Watchtower BIBILIOTEKA ONLINE
Watchtower
BIBILIOTEKA ONLINE
Etxuwabo
  • BIBILIA
  • MANIVURU
  • MATUGUMANO
  • wt epaddi 9 pp. 79-89
  • Guru Ya Njeedhelo Na Ovenya Mu Okwani

Epaddi eji kunfwanyeya mavidiyu

Onilevelele, kiwodheyile otomola vidiyuya

  • Guru Ya Njeedhelo Na Ovenya Mu Okwani
  • Kamwebedhe Mulugu Mmodha Webaribari
  • Mwana Musorho
  • Makani Oladdana
  • Sabwa Ekaleli Ovenya Mu Okwani Wa Makamaka Wa Nroromelo Na Okristu
  • Olabihedha Mfugulo Wa Hades
  • Olibihiwa Na Njeedhelo Na Ovenya Mu Okwani
  • Ovenya Mukwani—Njedhelo Nebaribari!
    Mwang’aneli Onvuwiha Omwene wa Yehova (Wosunzana)—2020
  • “Ddinomuroromela Mulugu”
    Mwang’aneli Onvuwiha Omwene wa Yehova (Wosunzana)—2017
Kamwebedhe Mulugu Mmodha Webaribari
wt epaddi 9 pp. 79-89

Kapitulu Tanu Na Nai

Guru Ya Njeedhelo Na Ovenya Mu Okwani

1. Kohikalawo njeedhelo na ovenya mu okwani, abale akwile agakaanile njeedhelo gani?

WAHIROMAGA okweliwa amudhi? Ovenya mu okwani kohikalawo, kugakalile njeedhelo na wawoona wili awene. Agakalilevi ninga munlogela Bibilia: “Aliba okwa kanziwa elo-wene, . . . vowi okobela [o ‘Seol,’ NM] onabuwela [ondowa] weyo, kunthiddiwa mabasa, kuntadiwa dhawira, kuli oziwa, kuli ononelamo.”—Kohelét 9:5, 10.

2. Njeedhelo gani notikiniha ninwodheya modheela ovenya mu okwani?

2 Na thagaraga, modheela ovenya mu okwani, Yehova ohifugula gari yoñganimela wila mithithi dha athu oohengeseya abene akwile avenye mu okwani nanda ajevo egumi yohimala. Eji entapulela wila weyo podi okaana njeedhelo nthi nohagalaliha vaddiddi nawila siku nimodha, mwilaboni eswa ya Mulugu, weyo onela ogumanihiwa wili na amudhi awo abene angona mu okwani.—Marko 5:35, 41, 42; Merelo 9:36-41.

3. (a) Ovenya mu okwani okalile dhavi wa makamaka mwa osoriha efunelo ya Yehova? (b) Ovenya mu okwani onkalaga nipara na onilibiha mmidhidhini gani?

3 Sabwa ya ovenya mu okwani, kaninfanyeela wovetxetxa okwa. Yehova podi omuthiya Satana waweha adhari aye oororomeleya na otabala vaddiddi, mwa otamela wooniha omageedha waye wotakala wawila “muthu agafuna ovivuna, kinimurutxa opereka dhaye dhotene dhinneye.” (Job 2:4) Yezu wela omuroromelavi Mulugu mpaka okwa, venevo Mulugu banvenyiha wila akalege odhulu. Dhaene, Yezu wahiwodha othwanyutxa thima ya mukutho waye wa omuthu vamentoni va mpaddo wa Babi waye wa odhulu, na ewodhelo ya ovuna egumi yehu. Modheela ovenya mu okwani, abale ali a ‘nikuru niñgono,’ ninga anamakela omwene vamodha na Kristu, ahikaana njeedhelo na ogumanihiwa na iyene mu Omweneni wa odhulu. (Luka 12:32) Mwa athu ena, ohikala njeedhelo na ovenya mu okwani wila akaane egumi ya mukalakala mparaizu velaboni ya vati. (Masalmo 37:11, 29) Akristu otene anoona ovenya mu okwani ninga nipara na owodha “onddimuwa” agagumanaga na dhoweha esene dhinawika mowañganana na okwa.—2 Korinto 4:7.

Sabwa Ekaleli Ovenya Mu Okwani Wa Makamaka Wa Nroromelo Na Okristu

4. (a) Ovenya mu okwani okalile dhavi ‘nsunziho noroma’? (b) Ovenya mu okwani ontapulela eni wa athu enjene mwilaboni motene?

4 Ninga mulogeliwani va Ahebreu 6:1, 2, ovenya mu okwani, thi ‘nsunziho noroma.’ Nthi ninokosa epaddi ya nipara na nroromelo. Kohikaana nthene txipo kanigafiyedhi okala Akristu oowarala. (1 Korinto 15:16-19) Dhaene, nsunziho na Bibilia na ovenya mu okwani kaninziwiwa na mubuwelo wa mwilaboni motene. Sabwa ya ohikaana mpaddi wa omuyani, athu enjene anoona egumi eji eliwo ovanene ninga ya txibarene. Noona, awene ankalelawo otamela dhoziva. Vina ohikala abale anfara relijiau dhobaaliwana—mwari na otakulu wa Akristu Ahili a Ebaribari—abene anubuwela wila ahikaana elobo eli mwari mwa muthu ejene ehinkwa. Mbwenye nroromelo nthi kaniniwanana na nsunziho na Bibilia na ovenya mu okwani, sabwani kowiliwa athu ahikaana muzimu ohinkwa, ovenya mu okwani kugafuneyile. Otamela wiwananiha dhubuwelo esi biili onovirigana vaddiddi, othiya ovaha njeedhelo. Niwodhe dhavi wakamiha athu ana murima waderetu abene anfuna oziwa ebaribari?

5. (a) Muthu ahinathi ononelamo nsunziho na ovenya mu okwani, iyene onfanyeela oziwa eni? (b) Malebo gani agaalabihedhi weyo wila otapulele muzimu? mukalelo wa abale akwile? (c) Txini enfanyeela okosiwa akala muthu onimulabihedha Bibilia onkala ninga onvita ebaribari?

5 Athu aba ahinathi ononelamo yawila ovenya mu okwani mvaho wotikiniha vaddiddi, awene anofanyeela oziwa deretu mwaha wa muzimu vina mukalelo wa abale akwile. Dila dhinjidhene malebo mañgonovi bahi anowakwana wila muthu ona dala ya ebaribari ya Bibilia anonelemo deretu mwaha obu. (Wita 2:7; Masalmo 146:3, 4; Ezekiyel 18:4) Mwa dhaene, mabibilia mena a ovanene vina mabibilia mena antapulela mazu na mukalelo wothiyana anovita ebaribari mwaha wa muzimu. Noona, jofuneya iyo wañgananiha mazu alabihedhiwe mu dhilogelo dhilebiwena Bibilia.

6. Weyo ogawodhile dhavi omukamiha muthu ononelamo txini muzimu?

6 Bibilia Tradução do Novo Mundo ddwa makamaka vaddiddi mwa okosa ejene sabwani onotapulela na mazu akakene nzu na Hebráiko né·fesh vina nzu na Egrego psy·khé ninga “muzimu.” Mu yowenjedha ya Bibilia oddu muhilebiwa malebo menjene mwenemwa munfanyeya mazu aba. Mabibilia mena menjene kantapulela na mazu akakene, mbwenye txino anotapulela mazu akakene alebiwiyena omaromo othiya “muzimu” bahi, mbwenye vina “yothanddiwa,” “okala,” “muthu,” vina “egumi”; “né·fesh waga” podi otapuleliwa “miyo,” vina “né·fesh wawo,” bikala “weyo.” Waladdaniha mabibilia mena na Tradução do Novo Mundo onela omukamiha namasunza wa murima waderetu oziwa yawila mazu a elogelo yoroma atapuleliwe “muzimu” anawaddana athu vina dhinama. Mbwenye mazu aba txipo kanlagiha wila muzimu elobo ehinooneya, elobo ehinthiddiwa ejene enwodha othiya maningo muthu agakwa nanda bidhowa okalawovi na zelu wego wegovi.

7. Weyo ogatapuleli dhavi ovenyedha mBibiliani mukalelo wa abale ali mu Seol? ali mu Hades? ali mu Jehena?

7 Bibilia Tradução do Novo Mundo vina ontapulela na mazu akakene agalabihedhaga nzu ‘Seol’ apale vanfanyeya nzu na Hebráiko she’óhl, vina nzu ‘Hades’ agalabihedhaga nzu na Egrego haí·des vina “Jehena” agalabihedhaga nzu na Egrego gé·en·na. Nzu nthi ‘Seol’ ninoligana na nzu ‘Hades.’a (Masalmo 16:10; Merelo 2:27) Bibilia onowooniha deretu yawila Seol vamodha na Hades anaddana masiye a nlogo notene na athu, vina aniwananihiwa na okwa, kaniwanana na okalawo. (Masalmo 89:48; Ovuhulela 20:13) Malebo vina anotonyihedha njeedhelo na athu wiyelawo omasiye a nlogo notene na athu modheela ovenya mu okwani. (Job 14:13; Merelo 2:31) Mothiyana, athu abale andowa mu Jehena kana njeedhelo na okalawo musogorho, nanda txipo kinlogiwa wila muzimu ohikalawo wili wenewale.—Mateu 10:28.

8. Ononelamo deretu ovenya mu okwani onwodha dhavi opakela mweddelo vina merelo a muthu?

8 Vowila dhilobo esi dhihimala otapuleliwa na mukalelo wononeleyamo deretu, venevo muthu podi okamihiwa ononelamo ejile enfanyeela otapulela ovenya mu okwani wa iyene. Iyene podi oroma otamaalela okwela wa Yehova sabwa ya okosa musasanyedho obu wotikiniha. Okubanya okwene onkaana abale akweliwe amudhi podi ovumihiwa na ohagalala wothaga wa ogumanihiwa wili mwilaboni eswa ya Mulugu. Ononelamo mwaha esi, obu vina mfugulo wa ononelamo ejile entapulela okwa wa Kristu. Akristu a vyaka zana dhoroma aahinonelamo wila ovenya mu okwani wa Yezu Kristu kwa makamaka mwa oderetu wa nroromelo na Okristu, bugafugula dila ya ovenya mu okwani wa athu ena. Na guru awene anlaleya mwaha wa ovenya mu okwani wa Yezu vina njeedhelo ninvaha ovenya oku. Noona vina, ovanene abene annonelamo vina antamaalela ovenya mu okwani, anozuzumela wapanga athu ena ebaribari eji yoñganimela.—Merelo 5:30-32; 10:42, 43.

Olabihedha Mfugulo Wa Hades

9. Voroma Yezu onlabihedha dhavi “mfugulo wa okwa na wa Hades”?

9 Otene abale anfuna ogumanihiwa na Kristu mu omweneni waye wa Odhulu anofanyeela okwa. Mbwenye awene ahiziwa deretu nikuluvelo navahile Yezu mwalogeliye dhahi: “Ddaikwa, ddabuno ddinokalawo masaka otene. Okwa vina mburo onkala akwile, dhilí mmadani mwaga!” [Ddahikwa, ddabuno ddinokalawo na mukalakala, vina ddihikaana mfugulo wa okwa na wa Hades, NM]. (Ovuhulela 1:18) Iyene waddana eni? Iyene watonyihedha ejile yampadduweli. Iyene wahikwa vina. Mbwenye Mulugu kaamunyanyalile mu Hades. Siku na noraru, Yehova wahinvenyihedha egumi ya muya nanda banvaha maningo ahinkwa. (Merelo 2:32, 33; 10:40) Mowenjedhedha, Mulugu ohinvaha “mfugulo wa okwa na wa Hades” wila alabihedhe wafurulana athu ena ali mmasiye a nlogo notene na athu, vina aafurule mwa esile dhitotiwe na othega wa Adamu. Sabwa yawila ohikaana mfugulo esile, Yezu onowodha wavenyiha mu okwani anamafara aye oororomeleya. Voroma, iyene onavenyiha athikitheliwi na muya, abene ali mmulogoni mwaye, bagavaha gari ya egumi ya mukalakala odhulu, ninga munvahedhi Babi waye.—Roma 6:5; Filipi 3:20, 21.

10. Ovenya mu okwani wa Akristu oororomeleya athikitheliwe ompadduwa mudhidhi gani?

10 Akristu aba oororomeleya athikitheliwe anvenya mu okwani mudhidhi gani wila adhowe odhulu? Bibilia onlagiha wila ovenya oku mu okwani ohiroma. Murumiwi Paulo ohitapulela wila awene agahivenyihiwa mu okwani ‘mwari mwa nsaka na wiyela [“othwanyuwa,” NM] wa Kristu,’ othwanyuwa oku oromile yaka ya 1914. (1 Korinto 15:23) Aroromeleyi aba oothikitheliwa agakwa ovanene mwari mwa othwanyuwa waye, kili yofuneya okalavi ookwene mpaka wiyela wa Nabuya wawa. Okwa onkwani wene, awene anovenyihiwa mmuyani, ‘anosadduliwa vowaguva, ninga enira okapila wa mento.’ Awene anokaana osanzaya onddimuwa vaddiddi, vowila “mabasa apama erilani, anowavelela”!—1 Korinto 15:51, 52; Ovuhulela 14:13.

11. Ovenya gani mu okwani onfuna wakalelawo athu otene, nanda onfuna oroma mudhidhi gani?

11 Mbwenye ovenya mu okwani wa anamakela Omwene wila akalege odhulu, kayo ovenya mu okwani oliwo bahi. Sabwa entxemerheliwa ejene ninga “ovenya mukwani woroma” va Ovuhulela 20:6 entonyihedha wila ovenya mu okwani wina onofanyeela ofarihedha. Abale anfuna opuramo ovenya mu okwani oku onfuna ofarihedha, anela okaana njeedhelo nohagalaliha na okalawo na mukalakala mparaizu velaboni ya vati. Ejene enapadduwe mudhidhi gani? Nivuru na Ovuhulela ninlagiha wila ovenya oku mu okwani onakale egavira “erimu n’elabo”—elabo yabure ya ovanene, vamodha na alamuleliya agamala otolotxiwamo. Ogoma oku wa elabo yowuluvala oli vakukuvi. Agamala, mmudhidhinimwa muthongile Mulugu, ovenya mu okwani wa velaboni ya vati onela oroma.—Ovuhulela 20:11, 12.

12. Bani anakale mwari mwa aroromeleyi abene anavenyihiwe mu okwani wila akalege velaboni ya vati, ki nthi nikaleli eni njeedhelo nohagalaliha vaddiddi?

12 Bani anakale mwari mwa abale anavenyihiwe mu okwani wila akalege velaboni ya vati? Mwari mwa abene munela okala adhari oororomeleya a Yehova a nsaka na wale vaddiddi, alobwana na ayana abene sabwa ya ororomela vaddiddi ovenya mu okwani “karumelile woboleliwa.” Kuloga dhahi, awene kaganyanyali nroromelo nawa vamentoni va Mulugu wila athawe opiwa na otimbwini obe na othaga. Enela okala yohagalaliha vaddiddi waziwa awenene vina ovuruwana na awenene dhitagano dha mapadduwo abene alebiwe mogwaddela mBibiliani! Vina anavenyihedhiwe egumi velaboni ya vati onakale Abeli, namoona woroma wororomeleya wa Yehova; Enoki na Nowé, anamalaleya oohova a mpaganyo wa Mulugu wa olaga mpulo ohinathi; Abramu na Sara, abalene awakelile angelo; Mizé, oddwene wavahiwe Nlamulo va Mwangoni Sinai; anamavuhulela ooliba murima ninga Jeremiya, oddwene woonile otolotxiwa wa Jeruzalemi yaka ya 607 A.E.C.; vina Joau Baptista, oddwene wamwiwale mwinyene Mulugu bagaloga wila Yezu ddi Mwanaye. Mowenjedhedha, onela okala alobwana na ayana enjene oororomeleya abene akwile mmasikuni aba oomariha a elabo eji yabure.—Ahebreu 11:4-38; Mateu 11:11.

13, 14. (a) Txini enapadduwele Hades na amarafula alimo? (b) Bani anakale mwari mwa abale anavenyihiwe mu okwani, nanda sabwa yani?

13 Na mudhidhi, adhari oororomeleya a Mulugu balivi, athu ena vina anela ovenyihiwa mu okwani, dhaene kavo onahale mmasiye a nlogo notene na athu. Muthengo onfuna oburutxiwa athu otene ali mmasiye podi wooneya na olabihedha onfuna okosa Yezu wa ‘mfugulo wa Hades’ mwa oderetu wa nlogo na athu. Eji enlagihiwa mu yowoona yavahiwe murumiwi Joau, mwenemwa mooniliye Hades ‘ barayileliwe v’elalani ya motho.’ (Ovuhulela 20:14) Eji entapulela eni? Eji entapulela wila Hades, masiye a nlogo notene na athu, ohitolotxiwa kakamwe. Hades kawo vina, amarafulaya aalimo ahiburutxiwamo otene, sabwani ovenya mu okwani wa anamebedha oororomeleya a Yehova ogaalivi, na thagaraga Yezu onela vina wavenyiha mu okwani athu abure. Nzu na Mulugu ninonivaha nikuluvelo nthi: “Athu apama na abure anere ovenya mukwani.”—Merelo 24:15.

14 Kavo nne ngafuna mmodha mwa athu aba abure anavenyihedhiwe wila athongeliwe okwa wili bahi. Mumburoni woligana obwene onakale mwilaboni motene mutxiddo mwa Omwene wa Mulugu, awene anela okamihiwa wiwananiha egumi yawa na dila dha Yehova. Yowoona ejile yahilagiha wila ‘nivuru na athu eeddilena egumi ya Mulugu’ ninela ofuguliwa. Dhaene, awene anela okaana gari ya mazina awa olebiwamo. “Marafula-marafula [onela] othongiwa apimiwagana dheddileyena” agamala ovenya mu okwani. (Ovuhulela 20:12, 13) Dhaene, egooniwa na moonelo wa ejile enapadduwe omagomowa, ovenya wawa mu okwani onela okala “ovenya mukwani wi akalewovi” nanda kunakale “ovenyela [othongeliwa] okoniwa” okwene ohinthaweya.—Joau 5:28, 29.

15. (a) Bani ahinavenyihiwe mu okwani? (b) Oziwa ebaribari mwaha wa ovenya mu okwani onfanyeela onikosiha eni?

15 Mwa dhaene, kayo wila athu otene abene aakalilegewo nanda bakwa anela ovenyihiwa. Ena aahikosa dhothega esene dhihinleveleliwa. Abene, kali mu Hades, mbwenye ali mu Jehena, mwenemwa mutolotxiwani na mukalakala. Anataganyihiwe mwenemwa anakale abale anfuna opiwa va ‘goi enddimuwa,’ ejene enaddamela ovanene. (Mateu 12:31, 32; 23:33; 24:21, 22; 25:41, 46; 2 Tesalónika 1:6-9) Dhaene, oku Yehova bagalagiha thagaraga yaye enddimuwa mwa wavuna abale akwile mu Hades, njeedhelo na ovenya mu okwani kaninvaha sabwa ya iyo okoodda otanaalaga mukalelo onkalihuwo ovanene. Abale ansakula osadduwela olamulela onddimuwa wa Yehova kanavenyihiwe mu okwani. Eziwelo eji enofanyeela oniwaralihedha olagiha wila ninotamaalela vaddiddi mahala a Mulugu, modheela okalagawo mowiwanana na ofuna waye.

Olibihiwa Na Njeedhelo Na Ovenya Mu Okwani

16. Ovenya mu okwani onwodha dhavi okala nipara na nlibiho nddimuwa vaddiddi?

16 Iyo ninkuluvela njeedhelo na ovenya mu okwani, ninowodha okaana nlibiho nddimuwa vaddiddi sabwa ya ejene. Ovanene, nigoluvala, ninoziwa wila kaninwodha ojombiha kakamwe okwa—masiki vakalilaniwo masasanyedho aderetu vaddiddi a osipitale. (Kohelét 8:8) Akala nihimulaba Yehova na nroromelo vamodha na nikuru naye, iyo podi wañganaga musogorho na nikuluvelo nowakwana. Ninoziwa wila modheela ovenya mu okwani, ninela ojavo wili egumi, mudhidhi obuwene onfuna Mulugu. Nanda ejene enakale egumi yohagalaliha vaddiddi! Enakale “egumi yohimala” ninga mutxemerheli murumiwi Paulo.—1 Timóteo 6:19; Ahebreu 6:10-12.

17. Txini enanikamihe okaanavi nroromelo vamentoni va Yehova?

17 Oziwa wila ohikala ovenya mu okwani vina omuziwa Oddule oli nipara na ovenya oku ononikosiha oliba mu nroromeloni. Eji enonilibihedha okala oororomeleya vamentoni va Mulugu masiki akala ninotxutxiwa na okwa mmadani mwa anamafarafara a otimbwini. Oromana wale Satana onolabihedhaga wova okwa wothaga ninga marhe a wawika athu mu odharini. Mbwenye Yezu kovile. Iyene wahimuroromelavi Yehova mpaka okwa. Modheela mukutho waye wa yobolo, Yezu wahivaha makalelo a wafurula athu ena mu wovani oku.—Ahebreu 2:14, 15.

18. Txini yakamihile adhari a Yehova osasanyedha ddima yaderetu vaddiddi ya othiddeela nroromelo?

18 Sabwa ya awene ororomela mvaho wa mukutho wa Kristu vina ororomela ovenya mu okwani, adhari a Yehova ahisasanyedha ddima yaderetu ninga anamathiddeela nroromelo. Vagumanani na makathamiho, awene ahooniha wila “kovile oyelela egumawa” opitha omukwela Yehova. (Ovuhulela 12:11) Na zelu, awene kannyanyala magano a Okristu bagatamela ovuna egumi yawa ya ovanene. (Luka 9:24, 25) Awene ahiziwa wila masiki agakwa ovanene sabwa ya ovuneela olamulela onddimuwa wa Yehova na ororomeleya, Yehova onela wathuva na wavenyiha mu okwani. Weyo ohikaana nroromelo ninga nthene? Ogamukwela Yehova txibarene, vina ogabona ejile entapulela txibarene njeedhelo nthi na ovenya mu okwani, weyo onela owodha okaana nroromelo nthi.

[Dhowenjedhedha dhili mutxiddo]

a Bibilia wa etxuwabo onlabihedha mazu aba: masiye na ekutha.

Osakulela

• Muthu onfanyeelela eni ononelamo mwaha wa muzimu vina mukalelo wa abale akwile ahinathi oziwa nsunziho na ovenya mu okwani?

• Bani onfuna ovenyihiwa mu okwani, nanda eziwelo eji enfanyeela onikosiha eni?

• Njeedhelo na ovenya mu okwani ninnilibiha dhavi?

[Foto vanikukuni 84, 85]

Yehova onororomeliha yawila athu apama na abure anere ovenya mukwani

    Manivuru a Etxuwabo (1987-2025)
    Obudduwa
    Ovolowa
    • Etxuwabo
    • Ovahedha
    • Dhosakula
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nlamulo na Olabihedhana
    • Mukalelo wa Ovolowana
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovahedha