YISONEKO YIZE ALUMBUNUNA
Kwalula 6:24-26—“YEHOVA Akanuwahise, Akanufunge”
“Yehova akanuwahise, akanufunge. Yehova akanutemwine meso jenyi, akanuvwile vumbi. Yehova akanuhetwile meso jenyi, akanuhwimise.”—Kwalula 6:24-26, Mukanda Usandu wa Zambi.
“Mwene Zambi akuwahise, akufunge. Mwene Zambi akuzange, akulweze utu. Mwene Zambi akutale, akuhwimise mbunge.”—Kwalula 6:24-26, Mukanda wa Zambi 1991.
Ulumbunwiso wa mukanda wa Kwalula 6:24-26
Maliji wano kakwavuluka ngwo, yiwape ya asasendote hanji yiwape ya Arone. Arone kapwile mutu mutangu kupwa sasendote wa Lutwe mu Izalele. (Kutuhuka 28:1) Kashika, Zambi Mwe wamuwahishile. (Kwalula 6:22, 23) Yehova kambile kuli Mose ngwenyi: “Amba kuli Arone ni kuli ana jenyi a malunga ngwe, Chichino nukawahise A-Izalele.’’ Hanyima lia chino, Zambi yamba maliji ali ha mukanda wa Kwalula 6:24-26. A-Sasendote ashishika kononokene shimbi yacho. Ayo kalemesene jina lia Zambi, Yehova.a Ha versu 27 hanambe ngwo: “Chocho [a-sasendote] akasele jina liami hali A-Izalele. Yami kumungukaawahisa.”
“Yehova akanuwahise, akanufunge.” Yehova kakuwahisa tuvumbi twenyi ha kwafunga, kwasongwela ni kwakwasa hanga akumbe. (Yishima 10:22) Ha mukanda wa Kwalula 6:24-26, maliji “akanuwahise” ni “akanufunge” kanasolola ngwo, Zambi te kakuzanga kuwahisa A-Izalele eswe.
“Yehova akanutemwine meso jenyi, akanuvwile vumbi.” Muze Mose echile hanga Zambi “akatemwise meso jenyi,” iye te kanete kuli Zambi hanga awayise hanji kutayiza umwe mutu.b Maliji wano mahasa kwalumbununa nawa ngwo, ‘MWENE asehejele hali yena.’ (Kwalula 6:25) Yehova kakutayiza atu jenyi ha kwasolwela keke.—Izaia 30:18.
“Yehovac akanuhetwile meso jenyi, akanuhwimise.” Yehova kakuhetula meso jenyi kuli tuvumbi twenyi ha kulihulikila hali ayo ni kwaha sambukila. Kulita ni umwe mukanda, “liji sambukila mu Hepreu (shalom), kulishi kulumbunuka wika kuhona jita, alioze liakulumbunuka nawa kupwa kanawa ku mujimba ni ku spiritu.”
Mba ayuke ni yiwape yili ha versu jino, A-Izalele te katamba kwononokena Yehova. (Ulevi 26:3-6, 9) Ha kulinga chino, Yehova kamanunwine yize aalakenyene. Chino chasolokele pundu muze A-Izalele aayulile kuli mianangana ngwe Solomone ni Hezekia.—1 Mianangana 4:20, 25; 2 Sango ja Mianangana 31:9, 10.
Akwa-Kristu musono, mahasa kuzachisa maliji ngwe wano chipwe ngwe katambile kwimbulula maliji waze ene muze analembela akwo kuli Zambi ni muze anatakamisa Akwa-Kristu-ni-akwo. (1 A-Tesalonika 5:11, 25) Yehova keshi kwalumuka. Iye kakuzanga chinji kuwahisa ni kufunga tuvumbi twenyi ashishika. Kashika, Akwa-Kristu amwenemwene mahasa kupwa ni sambukila ha kunyingika ngwo, Zambi kanahetula “meso” jenyi a utayizo kuli ayo.
Amwe maliji hakutwala ku mukanda wa Kwalula 6:24-26
Tupitulu atangu a mukanda wa Kwalula, kakusolola usongwelo wa Zambi kuli A-Izalele muze apwile hakamwihi ni Mulundu wa Sinai muze te anayi ku Chifuchi cha Chilakenyo. Muze te ali mu chilombo ha kupalika cha mwaka umuwika, Yehova yaapwisa chifuchi cha atu jenyi ni kwaha shimbi jize twakuvuluka ngwo, usendo ukulu.
Yehova kalwezele nawa Mose hakutwala ku chize Arone ni anenyi a malunga waze apwile asasendote te atamba kuwahisa A-Izalele. (Kwalula 6:22, 23) Kashika, Arone ni anenyi kazachishile maliji ali ha mukanda wa Kwalula 6:24-26 hanga awahise vungu. Ha kupalika cha mashimbu, asasendote yaputuka kuzachisa maliji waze ene hanyima lia kuhana chitapo chakasula ku tembele ha tangwa.
Tala chinema chino chikehe hanga chikukwase kumona yikuma yili mu mukanda wa Kwalula.
a Yehova lili jina lia Zambi kulita ni limi lia Hepreu. Mba unyingike mumu liaka Mbimbiliya jimwe akusanyika Mwene mu chihela cha jina lia Zambi, tala chikuma chinambe ngwo, “Yehova Iya?”
b Mbimbiliya yakwamba ngwo Yehova kaswekelele meso jenyi A-Izalele mumu ha yitanga yo yipi.—Izaia 59:2; Mika 3:4.
c Kulita ni Mbimbiliya ya kulilongesa NVI, kuhilukila jina lia Zambi ha versu jino, “kachilingile hanga ashindakenye ni kuhana tachi ha maliji a [versu 27].” Hachino, amwe kakwamba ngwo, kuhilukila yisuho yitatu jina lia Zambi ha versu jino, chakutayiza Longeso lia Tuzambi Atatu. Alioze hi chocho ko. Lusango umwe unatale ha maliji wano a mu Mbimbiliya hakutwala ku Longeso lia Tuzambi Atatu, kakwamba ngwo, kuhilukila jina lia Zambi yisuho yitatu “kuchahanyine nyonga liacho kuli sasendote yoze wahanyine chipwe kuli atu waze atambwile chiwape chacho.” Kuli ayo, kufunyina jina liacho yisuho yitatu chapwishile chiwape chacho kupwa chingunu.” Mba unyingike nawa sango jikwo, tala chikuma chinambe ngwo, “Deus é uma Trindade?”