loti. (Nsaka-nene nttile akadda Kaná na Aperizeu akala elabo-ene ejile.) 8 Abramu ohiloga dhahi na Loti: “Ddinoukumbirha, kavakale ogudulana miyo na weyo, vina alobwana ansapiha ng’ombe dhaga na alobwana ansapiha ng’ombe dhawo, vowi iyo nili obali. 9 Elabo eji yotene kili mmadani mwawo? Ddinoukumbirha, kamwalana na miyo, ogadhowa omononi wemara, miyo ddindhowa woja; mbwenyi ogadhowa woja, miyo ddindhowa wemara.” 10 Loti muttukuleliye mento ohona wi distritu yotene y’o Jordau ofiyedha o Zowar, wanfiya deretu manje (Yehova ahinatti otolotxa Sodoma na Gomora), yali ninga jardim wa Yehova vina ninga elabo y’o Ejipitu. 11 Nona, Loti omwalela distritu yotene y’o Jordau vina iyene omwalihedha omadhelo wa nzuwa musasa waye na dhaye dhotene. Dhahene ahimwalana muttu na mukwaye. 12 Abramu wakala elabo y’o Kaná, mbwenyi Loti wakala vakuvi na sidadi dha distritu y’o Jordau. Nomala, Loti omwalihedha musasa waye vakuvi na Sodoma. 13 Mbwenyi akadda Sodoma àli attu otakala murima, amuttegela venjene Yehova.

14 Mmaleli Loti odhowa, Yehova ohimwaddela dhahi Abramu: “Ddinoukumbirha, kattukula mento wang’ane omadhulu,* ogusuni,* omadhelo wa nzuwa vina omaddowelo wa nzuwa, 15 vowi elabo eji yotene enoniwe, ddinele ouvaha weyo na ziza* nawo wi ekale yenyu okala nokala-wene. 16 Vina ddinele wunuwiha ziza nawo nikale ninga mbwebwe. Kowiliwa muttu wanwodha okontar mbwebwe, egahiwodheya okontar ziza nawo. 17 Kedda elabo eji, wone mulapeloya vina mutalameloya, vowi jijene enauvahe miyo.” 18 Abramu odhowavi akalaga mmisasani, vasogorhova odhowa okala vari va miri dhinddimuwa dha Manre dhinkala o Hebron, wenewo ohimmagela Yehova ebuwa.

14 Nsaka-nene nttile, Amrafel wali mwene w’o Sinear, Ariok wali mwene w’o Elazar, Kedor-Laomer wali mwene w’o Elau, vina Tidal wali mwene w’o Goyim. 2 Amwene aba ahiraba koddo na Bera mwene w’o Sodoma, na Birsa mwene w’o Gomora, na Sinab mwene w’o Adma, na Semeber mwene w’o Zeboyim vina na mwene w’o Bela, kuloga o Zowar. 3 Otene aba ahagumaniha anyakoddo awa muwulo w’o Sidim, kuloga manje a Nyaza a Mwinyu.*

4 Awene ahimulabela Kedor-Laomer mwari mwa vyaka 12, mbwenyi ahimusadduwela yaka yanekumi noraru. 5 Yaka yanekumi na nayi, Kedor-Laomer odhana amwene ewanana na iyene, ahapemberha akadda Refayim o Asterot-Karnaim, akadda Zuzim o Ham, akadda Emim o Savé-Kiriatayim, 6 vina akadda Hore omwangoni wawa o Seir ofiyedha El-Paran waddamana na mwiddeddereni. 7 Mmalelani ahiyela vina afiya o En-Mispat kuloga o Kades, vina apemberha elabo yotene ya akadda Amalek, na akadda Amoreu akala o Hazazon-Tamar.

8 Mudhidhi obo mwene w’o Sodoma, odhowa vamodha na mwene w’o Gomora, na mwene w’o Adma, na mwene w’o Zeboyim, na mwene w’o Bela kuloga o Zowar, ahagumaniha anyakoddo awa wi arabe koddo muwulo w’o Sidim, 9 na Kedor-Laomer mwene w’o Elau, Tidal mwene w’o Goyim, Amrafel mwene wo Sinear vina Ariok mwene w’o Elazar—amwene anayi awana na amwene atanu. 10 Muwulo w’o Sidim mwahikala mattolo menjene a alkatraya, oku attawaga, mwene w’o Sodoma na mwene w’o Gomora, ahigwela mmattolonimwa, ahalile ahittawela murudda w’o omwangoni. 11 Anamapemberhaya attapatta dhotedhene dho Sodoma vina dho Gomora, na dhoja dhawa dhotedhene, nomala adhowa. 12 Vina amuttukula Loti mwana wa mbali wa Abramu, wakala o Sodoma na dhaye dhotedhene, nomala attukula dila.

13 Vasogorhova mulobwana dhahi wattawile, odhowa omwaddela Abramu, mukadda Hebreu yapadduwile. Nsaka-nene nttile iyene wakala* vari va miri dhinddimuwa dha Manre, mukadda Amoreu, mbali wa Eskol vina wa Aner. Alobwana aba aniwanana na Abramu. 14 Dhahene Abramu mwiwaliye wi mmudhaye* wahittukuliwa ninga muttu wotxedhiwa, ohagumaniha alobwana aye awodha owana owakwana 318, adhari abaliwe vatakulu vaye vina ohattamagela amwiddaniya mpaka o Dan. 15 Omattiyu obule, iyene ohagawa makuru-makuru, iyene na adhari aye ohalupela vina ohapemberha. Ohafwaravi mpaka o Hoba, onkala vakuvi na omadhulu* w’o Damasko. 16 Ohawaka dhittapattilani, omudhana mmudhaye Loti, dhaye dhotene, ayana na attu ena.

17 Abramu eyelaga okoddoni, ompemberhiliye Kedor-Laomer na amwene àli na iyene, mwene w’o Sodoma ohinfwarela Abramu o muwulo w’o Savé, kuloga muwulo wa Mwene. 18 Melkizedeki mwene wo Salém ohidhana pawu na vinyu. Iyene wali namakutta wa Mulugu Namadhulu-dhulu.

19 Omururiha vina ohiloga:

“Mulugu Namadhulu-dhulu ole opaddutxile erimu na elabo ya vati,

Amururihe Abramu.

20 Attittimihiwe Mulugu Namadhulu-dhulu,

Wuvahile amwiddani awo mmadani mwawo!”

Vina Abramu ohinvaha nekumi wa dhetedhene.

21 Vasogorhova, mwene w’o Sodoma ohiloga dhahi na Abramu: “Kaddivahe attuya, mbwenyi dhittapattilenyu kattukula.” 22 Abramu omwakula mwene w’o Sodoma: “Ddinoddubela* vamentoni va Yehova Mulugu Namadhulu-dhulu, opaddutxile erimu na elabo ya vati, 23 kaddinattukule elobwene eli yawo, oromana osalu nne kabala ya sandáliya wila onaloge: ‘Ddimureliha Abramu.’ 24 Kaddinattukule elo, ehili esile dhimalile azombwe oja. Alobwana aba adhowile na miyo—Aner, Eskol na Manre—attukule epaddi yawa.”

15 Muvireli eso, Yehova ohimuttanyuwela Abramu muwonihiwani vina ohimwaddela: “Kuwove Abramu. Miyo ddili ebarelo yawo. Ottuveliwa wawo onele okala onddimuwa-wene.” 2 Abramu omwakula: “Nabuya Yehova, mwinya wa dhotedhene, munaddivahe eni, oku miyo ddihina aima? Onahalena dha vatakulu vaga mulobwana w’o Damasko, Eliyezer.” 3 Abramu ohenjedhedha: “Nyuwo kamuddivahile ziza* vina mudhari wa vatakulu vaga ddinahalena dhaga.” 4 Vano, Yehova omwakula dhahi: “Muttu oddo, kanahalena dhili dhawo. Onahalena dhawo ddi mwanawo, ole onambaliwe.”

5 Nomala ohimuttukulela otakulu vina ohiloga: “Ddinoukumbirha, kang’ana odhulu, kakontari dhineneri akala onowodha.” Vasogorhova ohenjedhedha: “Ziza nawo ninakale dhahene.” 6 Abramu omuroromela Yehova vina Iyene omwira muligani. 7 Iyene ologa: “Miyo ddili Yehova ouburutxile o Ur elabo ya Akaldeu wi dduvahe elabo eji, ekale yawo.” 8 Iyene ohinvuza: “Nabuya Yehova, mwinya wa dhotedhene, ddinaziwe dhavi wi elaboya enele okala yaga?” 9 Iyene omwakula: “Kaddidhelena nibila nimodha na mukolo na vyaka ttaru, mbuzi modha ya mukolo ya vyaka ttaru, nibila nimodha na pogo na vyaka ttaru, njiwa nimodha vina kangayiwa modha, eng’ono.” 10 Abramu ottukula dhinama esi dhotene vina ogwadda vari-vari, epaddi modha ohika vasogorho va yinagu, mbwenyi balame kagwaddile. 11 Venevo, balame dhinddimuwa dhinja nama dhiroma otitela dhinama esile dhokwa, mbwenyi Abramu wanttamagiha.

12 Nzuwa nifunaga oddowela, Abramu ottiddiwa tturho enddimuwa, ohikuneliwa na eddima enddimuwa vina yotxutxa. 13 Mulugu ohimwaddela Abramu: “Se waganyedha, ziza nawo ninele okala anawedda mwilaboni ehili yawa vina nlogo na elaboya eji ninele wakosa adhari vina ninele watabutxa mwari mwa vyaka 400. 14 Mbwenyi miyo ddinele ottonga nlogo ntto ninalabele awene, nomala awene anele obudduwa mwilabonimwa na dhilobo dhinjidhene. 15 Weyo onele okwa na murenddele vina bumalile wuluvala, onele winteriwa ninga mwinteriwe azamani awo. 16 Nlogo na nonayi ninabaliwe, ttineyelele okuno vowi kaninatti ofiya nsaka n’otxinutxiwa wa akadda Amoreu.”

17 Mmaleli nzuwa oddowela vina okala eddima enddimuwa ehooneya forno* yattuwela witxi vina sakarhi ya motto evira vari va nama esile dhigwaddiwe vari-vari. 18 Siku nttile Yehova okosa nipagano na Abramu, alogaga: “Ddinele wavaha elabo eji ziza* nawo, oromana mwinje w’o Ejipitu ofiyedha mwinje munddimuwa, Eufrate: 19 elabo ya akadda Keneu, akadda Keniz, akadda Kadmon, 20 akadda Het, akadda Periz, akadda Refayim, 21 akadda Amor, akadda Kaná, akadda Jirgaz na akadda Jebuz.”

16 Sarai mwadhi Abramu, wali ahinatti ombalela aima, mbwenyi wahikana mudhari waye wa mukadda Ejipitu, wakuweliwa Agar. 2 N’eji Sarai ohiloga na Abramu: “Ddinoukumbirha, kaddivuruwane! Yehova kaddivahile gari yokana aima. Ddinoukumbirha kagona na mudhari waga. Txino iyene onele oddibalela aima.” Abramu ohinvuruwana Sarai. 3 Muvirile vyaka kumi Abramu akalaga elabo y’o Kaná, Sarai mwadhi Abramu, ohinvaha mamunaye Abramu mudhari waye Agar, mukadda Ejipitu wila akale mwadhiye. 4 Vano Abramu ohiloga na Agar, iyene okana yari. Agar muziweliye wi okana yari, oroma ompwaza ddonaye.

5 Sarai ologa dhahi na Abramu: “Goyi ena miyo ototile ddi weyo. Ddi miyo wuvahile mudhari waga mmadani mwawo, mbwenyi moneliye wila okana yari, oroma oddipwaza. Yehova akale namattonga wehu, iyo noheli.” 6 Venevo Abramu omwaddela Sarai: “Mudhari wawo, oli mmadani mwawo. Omukosena enfuniwe.” Venevo, Sarai oroma ompuja vina Agar omuttawa.

7 Vasogorhova, anju wa Yehova ohinfwanya mwiddeddereni vakuvi na fukuwa ya manje, fukuwa eli dila endowa o Sur. 8 Ohinvuza: “Agar mudhari wa Sarai, ondana wuvi vina ondowa wuvi?” Iyene omwakula: “Ddinimuttawa ddonaga Sarai.” 9 Anju wa Yehova omwaddela: “Keyela, odhowe oli ddonawo vina omwiwelelege.” 10 Anju wa Yehova odhowanavi: “Ddinele winjiviha ziza* nawo vina zizana ninele winjivana vaddiddi, kawo onawodhe okontar.” 11 Anju wa Yehova odhowanavi: “Kewa, weyo okana yari vina onele ombala mwana, onanvahiwe nzina na Ismayel* vowi Yehova ohiwa segedho dhawo. 12 Iyene onele okala ninga buru ya mwini.* Nlada naye ninele owana na abalaye otene vina otene anele omusadduwela. Iyene onakalege osogorho wa abalaye otene.”*

13 Agar oromola nzina na Yehova, waloga na iyene: “Nyuwo muli Mulugu onoona.” Vowi wahiloga: “Koddi veneva ddimona ole onddona?” 14 Nona ahikuwela ntxelana Beer-Laai-Royi.* (Ninkala vari-vari oku Kades oku Bered.) 15 Nomala, Agar ohimbalela mwana Abramu, vina Abramu omukuwela Ismayel mwana ombaliliye na Agar. 16 Abramu wanna vyaka 86, vambalile Agar, Ismayel.

17 Abramu wanna vyaka 99, Yehova vamuttanyuweliye amwaddela: “Miyo ddili Mulugu Namawodha-wodha, weeddege vamentoni vaga n’ororomeleya.* 2 Ddinele omaga nipagano naga na weyo vina ddinele winjiviha venjene ziza* nawo.”

3 N’eji Abramu okokora, okunamihedha kove yaye vati vina Mulugu odhowavi alogaga: 4 “Koona, nipagano nimmaga miyo na weyo ttintti, mohaganyedha onele okala babi wa malogo menjene. 5 Nzina nawo kaninakale Abramu,* nzina nawo ninakale Abrahamu,* vowi ddinele owira babi wa malogo menjene. 6 Ddinele wawinjiviha venjene anawo vina anele okala malogo, mwa weyo punabudduwege amwene.

7 “Ddinele okoyavi nipagano nimagile miyo na weyo vina na ziza* nawo, na malogo awo otene anadhegewo ninga nipagano namukalakala wi miyo ddikale Mulugu wawo vina wa ziza nawo. 8 Ddinele wuvaha weyo na ziza nawo elabo ekalile weyo ninga mwanawedda,—elabo yotene y’o Kaná—wi ekale yawo namukalakala vina ddinele okala Mulugu wawo.”

9 Mulugu omwaddela dhahi Abrahamu: “Weyo na ziza* nawo vina na malogo awo otene anadhegewo, mweddegenavi nipagano naga. 10 Ntti tti nipagano nimmaga miyo na nyuwo, nipagano nineddegena weyo na ziza nawo: Alobwana otene ankala na nyuwo anofwanyela otxetteliwa. 11 Mutxetteliwe, otxetteliwa onele wukalelani ezinddiyelo ya nipagano nikosile miyo na nyuwo. 12 Analobwana otene anabaliwe vari venyu, agakwaniha malabo matanu na mararu atxetteliwe, otene ambaliwa vatakulu vawo na otene abale ahili a ziza* nawo vina abale anaguliwe na mwanawedda, atxetteliwe. Yeddelo eji ekosiwegevi na malogo otene anadhegewo. 13 Alobwana otene ambaliwa vatakulu vawo na otene anguliwa na kobiri anofwanyela otxetteliwa vina nipagano naga ninele olebeya mmaningoni mwenyu, ninakale nipagano namukalakala. 14 Vari venyu agakalavo muttu* wohitxetteliwa vina onkalavi dhahene onofwanyela opiwa. Iyene olupa nipagano naga.”

15 Venevo, Mulugu omwaddela Abrahamu: “Kumukuwelege mwadhiyo Sarai,* sabwani nzina naye ninakale Sara.* 16 Miyo ddinele omururiha, iyene onele wubalela mwana, ddinele oruriha malogo vina amwene anabudduwe mwa iyene.” 17 N’eji Abrahamu okokora, okunamihedha kove vati, oroma oteya alogaga na mmirimani: “Koddi mulobwana wa vyaka 100 dhobaliwa onele okala babi vina Sara, muyana wa vyaka 90 dhobaliwa onele ombala mwana?”

18 Nomala, Abrahamu ologa dhahi na Mulugu webaribari: “Kowiliwa Ismayel wahukoddelelani vamentoni venyu!” 19 N’eji Mulugu ohiloga: “Txibarene mwadhiyo Sara onele wubalela mwana mulobwana, onanvahiwe nzina na Izaki.* Ddinele omaga na iyene nipagano naga namukalakala vina na ziza* nawo. 20 Elogiliwe mwaha wa Ismayel, miyo ddihiwa. Ddinele omururiha vina ddinele onvaha aima, ddinele winjiviha vaddiddi ziza naye. Iyene onele wabala anddimuwa 12, ddinele okosiha wi mwa iyene mubudduwe nlogo ninddimuwa. 21 Vano, ddinele omaga nipagano naga na Izaki, mwana onambaliwe na Sara yaka ejo endawo nsaka ninga nttene.”

22 Mmaleli Mulugu ologa na Abrahamu, ohimuttiya odhowa. 23 Abrahamu omuttukula mwanaye Ismayel na alobwana otene abaliwe vatakulu vaye, na otene aguliwe na kobiri, alobwana otene a vatakulu va Abrahamu, nomala ohatxetteliha sikunene nttile, dhahene ninga mwaddeliwiye na Mulugu. 24 Abrahamu otxetteliwe na vyaka 99 dhobaliwa. 25 Mwanaye Ismayel otxetteliwe banna vyaka 13 dhobaliwa. 26 Sikunene nttile Abrahamu otxetteliwa, mwanaye Ismayel vina otxetteliwa. 27 Alobwana otene a vatakulu vaye, otene abaliwe vanivaye, na abale àguliliye na anawedda, atxetteliwa vamodha na iyene.

18 Vasogorhova Yehova ohimuttanyuwela Abrahamu vari va miri dhinddimuwa dha Manre, iyene wali wogilatene vamusuwo wa musasa waye, na mutana mudhidhi woviha vaddiddi. 2 Muttukuleliye mento, ohawona alobwana araru emelile wolapela-wene. Ohivenya vamusuwo vagilatiliye, ottamagela walani vina okokora akunamihedhaga kove yaye vati. 3 Vano, iyene ohiloga dhahi: “Yehova, akala ddihukoddelelani vamentoni venyu, ddinoukumbirhani muvire va mwimeleli wenyu. 4 Ddinoukumbirhani, kaddirumeliheni wi adhiwena manje mang’onovi wi asuwiwe manyalo enyu, mugamala muvume mutxiddo mwa muri. 5 Vowi muhidha apa va mudhari wenyu, ddirumeliheni wudhelanina oja mung’onovi wi mulibihena maningo.* Mugamala mudhowe vyenyu.” Awene amwakula: “Kavali makani. Kakosa ninga mulogeliwe.”

6 Dhahene Abrahamu ottamagela mmusasani mwali Sara vina ohimwaddela dhahi: “Kamaguva! Kattukula mipimo* miraru dha ottu wawi nemu-nemu, opondde vina wubena pawu.” 7 Vasogorhova, Abrahamu ottamagela muttangani mwaye vina omusakula mwana-nibila woruvaya vina waderetuya. Iyene ohimperhekela mukamihedhi waye, mukamihedhiya omusasanyedha mowaguva. 8 Ottukula mantega, mukaka vina mwana-nibila wasasanyedhiwe, odhowana dhotedhene valani. Iyene okala wowimelene valani mutxiddo mwa muri oku awene ajaga.

9 Ahinvuza: “Mwadhiyo Sara oli wuvi?” Iyene ohawakula: “Oli mmusasani.” 10 Mmodhaya odhowanavi: “Ddinele wiyelela okuno yaka ejo endhawo, nsaka ninga nttene vina ddinele onfwanya mwadhiyo Sara banna mwana.” Sara wanvuruwana mmusasani mwaliye odduni wa mulobwana ole. 11 Abrahamu na Sara ahuluvala vaddiddi. Sara, nsaka naye n’obala nahivira. 12 Nona, Sara oroma oteya yeka-yeka alogaga: “Miyo ddili mwanakalaba vina nabuya waga* mwanakalaba, txibarene ddinele okana wagalala-wene oko?” 13 Yehova ohinvuza Abrahamu: “Sara oteyele eni ofiyedha ologa: ‘Enowodheya txibarene miyo okana mwana, oku ddigamalelile wuluvala?’ 14 Ehikalawo elobo enimurutxa Yehova? Ddinele wiyelela yaka ejo endhawo, nsaka-nene ntto ddinele onfwanyana Sara mwana.” 15 Mbwenyi Sara ohikodda alogaga: “Kadditeyile!” Vowi wela wova. Vano iyene omwakula: “Ndde! Oteya.”

16 Alobwanaya muvenyelani wila adhowe, Abrahamu wanavelelavi mpaka mburo wawodhani wona sidadi y’o Sodoma. 17 Yehova ohiloga: “Ddinele onvitela Abrahamu enfunemi okosa? 18 Abrahamu onele okala nlogo ninddimuwa vina noliba. Malogo otene a mwilaboni anele wakela maruriho sabwa yaye. 19 Ddimuziwa deretu Abrahamu, iyene onele wakokomeza anaye na attu a vatakulu vaye wi edde mudilani ya Yehova, okosa yaderetu vina yoligana wi Yehova akwanihe dhimpikireliye Abrahamu.”

20 Yehova ohiloga dhahi: “Yottega ya akadda Sodoma na Gomora enddimuwa vaddiddi, wunla wa abale antabuwa na obure wawa oddifiyedha omaruni waga. 21 Ddinotita ddone akala esi dhiniwa miyo, sisuwene-wene. Akala kahiyo, ddinele oziwa.”

22 Alobwanaya mubudduwelani ahidhowa o Sodoma, mbwenyi Yehova ohalavi na Abrahamu. 23 Abrahamu omususela vina ohinvuza: “Munele-wene watolotxa aligani na attu abure? 24 Kito musidadimwa mugakala aligani 50, munele watolotxa; kamunalevelele sidadiya sabwa ya aligani 50 alimo? 25 Nyuwo txipo kamunobuwele ompa muligani vamodha na muttu wabure wi enimpadduwela muligani ekale yakene enimpadduwela muttu wabure! Txipo kamunobuwele dhahene! Namattonga wa elabo yotene, onokosa dhohiligana?” 26 Yehova omwakula: “Musidadi y’o Sodoma ddigàfwanyamo attu oligana 50, ddinele olevelela sidadi yetene sabwa ya awene.” 27 Abrahamu omwakula: “Ddinoukumbirhani Yehova, muddilevelele kaddirumeliheni ologavi makani aba, masiki baddili mbwebwe vina munddura. 28 Kito akala anojomba atanu wi akwanele aligani 50, munele otolotxa sidadiya sabwa ya abo atanu?” Iyene omwakula: “Kaddinatolotxe ddigafwanyamo 45.”

29 Abrahamu ohinvuza dila yina: “Kito mugàfwanyamo 40?” Iyene omwakula: “Kaddinatolotxe, sabwa ya abo 40 alimo.” 30 Abrahamu odhowanavi: “Yehova, ddinoukumbirhani kamusilidhiwe, mbwenyi kaddittiyeni wi ddilogevi: Kito mugàfwanyamo 30 bahi?” Iyene omwakula: “Kaddinatolotxe sidadiya ddigàfwanyamo 30.” 31 Abrahamu odhowanavi: “Muddilevelele, Yehova kaddittiyeni ologavi: Mugàfwanyamo 20 bahi.” Iyene omwakula: “Kaddinatolotxe sidadiya sabwa ya abo 20 alimo.” 32 Omamalelowa, Abrahamu ologa: “Ddinoukumbirhani Yehova, kamusilidhiwe mbwenyi kaddittiyeni ologa bahi dila eji: Kito mugàfwanyamo kumi bahi?” Iyene omwakula: “Kaddinatolotxe sidadiya sabwa ya abo kumi alimo.” 33 Mmaleliye ologa na Abrahamu, Yehova ohidhowa, Abrahamu vina ohiyelela vatakulu vaye.

19 Anju abale eli afiya o Sodoma vati vafunaga oriba, Loti wali wogilatene vamavolowelo va musuwo w’o Sodoma. Mwawoneliye, ovenya odhowa walani vina okokora, okunamihedha kove vati. 2 Iyene ohiloga: “Ddinoukumbirhani anabuyaga, ndoweni vatakulu va mwimeleli wenyu wi mugone venevo vina musuwiwe manyalo enyu. Membesi mugavenya mudhowe vyenyu.” Awene amwakula: “Nne, iyo ninagone veneva vatamuni.” 3 Mbwenyi iyene ohadidela vaddiddi, awene ahidhowa na iyene vatakulu vaye. Ohapiyela dhoja gwé vina ohawotxela pawu dhotowa emela, awene aja.

4 Ahinatti-wene ogona, alobwana a musidadimwa—alobwana a mu Sodoma oromana azombwe ofiyedha anakalaba—muttitti wotene orija nyumbaya. 5 Annimukuwela Loti alogaga: “Ali wuvi alobwana adhile vatakulu vawo mattiyu abano? Kaburutxele otakulu wi nigone na awene.”

6 Venevo, Loti mubudduweliye wi aloge na awene va mavolowelo, ohifuga musuwoya. 7 Iyene ohiloga: “Ddinoukumbirhani abalaga, kamukose obure ninga obwene. 8 Ddinoukumbirhani, ddikana anayana eli ahinagonaga na mulobwana. Kaddittiyeni ddudhelenina wi mwakosena enfunenyu. Mbwenyi kamwakosele elobo yabure alobwana aba vowi adhile vatakulu vaga.”* 9 N’eji aloga: “Kasusawo!” Vina ahenjedhedha: “Mulobwana oddu mwanawedda odhile okala okuno, masiki dhahene onowalamuwela onittonga iyo! Ovano ninfuna nimukosele yottabwa opitta ejile yafunihu wakosana awene.” Atugumana etene, amurija* Loti vina anyalela omusuwo wi atwe musuwoya. 10 Alobwana àli mba aburutxela mono otakulu amuwetela Loti mba, nomala afuga musuwoya. 11 Ahatwa mento alobwana àli va musuwo, oromana azombwe ofiyedha anakalaba, alema vowi ampapasela musuwo ahiwodhaga ofwanya.

12 Vano alobwanaya ahinvuza Loti: “Ohikana anamudhi mwenemwa? Awasano, anawo analobwana, anayana, otene ali awo mpuno musidadi, wattukulele otakulu wa sidadiya! 13 Vowi ninele otolotxa mburo obu, sabwani wunla onddimuwa wa abale antabuwa na obure ontoteya musidadimwa ohifiya omaruni wa Yehova, n’eji Yehova oniruma wi nitolotxe sidadiya.” 14 Venevo Loti obudduwa, oroma ologa na awasano aye, afuna watela anaye, awaddelaga dhahi: “Kavisasanyedheni momaguva! Kabudduwani mburo obu, vowi Yehova onele otolotxa sidadiya!” Mbwenyi awasano aye amoona ninga onovega.

15 Vati vafunaga oya, anju abale aroma omudidela Loti, alogaga: “Kavisasanyedhe momaguva, kamuttukule mwadhiyo na anawo eli anayana ali na weyo wi munatolotxiwe ogadha otxinutxiwa sabwa ya obure wa sidadi eji!” 16 Vowi wel’ogonela, alobwanaya amuttidda nlada, iyene, mwadhiye na anaye eli anayana, ahaburutxela otakulu wa sidadi, vowi Yehova wahimweddela ttagaraga. 17 Mwaburutxelani otakulu wa sidadi, anju mmodha ohimwaddela dhahi: “Kattawa wi ovune egumi yawo! Kuwang’ane mundduni vina kuwimele vego-vegovi va distritu* eji! Kattawela mpaddi w’o mwangoni wi onatolotxiwe!”

