Elemelelo ya Wawakela Aleddo—Enofuneya Vaddiddi!
“Muthambirhagane mmatakulu mwenyu, muhinyonyeyaga.”—1 PEDRO 4:9.
1. Masaka zana oroma Akristu afwanyiwe masegedho gani?
NSAKA dhahi mwari mwa yaka ya 62 na 64, murumiwi Pedro ohalebela abali akala “mwilaboni y’o Ponto, y’o Galásia, y’o Kapadósia, y’o Ásia na Bitínia.” (1 Pedro 1:1) Abali aba ali a vilabo dhottiyana-ttiyana. Awene angumanana ‘widdiwa,’ obe ofwara-fwariwa, noona anfuna olibihiwa na wimeleliwa. Mudhidhi obule wakalawo awene wali wawopiha vaddiddi. Pedro ohileba: “Ogoma wa dhetedhene oli vakuvi.” Mudhidhi obule Jeruzalemi wali vakuvi n’otolotxiwa. Txini egalibihile awene okalavi owaralene nsaka nttile n’ozuzumiha?—1 Pedro 4:4, 7, 12.
2, 3. Pedro wakokomezele nni abali wi attambirhagane? (Koona foto eli omaromo.)
2 Yakokomedheli Pedro wi abali akose yali yawi ‘athambirhagane mmatakulu mwawa.’ (1 Pedro 4:9) Mazu aba “othambirhana” na elogelo ya Egrego, kuloga “oziveliwana obe onfwewela murima mwana-wedda.” Pedro wahakokomeza abali na arogora wi ‘attambirhagane muttu na mukwaye,’ masiki vaziwanani vina vakalani vamodha akosaga mabasa vamodha. Wakelana wakamihedha dhavi?
3 Wakelana ogahakosiha okala mumodhani. Kito weyo? Onowubuwela labo nakanilewi gari ya wobeliwa vatakulu va muttu-muttuvi? Ogamobela muttu vatakulu vawo eji enowukosihani okala mumodhani. Akala ninfuna naziwe abali vamodha na arogora ehu, enaniziwihe awene ja wawakela mmatakulu mwehu. Wale akala makattamiho elopadduwa mwilaboni, Akristu anfuniwana okala mumodhani. Vowi ninkalawo “masaka omariha” ninofuniwana vina okosaga yakakene.—2 Timóteo 3:1.
4. Mavuzo gani anfuna iyo osunza mmutomani obu?
4 Niwodhe dhavi ovirihamo mazu aba awi “Muthambirhagane mmatakulu mwenyu”? Txini enakumule elemelelo yehu ya okala anamakela aleddo? Txini enaniwodhihe okala aleddo a malago?
GARI YA OKALA ANAMAKELA ALEDDO
5. Nawakele dhavi aleddo anda mmatugumanoni mwehu?
5 Mmatugumanoni: Yehova vamodha na attu a nikuru naye anoniwobela otugumana. Iyo ninfuna wi attu otene antugumana vamodha na iyo akale ofuru, ttabwa-ttabwa aswa. (Roma 15:7) Awene aleddo a Yehova, noona enofuneya iyo wattangarhamiha, nihitanaalaga mwabalelo wawa obe yeddelo edhilanina. (Tiago 2:1-4) Akala onowona wi muleddoya oli yekavo, enowodheya omukuwela wi mugilati vamodha? Iyene onele otamalela akala weyo omukamihedha ofara mweddihedho wa matugumano vina ofanya malebo anengesiwa. Eji jili Yeddelo ya ‘ozuzumela wawakela aleddo.’—Roma 12:13.
6. Nizuzumeletxe wawakela ani?
6 Wi nije elobo-txilobo: Mmasakani a Bibilia attu anlagiha okala anamakela aleddo, anawoba attu eena bidha vanivawa, oja elobo-txilobo, merelo aba atonyihedha wi attuya amarho obe antamela murenddele. (Wita 18:1-8; Anamathonga 13:15; Luka 24:28-30) Nizuzumeletxe wawakela ani? Anazuzumeletxe iyo akale abalihu vamodha na arogoraya a mmulogoni. Iyo ninofuna nikamihedho na abali vamodha na arogoraya vina na akwihu ororomeleya, sabwani elabo enodhowavi vangovini. Yaka ya 2011, elabo y’Amerika abali a Nikuru Nolamulela ahisaddula mudhidhi wa masunzo a Mwang’aneli wa anamudhi Obetel bakala a 6:45 mudhidhi watxuguwo. Asaddulele nni? Museluya ovuwihiwaga ahikalawo mazu aloga wi abali anlaba Obetel omamalelo wa osunza wa mwang’aneli enela okaana mudhidhi wa olejelana muttu na mukwaye. Abali a nikuru na mafilial meena ahikosa yakakene. Aba masasanyedho aderetu vaddiddi anakosiha anamudhi Obetel oziwana.
Enowodheya omuwoba muttu muswa wa mmulogoni mwawo wi muje elobo-txilobo mburo-mburovi?
7, 8. Nawakele dhavi abali anda okosa diskursu mmulogoni mwehu?
7 Dila dhina abali a milogo dhina, anameddelela milogo obe, emeleli Obetel anodha mmulogoni mwehu wi akose diskursu. Enowodheya iyo opura gari eji wi nilagihe okwela wehu mwa wawakela abali aba? (Kengesa 3 Joau 5-8.) Akala ninfuna nafwewele-wene murima jofuneya iyo wawobela vatakulu vehu wi nije elobo-txilobo vamodha.
8 Murogora dhahi wa elabo y’Amerika ohiloga: “Vyaka dhinjidhene miyo vamodha na mamunaga nankana gari vaddiddi ya wawakela aleddo, abali na awadhiwa adha okosa diskursu mmulogoni mwehu.” Iyene ohona wi attu otene adha anlibiha nroromelo naye vina ankaana mavego ozivela vaddiddi. Ohenjedhedha mazu aye: “Iyo txipo kanitxinuwile.”
9, 10. (a) Bani ana efunelo ya okala na iyo mudhidhi mwinjene? (b) Abale ana numba dhing’ono ahikaana ewodhelo ya okamihedha? Kavaha yotagiha.
9 Aleddo angonela: Mmasakani a Bibilia, yahikalawo elemelelo ya attu wavaha akwawa mburo wa okala. (Job 31:32; Filémoni 22) Masaka abano, iyo vina nikosege yakakene. Nameddelela milogo masaka meena onofuna mburo wogona ageddelelaga milogo. Enopadduwaga yakakene na anamasunza a dhiskola dha omwene na abaleya anivivelela wi alabe mabasa omaga. Kito mwabale ayelele numba dhawa sabwa ya ngovi dhamwilaboni? Awene anofuna mimburo dhogona ajeedhaga omagiwa wa numba dhawa. Keliwe wi ana ewodhelo ya okamihedha babale ankala numba dhinddimuwa. Iyo nigattiyedha awenevi anodha olema. Onowodha onvahedha muttu-muttuvi mburo wa osamavo, masiki numba yawo ekalaga eng’ono?
10 Mbali dhahi onkala ogusuni wa elabo ya Coréia onowubuwela labo nikaliye vamodha na abali akosa eskola ya omwene. Iyene ohileba: “Voroma miyo ddafuna okoodda sabwani iyo nela otelana-wene vina vakalihu numbaya yahiyeva vaddiddi. Mbwenye mukalile anamasunza abale na iyo, nihona opurelamo onddimuwa vaddiddi. Vowi nelotelana-wene, nahona wagalala onkaana atelani agamulabelaga Yehova vina agavedaga dhogana dhomuyani vamodha.”
11. Enfuneyela nni iyo wawakela abali aswa anda mmulogoni mwehu?
11 Arogora na abali aswa anfiya mmulogoni: Akalawo abali na arogora obe anamudhi ammwala mmuruddani mwawa badhowa milogo dhina. Masaka meena abali aba anda sabwa ya ofuneya wa nikamihedho mmulogoni mwehu. Obe txino apionero anrumiwa mmulogoni mwawo. Aba masadduwo manddimuwa mwa awene. Anofuna olemela murudda muswa, mulogo muswa, vina enkala ninga anofuna osunza elogelo eswa. Enowodheya wawoba wi mukose arhimoso vamodha mburo ononiwe wi onokalela? Eji enela wakamihedha omaga omarho oswa vina olemelela yeddelo ya vamuruddaniva.
12. Yotagiha gani enoniha wi kahiye yofuneya weyo osasanyedha dhilobo dhinji wi wawakelena aleddo?
12 Kahiye yofuneya okaana dhilobo gwé wi muttu akale namakela aleddo. (Kengesa Luka 10:41, 42.) Mbali dhahi onowubuwela empadduwele mmalelani okala amisionario, iyene vamodha na mwadhiye. Iyene ohiloga: “Iyo nali azombwe kananetxa eziwelo, vina nannukeliwa vaddiddi wiyelela vatakulu. Labo dhahi na mattiyu mwadhaga wafuna eyelele vatakulu, ddanimpwarha-pwaza mbwenye kiyapurela elo. Mmalelani mudhidhi wa 7:30 wora ya mattiyu, nihiwa okopela. Wali namasunza wa Bibilia wadhilena maranja mararu. Iyene wadhele onimoyela. Iyo nimukumbirha wi avolowe vina nihimvaha elobo eng’onovi yomedhana mara. Mmalele iyo nihittereka manje wi amwena txaya. Iyo kanaziwa elogelo ya Swail, vina iyene kaziwa Engelezi.” Mbali oddu ohiloga wi yotagiha eji ehimukosiha iyene okaana amarho aswa vamuruddaniva vina okaana elemelelo ya wagalala.
KUTTIYE WI ELOBO-TXILOBO EKUMULE ELEMELELO YAWO YA WAWAKELA ALEDDO
13. Okala namakela aleddo onnikamihedha dhavi?
13 Wahiromaga otxima okooddaga wawakela aleddo? Akala eji ehipadduwa, ovano kuyelele vina gari enddimuwa ya omaga omarho na attu ena. Wawakela aleddo enonikosiha ohikala n’oka. Kito ninfunela nni otxima wi nawakele aleddo? Vahikala mwaha mung’onovi wa okoodda.
14. Txini enfwanyelihu okosa akala kaninetxa mudhidhi vina ewodhelo ya wawakela aleddo?
14 Mudhidhi na guru: Alabeli a Yehova ahikaana mabasa menji okosa, noona kankanetxa mudhidhi. Ena anodha wubuwela wi awene kana mudhidhi nne ewodhelo ya wamoyelana aleddo. Akala jijene empadduwa na weyo, enofuneya otxinja masasanyedho awo wi okaane elemelelo ya wawakela aleddo? Yofuneyaya jijene sabwani Bibilia ononikokomeza wi nikale anamakela aleddo. (Ahebreu 13:2) Wawakela aleddo onowiwanana na merelo apama. Mbwenye akala ohawakela aleddo, enofuneya winanela mudhidhi wawo mwa ottiya okosa dhilobo dhihinetxa ttima.
15. Attu ena anubuwelela nni wi kana ewodhelo ya wawakela aleddo?
15 Oniwamo dhavi: Wahiromaga wubuwela wawakela aleddo nanda bugobuwela wi kunawodhe? Txino wela wova wi aleddoya kanaziveliwe obe weyo onela ototeya manyazo. Txino ovoona wi korowa yawo kinakwanela ogula ninga esile dhingula anamudhi eena agakaana muleddo. Kobuwela wi kili yofuneya wi numbaya ekale yokoddeletxa. Mbwenye aleddoya anele oziveliwa numbaya egasasanyedheya na oyesa vina akala weyo wa muttu wofiyedheya.
16, 17. Txini enfwanyeliwe okosa akala onowova wawakela aleddo?
16 Akala weyo onodhugudheya na wawakela aleddo, kuli weka. Munddimuwa dhahi wa mulogo w’o Grã-Bretanha ohiloga: “Muttu agasasanyedhaga miburho wi awakele aleddo, onozuzuma. Mbwenye sabwa yawi mabasa animwagalaliha Yehova, yopurelamoya vina wagalala onkalavo kunliganihiwa na ozuzuma. Miyo ddampurelamo vaddiddi sabwa ya ogilati vamodha na aleddo nilogaga makanihu oku nimugawaga kafé.” Enokala vaddiddi ozuzumela dhinfuna aleddo ehu. (Filipi 2:4) Attu enjene anoziveliwa ologa dhapaduwele mwigumini mwawa. Iyo ninela wiwa dhotagiha dhawa nigakala vamodha na awene. Okalawo munddimuwa mwina ologile: “Wawakela akwaga a mmulogoni vatakulu vaga, ehiddikamihedha wanonelamo vina waziwa, makamaka oziwa dhawodhihile wafiyiha mwibaribarini.” Akala onowazuzumela aleddo, onela wona wi motene munele onopurelamo.
17 Murogora dhahi wa pionera wattambirhetxa aleddo adhowa elabo yaye wi asunze eskola ya omwene, ohiloga: “Voroma-vene ddanribiwa murima sabwa yawi numba yaga kahiye ya deretu, dhobo dhehu s’ovevuwa. Mwadhi wa mbali dhahi oli namasunziha wa eskolaya ohitapula-wene murima waga. Iyene ohiddaddela wi awene agakosaga oleddo wa weddelela milogo vamodha na mamune, malabo menjene ankalaga na abali omuyani, abuwene ahinetxa dhorela dhinjeene mbwenye ana efunelo yakakene ya omulaba Mulugu ninga enani—vowi enfunani ja muttu omulabela Yehova vina oluluviha egumi yaye. Eji enoddubutxedha ejile yanaddela mma banili aima: ‘Oja mukwani mowiwanani ekala.’ (Gano 15:17) Apa kawuvo mwaha wa wova, elobo yamakamaka ja wawakela aleddo ehu.
18, 19. Elemelelo ya wawakela aleddo enaniwodhihe dhavi orabela dhubuwelo dhintota ogawana?
18 Aleddoya agakala attu ena: Mmulogoni mwawo ohikalamo muttu onusilidha? Akala weyo kunsaddula mubuwelo wawo, enele orutxiwa omaga mandano sabwani dhubuwelo dhawa kanatxinje. Akala weyo onokoodda omuwoba muttu ohinuzivela wi adhe vatakulu vawo, onelege odhowavi dhawene ohiziveliwagana. Obe akala okalawo vina muttu wuwaddele mazu osuva mbwenye weyo odduwalawa kunwodha.
19 Bibilia onloga wi akala weyo onfuna olibihe wandana wawo na attu, masiki na amwiddani awo, okaane elemelelo ya wawakela aleddo (Kengesa Gano 25:21, 22.) Ogamuwobela muttu vatakulu vawo, onele owodha okwaranya dhubuwelo dhawobana, vina munodha wandana vopitta. Onele owodha ozinddiyela merelo Aye apama, dhahene ninga mmonile Yehova, ofiye omukwekwettela mwibaribarini. (Joau 6:44) Okwela oniwe ogawuttukulelaga omuwoba muttu wahajedha owobiwa na weyo, venevo vanela oroma wandana onddimuwa vaddiddi. Txini enowodhihe ononelamo wi ohikaana okwela? Yoroma ja ovirihamo nlago ntti nili apa va Filipi 2:3: “Muthu-muthu, na ovyeviha onddimuwa awonegena akwaye thima empitha yaye.” Nubuwelege merelo ananikosihe wavaha abali ehu vamodha na arogoraya ttima empitta yehu. Txino niromege wona nroromelo nawa, ovilela, obe merelo meena a Mukristu. Wubuwelaga merelo awa okoddela enela oniwodhiha wunuwiha wakwela wehu vina kiganirutxa wandana na awene.
OKALE MULEDDO WA MALAGO
Anamurala anovisasanyedha deretu wi awakele aleddo awa n’ofuru (Koona ddima 20)
20. Enfuneyela nni iyo ologa ebaribari nigakelaga niwobo?
20 Munasalmo David ohivuza: “Nabuya bani, onfwanyela okala mba mwenyu?” (Masalmo 15:1) Mmaleliye okosa nivuzo ntti, iyene ohiloga merelo anfuniwana aleddo a Yehova. Oromile ologa dhahi: “Ddule ohinvonya eddubeleliye, másiki emutotele segedho.” (Masalmo 15:4) Iyo nigakumbirhiwa wi nidhowe vatakulu va mbali obe murogora, kanikoodde odhowawo nakulu kanina mabasa okosa vatakulu. Malabo mena enligana na mwanamuralaya omala osasanyedha dhilobo dhing’onovi, iyo nigakoodda odhowawo dhotedhene dhinisasanyeliye dhinonongeya. (Mateu 5:37) Attu ena ankoodda odhowa wobeliwani sabwani ahivahiwa muwobo wanawili, venevo osakula okule ononani wi kwa ttima opitta wina. Okwelawa na nrihona ninlogiwa ttinttene? Nitamalelege dhotedhene esile dhinvahiwehu na anamurala. (Luka 10:7) Nigobuwela wi kaninadhowewo nawaddele akwehuya na mutanene.
21. Oriha dhilemelelo dha vamuruddaniva onniwodhiha dhavi okala aleddo a malago?
21 Jofuneya vina oriha dhilemelelo dha vamuruddaniva. Mpaddi dhina, muleddo agafiya s’opaganya onowakeliwa. Mpaddi dhina, enofuneya muleddoya ologa ahinatti odha. Mimburo dhina, mwanamurala ononvaha muleddo oja wa ttimaya oli vatakulu vaye, anamudhi baja oja wina. Mpaddi dhina otene anja yoja yakakene. Dhikalawo mpaddi dhina, dhindana muleddoya elobo-txilobo wi akose sokela. Mpaddi dhina anamurala kanfuna wi muleddo adhena elobo-txilobo. Dhilemelelo dhina, nrihona niliwo ttawi, muleddo onoroma okoodda niwobo noroma ofiyedha na nawili. Mbwenye dhina, enoniwa ninga ohileleya okoodda niwobo noroma. Iyo ninofwanyela okosa vanwodhelihu, mwanamurala wehu onele ohagalala sabwa ya oniwoba.
22. Ninkokomeziliwa nni mazu aba awi “muthambirhagane mmatakulu mwenyu”?
22 Pedro ohiloga: “Ogoma wa dhetedhene oli vakuvi.” (1 Pedro 4:7) Masaka abano, ninogumanana makattamiho a mwilaboni ahinakalewo vina. Goi esi dhinnifwanya dhittabwa, mwilaboni kadhinakalamo dholigana na esene. Noona veneva vandowa elabo bigopihavi, iyo ninofuniwana wakwela vaddiddi abalihu vamodha na arogoraya. Malago aba alogile Pedro masakaya anfuniwetxani baba alihuwo: “Muthambirhagane mmatakulu mwenyu”. (1 Pedro 4:9) Ndde, wawakela aleddo enonivaha ohagalala wamukalala.