Hanatutusula ha Mukunda wa Chawana cha Vumbi Lienyi

1, 2. Kuchi mukanda wa A-Roma 5:12 muuhasa kutukwasa?

MUKANDA wa A-Roma 5:12 unambe ngwo: “Kuli mutu umuwika shili yanjilile hano hashi, ni ku shili kufwa chanjilile; chocho kufwa chahetele kuli atu eswe, mumu te eswe hanavulumuna.” Ayi yili yimwe ya ma versu waze twanyingika kanawa, nawa yili versu yize twakuzachisa chinji hakulongesa atu Mbimbiliya.

² Versu yacho kayizachisa chinji mu mikanda Yika Chamwenemwene Mbimbiliya Yakulongesa? ni Yika Mbimbiliya Muyihasa Kutulongesa? Muze mutukalilongesa tupitulu 3, 5, ni 6 ni ana jetu ni atu eka, hanji mutukatanga mukanda wa A-Roma 5:12. Mutuhasa kuzachisa versu yacho hanga twaakwase anyingike mumu liaka hashi kuheshi paraisu, mumu liaka tunafupiwa ukuule, ni yize twakufwila. Alioze versu yacho muyihasa kutukwasa nawa tusakwile chinji Yehova ha usendo uze tuli nawo ni iye. Muyitukwasa tuse tachi hanga tumuvwise kuwaha ni kushimbwila yuma yize atulakenya.

3. Yika twatamba kuliwulula hakutwala ku mwono wetu?

³ Chaluyinda, tulieswe tuli yivulumunyi. Twakuvulumuna hita tangwa. Alioze Yehova kali mukwa-keke. Kanyingika ngwenyi tuli yihenge, mba kakuzanga kutukonekena. (Samu 103:13, 14) Yesu katulwezele tupwe ni kwita ukonekeno wa shili yetu kuli Zambi. (Luka 11:2-4) Muze Yehova matukonekena ha tupalia waze hitunalingi, kutwatambile nawa kupwa ni kunyonga ha tupalia twatwo. Tutalenu ha chize Yehova mahasa kutukonekena.

CHIZE YEHOVA AKUTUKONEKENA

4, 5. (a) Yika yakutukwasa kunyingika ulumbunwiso wa A-Roma 5:12? (b) Maliji akwamba ngwo “chawana cha vumbi” yika analumbunuka?

⁴ Mukanda wa A-Roma, chipi-chipi mu kapitulu 6, wakutukwasa tunyingike chize Yehova mahasa kutukonekena ku shili yetu. Mu kapitulu 3, kakutulweza ngwo atu “eswe hanavulumuna.” Mba Paulu yalumbununa ngwenyi: “Hanatusambisa chawana ku vumbi lienyi, ku ukuule uze uli muli Kristu Yesu.” (A-Roma 3:23, 24) Liji lia Ngregu analumbununa hano ngwo “chawana ku vumbi lienyi” linalumbunuka kulinga chimwe chuma cha vumbi chakuhona kushimbwila kutufweta, chuma chize te kutwazachilile hanji kuchatutelele.

⁵ Umwe mukwa-mana yalumbununa ngwenyi, liji lino lia Ngregu kanji-kanji lialita ni yize Zambi ni Kristu hanalingi hanga apuulule atu ku shili ni kufwa. Yeyize Mbimbiliya yalumbunwina liji lino lia Ngregu ngwo, “chawana cha vumbi.” Tutalenu ha yize Zambi hanatulingila ni chize chawana cha vumbi lienyi chakutukwasa haliapwila ni kutwaha kutalatala cha yiwape ya kulutwe.

6. Iya mahasa kuyuka ku chawana cha vumbi lia Zambi, nawa kuchi?

⁶ Atu eswe kali yivulumunyi nawa kakufwa mumu lia shili ya Alama. Kashika Mbimbiliya yakwamba ngwo “ku mulonga wa mutu umuwika kufwa chayulile.” Alioze Yehova kasolwele vumbi lienyi linene hakululieka jila yakupulwilamo atu hali “mutu umuwika, iye Yesu Kristu.” (A-Roma 5:12, 15, 17) “Ku kwononoka cha mutu umuwika anji kumakaapwisa akwa ululi.” Hachino, ayo mahasa kushimbwila “mwono wa mutolo mumu hali Yesu Kristu Mwene wetu.”​—A-Roma 5:19, 21.