18 Loti ohawakula: “Okule to nne, ddinoukumbirhani Yehova! 19 Ddinoukumbirhani, mwimeleli wenyu ohukoddelelani vamentoni venyu vina munodhowavi mumweddihaga na oderetu onddimuwa* muvunaga egumi yaga, mbwenyi kaddinawodhe ottawela murudda w’o mwangoni, ddinowova wi otolotxiwa onaddifwanye mudila ngamala ddikwe. 20 Ddinoukumbirhani, sidadiya kili wolapela ddinele ottawela wenewo, mburo dhahi mung’ono. Ddinoukumbirhani, munoddirumeliha ottawelamo? Mburo mung’ono. Ddigattawelawo ddinovuneya.” 21 Iyene omwakula: “Kavali makani, ddinele ovuruwana enddikumbirhiwe, nona kaddinatolotxe sidadiya elogiliwe. 22 Kattawelawo momaguva, kaddinakose elobo ohinatti ofiyawo!” Nona avaha sidadiya nzina na Zowar.*

23 Loti ofiyile o Zowar nzuwa nipattuwaga-wene. 24 Nowidhawo, Yehova orubwihedha motto na enxofre o Sodoma na Gomora—ejiya edhile odhulu, okosile ddi Yehova. 25 Dhahene otolotxa sidadi esile, distritu yotene na attu otene àli musidadimwa vina na dhotedhene dhamelile vamattakani. 26 Mbwenyi mwadhi Loti wali mundduni mwaye, oroma wang’ana mundduni, osadduwa bakala eruwa ya mwinyu.

27 Abrahamu ovenya membesene, odhowa mburo wemelilegiye na Yehova. 28 Abrahamu mwang’aneliye o Sodoma na Gomora na murudda wotene w’o distritu y’o Jordau, ohona elobo yotikiniha. Ohona witxi woriba vaddiddi wattuwela, wakala ninga witxi ombudduwa nfornoni! 29 Mmaleli Mulugu otolotxa sidadi dha distritu y’o Jordau, Mulugu omubuwela Abrahamu vina ohimburutxamo Loti sidadi dhitolotxiliye, mwenemo mwakala Loti.

30 Vasogorhova Loti odhowa o Zowar na anaye eli a anayana, oroma okala murudda w’o mwangoni, sabwani wahova okala o Zowar. Dhahene, odhowa akalaga mugurugudhani na anaye eli a anayana. 31 Mwana munddimuwaya ohiloga dhahi na mung’onoya: “Babihu owuluvala, mpuno kamo mulobwana wi agone na iyo, nikane aima ninga munkosela attu ena. 32 Kadhawuno, ndowe ninvahe babihu vinyu, nigonena dhahene ninele okoya ziza na babihu.”

33 Omattiyu obule, amulezeliha babiwa na vinyu, vasogorhova munddimuwaya odhowa ogona na babe, babeyá kazinddiyeli elobwene, mudhidhi ogoniliye vina mudhidhi ovenyiliye. 34 Mmangwananimwa, munddimuwaya ohiloga dhahi na mung’onoya: “Nzilo na mattiyu ddigona na papa. Ndowe ninvahe vinyu mattiyu abano. Ngamala odhowe wagone na iyene, dhahene ninele okoya ziza na papayihu.” 35 Omattiyu obule amulezeliha babiwa na vinyu, vasogorhova mung’onoya odhowa ogona na babe, babeyá kazinddiyeli elobwene, mudhidhi ogoniliye vina mudhidhi ovenyiliye. 36 Dhahene, oheli ahikana yari ya babiwa. 37 Munddimuwaya ohimbala mwana onvahiliye nzina na Mowab. Iyene ddi nikolo na akadda Mowab ankalawovi mpaka ddabuno. 38 Mung’onoya ohimbala mwana onvahiliye nzina na Ben-Ami. Iyene ddi nikolo na akadda Amoni ankalawovi mpaka ddabuno.

20 Abrahamu ovenya valiye omwaliha musasa waye odhowa elabo y’o Negeb, oroma okala* vari-vari va Kades na Sur. Bali o Gerar, 2 Abrahamu ologa yakakene sabwa ya mwadhiye Sara: “Iyene ddi murogoraga.” Nomala Abimelek mwene w’o Gerar, ohiruma wi Sara adhiwena. 3 Vasogorhova, Mulugu omuttanyuwela Abimelek murohani na mattiyu ohimwaddela dhahi: “Weyo onele okwa, sabwa ya muyana omuttukuliliwe, vowi iyeneyá oteliwa vina mwadhi mwinya.” 4 Vano, Abimelek wali ahinatti omwaddamela.* Iyene ohiloga: “Yehova munele otolotxa nlogo na attu nihina muladdu?* 5 Iyene kaddaddelile wi: ‘Ddi murogoraga.’ Sara vina kaddaddelile wi: ‘Iyene ddi mbalaga?’ Ddikosile na murima ngwirho, na mada ahina yottega.” 6 Mulugu webaribari ohimwaddela murohani: “Miyo ddiziwa wi okosile na murima ngwirho, ji sabwaya ehifunelimi wi oddittegele. Nona ddukoddiha ogonana. 7 Ovano kamwiyihedhe mamune, iyeneyá namavuhulela, onele wulobelela wi okalewo. Mbwenyi ogahimwiyihedhe oziwe wi onele okwa, weyo na otene a ntakulu nawo.”

8 Abimelek ovenya membesene, ohakuwela adhari aye otene vina ohawaddela dhilobo esi dhotene. Awene attiddiwa wova onddimuwa. 9 Vasogorhova, Abimelek omukuwela Abrahamu vina ohinvuza: “Weyo onikosele eni? Dduddaweli nni ofiyedha oddidhelana muladdu munddimuwa dhahene, miyo na omwene waga? Ekosiliwe kikalile.” 10 Abimelek ohinvuzavi Abrahamu: “Txini yuttukuleli okosa ejuwene?” 11 Abrahamu omwakula: “Eddittukuleli okosa ejo, jowi ddile wubuwela mmurimani mwaga: ‘Attu a okuno kanimova Mulugu, anele oddipa sabwa ya mwadhaga.’ 12 Ottiya ejo, iyene txibarene ddi murogoraga, babihu mmodhene, nittiyanile omayi, nona ddimutela. 13 Vano, vaddirumile Mulugu wi ddibudduwe vatakulu va papayaga, ddirome wedda, ddimwaddela dhahi: ‘Namukalelo obu onele oddilagiha okwela wawo woweddeyana: Vego pa vego vanadhowe iyo, ologe: “Iyene ddi mbalaga.”’”

14 Vasogorhova Abimelek ottukula mabila, ng’ombe, adhari a alobwana vina adhari a ayana ohinvaha Abrahamu, ohimperhekela vina mwadhiye Sara. 15 Ottiya ejo, Abimelek ohimwaddela: “Kasakula mburo-mburovi onfuniwe okala mwilaboni mwaga. Okalege wenewo.” 16 Abimelek omwaddela dhahi Sara: “Ddinonvaha mbalawo kobiri 1.000 dha parata. Eji ezinddiyelo enalagihe amudhawo na attu otene wi kuttegile vina kunfwanyela opwattelihiwa muladdu.” 17 Vina Abrahamu oroma omulobelela Mulugu webaribari sabwa ya Abimelek, Mulugu ohinvulumutxa Abimelek, mwadhiye, adhari aye a ayana, awene aroma wabala aima wili. 18 Yehova wahafuga mbani ayana otene a ntakulu na Abimelek, sabwa ya Abimelek omuttukula Sara, mwadhi Abrahamu.

21 Yehova omubuwela Sara dhahene ninga mwalogeliye vina Yehova ohakwaniha yapikirheliye. 2 Sara okana yari vina ohimbalela mwana Abrahamu muwuluvalani mwaye, nsaka napikirhele Mulugu. 3 Abrahamu ohinvaha nzina na Izaki, mwana wabaleliwiye na Sara. 4 Vina Abrahamu omutxetteliha mwanaye Izaki mwakwanihedhiye malabo matanu na mararu a obaliwa, dhahene ninga mwarumiwiye na Mulugu. 5 Abrahamu ombalile Izaki mwakwanihedhiye vyaka 100. 6 Vano, Sara ohiloga: “Mulugu oddivaha mwaha woteya, muttu ddi muttu onaziwe ejiya, onele oteya na miyo.”* 7 Vina ohenjedhedha: “Bani agawodhile omwaddela Abrahamu: ‘Txibarene, Sara onele wawamwiha aima?’ Vano miyo ddihimbalela mwana, muwuluvalani mwaye.”

8 Mwanaya ohunuwa vina ohitadhihiwa nibele, Abrahamu ohisasanyedha mattanga manddimuwa siku nitadhihiwe Izaki. 9 Mbwenyi Sara wannimona mwana Agar, mukadda Ejipitu wambaleliye Abrahamu, amuligaga Izaki. 10 N’eji omwaddela Abrahamu: “Kamuttamagihe mudhari oddu vamodha na mwanaye, vowi mwana wa mudhari oddu kanahalena dhawo vamodha na mwanaga Izaki!” 11 Mbwenyi elogile Sara sabwa ya Ismayel emunyonya vaddiddi Abrahamu. 12 Vano, Mulugu ologa dhahi na Abrahamu: “Kukubanye na elogile Sara, sabwa ya mwana vina sabwa ya mudhari wawo, kavuruwana elogiliye* vowi ole onakuweliwe ziza* nawo onadhe mwa Izaki. 13 Mwana wa mudhari oddo, ddinele omukaliha nlogo, vowi iyene vina ddi mwanawo.”*

14 Abrahamu ovenya membesene, ottukula pawu vina buddu na manje nasasanyiwe na ttebe ohinvijeliha Agar. Nomala omuruma wi adhowe na mwanaye. Agar odhowa, oroma wedda zerhu-zerhu mwiddeddereni y’o Berseba. 15 Omamalelowa, manje àli mbudduni nasasanyiwe na ttebe amalamo, iyene omutukumela mwanaya mutxiddo mwa nikupu. 16 Odhowa vasogorho vang’onovi, ogilati yeka, olapelawa wali ninga vangwela nttere nimponyiwa na ura vina wanloga: “Kaddinfuna omona mwanaga akwaga.” Dhahene ogilati wolapela-wene, otomola kutto enddimuwa.

17 Mulugu ohiwa lizu na mwanaya, vina anju wa Mulugu wirimu waliye omukuwela vina omwaddela: “Onna eni Agar? Kuwove, vowi Mulugu ohiwa lizu na mwanaya, wenewale oliye. 18 Kavenya vina kanvenyihe mwanaya, omuttiddele nlada vowi mwa iyene munele obudduwa nlogo ninddimuwa.” 19 Mulugu ohinfugula mento vina iyene ohona ntxela. Odhowa oruga manje, odhaliha buddu nasasanyiwe na ttebe vina ohinvaha mwanaya wila amwe. 20 Mulugu walivi na iyene, oku iyene onuwaga. Iyeneyá wakala mwiddeddereni vina wahisunza olaba na ura. 21 Iyene wakala mwiddeddereni y’o Paran vina maye wahimutamelela muyana wa elabo ya Ejipitu.

22 Nsaka-nene nttile Abimelek vamodha na Fikol musogorheli wa anyakoddo aye ahinfwanya Abrahamu vina ahimwaddela: “Mulugu oli na weyo mwa dhotedhene dhinkosiwe. 23 Kaddubela vamentoni va Mulugu ovanene, wi kunaddinyengette miyo, anaga na ziza naga vina onele oddeddiha na okwela woweddeyana, miyo vamodha na elabo ejino enkaliwe dhahene ninga enukoselaga miyo.” 24 N’eji, Abrahamu ohiloga: “Miyo ddinoddubela.”

25 Vano, Abrahamu ohimwaddela Abimelek makani a ntxela nawadelile adhari a Abimelek. 26 Abimelek omwakula: “Kaddinimuziwa okosile ejiya; vowi kamunaddaddelaga makaniya aba vina kaddinewaga ofiyedha ddabuno.” 27 Abrahamu ottukula mabila na ng’ombe ohinvaha Abimelek, oheli ahimaga nipagano. 28 Abrahamu muttiyeliye vawa-vene mabila matanu na meli, 29 Abimelek ohinvuza Abrahamu: “Ottiyeleni mabila aba matanu na meli a mukolo vawa-vene?” 30 Iyene omwakula: “Karumela mabila aba matanu na meli a mukolo, anoniha wi ddi miyo otibile ntxelana.” 31 Nona iyene okuwela mburo obule Berseba,* vowi oheli addubela venevale. 32 Dhahene ahikosa nipagano o Berseba, nomala Abimelek na Fikol musogorheli wa anyakoddo aye, ahiyelela mwilaboni ya akadda Filisti. 33 Mmaleli eso, Abrahamu otxeya muri wa tamara o Berseba vina oromola nzina na Yehova, Mulugu wamukalakala. 34 Abrahamu okala elabo ejile ya akadda Filisti mudhidhi mwinjene.*

22 Mmalelani, Mulugu webaribari omweha Abrahamu vina omukuwela: “Abrahamu!” Abrahamu ohakula: “Ddili veneva!” 2 Venevo, ohimwaddela dhahi: “Ddinoukumbirha, kamuttukule mwanawo, odduwene mmodha onna weyo, onimukweletxa weyo, Izaki, omudhowena elabo y’o Morya, wamperheke ninga mukutto woddumeya vamwangoni onautonyihedhe miyo.”

3 Abrahamu ovenya membesene, osasanyedha buru, ohattukula adhari aye eli vamodha na mwanaye Izaki. Oparula kuni wi akosena mukutto woddumeya, nomala ovenya, odhowa mburo wamutonyihedhile Mulugu webaribari. 4 Siku nanoraru,* Abrahamu muttukuleliye mento ohona mburoya wolapela-wene. 5 Abrahamu ohawaddela dhahi adhari aye: “Kakalani veneva na buru, mbwenyi miyo na mwanaga nindhowa okule nebedhe, nigamala ninowiyela wi nufwanyeni.”

6 Abrahamu ottukula kuni dhokosana mukutto woddumeya ohinvijeliha mwanaye Izaki. Nomala, ottukula motto na mbeni munddimuwa, oheli aroma odhowa. 7 Venevo, Izaki ohinvuza babe Abrahamu: “Papa!” Iyene omwakula: “Kaloga mwanaga!” Iyene ohidhowanavi: “Apa nikanavo motto, kuni, kito nibila ninfuna operhekiwa ninga mukutto woddumeya nili wuvi?” 8 Abrahamu omwakula: “Mwanaga, mwinyene Mulugu onele onivaha nibila n’okosana mukutto woddumeya.” Venevo, oheli aroma wedda.

9 Omamalelowa afiya mburo wamutonyihedhile Mulugu webaribari, Abrahamu ohimagavo ebuwa, vadhuluva ohikavo kuni. Ohimmaga mwanaye Izaki myono na myeddo omwika vebuwani, vadhulu va kuni. 10 Abrahamu otapula nlada, ovula mbeni munddimuwa wi ampena mwanaye. 11 Anju wa Yehova omukuwela ovenyana wirimu vina ologa: “Abrahamu, Abrahamu!” Iyene ohakula: “Ddili veneva!” 12 Anju ohiloga: “Kunvoreye mwanawo vina kumukosele yabure, ovano ddiziwa wi onomova Mulugu vowi kuddikoddihile mwanawo, mwanawo mmodha onna weyo.” 13 Nowidhawo, Abrahamu ovenyiha mento ohona vakuvi nibila na pogo naparamelile manyagaya munikupuni na minga, venevo Abrahamu odhowela nibila nttile na pogo, operheka ninga mukutto woddumeya vamburoni va mwanaye. 14 Nona, Abrahamu ohikuwela dhahi mburo obule Yehova-Jiré.* Nona ji sabwaya enkuwela attu mpaka ddabuno: “Yehova onele ovaha enfuneya vamwangoni vaye.”

15 Anju wa Yehova omukuwela Abrahamu dila yanawili ovenyana wirimu, 16 vina ohiloga: “‘Ddinoviddubelela ddamwinya,’ onloga ddi Yehova, ‘vowi ohikosa ejiya kuddikoddihile mwanawo, mwanawo mmodha oniwena. 17 Ddinele wururiha vina ziza* nawo ninele okala ninga dhineneri dhodhulu vina mutxesa wa mbara, ziza nawo ninele ottapatta sidadi dha amwiddani awa. 18 Malogo otene a mwilaboni anele wakela maruriho mwaha wa ziza* nawo vowi ohivuruwana lizu naga.’”

19 Abrahamu ohiyelela vali adhari aye vina otene avenya adhowa o Berseba. Abrahamu ohikalavi o Berseba.

20 Vasogorhova Abrahamu ohakela muselu obu: “Milka mwadhi mbalawo Nahor ohabala aima. 21 Woromaya ddi Uz, wanfwarela ddi mbalaye Buz, vina ena baba: Kemuel, babi wa Aram, 22 Kezed, Hazo, Pildas, Jidláfi na Betuwel.” 23 Betuwel ohimbala Rebeka. Milka mwadhi Nahor, mbali wa Abrahamu ohabala aima atanu na araru. 24 Nahor na muyana mwina wakuweliwa Reuma, ohabala aima aba: Tebá, Gaham, Taás na Maaká.

23 Sara okalilewo vyaka 127, esi si vyaka dhikalilewo Sara. 2 Sara okwile o Kiriat-Arba, kuloga o Hebron, mwilaboni y’o Kaná. Abrahamu ohiroma okubanya vina wunla sabwa ya okwa wa Sara. 3 Abrahamu ovenyavo vali muruttu wa mwadhiye, ohiloga dhahi na ana Het: 4 “Miyo ddili mwanawedda vina ddili muleddo vari venyu. Muddivahe mburo wila akale masiye, ddimwinterivo mwadhaga.” 5 Venevo ana Het amwakula dhahi Abrahamu: 6 “Nabuya, karomani onivuruwana. Nyuwo muli mwimeleli wa Mulugu* vari vehu. Kamwinterini mwadhinyu mmasiye ehu amakamaka. Kavo wa iyo onaukoddiheni masiye wi mmwinterivo mwadhinyu.”

7 Venevo Abrahamu ovenya, ohira labá vamentoni va ana Het, attu a elabo ejile, 8 vina ohawaddela: “Akala munorumela wi ddimwinteri mwadhaga, kaddivuruwaneni: mmukumbirhe Efrón mwana Zowar, 9 wila addigulihedhe gurugudha yaye y’o Makpela eli mmaddileni na nddebe naye. Addigulihedhe vamentoni venyu na muttengo wa parata oniwanana na nddebena wila ddikane mburo wokosavo masiye.”

10 Vano Efrón wali wogilatene na ana Het. Efrón mukadda Het, omwakula Abrahamu vamentoni va ana Het vina vamentoni va otene àli vamusuwo wa sidadi, alogaga: 11 “Nne, nabuya! Muddivuruwane. ddinouvahani nddebe na gurugudhaya elimo, ddinouvahani nabuyaga, vamentoni va ana a nlogo naga. Mmwinteri mwadhinyu.” 12 Abrahamu ohira labá vamentoni va attu a elabo ejile, 13 vina ohiloga dhahi na Efrón vamentoni va nlogo: “Ddinoukumbirhani, kaddivuruwane, miyo ddinele wuvaha muttengo wa parata oniwanana na nddebe nawo. Karumela wi miyo ddimwinterivo mwadhaga.”

14 Efrón ohimwakula Abrahamu: 15 “Kaddivuruwaneni Nabuyaga. Nddebe ntti muttengoya bwa masikulu* 400 dha parata, mbwenyi nigapima noheli, ejoyá elobwene? Nona kamwinterini mwadhinyu.” 16 Abrahamu ohinvuruwana Efrón vina ohipima mowiwana na mpimo walabihedha aliba marhondda muttengo wa masikulu 400 dha parata dhalogile Efrón, vamentoni va ana Het. 17 Dhahene nddebe na Efrón no Makpela, nakala osogorho wa Manre—nddebe na gurugudha yalimo na miri dhotene dhalimo ofiyedha—mmaddilenimwa 18 nikala na Abrahamu, niguliliye vamentoni va ana Het na otene àvolowa vamusuwo wa sidadi. 19 Vasogorhova, Abrahamu omwinteri mwadhiye Sara mugurugudhani y’o Makpela eli osogorho wa Manre, kuloga o Hebron, mwilaboni y’o Kaná. 20 Dhahene nddebe na gurugudha yalimo, dhiperhekeliwa Abrahamu wi dhikale dhaye vamentoni va ana Het vina iyene omwinterimo mwadhiye.

24 Abrahamu wahuluvala vaddiddi vina Yehova wahiruriha dhaye dhotedhene. 2 Abrahamu omwaddela dhahi mwimeleli munddimuwaya wa vatakulu vaye, weddiha dhaye dhotedhene: “Ddinoukumbirha, keka nlada nawo mutxiddo mwa taku yaga, 3 vina ddinele wuddubeliha vamentoni va Yehova Mulugu wa wirimu vina wa elabo ya vati wi kunamusakulele mwanaga muyana wa mukadda Kaná vari va nlogo na akadda Kaná munkala miyo. 4 Kadhowa mwilaboni mwaga, wa amudhaga wamutamelele mwanaga Izaki muyana.”

5 Vano mwimeleliya ohinvuza: “Kito akala muyanaya kanrumela odha na miyo mwilaboni ejino? Ddimuttukulele mwaninyu mwilaboni edhile nyuwo?” 6 Abrahamu ohimwakula: “Okale pasope onamuttukulelewo mwanaga. 7 Yehova Mulugu wa wirimu, oddiburutxile vatakulu va papayaga, mwilaboni mwa amudhaga, ologile na miyo vina oddubelile dhahi: ‘Ddinele wavaha elabo eji ziza* nawo,’ onele omuruma anju waye osogorho wawo vina wenewo onele omutamelelawo mwanaga Izaki muyana. 8 Muyanaya agahirumele odha na weyo, kunakane muladdu na yoddubela eji. Mbwenyi kumuttukulelewo mwanaga.” 9 N’eji mwimeleliya ohika nlada naye mutxiddo mwa taku ya nabuyaye Abrahamu vina omuddubelela sabwa ya makaniya aba.

10 Mwimeleli waye ohattukula akamelo kumi, ottukula vina dhilobo dhottiyana-ttiyana dha ttima dha nabuyaye. Okosa oleddo adhowaga o Mezopotámia, sidadi ya Nahor. 11 Iyene ohakokoriha akamelo vakukuvi va ntxela nali otakulu wa sidadi. Ejiya epadduwile vati vafunaga oriba, mudhidhi ombudduwa ayana wi aruge manje. 12 Venevo iyene ohiloga dhahi: “Yehova, Mulugu wa nabuyaga Abrahamu, ddinoulobani, erani wi dhetedhene dhiddeddele deretu ddabuno vina mmutonyihedhe okwela wenyu woweddeyana nabuyaga Abrahamu. 13 Ddili wowimelene apa vatxelani vanda anamwali a musidadi wi aruge manje. 14 Ddinoukumbirhani wi namwali onamulogimina dhahi: ‘Ddinoukumbirha, kadditedemanihedhe mukatte wawo wa manje wi ddimwe’ vina addakula: ‘Kamwa, ddinele wavaha vina manje akamelo awo,’ akale odduwene omusakulilenyu nabuyaga Izaki. Dhahene, ddinele owodha wona wi munomutonyihedha okwela wenyu woweddeyana nabuyaga.”

15 Ahinatti omariha ologawa, Rebeka ottanyuwa battukulile mukatte vetturini. Rebeka wali mwana Betuwel, mwana Milka wali mwadhi Nahor, mbali wa Abrahamu. 16 Namwaliya wali wokoddela vaddiddi, wali ahinagonaga na mulobwana. Iyene otitela otxelani, odhaliha mukatteya, oroma odhowa. 17 Mwimeleliya ottamagela waliye momaguva vina ologa dhahi: “Ddinoukumbirha kaddivamo manje mang’onovi a mmukatteni mwawo.” 18 Iyene ohiloga: “Kamwani nabuya.” Vasogorhova, otitiha mukatte waye momaguva, ohinvaha wila amwe. 19 Munvaheliye manje omwa, Rebeka ohiloga: “Ddinele warugelela vina manje akamelo enyu ofiyedha awene wakwanana.” 20 Momaguva-mwene, manje àli mmukatteni okuttulela mwamwa dhinama, ottamagela otxelani dila dhinjidhene vina oharugela manje akamelo otene. 21 Mudhidhi wotene, mulobwanaya wanimwang’ana womalene wi one akala Yehova wahiruriha oleddo waye obe nne.

22 Akamelo mumalelani omwa, mulobwanaya ohinvaha aneli wa woru wavapunoni, walemela ottamagela sikulu* modha vina mapurusera meli a woru alemela masikulu kumi 23 vina ohinvuza: “Ddinoukumbirha, kaddaddele oli mwana ani? Vatakulu va papayawo vahikala mburo wi nivume mattiyabano?” 24 Nowidhawo Rebeka omwakula: “Ddili mwana Betuwel, mwana Nahor ombalile iyene na Milka.” 25 Iyene ohenjedhedha: “Vatakulu vehu nihikana mani, mpodda mwinjene vina mburo wogona.” 26 Venevo, mulobwanaya okokora, ohira labá vamentoni va Yehova 27 vina ohiloga: “Attittimihiwe Yehova, Mulugu wa nabuyaga Abrahamu, vowi kattiyile okwela waye woweddeyana na ororomeleya waye na nabuyaga. Yehova oddisogorhela mpaka ofiya vatakulu va anamudhi a nabuyaga.”

28 Namwaliya ottamagela vatakulu ohimwaddela maye na ena dhotedhene dhapadduwile. 29 Rebeka wahikana mbalaye wakuweliwa Labau. Labauya ottamagela vatxelani vali mulobwanaya. 30 Mmoneliye aneli a vapunoni na pursera dhabalile murogoriye vina amwiwa murogoriye Rebeka alogaga dhahi: “Jijene eddaddelile mulobwanaya,” venevo Labau odhowa vali mulobwanaya ohinfwanya bali owimelene vatxelani na akamelo aye. 31 Momaguva-mwene Labau omwaddela: “Ndowe weyo orurihiwe na Yehova. Onkalelani owimelene otakulu? Miyo ddimala osasanyedha nyumba vina mburo wa akamelo.” 32 Mulobwanaya mufiyeliye vatakulu, iyene* otapula kabala na dhotedhene dhimmageleliwa akamelo, ohavaha akamelo mani a mpodda vina ohinvaha mulobwana ole na attu àli na iyene manje osuwana manyalo. 33 Vano, munvahilani elobo yoja, iyene ohiloga: “Kaddinaje, ddihinatti ologa dhinna miyo.” Nomala, Labau omwaddela: “Kaloga!”

34 Iyene omwaddela: “Ddili mwimeleli wa Abrahamu. 35 Vina Yehova onomururiha vaddiddi nabuyaga vina omureliha venjene, ohinvaha mabila, parata, woru, adhari a alobwana na adhari a ayana, akamelo vina buru dhinjene. 36 Ottiya ejo, Sara mwadhi nabuyaga ohimbalela mwana nabuyaga muwuluvalani mwaye vina iyene onele onvaha dhotene dhili dhaye. 37 Nabuyaga oddiddubeliha, alogaga: ‘Kumusakulele mwanaga, muyana wa mukadda Kaná vari va nlogo na akadda Kaná munkala miyo. 38 Ottiya ejo, odhowe ntakulu na papa vina na amudhaga, wenewo onele omusakulela mwanaga muyana.’ 39 Venevo, ddihinvuza nabuyaga: ‘Kito akala muyanaya onokodda odha na miyo?’ 40 Iyene oddaddela: ‘Yehova, odduwene onedda na miyo onele omuruma anju waye wi aukamihedhe muleddoni mwawo. Omutamelele mwanaga muyana vari va amudhaga, vatakulu va papa. 41 Kunakane muladdu na yoddubela ekosiliwe, ogadhowa wa amudhaga vina awene agakodda ouvaha muyana. Dhahene onele ofuruleya na yoddubela ekosiliwe.’

