Txini Ensunzihu na Amwene a mw’Izrayel

1-2. Txini enloga Bibilia mwaha wa amwene ena a mw’Izrayel?

BIBILIA onologa mazina alobwana okwaranya 40 àli amwene mw’Izrayel.a Mapadduwo a mBibiliani bokuluveleya agalogaga sabwa ya alobwana aba vina anologa miselu dhotikiniha sabwa ya ena. Motagiha, masiki amwene àli apama ahikosa dhilobo dhabure. Jijuwene epadduwile na Mwene Davidi. Yehova ohiloga: “Mwimeleli waga Davidi, . . . waddifwara na murima waye wotene eraga dhaddizivela.” (1 Amwe. 14:8) Mbwenyi, kobuwela wi Davidi wahikosa mararuwo na muyana wateliwe vina wahitamela marhe wi mamunaye apiwe mukoddoni.—2 Sam. 11:​4, 14, 15.

² Mwa mpaddi mwina, amwene enji àli ohiroromeleya ahikosa dhilobo dhina dhapama. Koona yotagiha ya Roboau. Vamentoni va Yehova, “merelo a Roboau amutakalela Nabuya.” (2 Map. 12:14) Masiki dhawene, Roboau wahiwelela malamulo a Yehova a okodda owana na omwene wa mahimo kumi w’o Izrayel vina wahittiya nlogona omusakula mwene mwina. Iyene vina wahibarela nlogona modhela olibiha rhinga dha sidadiya.—1 Amwe. 12:​21-24; 2 Map. 11:​5-12.

3. Nivuzo gani ninvikosihu vina txini enasekeserhe iyo mu nsunzoni ntti?

³ Nigengesa sabwa ya amwene a mw’Izrayel ninodhaga ovivuza. Akala amwene aba ahikosa dhilobo dhapama vina dhabure, txini yamuttukulela Yehova opima akala mweneya wali wororomeleya obe nne vamentoni Vaye? Yowakula ya nivuzo ntti enele onikamihedha ononelamo enfwanyelela okosa muttu-muttu wa iyo wi nimwagalalihe Yehova. Mu nsunzoni ntti ninele wona dhilobo ttaru txino dhimuttukulele Yehova wapima amwene a mw’Izrayel: Ejile yali mmurimani mwawa, Otxinuwa wawa vina akala animwebedha na mukalelo wofwanyelela.

OMUKWELA YEHOVA NA MURIMA WOTENE

4. Ottiyana gani walivo wa amwene ororomeleya na ohiroromeleya?

⁴ Amwene amwagalalihile Yehova ahimwebedha iyene na murima wawa wotene.b Josafat wali mwene wapama “[ohinfwara] Mulugu na murima wotene.” (2 Map. 22:9) Bibilia onologa dhahi sabwa ya Josiya: “Ahinathi okala mwene, kakalilewo mwene mwina weddile pama vamentoni va Nabuya na murima waye wotene.” (2 Amwe. 23:25) Oku sabwa ya Salomau, okosile dhilobo dhabure omagomelo wa egumi yaye, Bibilia onologa dhahi: “Murima waye kukalile bahi wa Nabuya Mulugu waye.” (1 Amwe. 11:4) Sabwa ya Abiya, mwene mwina wohiroromeleya, Bibilia onologa vina: “Murima waye kuvirihilemo dhetene dha Nabuya.”—1 Amwe. 15:3.

5. Txini entapulela omwebedha Yehova na murima wotene.

⁵ Kito txini entapulela omulabela Yehova na murima wotene? Muttu onimulabela Yehova na murima waye wotene kankosa ejuwene sabwa ya odideliwa. Ottiya ejo, iyene onomulabela Yehova sabwani onomukwela vina onomuriha. Iyene onodhowavi amukwelaga vina amurihaga egumi yaye yotene.

6. Ninawodhe dhavi omwebedha Yehova na murima wotene? (Gano 4:23; Mateu 5:​29, 30)

⁶ Ninawodhe dhavi watagiha amwene a mw’Izrayel vina omulabela Yehova na murima wehu wotene? Ninofwanyela orabela elobo-txilobo egadhile wobaniha omukwela wehu Yehova, motagiha, ninofwanyelela okala txenjewa na dhilobo dhinonihu vina dhinkosihu mudhidhi wovuma. Ninofwanyela okala pasope na mandano ansakulihu vina ohiroma wubuwela wi okana kobiri obe orela silitxi dhamakamaka mwigumini mwehu. Nigazinddiyela dhilobo dhinobaniha omukwela wehu Yehova, ninofwanyela orabela momaguva-mwene dhilobo esi, wi dhineke vangovini omukwela wehu Yehova.—Kengesa Gano 4:23; Mateu 5:​29, 30.

