YOWENJEDHA
1914—Yaka ya Ntapulelo Mu Nivuhuloni na Bibilia
NA OTHAGA wa vyaka makumi manai anamasunza a Bibilia ahiloga yawila yaka ya 1914 ogahikoseya mapadduwo a makamaka. Mapadduwo aba aali ani, vina nlagiho gani nintonya yaka ya 1914 ninga yaka ya makamaka?
Ninga mulebeliwani va Luka 21:24, Yezu wahiloga dhahi: “Jeruzalemi onere onyigaliwa na amalabo, mpaka nsaka ninàpimelele Mulugu.” Jeruzalemi yali kwatti ya elabo ya Ayuda-mpaddo wa nihimo na amwene a ntakulu na Mwene Davidi. (Masalmo 48:1, 2) Mwa dhahene, amwene aba aali woka mwari mwa asogorheli a elaboya. Awene aahigilati va ‘mpaddoni wa Yehova’ ninga eemeleli a Mulugu. (1 Mapadduwo 29:23) Dhahene Jeruzalemi wali ezinddiyelo ya nlamulelo na Yehova.
Na mukalelo gani vina mudhidhi gani waromile olamula wa Mulugu ‘Onyigaliwa na amalabo’? Eji yapadduwile yaka ya 607 A.E.C. Mudhidhi wattukuliwe Jeruzalemi na akudda Babilónia. Kawali muttu wagilatile va ‘mpaddoni wa Yehova’, vina nihimo nadhile wa amwene a ntakulu na Davidi nahimetxiwa. (2 Amwene 25:1-26) ‘Onyigaliwa’ oku ogaakoseyi na mukalakala? Nne, sabwani nivuhulo na Ezekiyel nalogile dhahi mwaha wa Zedekiya mwene womariha wa Jeruzalemi: ‘Karula boni vina karula mwerheko . . . Oddu, txibarene txipo kanakaane mwinya, mpaka ofiya oddule onfanyeela, ddi iyene onfunemi onvaha.’ (Ezekiyel 21:26, 27) Oddule ‘onfanyeela’ mwerheko wa Davidi ddi Yezu Kristu. (Luka 1:32, 33) Noona ‘onyigaliwawa’ ogaagomile mudhidhi ogakalile Yezu Mwene.
Nipadduwo ntti na makamaka nigapadduwile mudhidhi gani? Yezu wahilagiha wila amalabo agahilamula mpaka nsaka nattomiwe. Muselu wa Daniyel kapitulu 4 ohikaana marhe a oziwa mudhidhi ogagoneele nsaka nttile. Kapitulu eji enologa nroho na nivuhulo nakaanile Mwene wa Babilónia Nabukoddonozori. Iyene wahoona muri munddimuwa vaddiddi obwene wagwaddiwe. Nigoddona kanigapwetile sabwani nahimagiwa na mujila vina safurhi. Mungelo wahiloga wila: ‘Anvirele masaka matanu na meeli.’—Daniyel 4:8-13.
Mbibiliani, midhidhi dhiina miri dhinolabihedhiwa wila dhitapulele nlamulelo. (Ezekiyel 17:22-24; 31:2-5) Noona ogwaddiwa wa muri obu wa ezinddiyelo onotapulela mukalelo ogemetxiwe Omwene wa Mulugu modheela mukalelo weemeleliwani na amwene a mu Jeruzalemi. Mwa dhahene, yowoona ejile yalagihile wila ‘onyigaliwa oku wa Jeruzalemi’ ogagoneeli mudhidhi mung’onovi—mudhidhi wa ‘masaka matanu na meeli.’ Mudhidhi obu ongoneela dhavi?
Ovuhulela 12:6, 14 ontonyihedha wila masaka mararu na jiddiga anligana na ‘masiku txikwi na mazana meeli na makumi matanu na nimodha.’ Noona ‘masaka matanu na meeli’ agagoneeli wilimo, obe masiku 2.520. Mbwenye dhilabo dha Amalabo kadhemelile ‘onyigala’ olamula wa Mulugu mwari mwa munamasiku 2.520 mumaleli ogwa Jeruzalemi. Ninga munooneyelani, nivuhulo ntti nikoseyile mwari mwa nsaka nogoneela vaddiddi. Modheela Olebeliwa 14:34 na Ezekiyel 4:6, abene anloga ‘siku nimodha yaka modha,’ dhahene ‘masaka matanu na meeli’ agakalile vyaka 2.520.
Vyaka 2.520 dharomile mweri wa Outubro yaka ya 607 A.E.C. Jeruzalemi mwattukuleliwiye na akudda Babilónia nanda mwene wa ntakulu na David baakihiwa mpaddo. Nsakana nagomile mweri wa Outubro yaka ya 1914. Nsaka nttile, ‘masaka aattomeliwe dhilabo’ aahigoma, nanda Yezu Kristu wahikiwa ninga Mwene, wa Omwene wa Mulugu odhulu.a—Masalmo 2:1-6; Daniyel 7:13, 14.
Ninga, mwattageli ologa Yezu txibarene ‘ottwanyuwa’ waye ninga Mwene wa odhulu, onowooneyaga na mapadduwo manddimuwa vaddiddi a elabo yotene—koddo, dala yottidda motto, ottekenyeya wa elabo, maredda. (Mateu 24:3-8; Luka 21:11) Mapadduwo aba anovaha onamoona onddimuwa vaddiddi wa ebaribari yawila yaka ya 1914 txibarene wali obaaliwa wa Omwene wa Mulugu, odhulu vina maromo a ‘masiku omariha’ a elabo eji yabure.—2 Timóteo 3:1-5.
a Ovenya mweri wa Outubro yaka ya 607 A.E.C. mpaka mweri wa Outubro yaka ya 1 A.E.C. dhinowakwana yaka 606. Vowila kawali yaka zero, ovenya mweri wa Outubro yaka ya 1 A.E.C. mpaka mweri wa Outubro yaka ya 1914.E.C. dhinowakwana vyaka 1.914. Nigagumaniha vyaka 606 na vyaka 1.914, ninkaana vyaka 2.520. Wila okaane miselu dhiina mwaha wa ogwa wa Jeruzalemi yaka ya 607 A.E.C., koona musorho onloga “Cronologia” mu Estudo Perspicaz das Escrituras, nilebiwe na Anamoona a Yehova.