42 “Mufiyeli miyo ddabuno vatxelani ddiloga: ‘Yehova, Mulugu wa nabuyaga Abrahamu, mugafuna wila oleddo waga oddeddele deretu, 43 ddili veneva owimelene waddamela na ntxela, enfwanyela opadduwa jiji: vagafiya namwali wila aruge manje, ddinele ologa: “Ddinoukumbirha kaddivamo manje mang’onovi a mmukatteni mwawo wila ddimwe.” 44 Iyene onele oddakula: “Kamwani vina ddinele wavaha manje akamelo enyu.” Odduwene akale muyana omusakulele Yehova mwana nabuyaga.’

45 “Ddihinatti omariha ologa mmurimani mwaga, Rebeka ottanyuwa battukulile mukatte vetturini. Iyene otitela otxelani oroma oruga manje. Venevo, ddilogana: ‘Ddinoukumbirha, kaddivamo manje ddimwe.’ 46 Iyene momaguva-mwene otitiha mukatte waye wali vetturini vina ohiloga: ‘Kamwani, ddinele wavaha vina akamelo enyu.’ Venevo, ddimwa vina iyene ohavaha manje akamelo. 47 Vasogorhova ddihinvuza: ‘Weyo oli mwana ani?’ Iyene oddakula: ‘Ddili mwana Betuwel, mwana Nahor ombaliye na Milka. Dhahene ddimwabaliha aneli a vapunoni vina mapurusera mmononi mwaye. 48 Ddikokora, ddimwirela labá Yehova vina ddimuttittimiha Yehova Mulugu wa nabuyaga Abrahamu, waddisogorheli dila yofwanyelela wi ddimuttukule mwana muyana wa mbali wa nabuyaga wi ateliwe na mwanaye. 49 Ovano muddaddele akala munofuna omutonyihedha nabuyaga okwela woweddeyana vina wororomeleya, akala kamunfuna muddaddele wi ddiziwe dila gani enfwanyelemi ottukula.”*

50 Labau na Betuwel amwakula: “Eso dhinda wa Yehova. Kaninaloge ndde obe nne. 51 Rebeka oddu, omuttukule odhowena akale mwadhi wa mwana nabuyawo, dhahene ninga mulogile Yehova.” 52 Mwiwali mwimeleli wa Abrahamu mazu awa, momaguva-mwene okokora vamentoni va Yehova. 53 Vina mwimeleliya oroma oburutxa dhilobo dha parata, dha woru vina guwo, ohinvaha Rebeka vina ohavaha dhilobo dha ttima mbalaye vina maye. 54 Vasogorhova iyene na alobwana àli na iyene, aroma omwa vina agona wenewale.

Mmangwananimwa muvenyeliye ohiloga: “Ddittiyeni wiyelela wa nabuyaga.” 55 Mbalaye na maye ahiloga: “Mmuttiye namwaliya akale na iyo ngafuna malabo kumi. Ngamala adhowe.” 56 Iyene ohawakula: “Kamuddigonelihe vowi Yehova oruriha oleddo waga. Ddittiyeni odhowa wi ddagumane na nabuyaga.” 57 N’eji amwakula: “Nimukuwele namwaliya ninvuze.” 58 Ahimukuwela Rebeka vina ahinvuza: “Onele odhowa na mulobwana oddu?” Iyene ohakula: “Ddili womala-nawale wila ddidhowe.”

59 Dhahene ahimuttiya murogora wawa Rebeka odhowa na yaya waye* vamodha na mudhari wa Abrahamu vina alobwana àli na iyene. 60 Ahimururiha Rebeka vina ahimwaddela: “Weyo murogorihu, okale mayi wa attu muttengo wohinkontareya vina ziza* nawo, nittapatte sidadi dha abale anawidda.” 61 Venevo Rebeka na akamihedhi aye avisasanyedha, awela makamelo awa, ahinfwara mulobwana ole. Dhahene mwimeleliya obudduwa, odhowa vamodha na Rebeka.

62 Izaki eyelaga ovirile dila y’o Beer-Laai-Royi vowi wakala mwilaboni y’o Negeb. 63 Izaki wadhowile wedda mmunddani nzuwa niddowelaga wi atanalele. Muttukuleliye mento ohona makuru a akamelo afiyaga! 64 Vina Rebeka muttukuleliye mento ohimona Izaki, otita momaguva vakameloni. 65 Iyene ohinvuza mwimeleliya: “Mulobwana oddule ondha osogorho wehu bani?” Mwimeleliya omwakula: “Ddi nabuyaga.” Venevo ottukula vewu wi avikunelena. 66 Mwimeleliya ohimwaddela Izaki dhotene dhakosiliye. 67 Mmalelani, Izaki omuttukulela mmusasani mwa maye Sara. Dhahene, omuttukula Rebeka bakala mwadhiye, vina Izaki ojeya murima na iyene vina ohifwanya nipangarhazo mukwile maye.

25 Vano, Abrahamu ohimutela muyana mwina wakuweliwa Ketura. 2 Vasogorhova, Ketura ohimbala Zinrá, Joksa, Medan, Midiya, Isbak na Suwá.

3 Joksa ohimbala Seba na Dedan.

Ana Dedan baba: akadda Asurim, akadda Letusim na akadda Leumim.

4 Midiya ohimbala Efá, Efer, Hanok, Abidá na Elda.

Etene aba àli ana a Ketura.

5 Vasogorhova Abrahamu ohinvaha Izaki dhaye dhotedhene, 6 Abrahamu ohavaha sagwati aima akaniliye na ayana ena. Iyeneyá ahinatti okwa, oharuma mwilaboni y’omadhelo wa nzuwa wi akalege wolapela na mwanaye Izaki. 7 Abrahamu okalilewo vyaka 175. 8 Abrahamu okwa boluvalile vaddiddi vina woziveliwene, ohinteriwa ninga mwinteriwe azamani aye. 9 Anaye, Izaki na Ismayel amwinteri mugurugudhani y’o Makpela yali osogorho wa Manre, muddebe mwa Efrón mwana Zowar, mukadda Het. 10 Abrahamu winteriwe nddebe naguliliye na ana Het. Mwenemo mwinteriwe mwadhiye Sara. 11 Mukweli Abrahamu, Mulugu wannimururihavi mwanaye Izaki. Izaki wakala vakuvi na Beer-Laai-Royi.

12 Ntti tti nipadduwo na Ismayel, mwana Abrahamu ombaliliye na Agar, mudhari wa Sara, mukadda Ejipitu.

13 Aba mazina a ana Ismayel, alebeliwe mowiwanana na mazina awa vina maziza awa: Nebayot mwana woroma wa Ismayel, onfwareli ddi Kedar, Adbel, Mibsam, 14 Misma, Dumá, Masá, 15 Hadad, Tema, Jetur, Nafis na Kedima. 16 Aba ba ana Ismayel na mazina awa, mowiwanana na malogo awa vina misasa dhawa na anddimuwa awa 12 asogorhela malogo awa. 17 Ismayel okalilewo vyaka 137. Mmalelani, okwa vina ohinteriwa ninga mwinteriwe azamani aye. 18 Ziza naye nakala oromana murudda wo Avila ofiyedha o Asíria, vakuvi na Sur waddamela w’Ejipitu. Iyene wakala vakuvi na abalaye otene.*

19 Ntti tti nipadduwo na Izaki, mwana Abrahamu.

Abrahamu ohimbala Izaki. 20 Izaki wanna vyaka 40 mmuteleliye Rebeka mwana Betuwel, mukadda Aran wo Padan-Aran, vina murogora wa Labau, mukadda Aran. 21 Izaki wandidela omulobelela mwadhiye wa Yehova vowi kawodha obala, dhahene Yehova ohakula malobelo aye vina mwadhiye Rebeka okana yari. 22 Aimaya aroma owana mbani mwaye, n’eji Rebeka ohiloga: “Akala eli dhahene ddinkalelawo eni?” Nomala, omulobelela Yehova wi aziwe sabwaya yapadduwelani. 23 Yehova omwakula: “Mbani mwawo muhikala malogo meli vina malogoya anele ogaweya, nlogo nimodha ninele oliba vaddiddi opitta nina, vina munddimuwaya onele okala mudhari wa mung’onoya.”

24 Mfiyedhi mudhidhi wobala, ahona wi mbani mwaye mwali anakono. 25 Obudduwa woromaya, maningo aye otene àli ofila, wali ninga mukumi wa moya, nona avahiwa nzina na Ezaú.* 26 Vasogorhova obudduwa mbalaye battiddelile etili ya Ezaú, nona avahiwa nzina na Jakob.* Rebeka wabalile aima aba, Izaki bana vyaka 60 dhobaliwa.

27 Aimaya munuwilani, Ezaú wahidha okala namatota dhinama wa ttotto, wantota dhinama mudhidhi wotene, Jakob wali muttu wahana yosumuleliwana wakaletxa mmisasani. 28 Izaki wamukweletxa Ezaú sabwani wanimpela dhinama, oku Rebeka wamukweletxa Jakob. 29 Siku dhahi Ezaú adhaga mwini wolemene onfwanyile Jakob apiyaga. 30 Venevo Ezaú ologa dhahi na Jakob: “Ddinoukumbirha kaaguva, kaddivamo nyemba eso dhofila* dhimpiya weyo, sabwani ddilema vaddiddi!”* Nona avahiwa nzina na Edom.* 31 Venevo Jakob ohiloga: “Voroma oddigulihedhe omwana mutagi wawo.” 32 Ezaú ohididelavi: “Omwana-muttaji ddimpurana eni oku baddili nena nokwa?” 33 Jakob ohenjedha: “Orome oddubela!” Iyene oddubela vina omugulihedha Jakob omwana-muttaji waye. 34 Venevo Jakob ohinvaha Ezaú pawu na nyemba dhofila* iyene oja, omwa, ovenya odhowa vyaye. Dhahene Ezaú opwaza omwana-muttaji waye.

26 Mwilaboni mpule mwahoneya dala, ottiya dala yoneyile masiku a Abrahamu, n’eji Izaki odhowa wa Abimeleki mwene wa akadda Filisti o Gerar. 2 Yehova omuttanyuwela vina ohimwaddela: “Kutitele mu Ejipitu. Kakalá mwilaboni enautonyihedhe miyo. 3 Okalege mwilaboni eji ninga mwanawedda, ddinele okalavi na weyo, ddinele wururiha sabwani ddinele wuvaha dhilabo esi weyo na ziza* nawo vina ddinele wakwaniha empikirhelimi papayawo Abrahamu. 4 ‘Ddinele oruriha ziza* nawo ninga dhineneri dhodhulu, ddinele ovaha dhilabo esi dhotedhene ziza nawo vina malogo otene a mwilaboni anele wakela marurhiho sabwa ya ziza* nawo,’ 5 vowi Abrahamu ohivuruwana lizu naga vina ohidhowavi avirihagamo dhofuna dhaga, dhoruma dhaga na malamulo aga.” 6 Dhahene Izaki wankalavi o Gerar.

7 Attu a elabo ejile aganvuza sabwa ya mwadhiye, Izaki wanawakula: “Iyene ddi murogoraga.” Wannova ologa: “Iyene ddi mwadhaga,” vowi wanubuwela, “Attu a elabo eji anele oddipa sabwa ya Rebeka,” vowi Rebeka wahikoddela vaddiddi. 8 Mwa ovira wa mudhidhi Abimeleki mwene wa akadda Filisti wali vajanelani ang’anaga otakulu venevo omona Izaki amugayelaga* mwadhiye Rebeka. 9 Abimeleki momaguva-mwene omukuweliha Izaki vina ohiloga: “Iyene ddi mwadhiyo! Walogelani wi, ‘Iyene ddi murogoraga’?” Izaki omwakula: “Ddilogile ejene sabwani ddela wova wi ddinapiwe sabwa yaye.” 10 Abimeleki ohidhowanavi: “Ejiya enikosiliwe txini? Muttu-muttuvi wa nlogo kogona na mwadhiyo, weyo ogahinidhelana muladdu!” 11 Abimeleki ohawaddela attu otene a nlogo: “Onamulige mulobwana oddu vina mwadhiye onele opiwa!”

12 Izaki oroma olima elabo ejile vina yaka ejile osinanga dila 100 dhaliliye vowi Yehova wanimururiha. 13 Iyene wahirela, vina wandhowavi arelaga ofiyedha okala fumu munddimuwa. 14 Iyene wahikana makuru a mabila, makuru a ng’ombe na adhari enjene, venevo akadda Filisti aroma omukanela nrima.

15 Dhahene Akadda Filisti avuhela matxela otene atibile adhari a babe Abrahamu, nsaka nikalilewo Abrahamu. 16 Venevo Abimeleki ohiloga na Izaki: “Omwale murudda obu, vowi nyuwo muhinjivana vaddiddi opitta iyo.” 17 Izaki omwala murudda obule odhowa okalaga muwulo w’o Gerar. 18 Izaki ohitiba wili matxela atibile adhari a babe Abrahamu, avuheliwe na Akadda Filisti mumalile Abrahamu okwa vina ohivaha matxelaya mazina akakene avahilege babe.

19 Adhari a Izaki atibaga matxela mmuwuloni, ahifwanya ntxela nabudduwa manje oridha. 20 Akumbuzi o Gerar aroma opambihana na akumbuzi a Izaki, alogaga: “Manjeya behu!” Dhahene Izaki ovaha ntxela nttile nzina na Ezeki* sabwani awene ahipambihana na Izaki. 21 Aroma otiba ntxela nina mbwenyi ahipambihana sabwa ya ntxela ntto. Dhahene ohivaha nzina na Sitina.* 22 Vasogorhova omwalela mburo mwina vina otiba ntxela nina, mbwenyi kawanelile nona ovaha nzina na Rehoboti* vina iyene ohiloga: “Yehova ohinivaha mburo munddimuwa vina ohininjiviha mwilaboni ejino.”

23 Ovenya venevale ohidhowa o Berseba. 24 Omattiyu obule Yehova omuttanyuwela vina ohiloga: “Miyo ddili Mulugu wa babo Abrahamu. Kuwove vowi ddili na weyo, ddinele wururiha vina winjiviha ziza* nawo sabwa ya mwimeleli waga Abrahamu.” 25 Ohimagavo ebuwa vina ohimwebedha Yehova alabihedhaga nzina naye. Izaki ohimaga mburo obule musasa waye vina adhari aye atibavo ntxela.

26 Vasogorhova, Abimeleki obudduwa o Gerar na namalaba waye Auzati na Fikol munddimuwa wa anyakoddo aye, ohidhowa ogumana na Izaki. 27 Izaki ohavuza: “Vowi nyuwo muddidda vina muddittamagiha mmuruddani mwenyu, mudhele eni ogumana na miyo?” 28 Awene amwakula: “Nihona wi Yehova oli na weyo, nona niloga: ‘Niddubelelane vina nimage nipagano weyo na iyo 29 kunanikosele yabure dhahene ninga iyo nihukosele yabure, vowi nukoseli oderetu bahi, nile wuruma odhowa na murenddele. Ovano, weyo oli worurihiwa na Yehova.’” 30 Dhahene ohasasanyedha dhoja dhowinjiva, aja vina amwa. 31 Mmangwananimwa muvenyelani membesene addubelelana. Nomala Izaki ohapaganya, awene ahidhowa na murenddele.

32 Siku-nene nttile adhari a Izaki adhowa omwaddela sabwa ya ntxela natibilani vina ahiloga: “Nifwanya manje!” 33 Iyene ohivaha ntxelana nzina na Siba. Nona sidadiya egakuweliwaga Berseba mpaka ddabuno.

34 Vaana Ezaú vyaka 40 dhobaliwa, ohimutela muyana wakuweliwa Juditi mwana Beri wa mukadda Het vina Bazemati mwana Elon wa mukadda Het. 35 Ayanaya aba ahatotela okubanya onddimuwa Izaki na Rebeka.

27 Izaki wahuluvala vaddiddi vina mento aye ahiyela, kawodha wona pama, omukuwela mwanaye munddimuwaya Ezaú vina ohiloga: “Mwanaga!” Iyene omwakula: “Ddili veneva!” 2 Izaki ohiloga: “Ddimala wuluvala, kaddinziwa siku ninfuna miyo okwa. 3 Ddinoukumbirha, kattukula dhipano dhawo dhototana, buddu na mattere vina ura, odhowe mwini waddipele enama. 4 Ogamala oddipiyele ninga munziveliwa miyo, oddidhelena. Ddinele oja, dhahene ddinele wururiha ddihinatti okwa.”

5 Vano Rebeka wela ovuruwana oku Izaki alogaga na mwanaye Ezaú. Mudhoweli Ezau otota enama mwini. 6 Rebeka ohiloga dhahi na mwanaye Jakob: “Ddimwiwa papayawo alogaga dhahi na mbalawo Ezaú: 7 ‘Oddidhelena enama enatotiwe, oddipiyele dhoja dhoziva; dhahene ddinele oja vina ddinele wururiha vamentoni va Yehova ddihinatti okwa.’ 8 Ovano mwanaga, oddivuruwane vina kakosa enaloge miyo. 9 Ddinoukumbirha, kadhowa muttangani oddidhelena mbuzi bili dhing’ono dhokuma, ddimpiyele papayawo dhoja dhoziva ninga munziveliwiye. 10 Ngamala wanvahe papayawo aje wi awururihe ahinatti okwa.”

11 Jakob ohiloga dhahi na maye: “Mbalaga Ezaú ohikana moya mbwenyi miyo kaddina. 12 Kito papa agaddipapasa, kanobuwele wi ddinomuvegana? Dhahene onele oddigwihedha ntowa ottiya oddiruriha.” 13 Maye omwakula: “Mwanaga, ntowana ntto niddigwele miyo. Okose ejile enuwaddela miyo, kadhowa oddidhelena.” 14 N’eji, odhowela ohinvaha maye, vina maye osasanyedha dhoja dhoziva ninga mwaziveliwa babe. 15 Vasogorhova Rebeka ottukula guwo dhaderetudha dha mwanaye munddimuwaya Ezaú, dhaniyena vatakulu, omwabaliha mwanaye mung’onoya Jakob. 16 Rebeka opotta mada vina nikotti na mwanaye Jakob na ttebe ya mbuzi. 17 Ohinvahedha mwanaye Jakob yoja yoziva vina pawu yasasanyedhiye.

18 Venevo, iyene ovolowa wali babe vina ohiloga: “Papa!” Izaki omwakula: “Ddili veneva! Weyoya oli ani mwanaga?” 19 Jakob omwakula babe: “Ddili Ezaú mwanenyu woromaya. Ddivirihamo elogilenyu, ddinoukumbirhani nabuyaga kavenyani mugilati, muje nama epile miyo mugamala muddirurihe.” 20 N’eji Izaki ologa na mwanaye: “Ofwanyile dhavi momaguva mwanaga?” Iyene omwakula: “Oddikamihedhile ofwanya ddi Yehova Mulugu wawo.” 21 Izaki ohiloga dhahi na Jakob: “Ddinoukumbirha kaddisusele, ddinfuna ddupapase mwanaga, ddiziwe akala oli-wene mwanaga Ezaú.” 22 Jakob omususela babe Izaki, babeya ohimpapasa vina ohiloga: “Lizuna lizu na Jakob, mbwenyi madaya mada a Ezaú.” 23 Iyene kawodhile omuzinddiyela vowi madaye ahikana moya ninga a mbalaye Ezaú, n’eji ohimururiha.

24 Vasogorhova Izaki ohinvuza: “Weyo txibarene oli mwanaga Ezaú?” Iyene omwakula: “Ndde.” 25 Izaki ohiloga: “Kaddidhelena vang’onovi enama epile weyo wi ddije ddigamala ddinele wururiha.” Jakob ohimugawela vina iyene oja, omudhelana vinyu omwa. 26 Babe Izaki ohiloga: “Ddinoukumbirha kaddisusele mwanaga oddivahe beju.” 27 Iyene omususela vina ombejar, babe ohiwa onukela wa guwo dhaye ohimururiha alogaga:

“Há onukela wa mwanaga oli ninga onukela wa nddabo nirurihiwe na Yehova. 28 Mulugu webaribari awuvahe omyo wodhulu, mattaka apama, oja wowinjiva vina vinyu eswa. 29 Maziza awulabele, malogo akokore vamentoni vawo. Okale nabuya wa abalawo vina aima a mamayawo akokore vamentoni vawo, agwihedhiwe ntowa, otene abale anawugwihedhe ntowa, arurihiwe otene abale onawururihe.”

30 Mmaleli Izaki omururiha Jakob, Jakobya bavenyavo vamentoni va babe, bu mudhidhene obo ofiyile mbalaye Ezaú adhagana omatotelo. 31 Iyene vina osasanyedha dhoja dhoziva odhowana wali babe vina ohiloga na babe: “Papa kavenyani muje nama epile mwaninyu mugamala muddirurihe.” 32 N’eji babe Izaki ohiloga: “Weyo oli ani?” Ezaú ohakula: “Ddi miyo Ezaú mwaninyu munddimuwaya.” 33 Venevo, Izaki oroma ogurumela vaddiddi vina ohiloga: “Kito bani odhowile otota adhana? Miyo ddija weyo ohinatti ofiya vina ddimururiha iyene—txibarene onele orurihiwa!”

34 Ewaga mazu a babe Ezaú oroma okuwa na lizu noliba vina wodhugudheyene, ologa na babe: “Kaddiruriheni, papa kaddiruriheni miyo vina.” 35 Babe ohiloga: “Mbalawo ohidha baddinyengetta, battukula mareliho agakeliliwe.” 36 N’eji Ezaú ohiloga: “Nona avahiwa nzina na Jakob* vowi oddishagela dila bili, oddijela omwana-muttagi waddifwanyelela, ovano onoddaka nruriho naga!” Ohenjedhedha vina: “Kamuhalilena nruriho nimodha wi muddivahe?” 37 Mbwenyi Izaki omwakula Ezaú: “Ddimuttomela okala nabuyawo vina abalaye otene akale emeleli aye, ddihinvaha vina dhoja, vinyu eswa wi avikalihena. Kito ddihalilena eni yina enawuvahe miyo mwanaga?”

38 Ezaú ohiloga dhahi na babe: “Munna nruriho nimodha bahi? Papa, kaddiruriheni, kaddiruriheni miyo vina!” N’eji Ezaú otomola kutto oroma wunla. 39 Babe Izaki omwakula dhahi:

“Weyo onakalege wolapela na mattaka apama, elaboya kinamottelege omyo wodhulu. 40 Onalabihedhege supadda okalawo wawo wetene vina onelege omulabela mbalawo, mbwenyi ogalema* onele orula kanga yawo.”

41 Vano Ezaú omukoyela ntxiga Jakob sabwa ya mareliho anvahile babe vina Ezaú wanloga mmurimani mwaye: “Ovanene papa onele okwa. Ngamala ddinele ompa mbalaga Jakob.” 42 Vano vaddeliwe Rebeka sabwa ya mazu aloga Ezaú mwanaye munddimuwaya, momaguva-mwene omukuwela Jakob mwanaye mung’onoya vina ohimwaddela: “Kewa! Mbalawo Ezaú osilidhiwa vaddiddi vina onfuna awupe. 43 Ovano mwanaga okose enfunemi wuwaddela. Kattawela momaguva vatakulu va mbalaga Labau o Aran. 44 Okale wenewo na iyene mpaka ovira osilidhiwa wa mbalawo. 45 Mpaka okurumuwa owali onna mbalawo na weyo ofiyedha odduwala emukoseliwe, ngamala ddinele wurumela mpaganyo wi odhewo. Ddigawodhile dhavi wayelela anaga oheli siku nene?”

46 Rebeka wanloga na Izaki: “Ddinowidda egumi yaga sabwa ya anayana a akadda Het. Akala Jakob onomutela muyana vari va anayana a akadda Het ninga anayana a elabo eji, ddinkalelawo eni?”

28 Nomala, Izaki omukuwela Jakob vina omururiha, omwaddela dhahi: “Kumutele muyana vari va anayana a akadda Kaná. 2 Kadhowa o Pada-Aran ntakulu na Betuwel babi wa mamayawo, wamutelevo mwana mmodha wa Labau murogora wa mamayawo. 3 Mulugu wowodha-wodha onele wururiha, onele wuvaha aima vina onele wuwinjiviha, mwa weyo punabudduwe nikuru ninddimuwa na attu. 4 Iyene onele wuvaha weyo na ziza* nawo nruriho na Abrahamu, wi elabo enkaliwe ninga mwana-wedda, ekale yawo, elabo envahile Mulugu Abrahamu.”

5 Dhahene Izaki omuttiya Jakob odhowa o Pada-Aran wa Labau mwana Betuwel mukadda Aran, murogora wa Rebeka mayi wa Jakob na Ezaú.

6 Ezaú ohona wi Izaki wahimururiha Jakob vina wahimuruma o Pada-Aran wi amutelewo muyana, vina amururihaga wahimwaddela, “Kumutele muyana vari va anayana a akadda Kaná,” 7 vina ohiziwa wi Jakob omwiwelela babe na maye ohidhowa o Pada-Aran. 8 Venevo Ezaú ononelamo wi babe kaziveliwa na anayana o Kaná, 9 Sabwa ya ejuwene, Ezaú odhowa wa Ismayel, ottiya ayana anna iyene, omutela vina Mahalati murogora wa Nabayoti, Mahalati wali mwana Ismayel, mwana Abrahamu.

10 Jakob obudduwa o Berseba odhowa o Aran. 11 Mfiyeliye mburo dhahi, ovisasanyedha wi agone venevo vowi nzuwa nahiddowela. Venevo oddodda nlugu nimodha ohika omusorho wi asamele, ogona venevo. 12 Murohani, ohona sikadda yavenya vati mpaka wirimu, anju a Mulugu anwela vina antita na sikadda ejo. 13 Yehova wali odhulu wa sikaddaya, vina ohiloga:

“Miyo ddili Yehova Mulugu wa babo Abrahamu vina Mulugu wa Izaki. Ddinele wuvaha weyo na ziza nawo, elabo eji engona weyo. 14 Ziza nawo ninele okala ninga mbwebwe, vina weyo onele omwadheyela omaddowelo wa nzuwa na omadhelo wa nzuwa, omadhulu* vina ogusuni* malogo otene a mwilaboni anele wakela maruriho sabwa ya weyo vina ziza* nawo. 15 Miyo ddili na weyo, ddinele wubarela mwetemwene munavirege weyo, ddinele owiyihedha elabo eji. Kaddinauttiye mpaka wakwanihedha yupikirhelimi.”

16 Venevo Jakob orurumuwa mutturhoni vina ohiloga: “Txibarene Yehova oli mburo obu, miyo kaddaziwa.” 17 Iyene ottiddiwa wova vina ohenjedhedha: “Mburo obu kahiye mburo-mburovi! Mburo wokoddela, txino nyumba ya Mulugu vina obuya musuwo munddimuwa wa wirimu.” 18 Jakob muvenyeliye mmangwananimwa, ottukula nlugu nasamelihiliye musorho, ohimetxa ninga ntxikwa vina okuttulela makura. 19 Venevo, okuwela mburo obule Beteli* mbwenyi sidadiya ejile yakuweliwa Luz.

20 Jakob oddubela alogaga: “Mulugu agakalavi na miyo addibarela muleddoni mwaga, addivaha dhoja na dhowabala, 21 vina ddiyelela vatakulu va papa na murenddele. Dhahene ddinele oziwa wi Yehova ddi Mulugu waga. 22 Nlugu ntti nimetxile miyo ninga ntxikwa, ninele okala nyumba ya Mulugu, vina ddinele wuvahani nekumi wa dhotedhene dhinaddivahe nyuwo.”