7. Ekaleleni yamakamaka orabela dhilobo dhabure?

⁷ Kaninfwanyela ottiya murima wehu ogaweya. Nigahikale txenjewa, ninodhaga ovinyengetta nubuwelaga wi sabwa ya okosa dhilobo dhinji dhomuyani, kaninapattiwe na dhilobo dhabure. Katanalela yotagiha eji, weyo kukuputta nyumba yawo ogahittiya misuwo na majanela ofuguwene wi dhilobo dhivolowe dhipigidhe nyumbaya? Nne, weyo kugakosile ejuwene. Na mukalelo wakakene, ottiya okosavi dhilobo dhinnittukulela okala wofiyedheya na Yehova, ninofwanyelela okosa dhilobo dhina. Dhahene ninga mugahiziveliwihu elobo kupigidha nyumba yehu iyo vina ninofwanyelela orabela elobo-txilobo ya mwilaboni egadhile wobaniha omukwela wehu Yehova.—Ef. 2:2.

AWENE AHITXINUWA DHOTTEGA DHAWA

8-9. Mwene Davidi na Mwene Ezekiya àkosile eni muziwelani wi Yehova kaziveliwe na dhakosilani? (Koona foto ya kapa.)

⁸ Ninga monilihu, Mwene Davidi wahikosa dhotega dhinddimuwa. Mbwenyi mumwaddelile namavuhulela Natan mukalelo waviwamo Yehova, n’ovyeviha Davidi wahitxinuwa. (2 Sam. 12:13) Mazu a Davidi anfwanyeya va Masalmo 51, anowoniha wi iyene wahitxinuwa dhottega dhaye. Davidi kavikosihile ninga wahitxinuwa wi amunyengette Natan vina ottawa otxinutxiwa.—Masal. 51:​3, 4, 17.

⁹ Mwene Ezekiya vina wahimuttegela Yehova. Bibilia onologa: “Ovithithimiha mmurimani mwaye. Apo Nabuya osilidheya na iyene, na akadda Judá, na akadda Jeruzalemi.” (2 Map. 32:25) Mbwenyi txini emukosihile Ezekiya okala ovittukulela? Txino iyene wahiroma oviwona ninga wamakamaka sabwa ya dhokana dhaye, wapemberha akadda Asíria, obe sabwa ya ovulumutxiwa wa oredda waye na matikiniho. Txino ovittukulela ohimukosiha iyene walagiha dhorela dhaye akadda Babilónia, sabwa ya ejuwene namavuhulela Izaiya wahimwaddela wi Yehova wasilidhiwa venjene na iyene. (2 Amwe. 20:​12-18) Dhahene ninga Davidi, na oviyeviha Ezekiya wahitxinuwa. (2 Map. 32:26) Nona, vamentoni va Yehova Ezekiya wali mwene wororomeleya “[erile] dhamukoddelela Nabuya [Yehova].”—2 Amwe. 18:3.

10. Txini ekosile Mwene Amaziya mmaleliye osisiguliwa?

¹⁰ Mwa mpaddi mwina, Mwene Amaziya w’o Judá ohikosa dhapama mbwenyi “kamulabile na murima wotene.” (2 Map. 25:2) Mmalile Yehova omukamihedha owana na akadda Edom, Amaziya ohiroma wawebedha amilugu a nlogo nttile.c Namavuhulela wa Yehova mudhoweliye ologa na iyene sabwa ya dhilobo dhikosiliye, iyene kafunile onvuruwana vina wahimuttamagiha.—2 Map. 25:​14-16.

11. Mowiwanana na 2 Korinto 7:​9, 11, txini enfwanyelihu okosa wi nileveleliwe na Yehova? (Koona vina mafoto.)

¹¹ Txini ensunzihu na dhotagiha esi? Ninofwanyela otxinuwa dhotega dhehu vina ovilibihedha ohiyelela okosa dhotega dhakakene. Ki anddimuwa a mmulogoni aganivaha malago, txino aniwanana na makani mang’ono? Kaninfwanyela wubuwela wi Yehova kannikwela vina anddimuwa a mulogoni anonidda. Masiki amwene ororomeleya a mw’Izrayel dila dhina anvahiwa malago vina ansaddeyiwa. (Aheb. 12:6) Nigasaddeyiwa, ninofwanyela (1) orumela na oviyeviha, (2) okosa matxinjo anfuneya, vina (3) odhowagavi nimulabelaga Yehova na murima wehu wotene. Nigatxinuwa dhotega dhehu, Yehova txibarene onele onilevelela.—Kengesa 2 Korinto 7:​9, 11.

OMWEBEDHA YEHOVA NA MUKALELO WOFWANYELELA

12. Elobo gani yazinddiyeliha amwene ororomeleya?

¹² Amwene alogile Yehova wi àli ororomeleya ahittiddela webedha webaribari. Awene vina ahikamihedha nlogo na Yehova okosa yakene. Ebaribari wi awene ahikosa dhilobo dhabure ninga monilihu. Mbwenyi ahimwebedha Yehova na murima wawa wotene vina ahikamihedha nlogo ottiya webedha dhilobo dhosemiwa.d

13. Txini emuttukuleli Yehova ologa wi Akab wali Mwene wohiroromeleya?

¹³ Txini emuttukulele Yehova ologa wi amwene ena kali ororomeleya? Mwebaribari kahiye dhilobo dhotene dhikosilani dhali dhabure. Masiki Mwene Akab wali wabure vaddiddi mwa mudhidhi mung’onovi ohilagiha oviyeviha vina otxinuwa sabwa ya opiwa wa Naboti. (1 Amwe. 21:​27-29) Iyene vina wahimaga sidadi vina wahakamihedha ana Izrayel opemberha mukoddoni. (1 Amwe. 20:​21, 29; 22:39) Mbwenyi Akab ohikosa elobo yina yabure vaddiddi, sabwa ya okwekwetteliwa na mwadhiye, iyene ahattukulela attu wawebedha amilugu ottambi vina osemiwa. Iyene txipo katxinuwile sabwa ya ejuwene.—1 Amwe. 21:​25, 26.

14. (a) Txini emuttukuleli Yehova ologa wi Mwene Roboau wali wohiroromeleya? (b) Txini yazinddiyeliha amwene ohiroromeleya?

¹⁴ Koona yotagiha ya mwene mwina ohiroromeleya—Roboau. Ninga monilehu, iyene ohikosa dhilobo dhapama mwari mwa olamulela waye. Mbwenyi dhilobodha muromelani omweddela deretu vina mukaleliye mwene woliba, iyene wahinyanyala Malamulo a Yehova vina wahiroma wawebedha amilugu ottambi. (2 Map. 12:1) Oromana venevo, mudhidhi mwina wanimwebedha Yehova oku mudhidhi mwina wanawebedha amilugu ottambi. (1 Amwe. 14:​21-24) Kahiye mwene Roboau na Akab bahi attiyile webedha webaribari, amwene ena vina ahikosa ejuwene. Mwebaribari makaniya na amwene enjene ohiroromeleya yali okamihedha webedha wottambi. Eji enowoniha wi mwa Yehova, ottiddelavi ebaribari yali elobo yamakamaka yazinddiyeliha akala mweneya wali wapama obe wabure.

15. Webedha wa ebaribari okalele nni wamakamaka mwa Yehova?

¹⁵ Txini yamuttukulela Yehova wona webedha ninga elobo yamakamaka? Vamaromo, sabwani wali muttorho wa amwene okamihedha nlogo na Mulugu okosa webedha webaribari. Ottiya ejo, webedha wottambi wannattukulela ena okosa dhotega dhinddimuwa vina dhilobo dhabure. (Oz. 4:​1, 2) Vina amwene na nlogo notene asakuliwa na Yehova. Ji sabwaya enladdaniha Bibilia webedha wottambi na olupa matelo. (Jer. 3:​8, 9) Muttu agalupa matelo iyene onottiya okala wororomeleya na muttu wahafwanyeliye omunyimula, kuloga mamunaye obe mwadhiye. Olupa matelo enomunyimula muttu mwina. Na mukalelo wakakene, muttu oviperhekile wa Yehova onkosa webedha wottambi onomuttegela Mulugu dhahene murima waye onompa vaddiddi.e—Olib. 4:​23, 24.