7. Mumu lika ukuule uli chawana cha vumbi chize te kuchatutelele?

⁷ Tuchinyongenu hachino: Te kuchatambile Yehova kuhana Mwanenyi apwe ukuule. Alioze yasolola vumbi lienyi linene hakululieka jila yakutupulwilamo ku shili ni kufwa. Kukushi ni umwe wa kuli yetu yoze watela yize Zambi ni Yesu hanatulingila. Twatamba kusakwila chinji hakutululiekela jila yize maahasa kutukonekenamo hanga tukatwame ku miaka ya mutolo! Kashika, tusololenu mu mwono wetu ngwetu twakusakwila chinji Zambi.

KUSAKWILA ZAMBI HA CHAWANA CHA VUMBI LIENY

8. Manyonga aka twatamba kwehuka?

⁸ Tunanyingika ngwetu Zambi kali ni mbunge ya kukonekena shili yetu, chipwe shili yinene. Alioze kutwatambile kwalumuna chawana cha vumbi lia Yehova hanga chipwe jila yakulingilamo yuma yipi ni kunyonga ngwetu, ‘Yehova matukonekena.’ Ku sekulu yitangu, chipwe muze te kuchili amwe apostolo, akwa-Kristu amwe yapwa ni mbunge yacho. (Tanga Yundase 4.) Ni musono, twatamba kukeya hanga ahone kutupiangula ni kuputuka kunyonga chocho.

9, 10. Kuchi Paulu ni akwa-Kristu akwo aapulwile ku shili ni kufwa?

⁹ Paulu kalwezele akwa-Kristu ngwenyi chili chipi kunyonga ngwo nyi manunga kulinga shili, Zambi neye manunga kwakonekena. Paulu yaakolweza hanga ehuke manyonga jacho mumu ngwenyi ‘hanafu ku shili.’ (Tanga A-Roma 6:1, 2.) Muli atalikishile hakwamba maliji jacho?

¹⁰ Zambi kakonekenene Paulu ni akwa-Kristu akwo ku sekulu yitangu hamukunda wa ukuule. Yehova yaawayisa ni spiritu yisandu hanga apwe ana jenyi. Nyi te manunga kushishika, ayo te makaya mu malilu hanga akayule ni Kristu. Kuchi mba ‘afwile ku shili’ muze te achili hano hashi? Paulu kapwile ni kutesa wika hanga asolole ngwenyi mwono wo te hiunalumuka weswe. Yamba ngwenyi, muze Yesu afwile, yamuhindwisa ni mwono wa spiritu uze kuuchi keza kafwa. Yeyize kuma kufwa “kuchishi chiyulo hali iye nawa.” Chizechene nawa, ni akwa-Kristu no kapwile ngwe hanafu. Mwono wo te hiunalumuka mumu te keshi kukaula nawa mbunge yize ya uhenge. Ewa, ‘kapwile afu ku shili, alioze kapwile a mwono kuli Zambi muli

11. Kuchi akwa-Kristu musono ‘akufwa ku shili’?

¹¹ Mba yika mutwamba hali yetu? Kuchi ‘twafwa ku shili’? Ku mashimbu akunyima, te twakulinga yuma yinji yipi chakuhona kunyingika chize Yehova akwivwa ha yitanga yetu. Twapwile ngwe “ndungo ja luchisa ni ungulungulu.” (A-Roma 6:19, 20) Alioze muze hitwalilongesa mu Mbimbiliya yize Zambi akuzanga mu mwono wetu, yitwalumuna mwono wetu ni kulihana kuli iye, mba yatupapachisa. Yitupwa ni mbunge yakuzanga chinji kwononokena Yehova ni kupwa ni mwono uze muumuvwisa kuwaha. Kashika, hanatutusula “ku shili,” ni kupwa “ndungo ja ululi.”​—A-Roma 6:17, 18.

12. Yuma yika twatamba kulisakwila yetwene?

¹² Nihindu, twatamba kusakula yetwene. Paulu ngwenyi: “Kanda nutayiza shili kuyula mu mijimba yenu ya kufwa, nukononoke ku usolo wayo.” (A-Roma 6:12) Mutuhasa kukaula manyonga ni mbunge yetu yipi hanji kwehuka yuma yacho. Tulihulenu ngwetu: ‘Shina nakutayiza manyonga api akole chinji mu mbunge ni kulinga yuma yipi yize nakunyonga? Nyi nakwehuka kawashi manyonga jacho? Nyi chamwenemwene twakusakwila Zambi ha chawacha cha vumbi lienyi, mutusa tachi hanga tumuvwise kuwaha.

Kristu Yesu.’​—A-Roma 6:9, 11.

MUNUHASA KUKUMBA SHILI

13. Yika muyihasa kutwaha ushindakenyo ngwetu mutuhasa kulinga yuma ya ululi?

¹³ Ku sekulu yitangu, atu amwe mu Korindu waze apwile eji, akwa-utumwa, yitanji, akwa-kukombelela mahamba, ni akwa-kuzengewa, yanyingika Yehova ni kumuzanga, chocho yalumuna yitanga yo. Yevwa kupiha ha yuma yize apwile ni kulinga. (A-Roma 6:21; 1 A-Korindu 6:9-11) Ni akwa-Kristu amu Roma no katambile kwalumuna mwono wo. Paulu yalweza ngwenyi: “Kanda nukatambikila mijimba yenu ku shili, kulinga nayo uhenge; alioze litumbikilenu kuli Zambi chizechene ngwe a mwono hanahindwisa hakachi ka afu, ni mijimba yenu kulinga nayo yuma ya ululi kuli Zambi.” (A-Roma 6:13) Paulu kafulielele ngwenyi, ayo te mahasa kulinga yuma ya ululi ni kununga kuyuka ku chawana cha vumbi lia Zambi.

14, 15. Yihula yika twatamba kulihula yetwene?

¹⁴ Ni musono nawa. Mandumbu jetu amwe kapwile ngwe akwa-Korindu. Alioze hakunyingika Yehova, yalumuna mwono wo. Chino chasololwele ngwe te hanaasanyisa. Ewa, tulieswe twalumwine mwono wetu hanga twivwise Yehova kuwaha. Ni haliapwila tunazange tusolole ngwetu, twakusakwilila Zambi ha chawana chenyi cha vumbi. Kashika, tusenu tachi hanga twehuke yitanga yipi ni kuwayila Yehova ni mwono wetu weswe.

¹⁵ Twatamba kwehuka kulinga yuma yipi yize apwile ni kulinga amwe mu Korindu. Kutwatambile kununga ni kulinga yuma yacho ni kunyonga ngwetu, Zambi matusolwela vumbi lienyi ni kutukonekena. Kuchi mba mutwamba ha shili jize amwe mahasa kunyonga ngwo, yili shili yikehe? Shina tunafupu pundu kwononokena Yehova mu yuma yeswe nyi?​—A-Roma 6:14, 17.

16. Kuchi tunanyingika ngwetu twatamba kwehuka shili yize katongwele ha 1 A-Korindu 6:9-11?

¹⁶ Tunyongenu hali Paulu. Mwene yasoneka ngwenyi: “Nguli wa musunya, angulanjishile kushi lia chiyulo cha shili. Mumu chize nakulinga, chishi kuchitayiza: mumu chize ngunapale chachilingile. Chize changupihila chenacho nakulinga.” (A-Roma 7:14, 15) Chipwe ngwe Paulu te keshi kulinga yize anasoneka ha 1 A-Korindu 6:9-11, alioze yalitayila mwene ngwo, nihindu te kakuvulumuna. Kazangile kuvwisa Yehova kuwaha, kashika, apwile ni kusa tachi ehuke yitanga yipi. (Tanga A-Roma 7:21-23.) Twimbululenu chilweza chenyi ni kusa tachi hanga twononokene Yehova.

17. Mumu liaka twatamba kupwa atu waze akuhanjika umwenemwene?

¹⁷ Chakutalilaho, tunanyingika ngwetu twatamba kupwa ni umwenemwene muze tuli ni kuwayila Yehova. (Tanga Yishima 14:5; A-Efwesu 4:25.) Kutwazangile kulifwa ni Satana, “tato ya mahuza.” Twiwulukenu muze Ananiya ni mukwo-pwo afwile ha mukunda wa mahuza. Kashika, kanda twamba yuma ya mahuza. (Yoano 8:44; Yilinga 5:1-11) Alioze umwenemwene hi kuhona kwamba wika mahuza ko. Nyi chamwenemwene twakusakwilila Zambi ha chawana cha vumbi lienyi, mutupwa ni kusolola umwenemwene mu yuma yikwo nawa.

18, 19. Kupwa atu amwenemwene yika chinalumbunuka?

¹⁸ Mutu mahasa kuhona kusolola umwenemwene, chakuhona kwamba mahuza. Chakutalilaho, Yehova kalwezele A-Izalele ngwenyi: “Kanda nwiya. Kanda nwonga. Kanda nuhanjika mahuza umwe kuli mukwo.” Mumu liaka? Yehova mwene ngwenyi: “Pwenu asandu mumu yami Yehova Zambi yenu nguli musandu.” (Ulevi 19:2, 11) Chipwe ngwe kutwambile mahuza, alioze nyi mutulingisa akwetu hanga afuliele yuma yize hi yamwenemwene ko, chekwamba kutushi ni umwenemwene.

¹⁹ Chakutalilaho, mutu malweka mwata wenyi wa milimo hanji waze akukalakala no ngwenyi, katamba kulianga kwecha kukalakala hanga akalimone ni ndotolo. Alioze hanji chikuma chinene hi kulimona ni ndotolo ko. Kanazange wika aliange ha wenyi uze anazange kuya. Hanji kulimona ni ndotolo anambe chili wika kuya “akalande yitumbo” chipwe kufweta mbongo ja yitumbo amuhele. Shina mutu wacho kanambe umwenemwene ni kanongo akwo? Lunga wacho kalingisa akwo hanga atayize yuma ya mahuza. Ha mashimbu amwe atu kakulionga hanga atambule yize anazange hanji achine kwaazangamisa. Alioze twatamba kwononokena Yehova yoze wambile ngwenyi: “Kanda nwonga.” Tunazange tupwe nikulinga yize iye akwamba ngwenyi yili ya ululi nawa yisandu.​—A-Roma 6:19.

20, 21. Yuma yikwo yika twatamba kwehuka, nyi chamwenemwene twakusakwilila Zambi ha chawana cha vumbi lienyi?

²⁰ Pundu lume, twakwehuka utanji, kuzengewa, ni shili jikwo jinene. Alioze twatamba nawa kwehuka hita chuma chize Yehova akuvwila kupiha. Chakutalilaho, kutwatambile kwehuka wika kulinga utanji, alioze twatamba nawa kwehuka kutala yuma ya utanji. Kutwatambile kwehuka wika uzenge, alioze twatamba nawa kwehuka kunwa chinji walwa. Muchihasa kupwa chikalu chinji kukumba yeseko yacho, alioze muchihasa kulingiwa.

²¹ Tusenu tachi hanga tulinge yize Paulu ambile ngwenyi: “Kanda nutayiza shili kuyula mu mijimba yenu ya kufwa, nukononoke ku usolo wayo.” (A-Roma 6:12; 7:18-20) Kwamba pundu lume, kutuchi kuhasa kwehuka shili jeswe. Alioze nyi mutusa tachi hanga twehuke hita shili, mutusolola ngwetu, twakusakwilila ha chawana cha vumbi chize Zambi ni Kristu hanasolola hali yetu.

22. Yiwape yika mutuwana nyi mutusolola ngwetu chamwenemwene twakusakwilila Yehova ha chawana cha vumbi lienyi?

²² Yehova hanatukonekena shili yetu, nawa manunga ni kulinga chochene. Kashika twakusakwilila chinji ha chawana cha vumbi lienyi! Hachino, tusenu tachi hanga twehuke yuma yize iye akwamba ngwenyi yili yipi, chipwe ngwe atu eka keshi kuyimona ngwo yili yipi. Yiwape yika mutuwana nyi twalinga chocho? Paulu ngwenyi: “Haliapwila se hinunatusuka ku shili, hinunapu ndungo ja Zambi, mihuko nuli nayo ndo ku usandu, ni songo liawo, mwono wa mutolo.”​—A-Roma 6:22.