29 Vasogorhova Jakob odhowanavi oleddo waye, ottukula dila endowa omadhelo wa nzuwa ya elabo y’o Kaná. 2 Venevo ohona ntxela nali muddabo vina makuru mararu a mabila avumaga, vowi yali elemelelo mabilaya ovahiwa manje omwa venevale. Vahikala nlugu ninddimuwa nakuneliwana ntxelana. 3 Makuru otene a mabila agagumanihiwa venevale, akumbuziya amburutxavo nluguna bavaha manje omwa mabilaya. Mabilaya agamala omwa ankunela wili ntxelana.

4 Venevo Jakob ohavuza: “Abalaga, nyuwo muli a wuvi?” Awene amwakula: “Iyo nili w’o Harán.” 5 Iyene ohavuza: “Munomuziwa Labau mudhuli wa Nahor?” Awene amwakula: “Ninomuziwa.” 6 Mmalelani omwakula, iyene ohavuzavi: “Iyeneya mugumi?” Amwakula: “Mugumi, mwanaye Rakel ddule onda okule na mabila aye!” 7 Iyene ohiloga: “Dhahene mutana, kahiye mudhidhi wokukusa mabila. Muvahe manje omwa ngamala mudhowe mwasapihe.” 8 Awene amwakula: “Kaninrumelihiwa okosa ejuwene makuru otene ahinatti ogumana, agamala ofiya ninoburutxavo nlugu nikuneliwena ntxela. Venevo ninomwiha mabilaya.”

9 Oku iyene alogagavi na awene, Rakel ottanyuwa na mabila a babe, vowi Rakel wali mukumbuzi. 10 Jakob mmoneliye Rakel, mwana Labau murogora wa mamayaye, na mabila a Labau, momaguva-mwene Jakob osusela vatxelani oburutxavo nlugu nakuneliwena ntxelana, vina ovaha manje mabila a Labau murogora wa mamayaye. 11 Venevo Jakob ombejar Rakel vina oroma wunla na lizu nowiweya. 12 Jakob omwaddela Rakel wi wali mwana-mmudhi* wa babe vina wali mwana Rebeka. Rakel mwiwaliye esodha odhowa attamagaga omwaddela babe.

13 Labau vewaliye sabwa ya Jakob mwana wa murogoriye, ohinfwarela attamagaga. Omukubatta vina ohinvaha beju, omuttukulela vatakulu vaye. Jakob omwaddela Labau dhotene dhampadduweli. 14 Labau omwaddela: “Weyo txibarene oli mmudhaga.”* Venevo Jakob ohikala na Labau mweri wantero.

15 Labau ohiloga dhahi na Jakob: “Sabwa ya okala mmudhaga* onfuna oddilabelege yovene? Onfuna dduttambirihege dhavi?” 16 Labau wahikana anaye eli a anayana, munddimuwaya wakuweliwa Lia, mung’onoya wakuweliwa Rakel. 17 Rakel wali muyana wokoddela vaddiddi, mbwenyi Lia kakoddelile vaddiddi ninga Rakel. 18 Jakob wahijeya murima na Rakel ofiyedha ologa: “Ddinele wulabela vyaka tanu na bili wi ddimutele mwanawo mung’onoya Rakel.” 19 Labau omwakula: “Japama wuvaha weyo, ehili onvaha mulobwana mwina. Kakalaga veneva na miyo.” 20 Jakob omulabela vyaka tanu na bili wi amutele Rakel, mbwenyi sabwa ya omukwela vaddiddi wonile ninga avirile malabo mang’onovi.

21 Jakob ohiloga dhahi na Labau: “Muddivahe mwadhaga ddigonena, vowi malabo alaganilehu agoma.” 22 N’eji Labau osasanyedha mattanga vina ohakuweliha attu a mburo obule. 23 Mbwenyi mmattiyunimwa, Labau omuttukula mwanaye Lia odhowana wa Jakob wi agonena. 24 Labau vina omuttukula mudhari waye Zilpa onvaha mwanaye Lia wi akale mudhari waye. 25 Mmangwananimwa Jakob vamoniliye wi ddi Lia, ohinvuza Labau: “Txini eddikosiliwe? Miyo kaddimulabeli Rakel? Oddinyengetteleni?” 26 Labau omwakula: “Okuno kayiwo elemelelo ya omuteliha mung’onoya, munddimuwaya ahinatti. 27 Sumana eji ya mattanga kakala na muyana oddu, ngamala ddinowuvaha muyana mwina wi oddilabele vyaka dhina tanu na bili.” 28 Jakob orumela, muvireli sumana ya mattanga a muyana oddule, Labau ohinvaha vina mwanaye Rakel ninga mwadhiye. 29 Ottiya ejo, ohinvaha vina mudhari waye Bila, wi akale mudhari wa mwanaye Rakel.

30 Jakob ogona vina na Rakel, iyene wamukweletxa vaddiddi Rakel ottiya Lia, omulabela vina Labau vyaka tanu na bili. 31 Vonile Yehova wi Lia kakweliwa,* ohimuwodhiha okana yari mbwenyi Rakel kawodha obala. 32 Lia ohikana yari, vina ohimbala mwana mulobwana onvahiliye nzina na Ruben* vowi wahiloga: “Sabwani Yehova ohona otabuwa waga, ovano mamunaga onele oroma oddikwela.” 33 Iyene ohikana wili yari, ohimbala mwana mulobwana vina ohiloga: “Yehova oddiwa vowi kaddakweliwa nona addivaha vina oddu.” N’eji ohinvaha nzina na Simeau.* 34 Iyene ohikana yari yina ohimbala mwana mulobwana vina ohiloga: “Ovano mamunaga onele okala na miyo, vowi ddihimbalela aima araru.” N’eji ohinvaha nzina na Levi.* 35 Ohikana vina yari, ohimbala mwana mulobwana vina ohiloga: “Dila eji ddinele omuttittimiha Yehova.” Dhahene ohinvaha nzina na Judá.* Nowidhawo, kabalile vina.

30 Rakel voniliye wi kawodha obala, oroma omukanela aje mbalaye vina oroma ologa dhahi na Jakob: “Oddivahe aima, ogahiddivahe ddinele okwa.” 2 N’eji Jakob osilidhiwa na Rakel vina ohiloga: “Miyo ddili Mulugu, ohinuwodhiha okana aima?” 3 Venevo Rakel ohiloga: “Odduka mudhari waga Bila, ogone na iyene wi addibalele aima, dhahene ddinele okana aima modhela iyene.” 4 Dhahene ohinvaha Bila mudhari waye ninga mwadhiye, vina Jakob ogonana. 5 Bila okana yari, vina ohimbalela Jakob mwana mulobwana. 6 Rakel ohiloga: “Mulugu ddi namattonga waga vina ovuruwana lizu naga, oddivaha mwana.” N’eji ohinvaha nzina na Dan.* 7 Bila mudhari wa Rakel okana yari dila yanawili, vina ohimbalelela Jakob mwana mulobwana mwina. 8 Rakel ohiloga: “Ddihiwana vaddiddi na mbalaga vina ddihipemberha!” Nona ohinvaha nzina na Naftali.*

9 Lia moneliye wi kawodha wabala aima, omuttukula mudhari waye Zilpa, onvaha Jakob ninga mwadhiye. 10 Zilpa mudhari wa Lia, ohimbalela Jakob mwana mulobwana. 11 Venevo Lia ohiloga: “Gari gani!” Nona ohinvaha nzina na Gadi.* 12 Mmalilani Zilpa mudhari wa Lia, ohimbalela Jakob mwana wanawili. 13 Lia ologa: “Oku ottaba! Txibarene ayana* anele ologa wi ddili wohagalala.” N’eji ohinvaha nzina na Azer.*

14 Nsaka n’osinangiwa tirigu, Ruben eddaga mmunddani, oddodda mandragora ohinvaha maye Lia. Rakel ologa na Lia: “Ddinoukumbirha kaddivamo mandragora mang’onovi a mwanawo.” 15 Lia omwakula: “Kinuwakwana oddaka mamunaga? Ovano onfuna oddake madragora a mwanaga? Venevo Rakel omwakula: “Ogaddivaha mandragora a mwanawo, Jakob onele ogona na weyo mattiyu abano.”

16 Jakob eyelaga omundda na txiguwo, Lia ohinfwarela vina ohiloga: “Ddabuno onagone na miyo, ejiya ddigulile na madragora a mwanaga.” Dhahene omattiyu obule Jakob ogona na Lia. 17 Mulugu omwiwa vina ohimutanala Lia, iyene okana yari vina ohimbalela Jakob mwana wanotanu. 18 Lia ohiloga: “Mulugu oddittambiriha,* sabwa ya onvaha mudhari waga mamunaga.” N’eji ohinvaha nzina na Isakár.* 19 Lia ohikana wili yari vina ohimbalela Jakob mwana wa notanu na mmodha. 20 Venevo Lia ohiloga: “Mulugu oddivaha, ndde oddivaha, mvaho waderetu, ovano mamunaga onele oddirumela vowi ddihimbalela ana atanu na mmodha.” N’eji ohinvaha nzina na Zebulau.* 21 Vasogorhova, ohimbala mwana muyana onvahiliye nzina na Dina.

22 Omamalelowa, Mulugu ohimubuwela Rakel, ohinvuruwana vina ohimutanala ohimuwodhiha okana yari. 23 Rakel okana yari vina ohimbala mwana mulobwana. N’eji ohiloga: “Mulugu ogomiha manyazo aga!” 24 N’eji ohinvaha nzina na Jozé.* Alogaga: “Yehova ohiddenjedhedha mwana mwina.”

25 Mmaleli Rakel ombala Jozé, momaguva-mwene Jakob ologa na Labau: “Kaddittiye ddidhowe, ddiyelele owani waga, mwilaboni mwaga. 26 Muddivahe awadhaga alabeli miyo na anaga wi ddidhowe, nyuwo munoziwa pama mukalelo wulabeleni miyo.” 27 Venevo Labau omwakula: “Akala dduhukoddelela vamentoni vawo,—na dhotene dhapaduwa, ddinonelamo wi Yehova wela oddiruriha sabwa yawo.” 28 Vina ohenjedhedha: “Kaloga muttengoya, miyo ddinele wuvaha.” 29 N’eji, Jakob omwakula: “Nyuwo munoziwa mulabelo oulabeleni miyo vina munuwelo onunuwa makuru enyu a dhinama. 30 Miyo ddihinadha okuno, nyuwo mwana dhing’onovi ddabuno makuru enyu ahinjivana, vina Yehova onowururihani oromana mufiyeli miyo okuno. Kito nsaka gani ninakosele miyo elobo amudhaga?”

31 Iyene ohinvuza: “Onfuna ddukosele eni? Jakob omwakula: “Kunaddikosele elobwene, miyo ddinele wiyelela wang’anela vina okumbuza makuru a dhinama dhawo ogaddikosela eji. 32 Ddabuno ddinele ovira mmakuruni awo otene a dhinama. Oburutxemo mabila otene a maleba-maleba, obe a mattobo-ttobo. Mabila otene oriba vina mbuzi dhotene dha maleba-maleba, obe dha mattobo-ttobo. Oromana ddabuno mpaka musogorho, esene sinakale nlivo naga. 33 Vina ororomeleya waga onele woneya musogorho, siku ninadhe nyuwo wona nlivo naga, mugaddifwanyana nibila namukolo nihili na maleba-maleba, obe nihinna mattobo-ttobo, vina mugaddifwanyana mwana-nibila nihili noriba, nile wiyiwa.”

34 N’eji Labau ohiloga: “Eji ekala, epadduwe dhahene ninga mulogile weyo.” 35 Siku-nene nttile, Labau osakulamo mbuzi dha pogo, dha maleba-maleba vina dha mattobo-ttobo, osakulamo vina mbuzi dha mukolo dha maleba-maleba vina dha mattobo-ttobo na mbuzi dhotene dhanna maleba otxena na mabila otene oriba ohavaha anaye wi asapihege. 36 Vasogorhova Labau omwalihedha nikuru naye wego oneddiwa oleddo wa malabo mararu, oku Jakob wansapiha nikuru nina na dhinama dha Labau.

37 Venevo, Jakob ottukula virasi dhiti dha muri onkuweliwa asteroti, wa amendowa vina wa platano, wantuwa mwego mwina mpaka woneya epaddi yotxena ya mwari, epaddi yina wattiya na makabaya. 38 Vasogorhova ohika miri dhituwiliye osogorho wa dhinama vina mpule mwavirani dhidhowaga omwa, wi mudhidhi wagumana pogo na mukolo, ang’anege miridha.

39 Dhahene mudhidhi wagumana dhinama osogorho wa miri esile, dhanrela dhinama dha maleba-maleba vina dha mattobo-ttobo. 40 Venevo Jakob ohimwaliha mabila abale vina ohika makuru a mabila a maleba-maleba osogorho wa mabila otene oriba, mwari mwa makuru a mabila a Labau. Vasogorhova ohimwaliha mabila aye kataganyihile na mabila a Labau. 41 Mudhidhi wotene wagumana dhinama dhagurudhamo, Jakob wannika virasidha mpule mwamwani manje osogorho wa dhinamadha, wi dhigumane dhang’anaga virasi esile. 42 Mbwenyi agona wi dhinamadha sa wobana, kekamo virasidha, dhahene dhawobanadha dhakala dha Labau, dhagurudha dhakala dha Jakob.

43 Dhahene Jakob ohirela vaddiddi vina ohikana makuru manddimuwa a dhinama, adhari a ayana, adhari a alobwana, akamelo vina buru dhinjene.

31 Venevo Jakob ohiziwa wi ana Labau anloga dhahi: “Jakob ottukula dhotedhene dhali dha babihu vina dhorela esi dhotene dhiniyena dhali dha babihu.” 2 Vina vang’ana Jakob omentoni wa Labau wanziddiyela wi mubuwelo wa Labau wahimala osadduwa mottiyana na wale. 3 Omamalelowa, Yehova ologa dhahi na Jakob: “Keyelela elabo ya amambali awo vina ya amudhawo, miyo ddinele okalavi na weyo.” 4 Jakob bali omundda wasapihiye makuru a mabila, omukuweliha Rakel na Lia, 5 vina ohawaddela:

“Ddinowona wi mubuwelo wa babinyu na miyo otxinja, mbwenyi Mulugu wa babaga olivi na miyo. 6 Muziwa pama wi ddimulabela babinyu na guru dhaga dhotene. 7 Babinyu oddinyengetta vina otxinja nlivo naga dila kumi; mbwenyi Mulugu karumelihile wi iyene addiputtule. 8 Valogiye wi, ‘Dhinama dhotene dha mattobo-ttobo dhinakale nlivo nawo,’ nikuru notene nanrela dhinama dha mattobo-ttobo, valogiye ‘Dhinama dha maleba-maleba dhinakale nlivo nawo,’ makuru otene arela dhinama dha maleba-maleba. 9 Dhahene Mulugu wamburutxa dhinama dha babinyu addivahaga miyo. 10 Dila modha mudhidhi wagumana dhinama dha pogo na dhinama dha mukolo, ddihona murohani wi mbuzi dha mukolo dhenjivile munikurunimwa dhali dha maleba-maleba vina dha mattobo-ttobo. 11 Venevo anju wa Mulugu webaribari ologa na miyo murohani: ‘Jakob!’ Miyo ddimwakula: ‘Ddili veneva.’ 12 Iyene odhowanavi: ‘Ddinoukumbirha, kattukula mento kang’ana mbuzi dhotene dha pogo dha nikuru na dhinama, sa maleba-maleba vina sa mattobo-ttobo vowi miyo ddinowona dhotene dhinukosela Labau. 13 Miyo ddili Mulugu webaribari w’o Beteli wenewo okuttuleli* weyo makura nlugu vina vaddiddubeliwe. Ovano kabudduwa momaguva elabo eji wiyelele elabo yawo yobaliwa.”

14 N’eji, Rakel na Lia aloga dhahi: “Ninele ohalana mafumo mena a babihu? 15 Iyene kannona ninga anawedda? Vowi oniguliha vina kobiriya yotene ononga. 16 Dhorela dhotene dhimwakihile Mulugu babihu sehu vina sa anihu, nona kakosa dhotene dhurumile Mulugu.”

17 Venevo Jakob ovenya ohaweliha mmakameloni anaye vina awadhiye, 18 vina ottukula makuru otene a dhinama na dhilobo dhotedhene dhagumeliliye o Pada-Aran, oroma okosa oleddo adhowaga ntakulu na babe Izaki mwilaboni y’o Kaná.

19 Labau mudhoweliye osattiya moya wa mabila, Rakel ohiya dhingamuttu dha babe dha vatakulu.* 20 Ottiya eso Jakob omushagela Labau mukadda Aran, vowi adhowaga kamupaganyile. 21 Iyene ottawa vina ohabuwa mwinje Eufrate* na dhaye dhotedhene. Onyalela murudda w’omwangoni w’o Gileadi. 22 Siku na neraru, Labau ohaddeliwa wi Jakob ottawa. 23 Venevo Labau ohattukula abalaye* ohinfwara Jakob, mukosilani oleddo wa malabo matanu na meli, ohinfwanya murudda w’omwangoni w’o Gileadi. 24 Venevo Mulugu omuttanyuwela Labau mukadda Aran murohani na mattiyu vina ohimwaddela: “Okale pasope na enfuniwe ologa na Jakob, masiki ekale yapama obe yabure.”*

25 Dhahene Labau omususela Jakob, vowi Jakob wamagile musasa waye vamwangoni vina Labau na abalaye asamile murudda w’omwangoni w’o Gileadi. 26 Venevo Labau ohiloga na Jakob: “Txini ekosiliwe? Okoseleni dhilobo dhoshaga na miyo, wattukula anaga ninga atxedhiwi attiddiwe okoddoni?” 27 Okoseleni dhoshaga na miyo ottawaga moviteyani vina s’oddipaganya? Koddaddela, miyo ddigahupaganya na jibo, na ng’oma* vina arpa.* 28 Nne ngafuna kuddittiyile ddavaha beju adhulaga* vina anaga. Ekosiliwe kinkosiwa. 29 Ddikana owodha wa wuputtulani, mbwenyi Mulugu wa papayawo ologa na miyo nzilo na mattiyu vina oddaddela, ‘Okale pasope na enfuniwe ologa na Jakob, masiki ekale yapama obe yabure.’ 30 Ddiziwa wi wela onukeliwa wawona amudhawo, kito wawiyeleni amilugu aga?”

31 Jakob omwakula Labau: “Ddibudduwile moviteyani vowi ddela wova ddobuwela wi ‘Mugahiddakiha aninyu.’ 32 Ole onanfwanyiwena amilugu awo onele opiwa. Vari va abalaga wang’ane dhinna miyo vina ottukule eli yawo.” Mbwenyi Jakob kaziwa wi wawiyile ddi Rakel. 33 Dhahene Labau ovolowa mmusasani mwa Jakob, mmusasani mwa Lia vina mmusasani mwa adhari aye eli, mbwenyi kafwanyilemo. Musogorhomwa, obudduwa mmusasani mwa Lia vina ovolowa mmusasani mwa Rakel. 34 Rakel wattukula dhingamuttu dha vatakulu dha babe, beka musestoni ya ayana va musago wa kamelo, vina bagilatela, dhahene Labau otamela mmusasani mwa Rakel mbwenyi kafwanyile. 35 Venevo Rakel ologa na Babe: “Kamusilidhiwe na miyo nabuyaga, sabwa ya okodda ovenya vamentoni venyu, vowi miyoya ddili vati.” Dhahene Labau odhowavi atamelaga nofwasa mbwenyi kafwanyile dhingamuttu dha vatakulu.*

36 N’eji, Jakob osilidhiwa vina omunyanyuwela Labau, iyene ohiloga dhahi na Labau: “Txini ekosilimi, ddukoseli yottega gani, ofiyedha weyo oddifwara na osilidhiwa dhahene? 37 Ovano mutameliliwe mwetemwene ofwanyile eni eli yawo? Keka apa vamentoni va abalaga vina va abalawo wi awene agwadde makani ehu, weyo na miyo. 38 Mwari mwa vyaka esi 20 dhikalilemi na weyo mabila awo vina mbuzi dhawo dha mukolo kadhirayilile yari, miyo vina kaddijilevo nne nibila nimodha na nikuru nawo. 39 Kaddudhelena enama epiwe na dhinama dhawopiha. Wapitxela ddi miyo. Akala enama modha yela wiyiwa na mutana obe yela wiyiwa na mattiyu, nyuwo mwanddilogosa. 40 Na mutana ddanzwa na nzuwa, na mattiyu ddankwa na oridha vina kaddattidda tturho. 41 Ddihikala vatakulu venyu vyaka 20. Ddihalabela anawo eli a anayana vyaka 14, vina makuru awo a dhinama vyaka 6, vina nyuwo mutxinja nlivo naga dila kumi. 42 Kowiliwa Mulugu onimulabela babaga, Mulugu wa Abrahamu, Mulugu Odduwene onoviwa na Izaki* kaali na miyo, nyuwo mugaddittamagiha madavi. Mulugu ohona otabuwa waga vina mabasa attiddilemi na nttokoso, nona awusaddeyani nzilo na mattiyu.”

43 Venevo Labau omwakula Jakob: “Aba ba anaga vina aba ba adhulaga, ntti tti nikuru naga na dhinama vina esi dhotene dhinoniwe saga vina sa anaga. Kito obure gani onakosele miyo awene vina anawa abalilani? 44 Ovano kadhawuno nimage nipagano weyo na miyo, nipaganona ninele onikalela onamoona iyo noheli.” 45 Dhahene Jakob ottukula nlugu vina ohimetxa ninga ntxikwa. 46 Jakob ohawaddela abalaye: “Kaddoddani malugu!” Awene addodda malugu vina apingela. Vasogorhova aja vadhuluva. 47 Labau okuwela Jegar Saduta,* mbwenyi Jakob okuwelile Galedi.*

48 Venevo Labau ohiloga: “Malugu aba apingeliwe anonikalela onamoona weyo na miyo.” Nona akuwela Galedi, 49 vina murhingotti wowang’anela vowi, ohiloga: “Yehova anang’anele miyo na weyo nigakala wolapelana muttu na mukwaye. 50 Ogaatabutxa anaga vina oroma watela ayana ena, masiki ahikalevo muttu onuwona, onadduwale wi Mulugu onele okala munamoona wehu, miyo na weyo.” 51 Labau ologavi na Jakob: “Aba ba malugu apingelihu vina ntxikwa nimetxilehu, ninoniha nipagano nikosile miyo na weyo. 52 Malugu apingeliwe vina ntxikwa nimetxiwe ninele onikalela onamoona, wi miyo kaddinalupe ddukosela elobo yabure vina weyo kunalupe oddikosela elobo yabure. 53 Mulugu wa Abrahamu vina Mulugu wa Nahor, Mulugu wa apapayawa anittonge.” Venevo Jakob omuddubelela Ole woviwa na babe Izaki.

54 Vasogorhova Jakob okutta mukutto vamwangoni vina ohawoba abalaye oja pawu. N’eji aja vina agona vamwangoni. 55 Labau, ohavaha beju adhulaye* anaye vina oharuriha. Vasogorhova, Labau omaga oleddo ohiyelela owaniwaye.

32 Jakob ofwara dila yaye, vina anju a Mulugu agumana na iyene. 2 Jakob vawoneliye ohiloga n’otikina: “Eji sanjarha ya Mulugu!” Nona ovaha mburo obule nzina na Maanaim.*

3 Venevo Jakob oharuma anamukatti osogorho waye wi anfwanye mbalaye Ezaú mwilaboni y’o Seiri murudda wa Edom, 4 oharuma na mpaganyo obu: “Mmwaddele dhahi nabuyaga Ezaú: ‘Mudhari wenyu Jakob ologile dhahi: “Ddikala* na Labau ofiyedha ddabuno. 5 Ddikana ng’ombe, buru, mabila, adhari a alobwana, adhari a ayana vina ddinowurumelani muselu obu nabuyaga.”’”

6 Muvirile mudhidhi anamukattiya ahiyelela wali Jakob vina amwaddela: “Nali na mbalinyu Ezaú ovano iyene onowufwarelani na alobwana 400.” 7 Jakob odhugudheya vina ottiddiwa wova onddimuwa, n’eji ogawa nlogo nali na iyene makuru meli, ogawa vina mabila, ng’ombe vina akamelo. 8 Iyene ohiloga: “Akala Ezaú onolupela nikuru nimodha, nikuru nina ninele owodha ottawa.”

9 Mmaleli eso, Jakob ohiloga: “Eh Mulugu wa babaga Abrahamu vina Mulugu wa babaga Izaki, eh Yehova, nyuwo muhiloga ‘Keyelela mwilaboni mwawo vina mwa amudhawo, miyo ddinele wuweddiha na oderetu.’ 10 Kaddinfwanyelela okwela wenyu woweddeyana vina ororomeleya onimutonyihedhinyu mudhari wenyu. Vowi ddabuwaga mwinje Jordau ddanna mukongozo bahi, mbwenyi ddabuno ddikana makuru meli manddimuwa. 11 Ddinowuttiddani myeddo, muddivune mmadani mwa mbalaga Ezaú, vowi ddinomova wi anadhe addilupele miyo vina amayi na anawa. 12 Ddi nyuwo mulogile: ‘Txibarene ddinele wuweddiha na oderetu vina ddinele winjiviha ziza* nawo ninga mutxesa wa mbara, winjivile ohinwodheya okontareya.’”

13 Iyene ohigona venevale, mwa esile dhanna iyene ottukulamo, omusasanyedha sagwati mbalaye Ezaú. 14 Mbuzi dha mukolo 200, mbuzi dha pogo 20, mabila a mukolo 200, mabila a pogo 20, 15 akamelo 30 dhàmwiha na dhing’onodha dhamwa, ng’ombe dha mukolo 40, ng’ombe dha pogo 10, buru dha mukolo 20 vina buru dha pogo 10.

16 Ohaperhekela adhari aye, nikuru nimodha nifwariwaga na nina, vina ohawaddela: “Nikuru nimodha nilapelane na nikuru nina.” 17 Iyene ohimwaddela mudhari woroma: “Akala onogumana na mbalaga Ezaú vina awuvuza: ‘Weyo oli ani, ondhowa wuvi vina dhinama esi dhinsogorha na weyo mwinya bani?’ 18 Omwakule dhahi: ‘Sa mudhari wenyu Jakob. Sagwati dhinuperhekelani iyene nabuyaga Ezaú, vina iyeneya onodha mundduni mwehu.’” 19 Ohimwaddela wanawili, waneraru, vina na otene asogorha na makuru a dhinama: “Mugagumana na Ezaú mmwaddele mazu aba. 20 Vina mmwaddele: ‘Mudhari wenyu Jakob onodha mundduni mwehu.’” Vowi wanloga mmurimani mwaye: ‘Ddigamperhegezela sagwati mbalaga, ddinele owodha onfwasiha. Txino sabwa ya ejuwene onele oddakela pama ddigagumana na iyene.’ 21 Venevo osogorhiha sagwatiya, mbwenyi iyene ohalavi vasanjarhani.

22 Vasogorhova omattiyu obule, iyene ovenya ohattukula awadhiye oheli, adhari aye a ayana eli, vina anaye a azombwe 11, ahabuwa mwinje w’o Jabok. 23 Dhahene ohawabutxa na dhotedhene dhanna iyene.

24 Nomala Jakob ohala yeka. Venevo mulobwana dhahi oroma owana na iyene mpaka vati oya. 25 Moneliye wi kampemberhile Jakob, omuddiginya vangumana nigogoddo na taku; venevo nigogoddo na taku na Jakob nirurumuwa oku awanaga na iyene. 26 Vasogorhova ohiloga: “Kaddittiye ddidhowe vowi vati vanoya.” N’eji Jakob omwakula: “Kaddinauttiye odhowa ohinatti oddiruriha.” 27 Ohinvuza: “Nzina nawo oli ani?” Iyene omwakula: “Jakob.” 28 Iyene ohiloga: “Nzina nawo kaninakale Jakob, ninakale Izrayel* vowi ohiwana na Mulugu, ohiwana na attu vina ohapemberha.” 29 Jakob ohiloga: “Ddinoukumbirha, kaddaddele nzina nawo.” Vano iyene omwakula: “Onddivuzelani nzina naga?” Venevo omururiha. 30 N’eji Jakob ovaha mburo obule nzina na Peniel* vowi ohiloga: “Ddimona Mulugu kove na kove, mbwenyi kaddikwile.”