16. Vamentoni va Yehova, ottiyana gani olivo wa muttu wapama na muttu wabure?

¹⁶ Ninsunzavo eni? Ninosunza wi, ninofwanyela ogana orabela elobo-txilobo eniwanana na webedha wottambi. Mbwenyi vina ninofwanyela ottiddelavi webedha webaribari vina odhowagavi nimulabelaga Yehova. Namavuhulela Malakiya ohitapulelamo pama ottiyana wa muttu wapama na muttu wabure vamentoni va Yehova. Iyene ohileba: “Venevo panone nyuwo othiyana onna muthu wapama na mvuti, ole [onimwiwelela] Mulugu na ole ohinimukodda.” (Mal. 3:18) Nona, kanittiye elobo-txilobo—ohiligana wehu, dhovonya dhehu—dhinikumule mpaka ottiya omwebedha Yehova. Ottiya omwebedha Yehova egali yottega enddimuwa.

17. Ofwanyelela nni okala txenjewa ogamusakulaga muttu womutela obe woteliwana?

¹⁷ Akala weyo wamuziye vina akala onofuna otela obe oteliwa, onowodha wona wiwanana wa mazu aba a Malakiya na matelo? Muttuya onodhaga okana mikalelo dhapama, mbwenyi iyene onomwebedha Mulugu webaribari, obe muttu wapama vamentoni va Yehova? (2 Kor. 6:14) Mugatelana iyene onele wukamihedha mpaddi womuyani? Katanalela eji: Awadhi a Mwene Salomau a ahamulabela Yehova txino ahikana mikalelo dhapama. Mbwenyi vowila kamulabela Yehova vang’ono-vang’ono murima wa Salomau ogaweya, mpaka oroma wawebedha amilugu ottambi.—1 Amwe. 11:​1, 4.

18. Txini enfwanyela amambali wasunziha aniwa?

¹⁸ Enowodheya vina amambali olabihedha mapadduwo a amwene a mw’Izrayel wi àkamihedhe aniwa wunuwiha efunelo ya omulabela Yehova. Kakamihedhe anawo wona wi Yehova onimona muttu wapama obe wabure mowiwanana na mukalelo onivilibihedhiye okosa webedha webaribari. Olagihe na mazu awo vina merelo awo wi dhilobo dhomuyani, kuloga—omusunza Bibilia, odhowa mmatugumanoni vina odhowa mmabasani olaleya—silitxi dhamakamaka mwigumini mwehu. (Mt. 6:33) Ogahikose ejuwene anawo anodhaga wubuwela wi okala Munamoona wa Yehova “wafwara bahi amambali aye” o Nyumbani ya Omwene. Sabwa ya ejuwene, awene anodhaga wika webedha webaribari vamburoni wanawili mwigumini mwawa obe ottiya-wene omwebedha Yehova.

19. Enowodheya muttu ottiyile omwebedha Yehova omwiyelela wili? (Koona vina kasha “Enowodheya Weyo Omwiyelela Yehova!”)

¹⁹ Akala muttu ohittiya omwebedha Yehova eji entapulela wi iyene kanamwiyelele? Kahiye mwenemo, enowodheya iyene otxinuwa vina omwebedha Yehova na mukalelo wofwanyelela. Wi akose ejuwene, txino enele ofuneya iyene ottiya ovittukulela barumela nikamihedho na anddimuwa a mmulogoni. (Tia. 5:14) Ebaribari wi guru dhotene dhinkosihu wi nimwiyelele Yehova, ninele okana dhopurelamo vowi ninele orumeliwa na iyene!

20. Nigatagihaga amwene ororomeleya a mw’Izrayel, Yehova ananone dhavi?

²⁰ Mogwaddela-mwene, txini ensunzihu na amwene a mw’Izrayel? Ninele okala ninga amwene ororomeleya nigadhowavi nimulabelaga Yehova na murima wehu wotene. Ninofwanyelela osunza na dhovonya dhehu, otxinuwa vina okosa matxinjo afuneya. Ninofwanyelela vina wubuwela ttima ya odhowagavi nimwebedhaga Mulugu mmodha webaribari. Ogadhowagavi okalaga ororomeleya na Yehova, iyene onele wuwona ninga muttu onkosa dhapama vamentoni vaye.