31 Nzuwa nipattuwile bavirile o Penuél,* mbwenyi iyene wantopinya sabwa ya taku yaye yarurumuwile. 32 Nona ofiyedha ddabuno, ana Izrayel kanja musipe wa taku onkala waddamana na vangumana nigogoddo na taku, sabwani mulobwanaya wahiddiginya musipe onkala waddamana vangumana nigogoddo na taku.

33 Jakob ottukula mento omoona Ezaú adhaga na alobwana 400. Dhahene ohagawa anaye na Lia, ena na Rakel enagu na adhari eli a ayana. 2 Iyene ohawika osogorho adhari aye na aniwa, wafwarela ddi Lia na anaye, omarihaya Rakel na Jozé. 3 Venevo iyene ohakwaranya otene, anfiyedhaga mbalaye okunama dila tanu na bili.

4 Ezaú omuttamagela omukubatta ohinvaha beju vina ahunla venjene. 5 Ezaú muttukuleliye mento awona ayana na aniwa ohiloga: “Aba ali na weyo bani?” Jakob omwakula: “Ana anvahile Mulugu mudhari wenyu.” 6 Adhari na aniwa amususela vina akunama. 7 Lia na anaye amususela vina akunama, vasogorhova Jozé na Rakel amususela vina akunama.

8 Ezaú ohinvuza: “Efunelo yawo jivi oddirumelaga nikuru ntti ninkosa oleddo nifwanyile miyo?” Iyene omwakula: “Ddukoddeleleni vamentoni venyu nabuyaga.” 9 Venevo Ezaú ohiloga: “Mbalaga, miyo ddikana dhaga dhinjene, ohalena dhili dhawo.” 10 N’eji, Jakob ologa: “Nne ddinoukumbirha, akala ddihukoddelelani vamentoni venyu kakelani sagwati yaga, sabwani ddidhilena wi ddone kove yenyu. Vina ddihona kove yenyu ekalaga ninga ddawonile kove ya Mulugu, vowi muddakela nohagalala. 11 Ddinoukumbirhani, akelani sagwati edheliwena nyuwo* vowi Mulugu oddiruriha vina ddikana dhotene dhinfunemi.” Omudidelavi ofiyedha iyene wakela.

12 Musogorhomwa Ezaú ohiloga: “Ndoweni nimageni oleddo, neddeni vamodha, miyo ddisogorhe.” 13 Mbwenyi Jakob omwakula: “Nabuyaga, nyuwo munoziwa wi aima bowobana vina ddikana mabila na ng’ombe dhinamwiha. Dhigakukuseliwa wedda na guru vaddiddi masiki oleddo wa siku nimodha, nikuru notene na dhinama ninokwa. 14 Ddinoukumbirhani nabuyaga, nyuwo kasogorhani, miyo ddinele odhowanavi oleddo ddeddaga vang’ono-vang’ono na nikuru na dhinama vina aima, mpaka wufwanyani o Seir Nabuyaga.” 15 Ezaú ohiloga: “Ddinoukumbirha, kaddirumelihe wuttiyedha alobwana aga angasi.” Jakob omwakula: “Kili yofuneya. Wukoddelelani vamentoni venyu nabuyaga ehakwana.” 16 Dhahene siku-nene nttile Ezaú ohiyelela o Seir.

17 Jakob odhowa o Sukoti wenewo omagawo nyumba vina omagela dhinama dhaye ttanga. Nona akuwela mburo obule na nzina na Sukoti.*

18 Mbudduwiliye o Pada-Aran Jakob ofiya deretu na egumi musidadi y’o Sikem mwilaboni y’o Kaná vina omaga sanjarha yaye vakuvi na sidadiya. 19 Venevo ogula na ana Hamor babi wa Sikem na kobirhi 100 mburo omagiliye musasa waye. 20 Venevo omagavo ebuwa ekuweliye Mulugu, Mulugu wa Izrayel.

34 Dina mwana Lia ombaliliye na Jakob, wanziveliwa odhowa waredha na anayana a elabo ejile. 2 Sikem mwana Hamor, mukadda Hevi, munddimuwa wa elabo ejile, mmoneliye Dina omuttidda, omugoniha. 3 Vina Iyene oziveliwa vaddiddi na Dina mwana Jakob, ojeya murima na namwaliya vina wanimulogela mazu wila anfewihe murima.* 4 Omamalelowa Sikem ohiloga na babe Hamor: “Muddilogele namwali oddu wi akale mwadhaga.”

5 Vaziwile Jakob wi mwanaye Dina wahipujiwa na Sikem, anaye àli muddabo na dhinama. Jakob kalogile elo, mpaka awene wiyela. 6 Vasogorhova Hamor babi wa Sikem, odhowa ologa na Jakob. 7 Ana Jakob muziwilani yapadduwile momaguva-mwene ahiyela oddabo. Ahinyonyeya vina ahisilidhiwa vowi Sikem wahimutota manyazo Izrayel sabwa ya omugoniha mwana Jakob, elobo yahafwanyela okosiwa.

8 Hamor ohawaddela: “Mwanaga Sikem ojeya murima na mwaninyu. Ddinoukumbirhani kamurumeliheni wi amutele, 9 vina mumage nipagano na matelo na iyo munivahe aninyu a ayana iyo vina nuvaheni anihu a ayana. 10 Mukale na iyo vina elabo eji enokala yenyu. Mukalegemo mukosege mpinddu vina mumage mwenemwa.” 11 Venevo Sikem ologa na babe vina abali a Dina: “Ddukoddeleleni vamentoni venyu vina ddinele wuvahani dhotedhene dhinaddikumbirhenyu. 12 Kavali makani oddikumbirha muttengo munddimuwa wa aneli vina wa sagwati. Ddili womala-nawale wi dduvaheni dhinaddikumbirhenyu. Muddivahe bahi namwaliya wila akale mwadhaga.”

13 Ana Jakob amwakula Sikem vina babe Hamor na ekalelo yonyengetta, vowi ahimpuja murogoriwa Dina. 14 Amwakula: “Kinwodheya okosa elobo ninga ejuwene, kaninawodhe onvaha murogorihu mulobwana ohitxetteliwe vowi mwa iyo ejoya elobo ya manyazo. 15 Ninouvahani akala munorumela eji: Alobwana otene a vari venyu agatxetteliwa akala ninga iyo. 16 Venevo iyo ninele wuvahani anihu a ayana vina ninele wattukula aninyu a ayana, ninele okalaga na nyuwo vina ninokala nlogo nimodha. 17 Mbwenyi mugahinivuruwane vina mutxetteliwa, ninomuttukula mwanihu vina ninodhowana.”

18 Mazu awa amuzivela Hamor vina Sikem, mwana Hamor. 19 Mohigonela muzombweya ohivirihamo ekumbirhilani vina ddi iyene warihiwetxa vatakulu va babe.

20 N’eji Hamor na mwanaye Sikem adhowa omavolowelo wa sidadi vina aloga dhahi na alobwanaya: 21 “Alobwana aba anfuna akale na iyo na murenddele. Akalege elabo eji vina akosege mpinddu, elaboya enddimuwa enowakwanela awene okalamo. Ninele watela aniwa a ayana, vina iyo ninele wahava anihu a ayana. 22 Mbwenyi alobwana aba anarumele okala na iyo vina okala nlogo nimodhanene akala: alobwana otene ankala vari vehu anotxetteliwa dhahene ninga awene atxetteliwe. 23 Dhahene makuru awa otene a dhinama na dhorela dhawa kadhinkala dhehu? Ndoweni nirumele akalege na iyo.” 24 Attu otene a sidadi ejile ahiwa dhilogile Hamor na mwanaye Sikem vina alobwana otene a sidadiya atxetteliwa.

25 Vano siku nanoraru alobwanaya ewaga opa, ana eli a Jakob Simeau na Levi, abali a Dina, attukula supadda naye-naye avolowa musidadimwa mwahali nibarelo ahapamo alobwana otene. 26 Ampa na supadda Hamor na mwanaye Sikem, nomala amuttukula Dina vatakulu va Sikem, amudhowana. 27 Ana ena a Jakob mufiyilani ahafwanya alobwanaya bakwile, attapatta sidadiya vowi ahimpuja murogoriwa. 28 Attukula mabila, mbuzi, ng’ombe vina buru na dhotene dhali musidadi vina mmunddani. 29 Attukula vina dhawa dhotedhene, ahattukula ayana awa, aniwa na dhotedhene dhali mmatakulu mwawa.

30 N’eji Jakob ologa na Simeau vina Levi: “Mudditotela makattamiho manddimuwa, mudditotela widdiwa na akadda Kaná vina akadda Periz. Iyo nili ang’onovi, awene agavitaganyiha addilupela ddinele otolotxiwa, miyo na ntakulu naga.” 31 Awene amwakula: “Japama muttu omukosa murogorihu jeberuwa?”

35 Vasogorhova Mulugu ohiloga na Jakob: “Kawela o Beteli okale wenewo vina ommagele ebuwa Mulugu webaribari, outtanyuweli omuttawaga mbalawo Ezaú.”

2 Jakob ohiloga na attu otene a vatakulu vaye, na otene ali na iyene: “Mwarahile amilugu a amalabo ali vari venyu, muvikoddelihe vina muwabale guwo dhina, 3 ndoweni niwele o Beteli, wenewo ddinele ommagelawo Mulugu webaribari ebuwa, Mulugu oddakulile musegedheyani mwaga vina onkalavi na miyo mmimburoni* mwetemwene munedda miyo.” 4 Ahimvahedha Jakob amilugu otene a amalabo vina brinku dhabalani, Jakob otibela* mutxiddo mwa muri munddimuwa wali vakuvi n’o Sikem.

5 Mukoselani oleddo, sidadi dhali vakuvi dhittiddiwa wova ototiwe na Mulugu, nona kawodhile wattamagela ana Jakob. 6 Nomala Jakob ofiya o Luz, kuloga o Beteli mwilaboni y’o Kaná, iyene vamodha na nlogo nali na iyene. 7 Wenewo omagawo ebuwa, ekuweliye El-Beteli* vowi kuwenewo wamuttanyuweli Mulugu webaribari nsaka namuttawiye mbalaye. 8 Vasogorhova, Debora yaya wa Rebeka okwa, vina ohinteriwa vakuvi n’o Beteli mutxiddo mwa karvayu. Nona iyene avaha muri obule nzina na Alon-bakuti.*

9 Mulugu, omuttanyuwela dila yina Jakob eyelaga o Pada-Aran vina omururiha. 10 Mulugu ologa na iyene: “Weyo oli Jakob. Mbwenyi kunakuweliwege Jakob. Nzina nawo ninakale Izrayel.” Venevo oroma omukuwela Izrayel. 11 Mulugu ohenjedhedha: “Miyo ddili Mulugu wowodha-wodha, mubalena vina mwinjivane. Weyo onele okala babi wa malogo menjene, vina amwene anele obudduwa mwa weyo. 12 Elabo envahile miyo Abrahamu vina Izaki, ddinele wuvaha weyo na ziza* nawo.” 13 Mulugu mmaleliye ologa na iyene, omuttiya.

14 Venevo Jakob ohimetxa nlugu vamburoni valogiliye na Mulugu, vadhuluva okuttulelavo mukutto wa dhomwa vina makura. 15 Jakob odhowavi akuwelaga Beteli mburo obule walogile Mulugu na iyene.

16 Venevo avenya o Beteli. Addamelaga o Efrati, Rakel ofiyedhiwa mudhidhi w’obala, mbwenyi obalawa wahirutxa vaddiddi. 17 Oku atabuwagavi wi akane mwana, parteraya omwaddela: “Kuwove, vowi onele ombala mwana oddu.” 18 Wali nena n’okwa (vowi wela okwa), Rakel ohinvaha nzina na Ben-Oni,* mbwenyi babe onvahile nzina na Benjami.* 19 Dhahene Rakel okwa, vina ohinteriwa dila endhowa o Efrati, kuloga o Belemi. 20 Jakob ohimetxa nlugu vekuttani ya Rakel, ntti tti nlugu nimetxiwe vekuttani va Rakel mpaka ddabuno.

21 Vasogorhova Izrayel ottidda dila vina ohimetxa musasa waye osogorho wa murhingotti Ederi. 22 Siku dhahi, Izrayel akalagavi mwilaboni ejile, Ruben ogona na Bila muyana mwina wa babe, vina Izrayel oziwa ejoya.

Ana a Jakob àli 12. 23 Ana Lia baba: Muttajiya wali Ruben, onfwareli ddi Simeau, Levi, Judá, Isakár, na Zebulau. 24 Ana Rakel baba: Jozé na Benjami. 25 Ana Bila mudhari wa Rakel baba: Dan na Naftali. 26 Vina ana Zilpa mudhari wa Lia baba: Gadi na Azer. Aba ba ana Jakob abaliwe o Pada-Aran.

27 Omamalelowa Jakob ofiya o Manre waligi babe Izaki o Kiriat-Arba, kuloga, o Hebron wakalile Abrahamu vina Izaki ninga anawedda. 28 Izaki okalilewo vyaka 180. 29 Izaki okalawo vyaka dhinjidhene vina nohagalala,* nomala okwa, odhowa ogumanihiwa na makolo* aye, vina anaye Ezaú na Jakob amwinteri.

36 Ntti tti nipadduwo na Ezaú, kuloga Edom.

2 Ezau ohatela ayana a akadda Kaná: “Ada mwana Elon, mukadda Het; Olibama mwana Aná mudhuli wa Zibeau mukadda Hevi; 3 vina Bazemat mwana Ismayel morogora wa Nebayote.

4 Ada ohimbalela Ezaú mwana wakuweliwa Elifaz, Bazemat ohimbala Reuel,

5 vina Olibama ohimbala Jeuz, Jalam na Kora.

Aba ba ana Ezaú abaliwe mwilaboni y’o Kaná. 6 Mmalelani, Ezaú odhowa elabo yina, wolapela na mbalaye Jakob, ohattukula awadhiye, anaye a alobwana, anaye a ayana na attu otene a ntakulu naye, dhinama dhotedhene, na dhinama dhawa dhina, na dhorela dhotene dhana iyene mwilaboni y’o Kaná. 7 Vowi dhokana dhawa dhahinjiva kawodha okala vamodha, vina elabo ejile yakalani* kiyawakwanela sabwa ya makuru awa a dhinama. 8 Nona Ezaú oroma okala murudda womwangoni w’o Seir, Ezaú ddi Edom.

9 Ntti tti nipadduwo na Ezaú, babi wa Edom, mmuruddani womwangoni w’o Seir.

10 Aba mazina a ana Ezaú: Elifaz, mwana Ada, mwadhi Ezaú, Reuel mwana Bazemat, mwadhi Ezaú.

11 Ana Elifaz baba: Teman, Omar, Zefo, Gatam na Kenaz. 12 Timna okala mamima wa Elifaz mwana Ezaú. Timna ohimbalela Elifaz mwana wakuweliwa Amalek. Aba ba ana Ada, mwadhi Ezaú.

13 Ana Reuel baba: Naat, Zera, Samá na Miza. Aba ba ana Bazemat mwadhi Ezaú.

14 Ana Olibama, mwadhi Ezaú, mwana Aná, mudhuli wa Zibeau baba: Jeuz, Jalam na Kora.

15 Aba ba anddimuwa a maziza abudduwile mwa Ezaú. Ana Elifaz, mwana woromaya wa Ezaú baba: Munddimuwa Teman, munddimuwa Omar, munddimuwa Zefu, munddimuwa Kenaz, 16 Munddimuwa Kora, munddimuwa Gatam vina munddimuwa Amalek. Aba ba anddimuwa a maziza abudduwile mwa Elifaz mwilaboni y’o Edom. Aba ba ana Ada.

17 Aba ba ana Reuel, mwana Ezau: Munddimuwa Naat, munddimuwa Zera, munddimuwa Samá vina munddimuwa Miza. Aba ba anddimuwa a maziza abudduwile mwa Reuel mwilaboni y’o Edom. Aba ba ana Bazemat, mwadhi Ezaú.

18 Aba ba ana Olibama mwadhi Ezaú: Munddimuwa Jeuz, munddimuwa Jalam vina munddimuwa Kora. Aba ba anddimuwa a maziza abudduwile mwa Olibama, mwana Aná, mwadhi Ezaú.

19 Aba ba ana Ezaú, vina awene anddimuwa a maziza. Iyene vina ddi Edom.

20 Ana Seir, mukadda Horeu akala elabo ejile baba: Lotan, Sobal, Zibeau, Aná, 21 Dizon, Ezer vina Dizan. Aba ba maziza a anddimuwa adhile mwa akadda Horeu, ana Seir mwilaboni y’o Edom.

22 Ana Lotan àli Hori na Hemam vina mbali wa Lotan wali Timna.

23 Ana Sobal baba: Alvan, Manaat, Ebal, Sefu na Onam.

24 Ana Zibeau baba: Ayá na Aná. Aná ddudduwene ofwanyile fukuwa dha manje oviha mwiddeddereni asapihaga buru dha babe, Zibeau.

25 Aba ba ana Aná: Dizon vina Olibama mwana wa muyana wa Aná.

26 Ana Dizon baba: Hemdan, Esban, Itran na Keran.

27 Ana Ezer baba: Bilan, Zaavan na Akan.

28 Ana Dizan baba: Uz na Aran.

29 Aba ba anddimuwa a maziza abudduwile mwa akadda Horeu: Munddimuwa Lotan, munddimuwa Sobal, munddimuwa Zibeau, munddimuwa Aná, 30 munddimuwa Dizon, munddimuwa Ezer vina munddimuwa Dizan. Aba ba anddimuwa a maziza abudduwile mwa akadda Horeu mowiwanana na anddimuwa awa mwilaboni y’o Seir.

31 Amwene alamulele mwilaboni y’o Edom, mu Izrayel muhinatti okala amwene baba: 32 Bela, mwana Beyor olamulela o Edom, nzina na sidadi yaye nali Dinaba. 33 Mukwile Bela, omuhabile mpaddo ddi Jobabi, mwana Zera w’o Bozra. 34 Mukwile Jobabi, omuhabile mpaddo ddi Huzam wa elabo y’o Temani. 35 Mukwile Huzam, omuhabile mpaddo ddi Hadad, mwana Bedad, iyene ohagonjiha akadda Midiya mwilaboni y’o Mowab, nzina na sidadi yaye nali Avit. 36 Mukwile Hadad omuhabile mpaddo ddi Sámla w’o Masreka. 37 Mukwile Sámla, omuhabile mpaddo ddi Saul wa sidadi y’o Reobot, enkala vakuvi na mwinje. 38 Mukwile Saul omuhabile mpaddo ddi Baal-Anan, mwana Akbor. 39 Mukwile Baal-Anan ,mwana Akbor, omuhabile mpaddo ddi Hadar. Sidadi yaye yakuweliwa Paú, nzina na mwadhiye nali Metabel, mwana Matred, mudhuli wa Mezaab.

40 Aba mazina a anddimuwa a maziza a Ezaú alebeliwe mowiwanana na mirala dhawa vina mimburo dhakalani. Munddimuwa Timna, munddimuwa Alva, munddimuwa Jetete, 41 munddimuwa, Olibama, munddimuwa Elan, munddimuwa Pinon, 42 munddimuwa Kenaz, munddimuwa Teman, munddimuwa Mibzar, 43 munddimuwa Magdiyel vina munddimuwa Irau. Aba ba anddimuwa a maziza abudduwile mwa Edom, mowiwanana na mirudda dhakalani. Oddu ddi Ezaú nikolo na akadda Edom.

37 Jakob wakalavi mwilaboni y’o Kaná, mwenemo mwakala babe ninga mwanawedda.

2 Ntti tti nipadduwo na Jakob.

Muzombwe Jozé vanniyena vyaka 17 dhobaliwa, wasapiha mabila na ana Bila vina ana Zilpa awadhi a babe. Jozé ohimwaddela babe dhilobo dhabure dhakosa abalaye. 3 Mwa anaye otene, Izrayel wamukweletxa Jozé, vowi wali mwana wambaleliye muwuluvalani mwaye vina wahimusonihedha yabalo yokoddela vina yolapa. 4 Moneli abalaye wi babiwa wamukweletxa iyene opitta abalaye otene, aroma omwidda vina kawodha ologa na Jozé na murenddele.

5 Vasogorhova, Jozé wahikana yoroha vina ohawaddela abalaye, n’eji ahittabwiha omwidda. 6 Ohawaddela: “Ddinoukumbirhani kavuruwanani erowile miyo. 7 Namaga vittara mmunddani, venevo ettara yaga evenya, ehimela. Vina vittara dhenyu dhihirija vina dhiworamela ettara yaga.” 8 Abalaye ahiloga: “Onfuna ovikosiye mwene vari vehu?” N’eji, attabwiha omwidda sabwa ya yoroha yaye vina elogiliye.

9 Vasogorhova, wahikana yoroha yina, vina ohawaddela abalaye: “Ddiroha elobo yina. Dila eji, nzuwa, mwamweri na dhineneri 11 dhiddiworomelaga.” 10 Omwaddela babe dhahene ninga mwawaddeleliye abalaye vina babe omusaddeya alogaga: “Yoroha ejo entapulela eni? Kuloga miyo, mamayawo vina abalawo ninele wukokorela?” 11 Abalaye amukanela aje, mbwenyi babe ohikoya mmurimani elogiliye.

12 Venevo, abalaye adhowela mabila a babiwa, adhowa osapiha vakuvi na o Sikem. 13 Vasogorhova, Izrayel ologa na Jozé: “Enkala ninga abalawo ansapiha mabila o Sikem. Kadhawuno, ddinfuna ddurume oli awene.” Iyene omwakula: “Ddili womala-nawale!” 14 Babe ologana: “Ddinoukumbirha, kadhowa wawone abalawo akala agumi. Wone vina nikuru na dhinama, ngamala oddidhelena miselu.” N’eji omuruma, iyene obudduwa o muwulo w’o Hebron, ottukula dila y’o Sikem. 15 Vasogorhova, mulobwana dhahi ohinfwanya eddaga muddabo. Mulobwanaya ohinvuza: “Ontamela eni?” 16 Iyene omwakula: “Ddinatamela abalaga. Ddinoukumbirha kaddaddele, ansapiha dhinama mpaddi gani?” 17 Mulobwanaya omwakula: “Abudduwile okuno, ddihawiwa alogaga: ‘Ndoweni o Dota.’” Venevo Jozé ohafwara abalaye vina ohafwanya o Dota.

18 Awene ahimoona wolapela-wene, ahinatti-wene wafiyedha ahilaganela ompa. 19 Aroma ologa muttu na mukwaye: “Kamoneni namaroha ole ondha okule. 20 Ovano mudhidhi bubwene, ndoweni nimpe nimponyedheni muttoloni ngamala niloge wi opiwe na enama ya mwini. Ninfuna noone vanfuna ogomela dhoroha dhaye.” 21 Ruben mwiwaliye eso, otamela onvuna alogaga: “Kanimpe.” 22 Ruben ohawaddela: “Kamukuttule nikami. Mumponyedhe muttoloni ntti nili mwiddeddereni, mbwenyi kamumukosele yabure.” Iyene wafuna anvune mmadani mwawa wi amwiyihedhe babe.

23 Mfiyile Jozé, abalaye amurula yabalo yaye, yabalo yokoddela vina yolapa, 24 venevo amuttidda ahomponyedha muttoloni. Nsaka nttile nttolona nahuma kamwali manje.

25 Musogorhomwa, agilati wi aje. Muttukulelani mento, ahona nikuru na akadda Ismayel nabudduwa o Gileadi. Akamelo awa ahittukula makura onukela, balsamu* vina nigula mwali makura onukela, awene atitela w’Ejipitu. 26 Judá ologa na abalaye: “Nigapurilena eni kompa mbalihu vina navitela attu ena? 27 Ndoweni nimugulihe na akadda Ismayel, mbwenyi kanimukosele yabure, iyene ddi mbalihu nningo nehu.” N’eji ahinvuruwana mbaliwa. 28 Anamarhondda a akadda Midiya aviraga, abali a Jozé ahimburutxa muttoloni vina ahimuguliha na akadda Midiya muttengo wa kobiri 20 dha parata. Alobwanaya amuttukula Jozé adhowana o Ejipitu.

29 Musogorhomwa, vadhowile Ruben ottoloniwa, óna wi Jozé kalimo, otaya dhabalo dhaye. 30 Veyeleliye vali abalaye, okuwa: “Mwana orimela! Kito miyo—ddinakose eni?”

31 Venevo, attukula yabalo ya Jozé, ahipa mbuzi ya pogo vina abwiniha yabaloya munikamini. 32 Vasogorhova ahimperhengezela yabaloya babiwa na mpaganyo obu: “Nifwanya eji. Ninoukumbirhani kang’anani, moone akala kahiyo yabalo ya mwanenyu.” 33 Iyene ohang’ana vina otikina: “Eji yabalo ya mwanaga! Enama ya mwini emutakuna. Jozé txibarene otakuniwa!” 34 Venevo Jakob otaya dhabalo dhaye, ohabala saku vina ovira malabo menjene akubanyaga okwa wa mwanaye. 35 Anaye otene a ana alobwana na anaye a anayana annimpangarhaza, mbwenyi iyene kafuna opangarhaziwa, wanloga: “Ddinele omunlela mwanaga mpaka siku ninakwe miyo!”* Iyene wanimunlelavi mwanaye.

36 Mufiyilani o Ejipitu akadda Midiya amugulihedha Jozé Potifar! Namalaba wa ettomo wa vatakulu va Faraó vina munddimuwa wa anyakoddo amwang’anela Faraó.

38 Nsaka nttile Judá ohattiya abalaye, omaga musasa waye vakuvi na mulobwana dhahi wa mukadda Adulau wakuweliwa Hira. 2 Wenewo, Judá ohimona mwana wa muyana wa mulobwana dhahi w’o Kaná wakuweliwa Suwa. Venevo, Judá omuttukula vina ogonana, 3 muyanaya okana yari. Musogorhomwa, ohimbala mwana onvahile Judá nzina na Er. 4 Ohikana yari yina vina ohimbala mwana onvahiliye nzina na Onan. 5 Vasogorhova, muyanaya ohimbala mwana mwina onvahiliye nzina na Sela. Mwanaya abaliwaga iyene* wali o Akzib.

6 Movira wa mudhidhi, Judá omutamelela muyana mwanaye woromaya Er, muyanaya wakuweliwa Tamar. 7 Mbwenyi mweddelo wa Er, mwana woroma wa Judá wanimusilidha Yehova; nona Yehova ampa. 8 N’eji Judá ohiloga na Onan: “Kagona na mwadhi mbalawo okose matelo a omulamu vina ombalele ziza mbalawo.” 9 Mbwenyi Onan wanziwa wi zizana kanigali naye. Nona mudhidhi wagona iyene na mwadhi mbalaye, waruddela vati wi anadhe ambalele ziza mbalaye. 10 Yakosa Onan yali yabure vamentoni va Yehova, nona ampa vina . 11 Judá ologa na muwenyaye Tamar: “Kakala vatakulu va babo ninga mamukwela mpaka mwanaga Sela wunuwa,” vowi Judá wanloga mmurimani mwaye: ‘Iyene vina ondhaga okwa ninga abalaye.’ Venevo Tamar odhowa okalaga vatakulu va babe.

12 Movira wa mudhidhi, mwana Suwa mwadhi Judá okwa. Judá mmaleliye omunla mwadhiye, musogorhomwa odhowa o Timna na mukwaye Hira mukadda Adulau wi agumane na anamasatta moya a mabila aye. 13 Tamar ohaddeliwa: “Sezelawo ondhowa o Timna asattiye moya wa mabila.” 14 N’eji orula guwo dhaye dha omamukwela vina ovikunela omentoni na vewu vina ovikunela na guwo,* ogilati vakuvi na dila y’o Timna. Vowi wahona wi Sela wahunuwa, mbwenyi kavahiwe wi akale mamune.

15 Judá mmoneliye, momaguva-mwene ohubuwela wi wali jeberuwa, vowi wahivikunela omentoni. 16 N’eji osusela valiye nikome na rampa vina ohiloga: “Kaddittiye ddigone na weyo,” vowi kaziwa wi wali muwenyaye. Venevo muyana ohinvuza: “Mugagona na miyo munaddivahe eni?” 17 Iyene omwakula: “Ddinele wurumela mbuzi modha ya muttangani mwaga.” Muyanaya ohinvuzavi: “Munaddittiyedhe eni yokuluvela oku ddijedhaga?” 18 Iyene ohinvuza: “Dduttiyedhe eni?” Muyanaya omwakula: “Aneli* wenyu na kabalaya vina mukongozo oli mmadani mwenyu.” Venevo, iyene omuttiyedha dhotene esi vina ogonana, nomala muyanaya okana yari. 19 Nomala, ovenya odhowa orula guwo yavikuneliyena* vina ohabala guwo dhomamukwela.

20 Judá omurumana mbuzi mukwaye wa mukadda Adulau wi attukule dhilobo dhittiddelile muyanaya, mbwenyi mukwayeya kanfwanyilevo. 21 Iyene ohavuza attu a murudda obule: “Oli wuvi jeberuwa ole wa mumparhani wakaletxa o Enayim nikome na rampa?” Awene amwakula: “Okuno txipo kunakalaga jeberuwa wa mumparhani.” 22 Omamalelowa iyene ohiyelela wali Judá vina ohimwaddela: “Kaddinfwanyilewo. Ottiya ejo attu a muruddaya obule ahiloga: ‘Okuno txipo kunakalaga jeberuwa wa mumparhani.’” 23 Venevo Judá ohiloga: “Ahalena dhittukuliliye, wi ninatoteye manyazo. Masiki dhavi, miyo ddimurumela mbuzi, mbwenyi weyo kunfwanyilewo.”

24 Muvireli myeri miraru, Judá ohaddeliwa: “Muwenyawo Tamar ovikosiha jeberuwi vina ohikana yari sabwa ya ojeberuwa waye.” Judá ohiloga: “Mumburutxele otakulu wi addumeyiwe.” 25 Aburutxeliwaga otakulu, omurumela sezelaye mpaganyo obu: “Yari enna miyo ja mwinya wa dhilobo esi, ddinoukumbirhani wi mupime vina mmuziwe mwinya wa aneli* oddu na kabalaya vina mukongozo obu.” 26 Judá ohang’ana vina ohiloga: “Iyene muligani opitta miyo, ddi miyo ohinvahile mwanaga Sela.” Mmalile eso, Judá kagonilena vina.

27 Mufiyeli mudhidhi wobala, mbani mwaye mwali anakono. 28 Abalaga, mmodha oburutxela nlada otakulu, parteraya ottidda vina omagelela osalu wofila, alogaga: “Oddu ddibudduwile vamaromo.” 29 Mbwenyi, mvolotxiheliye nlada naye obaliwa mbalaye vina parteraya ohiloga: “Ofuguleleni dila wamwinyene wi obudduwe!” Nona avahiwa nzina na Perez.* 30 Vasogorhova, obudduwa mbalaye wanna osalu wofila mmadani, vina ovahiwa nzina na Zera.

39 Jozé odhowiwana mutxiddo, o Ejipitu vina mukadda Ejipitu dhahi wakuweliwa Potifar, wali namalaba munddimuwa wa vatakulu va Faraó vina munddimuwa wa anyakoddo amwang’anela Faraó, omugula mmadani mwa akadda Ismayel amudhowilena wenewo. 2 Vano, Yehova walivi na Jozé. Sabwa ya ejuwene dhotene dhakosiye dhanimweddela deretu, iyene okala munddimuwa wa vatakulu va nabuyaye mukadda Ejipitu. 3 Nabuyaye ohona wi Yehova wali na iyene vina Yehova wansogorhiha dhotene dhakosiye.

4 Jozé omukoddelela murima nabuyaye vina okala mudhari wayene. Dhahene Potifar omuttomela okala mwimeleli wa nyumba yaye vina dhotedhene dhili dhaye. 5 Oromana mudhidhi omuttiyedhile mukadda Ejipitu ntakulu naye vina dhotene dhali dhaye, Yehova oruriha ntakulu na mukadda Ejipitu ole sabwa ya Jozé, vina Yehova ohiruriha dhotedhene dhaniyena vatakulu vina muddabo. 6 Omamalelowa, Potifar ohittiya dhotedhene dhali dhaye mmadani mwa Jozé, iyene kazuzumela elo-wene dhihili esile dhajiye. Ottiya ejo, Jozé wali muttu wobaleya kove na maningoya.

7 Movira wa mudhidhi, mwadhi nabuyaye oroma omwang’ana Jozé vina wanloga: “Kagona na miyo.” 8 Mbwenyi iyene wankodda, amwaddelaga dhahi mwadhi nabuyaye: “Nabuyaga kanziwa dhotene dhili na miyo vatakulu apa, dhotene dhili dhaye oddiperhekela mmadani mwaga. 9 Vatakulu apa kavali munddimuwa mwina opitta miyo, vina iyene kaddikoddihile elo-wene, ahili nyuwo, vowi muli mwadhiye. Kito ddigawodhile dhavi okosa elobo yabure ninga eji, vina ddifiyedhaga omuddawela Mulugu?”

10 Masiku otene iyene wanloga na Jozé, mbwenyi Jozé karumela ogonana nne vina okala na iyene. 11 Mbwenyi siku dhahi muvolowiliye mba wi attidde mabasa aye, kamwali mudhari nne mmodha. 12 Venevo, iyene omuttidda vina ohiloga: “Kagona na miyo!” Mbwenyi Jozé omuttiyedha guwo yaye vina ottawela otakulu. 13 Moneliye wi Jozé omuttiyedha guwo dhaye vina ohittawa, 14 oroma okuwa, àkuwelaga alobwana a vatakulu vaye, wanloga dhahi: “Koonani! Mukadda Hebreu oddu onidhelena mamunaga onfuna anitote manyazo. Iyene odha odditamela wi agone na miyo, mbwenyi miyo ddiroma okuwa na lizu nowiweya. 15 Muddiwale iyene ddikuwaga, oddittiyedha guwo yaye vina ottawa.” 16 Vasogorhova, iyene ottiya guwo dha Jozé vakuvi vaye mpaka nabuyaye ofiya vatakulu.

17 Venevo iyene ohimwaddela mazu akakene: “Mudhari wa mukadda Hebreu onidhilena weyo odditamela wi additote manyazo. 18 Mbwenyi muromile miyo okuwa iyene oddittiyedha guwo yaye vina ottawa.” 19 Mwiwali nabuya wa Jozé mazu a mwadhiye: “Jijene eddikosile mudhari wawo,” osilidhiwa vaddiddi. 20 Venevo, nabuya wa Jozé omuttidda vina ohinfugeliha mukambura mwafugeliwa anyaperhezu a mwene, vina iyene okalavi mukambura.

21 Mbwenyi, Yehova walivi na Jozé vina wanimulagiha okwela waye woweddeyana ofiyedha munddimuwa wa ang’aneli a mukambura oziveliwa na iyene. 22 Dhahene, munddimuwa wa ang’aneli a mukambura omuttomela Jozé wasogorhela anyaperhezu otene a mukambura, vina ddi iyene weddiha dhotedhene dhakosiwa mwenemo. 23 Munddimuwa wa ang’aneli a mukambura kazuzuma na elobwene yang’aneliwa na Jozé, vowi Yehova wali na Jozé vina Yehova wansogorhiha dhotene dhakosiye.

40 Musogorhomwa, munddimuwa wa emeleli a vameza va mwene wa Ejipitu vina mwimeleli wa anamoba pawu, amuttegela nabuyawa, mwene wa Ejipitu. 2 Venevo, Faraó osilidhiwa na anamalaba aye, munddimuwa wa emeleli a vameza na munddimuwa wa anamoba pawu, 3 vina ohiruma wi afugeliwe mukambura vatakulu va munddimuwa wa ang’aneli, mburo wakene wafugeliwe Jozé. 4 Munddimuwa wa ang’aneli ohivaha Jozé muttoro wa wawang’anela vina awene agonelamo* mukambura.

5 Omattiyu dhahi, munddimuwa wa emeleli a vameza na munddimuwa wa anamoba pawu a mwene w’o Ejipitu, afugeliwe mukambura ahikana yoroha vina yoroha ya muttu-muttu yahikana yatapulelani. 6 Mmangwananimwa, mudhowile Jozé wawona, ozinddiyela wi ahikumuwa. 7 Venevo, ohavuza anamalaba abale a Faraó afugeliwe mukambura na iyene vatakulu va nabuyaye: “Munkubanyela eni dhahene ddabuno?” 8 Awene amwakula: “Noheli niroha, mbwenyi mpuno kamo muttu onwodha onitapulela.” Jozé ohawaddela: “Kahiyo Mulugu onwodha otapulela dhoroha? Ddinoukumbirhani, kaddaddeleni dhoroha dhenyu.”

9 Venevo, munddimuwa wa emeleli a vameza omwaddela Jozé yoroha yaye, iyene ologa: “Yoroha ekanile miyo jiji: Ddihona mvidera osogorho waga. 10 Mvideraya wahikana dhirasi ttaru, dhipweta, dhisorha vina dhibala uva dhowittwa. 11 Kopo ya Faraó yali mmadani mwaga vina ddittukula uva ddikamburela mukoponi mwa Faraó. Nomala kopoya ddihinvaha Faraó.” 12 Venevo, Jozé ohiloga: “Eji jintapulela yoroha yawo: Dhirasi ttaru malabo mararu. 13 Agakwana malabo mararu, Faraó onele ouburutxela otakulu vina awiyihedhe mabasa awo, a onvaha kopo Faraó ninga mwakosela weyo buli mwimeleli wa vameza vaye. 14 Mbwenyi dhilobodha dhigawuweddela deretu, kuddidduwale. Ddinoukumbirha kadditonyihedhe okwela woweddeyana oddilogaga deretu vamentoni va Faraó, wi ddibudduwemo mpumwa. 15 Mwebaribari ddile wiyiwa mwilaboni ya akadda Hebreu, okuno kaddikosile elobo wi ddifugeliwe mukambura.”*

16 Monile munddimuwa wa anamoba pawu wi yotapulelaya yali yaderetu, ologa na Jozé: “Murohani mwaga ddahipwattela middanga miraru mwali pawu, 17 muddanga wanoraru, mwahikala dhoja dhottiyana-ttiyana dhinimusasanyela anamoba pawu Faraó, vina balame dhanja oja wali mmuddangani wapwattelile miyo.” 18 Venevo Jozé ologa: “Eji jintapulela yoroha yawo: “Middanga miraru malabo mararu. 19 Agakwana malabo mararu, Faraó onele wugwadda musorho, automeye vapingirhizini vina balame dhinele oja maningo awo.”

20 Siku na neraru, nali siku nattabeliwa mattanga a obaliwa wa Faraó, iyene ohasasanyedhela mattanga emeleli aye, vina ohimburutxiha vamentoni va adhari aye munddimuwa wa emeleli a vameza vina munddimuwa wa anamoba pawu. 21 Vina omwiyihedha munddimuwa wa emeleli a vameza mabasa aye, wi amperhekelege kopo Faraó. 22 Mbwenyi, Faraó omutomeyiha munddimuwa wa anamoba pawu vapingirhizini dhahene ninga mwalogile Jozé. 23 Mbwenyi munddimuwa wa emeleli a vameza kamubuwelile Jozé, wahimudduwala.

41 Muvirile vyaka bili, Faraó ohiroha bemelile nikome na Mwinje Nilo. 2 Iyene ohona ng’ombe tanu na bili dhokoddela vina dhokuma, dhabudduwa mwiko dhaja mani nikome na mwinje Nilo. 3 Vasogorhova dhibudduwa mu Nilo ng’ombe dhina tanu na bili dhotakala vina dhowodda, dhikala vakuvi na ng’ombe esile dhokuma nikome na mwinje Nilo. 4 Venevo ng’ombe dhowodda vina dhotakala dhiroma omedha ng’ombe esile dhina tanu na bili dhokuma vina dhokoddela. N’eji Faraó orurumuwa.

5 Venevo ohiyelela ogona vina oroha wili. Murohanimwa ohona magala matanu na meli a tirigu, odhala vina a deretu onuwaga nigala nimodha-nene. 6 Musogorhomwa ahunuwa vina magala matanu na meli opwabwala vina anyalile na pevo y’omadhelo wa nzuwa. 7 Magala opwabwala aroma omedha magala matanu na meli aderetu vina odhala. N’eji Faraó orurumuwa ozinddiyela wi wela oroha.

8 Mbwenyi mmembesinimwa, odhugudheya venjene mmurimani. N’eji ohakuweliha akumbaisa otene vina aziwitxi a mu Ejipitu. Faraó ohawaddela dhorohadha mbwenyi kawo owodhile omutapulela.

9 N’eji, mwimeleli wa vameza ologa na Faraó: “Ddabuno ddinobweka dhottega dhaga. 10 Faraó wahisilidhiwa na emeleli aye. N’eji oddifugeliha miyo na munddimuwa wa anamoba pawu mukambura vatakulu va munddimuwa wa ang’aneli. 11 Omattiyu dhahi, iyo noheli nahiroha. Miyo na iyene nahiroha, yoroha ya muttu-muttu yahikana yatapulelani. 12 Mukamburanimwa nalimo na muzombwe dhahi wa mukadda Hebreu, mudhari wa munddimuwa wa ang’aneli. Mumwaddelilehu dhorohadha, iyene ohinonihedhamo vina ohinaddela yatapulela yoroha ya muttu-muttu. 13 Vina dhipadduwa dhawene ninga mwatapulelemo iyene. Miyo ddiperhekeliwa wili mabasa aga, mbwenyi mulobwana mwina ohitomeyiwa vapingirhizini.”

14 Venevo, Faraó omukuweliha Jozé, mowaguva-mwene oburutxiwa mukambura.* Iyene ohiga nddevu, ohabala guwo dhina vina ottanyuwa vamentoni va Faraó. 15 Faraó ohiloga dhahi na Jozé: “Miyo ddihiroha, mbwenyi kawo onwodha otapulela. Ddihiwa wi weyo onowodha otapulela dhoroha.” 16 Jozé omwakula Faraó: “Miyo ddili ani! Ddi Mulugu onauvaheni miselu dhapama.”

17 Faraó omwaddela Jozé: “Murohani mwaga miyo ddahimela nikome na Mwinje Nilo. 18 Vina ddihona ng’ombe tanu na bili dhokoddela vina dhokuma, dhibudduwaga mu Nilo vina dhiroma oja mani nikome na Nilo. 19 Vasogorhova dhibudduwa ng’ombe dhina tanu na bili dhoneya magogoddovi, dhotakala vina dhowodda. Mwilaboni yotene y’o Ejipitu kaddinonaga ng’ombe dhotakala dhahene. 20 Ng’ombe esile dhowodda vina dhotakala vaddiddi dhiroma omedha ng’ombe dhoroma tanu na bili dhokuma. 21 Mbwenyi mumedhilani ng’ombe dhina, kawo wawodha ozinddiyela wila dhimedha ng’ombe dhina, vowi dhanna ekalelo yakakene yotakala ninga vamaromo. N’eji ddirurumuwa.

22 “Vasogorhova, murohani mwaga ddihona magala matanu na meli a tirigu, odhala vina aderetu onuwaga nigala nimodha-nene. 23 Musogorhomwa ahunuwa vina magala matanu na meli opwabwala vina anyalile na pevo y’omadhelo wa nzuwa. 24 Venevo magala opwabwala aroma omedha magala matanu na meli aderetu. Ddihawaddela esodha akumbaisa, mbwenyi kavo owodhile oddaddela yatapulelani.”

25 N’eji Jozé omwaddela Faraó: “Yoroha ya Faraó enna yotapulela modha bahi. Mulugu webaribari onouwaddela enakosiye. 26 Ng’ombe tanu na bili dhaderetu dhintonya vyaka tanu na bili. Magala matanu na meli aderetu antonya vyaka tanu na bili. Dhorohadha dhintapulela elobo modha bahi. 27 Ng’ombe tanu na bili dhowodda vina dhoneya magogoddovi, dhibudduwile mundduni mwa dhina, vina magala matanu na meli opwabwala anyalile na pevo y’omadhelo wa nzuwa, antonya vyaka tanu na bili dha dala. 28 Jijene elogile miyo na nyuwo nabuyaga: Mulugu webaribari ohuwonihani enfuniye okosa.

29 “Mwari mwa vyaka tanu na bili, mwilaboni mwetemwene y’o Ejipitu munele okala oja gwé. 30 Vyaka eso dhigavira, dhinodha vyaka dhina tanu na bili dha dala, vina oja wetene wenjivilege mu Ejipitu onele odduwaliwa vina dalaya enele odhala mwilabonimwa. 31 Dhoja dhenjivilege mwilaboni kadhinobuweliwe sabwa ya dala enapadduwe, vowi dalaya enele ottidda motto. 32 Nyuwo Faraó, Mulugu webaribari ohurowihani dila bili vowi Mulugu webaribari ohigana, vina onele wakwanihedha mohigonela.

33 “Nona nyuwo Faraó, mmutamele ovanene mulobwana wamalago vina wa eziwelo mmuttomele weddiha elabo y’o Ejipitu. 34 Mwattome vina asogorheli mwilaboni anasokiyege epaddi ya notanu ya dhoja dha mu Ejipitu mwari mwa vyaka esi tanu na bili dhinenjive oja mwilaboni. 35 Akoyege dhoja dhotedhene dhinasinangiwe vyaka eso dhaderetu dhindawo, amage manddara musidadi wi mukoyiwe dhoja, esodha dheddihiwe na ottonga wa Faraó. 36 Dhojadha dhinele wavuna attu mwilaboni, mwari mwa vyaka tanu na bili dha dala enakale mu Ejipitu, dhahene elaboya kinatolowe na dala.”

37 Malago aba amuzivela Faraó na emeleli aye otene. 38 Venevo Faraó ohiloga na emeleli aye: “Enowodheya onfwanya mulobwana mwina ninga oddu onna muya wa Mulugu?” 39 Faraó ohiloga na Jozé: “Vowi Mulugu owuziwihani dhotedhene eso, kawo muttu mwina wa malago vina wa eziwelo ninga weyo. 40 Ddi weyo onakale musogorheli wa ntakulu naga vina nlogo notene ninelege owiwelela. Mbwenyi, vampaddoni v’omwene ddi miyo onakale munddimuwa opitta weyo.” 41 Vina Faraó odhowanavi: “Ddinouttomela elabo yotene y’o Ejipitu.” 42 Venevo Faraó omurula aneli* waye, omwabaliha Jozé vina omwabaliha guwo dha ttima, dhokoddela, omwika mukotti kolari ya woru. 43 Ottiya ejo, omuweliha mukaroni yaye yanawili yanttittimiho vina attu àli osogorho waye anloga dhahi “Avrek!”* N’eji operhekeliwa mmadani mwaye elabo yotene y’o Ejipitu.

44 Faraó ohiloga vina na Jozé: “Miyo ddili Faraó, mbwenyi akala weyo kunrumeliha elobo, kawo onkosa elobo-txilobo* mwilaboni yotene y’o Ejipitu.” 45 Musogorhomwa, Faraó ohinvaha Jozé nzina na Zafenati-Paneia, ohinvaha vina Azenat mwana Putifera namakutta wa On* wila akale mwadhiye. Vina Jozé oroma weddiha* elabo y’o Ejipitu. 46 Jozé wana vyaka 30 dhobaliwa varomiliye* omulabela Faraó, mwene w’o Ejipitu.

Jozé obudduwa vamentoni va Faraó vina okosa oleddo mwilaboni yotene y’o Ejipitu. 47 Vina mwari mwa vyaka esile tanu na bili, mwilaboni mwahikala oja gwe. 48 Vyaka esile tanu na bili dhoneyile oja mu Ejipitu, Jozé wankoyiha musidadi dhoja dhotedhene dhalimiwe mu Ejipitu. Sidadi-sidadi mwahikala manddara mwakoyiwa dhoja dha mwenemo dhasinangiwa mmunddani. 49 Adidela opingela dhoja muttengo munddimuwene ninga mutxesa wa mbara, omamalelowa attiya opima vowi muttengoya wahinjiva vaddiddi.

50 Nsaka na dala nihinatti ofiya, Jozé ohikala babi wa ana eli abaleliwiye na Azenat, mwana Putifera namakutta wa On.* 51 Jozé ohinvaha mwanaye woroma nzina na Manasé,* vowi wahiloga: “Mulugu oddidduwaliha segedho dhaga dhotene vina ntakulu na papayaga.” 52 Vina wanawili ohinvaha nzina na Efraim,* vowi wahiloga: “Mulugu ohiddivaha aima mwilaboni mutabuwile miyo.”

53 Venevo dhihivira vyaka esile tanu na bili dhoja mu Ejipitu, 54 vina dhihiroma vyaka tanu na bili dha dala dhahene ninga mwalogile Jozé. Mwilaboni mwetene mwahikala dala, mbwenyi elabo ya Ejipitu mwahikala dhoja. 55 Omamalelowa, dala evolowa mu Ejipitu vina nlogo niroma omunlela Faraó nimulobaga dhoja. Faraó ologa dhahi na attu otene a mu Ejipitu: “Kadhowani wa Jozé vina mukose enaurumeni iyene.” 56 Dala yanttabwavi mwilaboni mwetemwene. Venevo Jozé oroma ofugula manddara otene a dhoja àli mwenemwale vina oroma wagulihedha akadda Ejipitu, vowi dala yahivolowa mu Ejipitu. 57 Ottiya ejo, attu a dhilabo dhotene andowa o Ejipitu wi agule dhoja na Jozé, vowi dala yahittabwa mwilaboni.

42 Jakob muziweliye wi o Ejipitu wahikala dhoja, ologa dhahi na anaye: “Munkalelani wang’ananavi muttu na mukwaye?” 2 Vina ohenjedhedha: “Ddihiwa wi mu Ejipitu muhikala dhoja. Kadhowani mwanigulele dhoja wi ninakwe na dala.” 3 Dhahene abali kumi a Jozé ahidhowa o Ejipitu wi agule dhoja. 4 Mbwenyi Jakob kamurumelihile Benjami, mbali wa Jozé odhowa na abalaye, vowi wahiloga: “Enodhaga ompadduwela ngovi yowopiha.”

5 Ana Izrayel adhowa na attu ena adhowa ogula dhoja, vowi dala yahifiya mwilaboni y’o Kaná. 6 Jozé wali munddimuwa mwilaboni y’o Ejipitu, vina wali iyene wàgulihedha dhoja attu otene a nlogo. N’eji abali a Jozé ahinfiyedha vina akunama vamentoni vaye. 7 Jozé mwawoneliye abalaye, momaguva-mwene ohazinddiyela, mbwenyi ohavitela wi anamuziwe. Venevo ohavuza na mazu ovadda: “Mundana wuvi?” Awene ahimwakula: “Mwilaboni y’o Kaná, nidhele ogula dhoja.”

8 Dhahene Jozé ohazinddiyela abalaye, mbwenyi awene kawodhile omuzinddiyela. 9 Momaguva-mwene Jozé ohubuwela dhoroha dhakaniliye mwaha wa awene, vina ohawaddela: “Nyuwo muli anamarheza! Mudheli wona mpule mobanile elaboya!” 10 Venevo ahimwakula: “Kahiyo mwenemo nabuyehu, adhari enyu adhile ogula dhoja. 11 Iyo notene nili ana a babi mmodhene. Nili attu okuluveleya. Adhari enyu kahiye anamarheza.” 12 Mbwenyi iyene ohalogana: “Kahiyo mwenemo! Nyuwo mudhile moone dhipaddi dhowobana dha elaboya!” 13 N’eji, awene aloga: “Adhari enyu abali 12. Nili ana a babi mmodhene mwilaboni y’o Kaná womarihaya ohalile na babihu, mwina kawo.”

14 N’eji, Jozé ohawaddela: “Miyo ddiloga—‘Nyuwo muli anamarheza!’ 15 Munele wehiwa: Ddinomuddubelela Faraó oliwo, kamunattiyiwe odhowa muhimudhilena mbalinyu mong’onoya. 16 Mmurume mmodha wa nyuwo amudhowele mbalinyu oku ena anohalavi bafugeliwe mukambura. Ddinomuddubelela Faraó oliwo, mugahimudhena mbalinyu ddinele oziwa wi nyuwo muli anamarheza.” 17 N’eji, ohafugeliha mukambura malabo mararu.

18 Siku na neraru, Jozé ologa na awene: “Kosani eji wi mukalewo, vowi miyo ddinomova Mulugu. 19 Akala muli attu okuluveleya, mbalinyu mmodha afugeliwe mukambura, nyuwo mudhowena dhoja wi amudhenyu anakwe na dala. 20 Mugamala muddidhelena mbalinyu mimaya, dhahene enele woneya wi munloga ebaribari vina kamunapiwe.” Awene arumela okosa ejuwene.

21 Ahiloga woka-woka: “Txibarene, ninotxinutxiwa sabwa ya ejile emukoselihu mbalihu, vowi nihona goyi yaye oku anunlelaga wi nimweddele ttagaraga, mbwenyi kaninvuruwanile. Nona nigweliwa segedho esi.” 22 Ruben ohiloga na awene: “Miyo kaddawaddeleni: ‘Kammuttegele mima?’ mbwenyi nyuwo kamuddivuruwanile. Ddabuno ninowakulela vamentoni va Mulugu sabwa ya okuttula nikami naye.” 23 Mbwenyi awene kaziwa wi Jozé wannonelamo dhalogani, vowi iyene waloga elogelo y’o Ejipitu muttu mwina ddatapulela na elogelo ya abalaye. 24 Dhahene, iyene osusavo valani vina oroma wunla. Veyelile iyene ohiloga wili na awene, vina omuttidda Simeau ohimmaga vamentoni va abalaye. 25 Jozé ohiruma wi dhidhalihiwe saku dhawa na dhoja, awiyihedhe kobiri dhawa ekaga musakuni ya muttu-muttu vina àvahe dhoja dha okosana oleddo. Awene avirihamo dhirumiliye.

26 Venevo, ahimaga mittorho dhawa vaburuni vina akosa oleddo. 27 Mufiyelani mburo wafunani ogona, mmodha otapula saku yaye wi avahe oja buru yaye, venevo ohona wi kobiri yaye yali musakuni. 28 N’eji ohawaddela abalaye: “Ddihiyihedhiwa kobiri dhaga, esi dhili musakuni!” Venevo attiddiwa wova onddimuwa vina aroma ogurumela ang’anagana muttu na mukwaye, ahiloga: “Ejiya txini enikosile Mulugu?”

29 Mufiyelani mwilaboni y’o Kaná, amwaddela babiwa Jakob dhotedhene dhapadduweli, alogaga: 30 “Munddimuwa wa mwilabonimwa ohiloga mazu ovadda vaddiddi na iyo, vina onimagedha wi nili anamarheza mwilabonimwa. 31 Mbwenyi iyo nimwaddela: ‘Nili attu okuluveleya. Kanili anamarheza. 32 Nili abali 12, ana a babi mmodhene. Mwina kawo vina womarihaya ohalile na babihu mwilaboni y’o Kaná.’ 33 Mbwenyi mulobwana oli munddimuwa wa elaboya ohiloga dhahi: ‘N’eji ddinele oziwa akala muli attu okuluveleya: Mmuttiye mbalinyu mmodha na miyo, nyuwo muttukule dhoja vina mudhowe wi amudhenyu anakwe na dala. 34 Vina muddidhelena mbalinyu womarihaya, dhahene ddinele oziwa wi kamuli anamarheza mbwenyi muli attu okuluveleya. Venevo ddinowiyihedhani mbalinyu vina munottiyiwa okosa marhondda mwilaboni.’”

35 Akuttulaga dhoja dhali musakuni, buddu na kobiri na muttu-muttu nali musakuni mwaye. Monelani vamodha na babiwa, attiddiwa wova onddimuwa. 36 Jakob ohiloga: “Munddittiya miyo se anaga! Jozé kawo, Simeau vina kawo, ovano munfuna mmuttukule Benjami! Ddi miyo onfwanyela ovilela dhotedhene esi?” 37 Ruben ologa na babe: “Wape anaga eli miyo ddigahimudhena. Kaddiperhekeleni mmadani mwaga, miyo ddinele owiyihedhani.” 38 Mbwenyi, iyene ohiloga: “Mwanaga kanadhowe na nyuwo, sabwani mbalaye okwa, ddihalilena odduwene. Kompadduwela elobo mwanaga bali muleddoni nanda bakwa, nyuwo mugahidditotela okwa na okubanya muwuluvalani mwaga.”

43 Dala yahittabwa mwilabonimwa. 2 Dhahene, mumalile dhoja dhadhilena awene mu Ejipitu, babiwa ohiloga na awene: “Keyelelaniwo mwanigulele dhoja.” 3 Judá ohiloga na iyene: “Mulobwanaya kanivubele, ohinaddela: ‘Kamwiyelele vamentoni vaga* muhidhilena mbalinyu.’ 4 Akala munomurumeliha mbalihu odhowa na iyo, ninele odhowa wugulelani dhoja. 5 Mbwenyi, mugahimurumelihe odhowa na iyo, kaninadhowe, vowi mulobwanaya ohinaddela: ‘Kamwiyelele vamentoni vaga* muhidhilena mbalinyu.’” 6 Izrayel ohivuza: “Muddidhelena nni makattamiho, mmwaddelaga mulobwanaya wi mukana mbalinyu mwina?” 7 Awene amwakula: “Ddi mulobwanaya otamelile oniziwa, vina oziwa sabwa ya amudhihu alogaga: ‘Babinyu okalawovi? Muhikana mbalinyu mwina?’ Iyo nimwaddela dhetene eso. Nigawodhile dhavi oziwa wi iyene agahiloga: ‘Mmudhena okuno mbalinyu’!”

8 Judá omudidela babe Izrayel: “Kamuttiyeni muzombweya adhowe na miyo, wila iyo, nyuwo, vina anihu nikalewo, ninakwe. 9 Miyo ddinele omukoya, dhinampaduwele onakulele ddi miyo. Ddigahimudhena vamentoni venyu ddinele wuttegelani, vowi ddihukoselani elobo yabure, vina yottegaya ejo kaddinawodhe opitxela okalawo waga wetene. 10 Kowiliwa kanagonelile, banidhowile vina baniyelile dila bili.”

11 Venevo, babiwa Izrayel ohiloga na awene: “Akala enakale dhawene mukose eji: Muttukule dhilobo dhamakamaka dha elabo eji, mwike mmasakuni mwenyu wi mwanvahe mulobwanaya oddo, muttukule vina balsamu* mung’onovi, wiyi mung’onovi, ladano, makaba a miri dhonukela, pistasio* na amendowa. 12 Muttukule dila bilimo, muttengo wa kobiri dhoroma vina muttukule kobiri dhiyihedhiwe musakuni mwenyu, mwawiyihedhe anya. Txino alodduwalelamo. 13 Mmuttukule mbalinyu mwiyelele wa mulobwana oddo. 14 Mulugu Namawodha-wodha aukamihedheni, mulobwana oddo aweddeleni ttagaraga wi anfurule mbalinyu vina Benjami. Egapadduwa miyo ohala se anaga, ddinele ohala se anaga!”

15 Mmalelani, ottukula sagwati vina kobiri evahiwani, awene vamodha na Benjami atitela o Ejipitu, attanyuwa wili vamentoni va Jozé. 16 Jozé vamoniliye Benjami na abalaye, momaguva-mwene ologa na mulobwana wali musogorheli wa vatakulu vaye: “Kàttukule alobwana aba odhowena vatakulu, ope dhinama vina osasanyedhe dhoja vowi mutana ddinaje na awane.” 17 Momaguva-mwene mulobwanaya ovirihamo dhotene dhamwaddelile Jozé, ohattukulela vatakulu va Jozé. 18 Mbwenyi alobwanaya ahova vattukuleliwani vatakulu va Jozé, aroma ologa mukalelani: “Nittukuleliwe okuno sabwa ya kobiri yiyihedhiwe mmasakuni mwehu dila yoroma. Ovano anele onilupela anikose adhari vina anele ohalana buru dhehu!”

19 N’eji amususela mulobwana weddiha ntakulu na Jozé vina alogana vamusuwo. 20 Ahiloga: “Munilevelele nabuya! Nahidha dila yoroma okuno ogula dhoja. 21 Mbwenyi mufiyile iyo mburo wafunihu ogona, niroma otapula masaku ehu, nihona wi kobiri ya muttu-muttu yali musakuni mwaye muttengo walani. N’eji nafuna nuperhekeleni nanyene. 22 Nidhana kobiri dhina, wi nigulena dhoja. Iyo kanimuziwile wikile kobiri dhehu musakuni mwehu.” 23 Iyene ohawaddela: “Kafwasani kamove. Mulugu wenyu vina Mulugu wa papayinyu ddikile kobiridha mmasakuni mwenyu. Miyo ddihakela kobiri dhenyu.” Vasogorhova ohadhelana Simeau.

24 Venevo, mulobwanaya ohavolotxa mba mwa Jozé ohavaha manje osuwana manyalo awa, vina ohivaha mani buru dhawa. 25 Awene asasanyedha sagwati wi Jozé afwanye mutana, vowi anziwa wi agajile vamodha na iyene. 26 Jozé mufiyeliye vatakulu, amudhelana sagwati vina akunama vamentoni vaye. 27 Vasogorhova iyene ohavuzela akala agumi, vina ohavuza: “Babinyu wa mwanakalaba omulogilenyu oli dhavi? Okalawovi?” 28 Awene amwakula: “Babihu mudhari wenyu, mugumi vina okalawovi.” Venevo, akunama vina amwirela laba.

29 Muttukuleliye mento amona mbalaye Benjami, mwana wa mamayaye ohiloga: “Oddu ddi mbalinyu womarihaya wamuloga nyuwo?” Vina ohenjedhedha: “Mulugu aulagihe oderetu waye mwanaga.” 30 Jozé oheddiwa ttagaraga mmoneliye mbalaye, vina obudduwa nowaguva atamelaga mburo wi onle. Venevo, ovolowa okwartu, oroma wunla. 31 Nomala okuputta mintori vina obudduwa, vowi wanwodha ovyang’anela, ohiloga: “Mudhena dhoja.” 32 Amugawela Jozé vaye-vene, ahagawela abalaye vawa-vene, vina ahagawela akadda Ejipitu àli na iyene vawa-vene vowi akadda Ejipitu kaja vamodha na akadda Hebreu, mwa akadda Ejipitu okosa ejuwene yali elobo yohifwanyelela.

33 Ahagilatiya abalaye osogorho waye, oromana mwana muttaji mowiwanana na ofuru onna iyene wa okala mwana mutaji, ofiyedha mwana womarihaya, vina annang’anana notikina muttu na mukwaye. 34 Iyene wannarumela abalaye dhoja dha vameza vaye, mbwenyi wanenjedha dila tanu oja wa Benjami opitta wa abalaye ena otene. Dhahene, ahija, ahimwa na iyene nohagalala.

44 Musogorhomwa, iyene ohimuruma mulobwana wali musogorheli wa ntakulu naye: “Kadhaliha dhoja saku dha alobwana aba bari munwodhelani ottukula, vina kobiri ya muttu-muttu wike musakuni mwaye. 2 Mbwenyi musakuni mwa mimaya wikemo kalisi yaga ya parata vamodha na kobiri yogulana dhoja.” Iyene ohikosa dhahene ninga mwamurumeli Jozé.

3 Mmangwananimwa, vati vayaga alobwanaya attiyiwa odhowa na buru dhawa. 4 Awene mubudduwelani musidadi ahinatti ofiya wolapela-wene, Jozé ohiloga na musogorheli wa ntakulu naye: “Kamaguva! Kaattamagele alobwana abale! Ogafwanya ologe dhahi: ‘Mupitxeleni oderetu na obure? 5 Kahiyo kalisene eji emwana nabuyaga vina enwodhiyena wona dhinapadduwe musogorho? Ekosilenyu jabure vaddiddi.’”

6 Iyene ohafwanya vina ohalogana dhahene. 7 Mbwenyi, awene ahimwakula: “Nabuyehu, adhari enyu txipo kagakosile elobo ninga eji. 8 Iyo nihidhana mwilaboni y’o Kaná kobiri yiyihedhiwe mmasakuni mwehu. Nigawodhile dhavi wiya parata obe woru ya ntakulu na nabuyenyu? 9 Odduwene onafwanyiwena kalisiya vari va adhari enyu apiwe, iyo vina ninele okala adhari a nabuya wenyu.” 10 Iyene ohiloga: “Ekale dhawene ninga munlogela nyuwo, ole onafwanyiwena kalisiya onele okala mudhari waga, mbwenyi ena kanakane muladdu.” 11 Momaguva-mwene muttu-muttu otitihedha vati saku yaye vina otatula. 12 Iyene ofwaseyela otamela aromaga na munddimuwaya, agomihedhagana mung’onoya. Omamalelowa, kalisiya efwanyiwe musakuni mwa Benjami.

13 Awene ataya dhabalo dhawa, vina muttu-muttu omagelela muttorho waye vaburuni, ahiyelela musidadi. 14 Judá na abalaye vafiyilani vatakulu va Jozé, anfwanyile venevo; n’eji, akunama vamentoni vaye. 15 Jozé ohavuza: “Txini ekosile nyuwo? Kamwaziwa wi muttu ninga miyo onowodha ologa dhinfuna opadduwa musogorho?” 16 N’eji, Judá ohakula: “Ninaloge eni na nyuwo nabuyehu? Ninaloge dhavi? Vina ninonihe dhavi wi nili aligani? Mulugu webaribari ohona yovonya ya adhari enyu, ovano iyo nili adhari enyu nabuyaga, iyo na ole ofwanyiwena kalisiya!” 17 Mbwenyi Jozé ohiloga: “Txipo kaddinakose ejuwene! Muttu ofwanyiwena kalisiya ddinakale mudhari waga. Nyuwo kadhowani wa babinyu na murenddele.”

18 Venevo, Judá omususela vina ohiloga: “Ddinouttidani myeddo nabuyaga, ddinoukumbirhani kamuttiyeni mudhari wenyu ologa na nyuwo nabuyaga, vina kamusilidhiwe na mudhari wenyu vowi nyuwo muli ninga Faraó.” 19 Nabuyaga nyuwo muhavuza adhari enyu: ‘Muhikana babinyu obe mbalinyu mwina?’ 20 Nona nuwakulani nabuyaga: ‘Nikana babihu wa mwanakalaba vina mbalihu womarihaya obaliwe muwuluvalani mwaye. Mbwenyi mbale onfwareliye okwa, iyene ohalile yeka mwa aima abaliwe na mamayaye, vina babe onomukwela vaddiddi.’ 21 Musogorhomwa muhiloga na adhari enyu: ‘Mmudhena wi ddimoone.’ 22 Mbwenyi nihuwaddelani nabuyehu: ‘Mimaya kanfwanyela omuttiya babe. Agamuttiya, txibarene babeya onele okwa.’ 23 Venevo nyuwo nabuya muhiloga na adhari enyu: ‘Kamwiyelele okuno* muhidhilena mbalinyu womarihaya.’

24 “Nidhowa wa mudhari wenyu, babaga vina nimwaddela mazu enyu nabuyaga. 25 Vasogorhova babihu ohiloga: ‘Keyelani mwanigulele dhoja.’ 26 Mbwenyi iyo nimwakula: ‘Kanineyelelewo akala mbalihu mung’onoya kandhowa na iyo, vowi kaninawodhe ofiya vamentoni va mulobwana oddo nihidhowilena mbalihu mung’onoya.’ 27 Venevo mudhari wenyu babaga, ohiloga: ‘Nyuwo muziwa wila mwadhaga oddivahile aima eli bahi. 28 Mbwenyi mmodha oddittiya vina ddiloga: “Txino opiwa na enama!” Napanovi kaddimonile vina. 29 Nyuwo vina komuttukula oddu, mudhowana wolapela-wene nanda bimpadduwela ngovi yowopiha, mugahidditotela okwa sabwa ya okubanya.’

30 “Ovano ddigeyelela wa mudhari wenyu, babaga nihimudhowilena muzombwe oddu, muzombwe oddu onimukweliye dhahene ninga munvikweliye, 31 iyene agoona wi mimaya kali na iyo, iyene onele okwa, adhari enyu anele omutotela mudhari wenyu babihu okwa na okubanya. 32 Miyo mudhari wenyu ddimukuluveliha babaga omukoya mwanaya, ddilogaga: ‘Miyo ddigahimudhena vamentoni venyu, ddinele ottukula yottega ejo okalawo waga wotene.’ 33 Ovano ddinoukumbirhani, muddittiye miyo mudhari wenyu ohala vamburoni va mimaya ninga mudhari wenyu, wi mimaya eyele na abalaye. 34 Ddigawodhile dhavi wiyelela vali babani mimaya ahili na miyo? Kaddigawodhile ovilela omoona babani agweliwaga segedho eji!”

45 N’eji Jozé kawodhile ovilela vari va emeleli aye. Venevo iyene ohikuwa: “Mwarume otene abudduwemo!” Kamwali muttu mwina Jozé aviziwihaga wa abalaye.

2 Iyene oroma wunla na lizu nowiweya ofiyedha akadda Ejipitu wiwa vina attu a ntakulu na Faraó ahaddeliwa wi Jozé onowunla. 3 Omamalelowa, Jozé ohiloga na abalaye: “Miyo ddili Jozé. Babaga okalawovi?” Mbwenyi, abalaye kawodhile omwakula elobwene, vowi ahitikina vaddiddi sabwa yaye. 4 Venevo Jozé ologa na abalaye: “Ddinoukumbirhani, kasuselani okuno.” Awene amususela.

Iyene ohiloga: “Miyo ddili Jozé, mbalinyu wamugulihile nyuwo na akadda Ejipitu. 5 Ovano kamudhugudheye vina kamunyanyuwelena muttu na mukwaye sabwa ya oddiguliha na akadda Ejipitu; vowi ddi Mulugu oddirumile osogorho wenyu wi ddivune dhigumi. 6 Eji yaka ya nawili ya dala mwilaboni, dhihalawo vyaka dhina tanu dhihinalimiwe vina dhihinasinangiwe elo. 7 Mbwenyi Mulugu oddiruma osogorho wenyu wi ddivune ziza nenyu mwilaboni vina na ofuruliwa onddimuwa wi muwodhe okalawovi. 8 N’eji kahiyo nyuwo oddirumile okuno, mbwenyi ddi Mulugu webaribari oddittomile okala namalaga munddimuwa* wa Faraó, nabuya wa ntakulu naye vina governador wa elabo yotene yo Ejipitu.

9 “Keyelelani wa babaga momaguva vina mwamwaddele: ‘Mwaninyu Jozé ologile dhahi: “Mulugu oddittoma wi ddikale nabuya wa mu Ejipitu mwetemwene. Kadhawunoni, kamugonele. 10 Munakalege mwilaboni y’o Gozen, vakuvi na miyo—nyuwo, aninyu, adhulenyu, mabila enyu vina makuru a dhifuwo dhenyu na dhotedhene dhinna nyuwo. 11 Wenewo ddinelege wuvahani dhinujombelani vowi dhihalawo vyaka dhina tanu dha dala. Burevi munogweliwa oyelega, nyuwo, ntakulu nenyu na dhotene dhinna nyuwo.”’ 12 Ovano, nyuwo na mbalaga Benjami munowona na mento enyu wi ddi miyo onloga na nyuwo. 13 Dhahene mmwaddele babaga nttittimiho notene ninna miyo mu Ejipitu vina dhotene dhonile nyuwo. Ovano kadhowani momaguva vina mmudhena okuno babaga.”

14 Iyene omukubatta* mbalaye Benjami, oroma wunla vina Benjami ohunla wokubattiwene na iyene.* 15 Iyene ohavaha beju abalaye otene vina ohakubatta onlaga. Vasogorhova abalaye aloga na iyene.

16 Musogorhomwa muselu obu ofiya vatakulu va Faraó: “Afiya abali a Jozé!” Esidha dhimuzivela Faraó na emeleli aye. 17 N’eji Faraó ohiloga na Jozé: “Kawaddele abalawo, ‘Mukose eji: Muttukule dhinama dhenyu mudhowe mwilaboni y’o Kaná, 18 vina mmudhena okuno babinyu na mirala dhenyu. Ddinele wuvahani dhilobo dhapama dha elabo yo Ejipitu vina munakalege epaddi yofuma ya elaboya.’ 19 Kawaddele: ‘Mukose dhahi: Muttukule gareta dha mu Ejipitu mwawikemo aninyu, awadhinyu vina gareta modha mmwikemo babinyu mudhe okuno. 20 Kamuzuzumele dhilobo dhenyu vowi dhilobo dhamakamaka dha mu Ejipitu senyu.’”

21 Ana Izrayel ahikosa dhahene vina, Jozé ohavaha magareta ninga mwalogile Faraó, ohavaha vina dhoja dha okosana oleddo. 22 Ohinvaha muttu-muttu yabalo modha eswa, mbwenyi Benjami ohinvaha kobiri dha parata 300 na dhabalo dhiswa tanu. 23 Ohimperhegenzela babe: buru kumi dha pogo dhattukulile dhilobo dhamakamaka dha mu Ejipitu vina buru kumi dha mukolo dhattukulile tirigu, pawu na dhoja dhina, wi babe akosena oleddo. 24 Dhahene oharuma abalaye, vina akosaga oleddo ohawaddela: “Kamunyonyena muttu na mukwaye mudila.”

25 Awene abudduwa o Ejipitu afiya mwilaboni y’o Kaná ntakulu na babiwa Jakob. 26 Venevo awene amwaddela: “Jozé okalawo, iyene ddinttoga elabo yotene y’o Ejipitu!” Mbwenyi, Jakob kawakulile vowi karumela dhalogani. 27 Mmwaddelilani dhotene dhilogile Jozé, vina moneliye magareta arumile Jozé wi attukuliwena babiwa Jakob, oroma wagalala. 28 Izrayel ohiloga: “Ovano ddinoukuluvelani! Mwanaga Jozé okalawovi, ddinfuna ddamone ddihinatti okwa!”

46 Dhahene Izrayel ohikosa oleddo na dhaye dhotene.* Mufiyeliye o Berseba omukuttela mukutto Mulugu wa babe Izaki. 2 Mulugu ohiloga na Izrayel muwonihiwani na mattiyu vina ohimwaddela: “Jakob, Jakob!” Iyene ohakula: “Ddili veneva!” 3 Iyene ohiloga: “Miyo ddili Mulugu webaribari, Mulugu wa papayawo. Kuwove odhowa o Ejipitu, vowi wenewo ddinele winjiviha ziza nawo. 4 Miyene ddinele odhowa na weyo o Ejipitu vina miyo ddinele owiyeliha. Jozé ddinowike nlada omentoni.”*

5 Vasogorhova, Jakob ovenya o Berseba, ana Izrayel amuweliha babiwa Jakob, awadhiwa, aniwa, mmagaretani arumile Faraó wi attukuliwena. 6 Attukula makuru awa a dhinama na dhobo dhanna awene mwilaboni y’o Kaná. Dhahene Jakob ovolowa mu Ejipitu na ziza naye notene. 7 Iyene ohattukulela o Ejipitu anaye a analobwana na adhulaye a alobwana, anaye a anayana na adhulaye a anayana—na ziza naye notene.

8 Aba ba mazina a ana Izrayel, kuloga ana Jakob adhowile o Ejipitu. Muttajiya wa Jakob wali Ruben.

9 Ana Ruben baba: Hanok, Palu, Ezrom na Karmi.

10 Ana Simeau baba: Jemuel, Jamin, Oad, Jakim, Zowar vina Saul wambalile iyene na muyana w’o Kaná.

11 Ana Levi baba: Jerson, Koat na Merari.

12 Ana Judá baba: Er, Onan, Sela, Perez na Zera. Mbwenyi, Er na Onan akwile mwilaboni y’o Kaná.

Ana Perez baba: Ezrom na Hamul.

13 Ana Isakár baba: Tola, Puvá, Iob na Simron.

14 Ana Zebulau baba: Sered, Elon na Jaleel.

15 Aba ba ana Lia abaliliye na Jakob o Pada-Aran otaganyiha na mwanaye Dina. Anaye otene àli 33, analobwana na anayana.

16 Ana Gadi baba: Zifiyon, Hagi, Suni, Ezebon, Eri, Arod na Areli.

17 Ana Azer baba: Imná, Isva, Isvi na Bería vina murogoriwa wali Sera.

Ana Bería baba: Heber na Malkiyel.

18 Aba ba ana Zilpa, mudhari wa Lia onvahile babe Labau. Ana otene ambaleliye Jakob àli 16.

19 Ana Rakel mwadhi Jakob baba: Jozé na Benjami.

20 Mwilaboni y’o Ejipitu Jozé ohimbala Manassé na Efraim na mwadhiye Azenat mwana Putifera namakutta wa On.*

21 Ana Benjami baba: Bela, Beker, Asbel, Jera, Naama, Ehí, Rosh, Mupim, Hupim na Ard.

22 Aba ba aima ambaleli Rakel, Jakob; otene ali 14.

23 Mwana Dan wali Husim.

24 Ana Naftali baba: Jazeel, Guni, Jeser na Silém.

25 Aba ba ana Bila mudhari wa Rakel onvahile babe Labau. Iyene ohimbalela Jakob ana atanu na eli.

26 Ziza notene na Jakob nidhowile na iyene o Ejipitu àli attu 66, ahikontariwaga awadhi a anaye. 27 Vina ana Jozé abaliwe o Ejipitu àli eli. Attu otene a murala wa Jakob adhowile w’Ejipitu àli 70.

28 Afunaga ofiya elabo y’o Gozen, Jakob omuruma Judá osogorho waye wila amwaddele Jozé wi iyene oli vakuvi na ovolowa mwilaboni y’o Gozen. 29 Jozé ottukula karo yaye ohinfwarela babe Izrayel o Gozen. Munfwanyeliye, momaguva-mwene omukubatta* vina ohunla mudhidhi mwinjene.* 30 Venevo Izrayel ohiloga na Jozé: “Ovano kavali makani okwa. Ddihona kove yawo vina ddihiziwa wi ohikalawo.”

31 Jozé ohiloga na abali aye vina na murala wa ntakulu na babe: “ddinroma wiyelela wa Faraó ddamuziwihe: ‘Abalaga vina murala wa babaga abudduwa mwilaboni y’o Kaná adha okuno oli miyo. 32 Alobwanaya akumbuzi vina anamafuwa dhinama. Awene adhana mabila awa, makuru awa a dhinama na dhotedhene dhinna awene.’ 33 Faraó agaukuwelani vina agauvuzani: ‘Munttidda mabasa gani?’ 34 Mumwakule: ‘Emeleli enyu akumbuzi a mabila, oromana muhimani mpaka ovanene dhahene ninga azamani ehu,’ wi mukale mwilaboni y’o Gozen, vowi akadda Ejipitu anowatanya akumbuzi otene a mabila.”

47 Dhahene, Jozé odhowa omwaddela Faraó: “Babaga vina abalaga abudduwa mwilaboni y’o Kaná ali o Gozen na mabila awa, makuru awa a dhinama na dhotene dhinna awene.” 2 Iyene ohasakula abali aye atanu vina odhowana vali Faraó.

3 Faraó ohavuza abalaye: “Munttidda mabasa gani?” Awene amwakula Faraó: “Emeleli enyu akumbuzi a mabila, dhahene ninga azamani ehu.” 4 Amwaddela vina Faraó: “Nidha okala mwilaboni mpuno ninga anawedda, vowi mabila a emeleli enyu kawodha ofwanya mani mwilaboni y’o Kaná, dala ettabwa. Ovano, ddinoukumbirhani mwarumelihe emeleli enyu okala mwilaboni y’o Gozen.” 5 Faraó ohiloga na Jozé: “Babawo na abalawo adha okuno okala na weyo. 6 Elabo y’o Ejipitu eli mmadani mwenyu. Papayawo na abalawo akale mpaddi wa makamaka wa elaboya. Akale mwilaboni y’o Gozen, akala mwa awene akalamo alobwana ena a ewodhelo kaattomele osogorhela makuru aga a dhinama.”

7 Venevo, Jozé onvolotxiha babe mba vamentoni va Faraó vina Jakob omururiha Faraó. 8 Faraó ohinvuza Jakob: “Onna vyaka ngasi?” 9 Jakob omwakula Faraó: “Vyaka dhaga ninga mwanawedda dhili 130. Soyeva vaddiddi vina sorutxa, vyaka dha okalawo waga kadhinjiviletxe ddigaladdaniha na vyaka dhikalilewo azamani aga ninga anawedda.” 10 Nomala, Jakob omururiha Faraó vina obudduwa vamentoni vaye.

11 Dhahene, Jozé omudhowana babe na abalaye mpaddi wa elabo y’o Ejipitu vina ohattiya mpaddi wamakamakaya wa elabo, mwilaboni y’o Rameses ninga mwalogile Faraó. 12 Vina Jozé wanimusapela babe, abalaye, na otene a murala wa babe mowiwanana na aima anani.

13 Mwilaboni yotene kamwali dhoja, sabwani dala yahittabwa, attu àli mwilaboni y’o Ejipitu vina elabo y’o Kaná antabuwa sabwa ya dala. 14 Jozé wanttukula kobiri yotene yali mwilaboni y’o Ejipitu vina mwilaboni y’o Kaná yadhana attu wi agulena dhoja vina Jozé wankoyiha kobiriya vatakulu va Faraó. 15 Vasogorhova emala kobiri ya attu a mwilaboni y’o Ejipitu vina a elabo y’o Kaná. N’eji attu otene a mu Ejipitu adhowa wa Jozé, anlogana dhahi: “Kanivahe dhoja! Onele onittiya okwa na dala sabwa ya kobiri yehu omala?” 16 Venevo, Jozé ohiloga: “Akala kobiri yenyu emala, muddivahe dhinama dhenyu, miyo ddinouvahani dhoja.” 17 N’eji awene andhowana wa Jozé dhinama dhawa, vina Jozé wannavaha dhoja. Awene andhowana a kavalo, mabila, ng’ombe vina buru dhawa, iyene ohagulihedha dhoja yaka ejile yotene akosaga dhahene.

18 Mvirile yaka ejile, ahiroma odhowa wa Jozé yaka yina vina anloga: “Nabuya kaninauviteleni wi kobiri yehu vina dhinama dhehu nimala wuperhekelani nabuyehu. Kanina elobo yina ya wuvahani ehili maningo ehu vina mindda dhehu. 19 Munele onittiya okwa vina mindda dhehu ovara? Munigule na dhoja, iyo na mindda dhehu wi nikalewo, ninakwe, iyo na mindda dhehu ninokala adhari a Faraó. Munivahe dhoja vina beu wi nikalewo ninakwe vina elabo yehu enatolowe.” 20 Jozé omugulela Faraó mindda dhotene dha akadda Ejipitu vowi akadda Ejipitu otene ahiguliha mindda dhawa vowi dala yahittabwa; n’eji elaboya ehikala ya Faraó.

21 Nomala, Jozé ohagula attu otene a mu Ejipitu akala muttemba vina ohamwalihedha mmasidadi. 22 Mbwenyi, kagulile mindda dha anamakutta, vowi dhoja dha anamakutta avahiwa na Faraó vina awene akalawo na esuwene dhavahiwani na Faraó. Bu mwahaya ohigulihilani mindda dhawa. 23 Venevo, Jozé ohiloga na nlogo: “Ddabuno miyo ddihugulani nyuwo na mindda dhenyu, muli a Faraó. Kattukulani ttaga esi mwale. 24 Nsaka nosinanga mugawe mpimo mitanu, mmodha munvahe Faraó eso minayi dhikale dhenyu mwale mminddani mwenyu, muvisapelena nyuwo, aninyu vina amudhenyu.” 25 Ahiloga: “Nabuyehu nyuwo mukoya egumi yehu. Nukoddeleleni vamentoni venyu vina iyo ninokala adhari a Faraó.” 26 N’eji Jozé ogwiha nlamulo niliwovi mpaka ddabuno mu Ejipitu, mwa mpimo mitanu dhinsinangiwa mmunddani, munvahege Faraó mpimo mmodha. Mindda dhihili dha Faraó sa anamakutta.

27 Izrayel odhowavi akalaga mwilaboni y’o Ejipitu, mwilaboni y’o Gozen, okala mwenemo, ahabalamo aima vina ahinjivana venjene. 28 Jakob ohikala mwilaboni y’o Ejipitu vyaka 17, vyaka dha okalawo wa Jakob dhali 147.

29 Addamelaga malabo aye a okwa, Izrayel omukuweliha mwanaye Jozé vina ohiloga: “Akala ddihukoddelela vamentoni vawo, ddinoukumbirha, keka nlada nawo mutxiddo mwa taku yaga vina kaddilagihe okwela woweddeyana na ororomeleya wawo na miyo. Ddinoukumbirha kuddinteri mu Ejipitu.” 30 Digakwa* oddiburutxemo mu Ejipitu, waddinteri masiye mwinteriwe azamani aga.” N’eji Jozé ohiloga: “Ddinele ovirihamo enddikumbirha nyuwo.” 31 Venevo iyene ohiloga: “Kaddiddubelele.” N’eji, Jozé oddubela. Venevo Izrayel okunamihedha musorho waye musago wali omusorhoni.

48 Mmalelani Jozé ohaddeliwa: “Babinyu onottabwavi windeya guru.” N’eji, iyene odhowa omoona vina ohattukula anaye eli Manasé na Efraim. 2 Jakob ohaddeliwa: “Mwanenyu Jozé ohidha wuwonani.” Venevo Izrayel ovilibihedha ogilati vakamani vaye. 3 Jakob ohiloga na Jozé:

“Mulugu wowodha-wodha oddittanyuwela o Luz mwilaboni y’o Kaná vina ohiddiruriha. 4 Iyene oddaddela: ‘Ddinele wuvaha aima vina ddinele ouwinjiviha. Weyo onele okala babi wa malogo menjene vina ddinele ovaha ziza* nawo elabo eji wi ekale yawa namukalakala.’ 5 Ovano, anawo eli àbalile weyo mwilaboni y’o Ejipitu ddihinatti odha okuno baga. Efraim na Manasé anele okala aga dhahene ninga eli Ruben na Simeau. 6 Mbwenyi aima anabaliwe musogorhomwa, anakale awo vina anele wakela mareliho na nzina na abalawa. 7 Ddidhaga o Pada-Aran, Rakeli okwile mmadani mwaga mwilaboni y’o Kaná vakuvi na o Eufrate. Ddimwinteri wenewo, dila endhowa o Eufrate, kuloga o Belemi.”

8 Venevo, Izrayel ohawona ana a Jozé vina ohivuza: “Aba bani?” 9 Jozé omwakula babe: “Ba anaga addivahile Mulugu okuno.” Venevo iyene ohiloga: “Ddinoukumbirha kàdhena okuno ddàrurihe.” 10 Mento a Izrayel ahiyela sabwa ya idadi yaye vina iyene kawodha wona deretu. N’eji Jozé ohadhowana vali babe, babeya ohavaha beju vina ohakubatta. 11 Izrayel ohiloga na Jozé: “Txipo kaddobuwela wi ddigahiwona kove yawo, mbwenyi Mulugu oddittiya vina wona ziza nawo.” 12 Jozé ohasusiha anaye osogorho* wa babe Izrayel, okokora vina omwirela laba.

13 Jozé ohattukula oheli, Efraim na mono woja wi akale omononi wemara wa Izrayel Manasé na mono wemara wi akale omononi woja wa Izrayel, vina ohadhowana valiye. 14 Masiki Efraim valiye mung’onoya, Izrayel wikile nlada naye noja vamusorho vaye, vina ohika nlada naye nemara vamusorho va Manasé. Okosile ejuwene na ofuna waye, masiki munddimuwaya akalaga Manasé. 15 N’eji, omururiha Jozé alogaga:

“Mulugu webaribari wedda na makolo aga Abrahamu na Izaki,

Mulugu webaribari oddeddihile egumi yaga yotene ofiyedha ddabuno.

16 Anju onddivuna mmakattamihoni mwaga mwetemwene, àrurihe azombwe aba.

Awene aziwihe nzina naga vina nzina na amakolo aga, Abrahamu na Izaki,

Enjivane ofiyedha okala muttitti mwilaboni.”

17 Jozé ohona wi babe wekile nlada naye noja vamusorho va Efraim, Jozé kaziveliwe, nona otagiha ottukula nlada noja na babe vamusorho va Efraim wi amwalihedhe vamusorho va Manasé. 18 Jozé ologa dhahi na babe: “Nne babani, woromaya dduddu. Kekani nlada nenyu noja vamusorho vaye.” 19 Mbwenyi babe wankodda alogaga: “Miyo ddiziwa mwanaga, miyo ddiziwa. Iyene vina onele okala nlogo, vina onele okala munddimuwa. Vano mbalaye mung’onoya onele okala munddimuwa opitta iyene vina ziza* ninadhe mwa Efraim ninele winjivana wi nikale malogo.” 20 Siku nttile odhowavi àrurihaga, alogaga:

“Nlogo na Izrayel niromolege nzina nawo nigaururihaga nilogaga,

‘Mulugu aururihe ninga emururihiliye Efraim na Manasé.’”

N’eji, iyene odhowavi amwikaga Efraim osogorho wa Manasé.

21 Vasogorhova, Izrayel ohiloga na Jozé: “Koona, miyo ddinokwa, mbwenyi Mulugu onokalavi na nyuwo vina onele ouwiyihedhani mwilaboni ya azamani enyu. 22 Miyo ddinele wuvaha epaddi enddimuwa ya elabo opitta abalawo, epemberhilemi mmadani mwa akadda Amor na supadda vina ura waga.”

49 Jakob ohakuwela anaye vina ohiloga: “Kagumanani ddinfuna dduwaddeleni dhinaupadduweleni masiku omariha. 2 Kagumanani vina muvuruwane nyuwo ana Jakob, ndde, munvuruwane babinyu Izrayel.

3 “Ruben, weyo oli muttaji waga, guru dhaga, ndde, mwanaga woromaya onfwanyelela guru vina ttima. 4 Wotowa malago ninga otagala wa manje, kunapitte abalawo sabwani ogona* na mwadhi papayawo. Nsaka-nene nttile, kurihile kama yaga. Txibarene, iyene ogona na mwadhi babe.

5 “Simeau na Levi obali, dhipano dhawa dhokosana opanga masupadda. 6 Murimaga wé, kuvolowe munikuruni nawa, kuvitaganyihe na awene, nttittimiho naga, vowi musilidhiwani mwawa ahapa attu vina na ovega ahigwadda misipe dha ng’ombe dha pogo. 7 Ntowa nigwele osilidhiwa wenyu na owali wenyu, vowi kamuna ttagaraga. Ddinele wabalaletxa mwilaboni mwa Jakob vina ddinele wabalaletxa mu Izrayel.

8 “Weyo Judá, abalawo anele wuttittimiha. Nlada nawo ninele okala mukotti mwa amwiddani awo. Ana papayawo anele oworoma vamentoni vawo. 9 Judá mwana poddogoma mung’ono. Ogamala oja nama epiliwe, onodhowa mwanaga. Iyene onoginanti vina onovyogola ninga enira poddogoma. Dhahene ninga poddogoma, bani onwalamuwela onvenyiha? 10 Fibo kinabudduwe mmadani mwa Judá vina mukongozo wa ottonga onakalevi vakuvi na manyalo aye, mpaka vanadhe Siló* oneweleliwege na malogo otene. 11 Iyene onele omagelela buru yaye mutxiddo mwa mvidera vina mwana buru waye mutxiddo mwa mvidera waderetu; onele ofula yabalo yaye na vinyu vina guwo yaye na nikami na uva. 12 Mento aye bofila vaddiddi sabwa ya vinyu vina meno aye botxena sabwa ya mukaka.

13 “Zebulau onakalege nikome na bara, wenewo onsama apaporo vina maddile aye anagomelege o Sidoni.

14 “Isakár, buru ya magogoddo ovadda, emageleliwe mittorho oku-n’oku. 15 Iyene onele wona wi mburoya wovuma bwaderetu vina elaboya jozivela. Onele oworoma wila attukule muttorho vina onele orumela mabasa olemela.

16 “Dan onele ottonga nlogo naye ninga nihimo nimodha na Izrayel. 17 Dan onele okala ninga nowa enkala nikome na rampa, vina ninga evili ya manyaga enkala nikome na dila, enluma etili ya kavalo, munyakavaloya ogwela mundduni. 18 Eh Yehova, ddinele ojedhela nsaka ninaddivuninyu.

19 “Gadi onele olupeliwa na nikuru na apanga, mbwenyi iyene onele wazugunuwela avoreye dhitili dhawa.

20 “Dhoja dha Azer dhinele winjiva vaddiddi vina dhinakale dhaderetu ninga dhoja dha amwene.

21 “Naftali oli ninga nahe woyevihana, onloga mazu okoddela.

22 “Jozé oli ninga erasi ya muri ombala milima, oli nikome na mwinje, virasidha dhinfiya vadhulu va ngome. 23 Mbwenyi anamaponya ura, annimwidda, anniponyedha mattere vina animukoyela ntxiga. 24 Mbwenyi, iyene kattiyile ura yaye, mada aye kobanile. Eji edhile mmadani mwa namawodha wa Jakob, wa mukumbuzi, nlugu na Izrayel. 25 Iyene* ondha wa Mulugu wa babe vina Mulugu onele wukamihedha, iyene oli na Namawodha-wodha. Aururihe na maruriho a wirimu, na maruriho a vati v’ovaya, na mabele odhaala mukaka vina mbani mobala. 26 Maruriho abo anuvaha papayawo, anokwaranya maruriho a myango dhinkalawovi, dhilobo dhofuneya dha myango dha mukalakala. Dhinakalevi vamusorho va Jozé, vamusorho wa oddule osakuliwe vari va abalaye.

27 “Benjami ontakuna ninga mwiji. Na membesi onja nama epiliye, vagariba onogawa dhittapattile iyene.”

28 Mwa abene pubudduwile mahimo 12 a Izrayel vina aba ba mazu alogile babiwa àrurihaga. Ohinvaha muttu-muttu maruriho aninfwanyelela.

29 Nomala, ohakokomeza dhahi: “Ddindhowa ddagumane na azamani aga.* Muddinteri mmasiye mwinteriwe azamani aga, mugurugudhani eli nddebe na Efrón, mukadda Het, 30 gurugudha eli nddebe no Makpela, osogorho wa Manre, mwilaboni y’o Kaná, nddebe nagulile Abrahamu na Efrón, mukadda Het wi nikale masiye. 31 Amwinteri wenewo Abrahamu na mwadhiye Sara. Amwinteri Izaki na mwadhiye Rebeka, vina ddimwinterile wenewo Lia. 32 Nddebe na gurugudha elimo, eguliwe na ana Het.”

33 Dhahene, Jakob omala wahavaha malago aba anaye. Vasogorhova ohika myeddo dhaye vakamani, okwa vina ohinteriwa ninga mwinteriwe azamani aye.

50 Jozé omususela babe, omukubatta vina ohinvaha beju. 2 Nomala, Jozé ohakuwela emeleli aye, amediku wi asigihe murobwe muruttu wa babe.* N’eji, amedikuya asigiha murobwe muruttu wa Izrayel. 3 Attidda mabasaya mwari mwa malabo 40 vowi mudhidhi wafuneya wi mabasaya akosiwe wali obuwene, vina akadda Ejipitu adhowavi amunlelaga Izrayel mwari mwa malabo 70.

4 Muvirile malabo a omunla Izrayel, Jozé ologa na attu a ntakulu na Faraó: “Akala ddihukoddelelani vamentoni venyu kadhowani mwanfiyedhena Faraó mpaganyo obu: 5 ‘Babani oddiddubeliha mulogiliye: “Ddinokwa, oddinteri mwikuttani etibilemi mwilaboni y’o Kaná.” Ddinoukumbirhani, kaddittiyeni ddamwinteri babaga, ngamala ddinowiyela.’” 6 Faraó omwakula: “Kadhowa wamwinteri babo dhahene ninga yuddubelihiliye.”

7 Jozé ohidhowa omwinteri babe, ohidhowa vamodha na emeleli otene a Faraó, anddimuwa otene a mumweneni mwaye vamodha na anddimuwa otene a elabo y’o Ejipitu, 8 ahidhowa vina attu otene a ntakulu na Jozé, abalaye vina attu otene a ntakulu na babe. Mwilaboni y’o Gozen, àttiyilemo bahi aima, mabila na makuru awa a dhinama. 9 Adhowile na magareta vina makavalo, nikuruna nali ninddimuwa vaddiddi. 10 Mufiyilani ttukuwa* ya Atadi, murudda w’o Jordau, atomola kutto enddimuwa, akubanya vaddiddi vina amunla babiwa malabo matanu na meli. 11 Akadda Kaná akala mwilaboni mpule, mwawonilani atomolaga kutto enddimuwa vattukuwani ya Atadi ahiloga: “Marafula oddu ottiya okubanya onddimuwa vaddiddi mu Ejipitu!” Nona mburo obule onkala murudda w’o Jordau akuwela Abeli-Mizraim.*

12 Venevo, anaye avirihamo dhahene ninga mwalogile iyene. 13 Anaye amudhowana mwilaboni y’o Kaná amwinteri mugurugudhani eli nddebe no Makipela nddebe nili osogorho wa Manre nagulile Abrahamu na Efrón mukadda Het wi nikale masiye. 14 Mmaleliye omwinteri babe, Jozé ohiyelela o Ejipitu na abalaye na otene adhowile na iyene omwinteri babe.

15 Monilani wi babiwa ohikwa abali a Jozé ahiloga: “Txino Jozé onikoyela ntxiga vina onele oniyihedha obure wotene omukoselihu.” 16 Nona, amurumela Jozé mpaganyo obu: “Babinyu ahinatti okwa ohiloga dhahi: 17 ‘Mmwaddele dhahi Jozé: “Ddinowuttidda myeddo, ddinoukumbirha kalevelela yovonya ya abalawo vina yottega na obure wukoselani.”’ Ovano, ddinoukumbirha kalevelela yovonya ya adhari a Mulugu wa babawo.” Jozé ohunla mwiwaliye mazu aba. 18 Vasogorhova, attanyuwa abalaye akokora vamentoni vaye vina ahiloga: “Nihidha oviperheka wi nikale adhari enyu!” 19 Jozé ohiloga: “Kamove. Koddi miyo ddili vamburoni va Mulugu? 20 Masiki vafunile nyuwo oddikosela obure, Mulugu wahigana wi dhilobodha dhigome deretu vina dhivuneye dhigumi dha attu enjene, jijene enkosiye ddabuno. 21 Ovano kamove, ddinelege odhowavi ddusapelagani nyuwo na aninyu.” Dhahene ohapangarhaza vina na mazu aba ohafwasiha.

22 Jozé wankalavi o Ejipitu, iyene na ntakulu na babe vina Jozé okalilewo vyaka 110. 23 Jozé ohawona adhuli a* Manasé vina ana a Makir mwana Manasé. Jozé ohawona ninga anaye àbaliliye.* 24 Omamalelowa, Jozé ohiloga na abalaye: “Ddinokwa, mbwenyi Mulugu kanaudduwaleni, onele ouburutxani elabo eji audhowenina elabo emuddubeleliye Abrahamu, Izaki na Jakob.” 25 N’eji, Jozé ohaddubeliha ana Izrayel alogaga: “Se waganyedha Mulugu kanawudduwaleni. Kaddiddubeleleni oburutxela otakulu wa elabo eji magogoddo aga.” 26 Jozé okwile na vyaka 110 dhobaliwa, nomala asigiha murobwe muruttu waye* vina ohikiwa mukaxawuni o Ejipitu.

Obe, “yali ehinobeya.”

Obe, “manje otagala.”

Obe, “muya.”

Obe, “dhinama dhinddimuwa dhowopiha.”

Dila yoroma enfwanyeya nzina na Mulugu, יהוה (YHWH). Kang’ana Apendisi A4.

Obe, “muzimu.” Na ebrayiko nzu ntti néphsh nintapulela yottanddiwa envuma. Kang’ana Mazu Atapuleliwe, anloga Muzimu.

Kuloga, orongozi wonukela onkala ninga mira.

Obe, “Tigre.”

Obe, “ahabala wi akunelena epaddi ya marawu.”

Na ebrayiko, “beu yawo.”

Na ebrayiko, “beu.”

Kuloga, musorho wa nowa.

Nintapulela, “mulobana wa vati apano.”

Nintapulela, “okalawo.”

Obe, “okala nokala-wene.”

Na ebrayiko, “ohiludduwa.”

Obe, “kunattukuwihiwe.”

Na ebrayiko, “mattaka afugula mulomo.”

Obe, “okalaga o Nodi.”

Arpa, yali epano ya kabala yobiwa masaka a mundduni, enttiyana na viyola wa masaka abano.

Nintapulela, “ottomiwa, wikiwa, ottiyiwa.”

Obe, “Adamu, nlogo na attu.”

Na ebrayiko, “Mulugu.” Kang’ana Mazu Atapuleliwe, anloga “Mulugu Webaribari.”

Txino entapulela, “ovuma, nipangarhazo.”

Obe, “ofuru.”

Nzu ntti na ebrayiko ninaddiwana anju, ana a Mulugu.

Obe, “dhokosa dhaye somaningoni.”

Txino entapulela, “anamamottiya,” kuloga abale àmottiya ena. Kang’ana Mazu Atapuleliwe.

Kovadu modha yakwanela masentimeturu 44.5. Kang’ana Apendisi B14.

Obe txino, “tanu na bili dha mukolo, tanu na bili dha pogo.”

Obe txino, “ottukulelemo dhottanddiwa dhovava tanu na bili dha pogo, tanu na bili dha mukolo.”

Kovadu modha yakwanela masentimeturu 44.5. Kang’ana Apendisi B14.

Obe, “wofwasiha, wokurumutxa.”

Obe, “wi muttongege.”

Obe, “arku iris.”

Na ebrayiko, “owodha.”

Nintapulela “ogaweya.”

Entapulela, “mbigiddi.”

Obe, “muttu ohimbala.”

Obe, “anele orurihiwa.”

Na ebrayiko, “beu.”

Obe, “akalewo ninga mwanawedda.”

Obe, “o norti.”

Obe, “o sul.”

Na ebrayiko, “beu.”

Kuloga, “Nyaza Yokwa.”

Obe, “wakala mmisasani.”

Na ebrayiko, “mbalaye.”

Obe, “o norti.”

Na ebrayiko, “ddinovenyiha nlada naga.”

Na ebrayiko, “beu.”

Kang’ana Mazu Atapuleliwe.

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “Mulugu onowiwa.”

Obe, “buru ya mwini, enkuweliwa onagro.” Masiki ena obuwelaga wi enaddiwana zebra, enkala ninga entapulela ohifuna ottongiwa.

Obe txino, “onelege owanawana na abalaye otene.”

Nintapulela “ntxela na ole Onkalawo onddona.”

Obe, “ohina yosumuleliwana.”

Na ebrayiko, “beu.”

Nintapulela, “babi onottittimihiwa.”

Nintapulela, “babi wa muttitti; babi wa attu enjene.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “mulobwana.”

Obe txino, “onziveliwa owana.”

Nintapulela, “mwana wa mwene.”

Nintapulela, “oteya.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “mulibihena murima wenyu.”

Na ebrayiko, “maseya.” Seya modha yakwanela malituru 7.33. Kang’ana Apendisi B14.

Obe, “mamunaga.”

Obe, “adhile obareleya.” Na ebrayiko, “atamelile mundduri.”

Obe, “amutukuma nowali.”

Enkala ninga “onaddiwana mburo onroma epaddi eng’ono ya muwulo wa Jordau ondowavi mpaka o Zowar.”

Obe, “okwela ohingoma.”

Nintapulela, “yovaya vaddiddi.”

Obe, “wakala ninga mwanawedda.”

Kuloga, wali ahinatti ogonana.

Obe, “noligana.”

Obe txino, “onele odditeya.”

Na ebrayiko, “lizu naye.”

Na ebrayiko, “beu.”

Obe, “ziza.”

Txino entapulela, “ntxela noddubela” obe “ntxela na anamabila atanu na eli.”

Na ebrayiko, “masiku menjene.”

Obe, “mudayonimwa.”

Nintapulela, “Yehova onele owodhiha, Yehova onele ovaha.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “beu.”

Obe txino, “mwimeleli munddimuwa.”

Sikulu modha yakwanela magarama 11.4. Kang’ana Apendisi B14.

Na ebrayiko, “beu.”

Sikulu modha yakwanela magarama 11.4. Kang’ana Apendisi B14.

Txino onaddiwana Labau.

Na ebrayiko, “ddizugunuwele omononi woja obe wemara.”

Kuloga, yaya omulelile, ovano oli mudhari waye.

Na ebrayiko, “beu yawo ettukule.”

Obe txino, “okalilewo awanaga na abalaye otene.”

Nintapulela, “wa moya.”

Nintapulela, “ole onttiddela etili.”

Na ebrayiko, “lentiliya.”

Obe “ddikaliwa dala.”

Nintapulela, “wofila.”

Na ebrayiko, “lentiliya.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “beu.”

Obe, “amukubattaga.”

Nintapulela, “owana.”

Nintapulela, “omagedha.”

Nintapulela, “mburo wowunuwa.”

Na ebrayiko, “beu.”

Nintapulela, “ole onttiddela etili.”

Obe, “ogalemana ovilela.”

Na ebrayiko, “beu.”

Obe, “o norti.”

Obe, “o sul.”

Na ebrayiko, “beu.”

Nintapulela, “nyumba ya Mulugu.”

Na ebrayiko, “mbali.”

Obe, “txibarene oli nikami na nikami naga.”

Na ebrayiko, “oli txibarene nigogoddo vina nama yaga.”

Na ebrayiko, “mbali.”

Na ebrayiko, “Lia wanniddiwa.”

Nintapulela, “kamone mwana.”

Nintapulela, “wiwa.”

Nintapulela, “wiwanana, ogumana.”

Nintapulela, “ottittimihiwa, elobo enttittimihiwa.”

Nintapulela, “namattonga.”

Nintapulela, “kani dhaga.”

Nintapulela, “gari yapama.”

Na ebrayiko, “anayana, addiwagana ayana a elobo ejile.”

Nintapulela, “wagalala, ottaba.”

Nlivo ninvahiwa namalaba.

Nintapulela, “iyene nlivo.”

Nintapulela, “orumela.”

Okivihiwa wa nzina Jozefiya, nintapulela “Jah enjedhedhe.”

Na ebrayiko, “ottikitteliwe.”

Obe, “amulugu a vatakulu.” Na ebrayiko, “aterafim.”

Na ebrayiko, “mwinje.”

Obe, “amudhaye.”

Na ebrayiko, “okale pasope na enalogiwe na Jakob oromana yaderetu ofiyedha yabure.”

Obe, “pandereta.”

Arpa, yali epano ya kabala yobiwa masaka a mundduni, enttiyana na viyola wa masaka abano.

Na ebrayiko, “anaga.”

Obe, “amulugu a vatakulu.” Na ebrayiko, “aterafim.”

Na ebrayiko, “vina wova wa Izaki.”

Nzu na eramayiku nintapulela “ebuwa ya onamoona.”

Nzu na ebrayiko nintapulela “ebuwa ya onamoona.”

Na ebrayiko, “anaye.”

Entapulela, “sanjarha.”

Obe, “ddikala ninga mwana-wedda.”

Na ebrayiko, “beu.”

Nintapulela, “onwana (onvilela) na Mulugu.”

Nintapulela, “kove ya Mulugu.”

Obe, “Peniel.”

Na ebrayiko, “nruriho naga.”

Entapulela, “misasa mokala.”

Na ebrayiko, “wanlogela murima wa namwaliya.”

Obe, “mudila.”

obe, “ovita.”

Entapulela, “Mulugu w’o Beteli.”

Nintapulela, “karvayu wa kutto.”

Na ebrayiko, “beu.”

Nintapulela, “mwana wa okubanya waga onddimuwa.”

Nintapulela, “mwana wa mono woja.”

Na ebrayiko, “okalawo masiku menjene vina ohuluvala.”

Nzu na ebrayiko, nintapulela okwa.

Obe, “yalani ninga anawedda.”

Obe, “makura alabihedhiwa ninga murobwe.”

Obe, “siku ninadhowe miyo omasiye, obe Seol kuloga masiye a nlogo notene na attu.”

Kuloga, Judá.

Obe, “xaile.”

Obe, “Aneli wopidana obe wokarimbarina.”

Obe, “xaile.”

Obe, “aneli wopidana obe wokarimbarina.”

Nintapulela, “ofuguwa,” txino enaddiwana ofuguwa ompadduwa mudhidhi ombaliwa mwana.

Na ebrayiko, “akalamo malabowene.”

Na ebrayiko, “nttolo.”

Na ebrayiko, “muttoloni.”

Obe, “aneli wopidana obe wokarimbarina.”

Ninkala ninga nzu naattukulela attu ena omuttittimiha vina omuriha muttu.

Na ebrayiko, “ovenyiha nlada obe nnyalo.”

Kuloga, sidadi ya Ejipitu yakuweliwa vina Eliopolis.

Obe, “oroma okosa oleddo.”

Obe, “vafiyiliye.”

Kuloga, “Heliópolis.”

Nintapulela, “ole onwodhiha odduwala; ole ondduwaliha.”

Nintapulela, “okana ewodhelo enddimuwa ya obala.”

Na ebrayiko, “kamunone kove yaga.”

Na ebrayiko, “kamunone kove yaga.”

Obe, “makura alabihedhiwa ninga murobwe.”

Ttaga enjiwa enladdana na mandduwi.

Na ebrayiko, “kamunone kove yaga.”

Na ebrayiko, “ninga babi.”

Na ebrayiko, “oviponyedha mukotti mwa.”

Obe, “ohunla mukotti mwaye.”

Obe, “na otene a ntakulu naye.”

Kuloga, wila anfuge Jakob mento agakwa.

Kuloga, sidadi ya Ejipitu yakuweliwa vina Eliopolis.

Na ebrayiko, “oviponyedha mukotti mwaye.”

Obe, “ohunla mukotti mwaye dila dhinjene.”

Na ebrayiko, “ddigaginanti.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “vamaboddoni.”

Na ebrayiko, “beu.”

Na ebrayiko, “owela vakamani ya papayawo.”

Entapulela, “oddule onfwanyelela, eli yaye.”

Kuloga, Jozé.

Mazu antapulela okwa.

Mabasa a osasanya maningo a muttu wokwa na makura onukela wi anavudde momaguva.

Obe, “eira,” mburo wottukuwa vavettiwa vina vandaliwa dhoja.

Entapulela, “okubanya wa akadda Ejipitu.”

Obe, “ziza na neraru na.”

Na ebrayiko, “awene abaliwe vamyeddoni va Jozé.”

Mabasa a osasanya maningo a muttu wokwa na makura onukela wi anavudde momaguva.

    Manivuru a Etxuwabo (1987-2025)
    Obudduwa
    Ovolowa
    • Etxuwabo
    • Ovahedha
    • Dhosakula
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nlamulo na Olabihedhana
    • Mukalelo wa Ovolowana
    • Definições de Segurança
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovahedha