Zeicahdah A Zungzal In Thla Kan Cam Awk A Si
“A zungzal in thlacam u, zeibantuk thil nan ton hmanh ah lunglawm in um u.”—1 THESALON 5:17, 18.
1, 2. Thlacamnak tinvo ṭha hi Daniel nih a sunsak ti kha zeitindah a rak langhter, mah nih Pathian he an i pehtlaihnak ah zei ṭhatnak dah a rak chuakter?
PROFET Daniel cu nikhat ah voithum thla a cam tawn. Jerusalem lei a hawihmi cunglei khan thlalangawng kha a awn i a khuk aa bil i thla a cam tawn. (1 Siangpahrang 8:46-49; Daniel 6:10) Midia Siangpahrang Darius sin dah ti lo cun aho sin hmanh ah thlacam hlah u tiah siangpahrang nawl peknak a um ko nain Daniel cu fek tein thla a rak cam peng. A nunnak caah ṭih a nun ah siseh, nun lo ah siseh thlacamnak a zia i a cangmi mah mipa cu Jehovah sinah thla a rak cam zungzal.
2 Daniel hi Jehovah nih zeitindah a hmuh? A thlacamnak leh awkah vancungmi Gabriel a rat tikah cu profet cu ‘duh a tlai tukmi pa’ tiah a rak auh. (Daniel 9:20-23; Mirang Baibal Thar) Ezekiel profet chimchung ah Jehovah nih Daniel kha a dingmi pa tiah a rak auh. Daniel thlacamnak hna nih a nunchung Pathian he naih tein pehtlaihnak a ngei ti cu a fiang ko. Cucu Darius hmanh nih a rak hngalh.—Daniel 6:16.
3. Siangbawipa pakhat i hmuhtonnak nih a langhter bantuk in, dinfel peng awkah thlacamnak nih zeitindah a kan bawmh lai?
3 Hmanhman tein thlacamnak nih a fakmi hneksaknak hna kha ton tikah a kan bawmh khawh. Tahchunhnak ah, Tuluk ram ah siangbawi rian a ṭuanmi, thong ah kum nga chung amah lawng an erhmi pa Haruld King kong kha ruat hmanh. A hmuhtonnak kong kha unau King nih hitin a rak chim: “Ka minung hawi he cun kan i ṭhen ko nain Pathian he i ṭhen ding cun ahohmanh nih an tuah kho lo. . . . Cubantuk in, Baibal chung i Daniel kha ka lungchungah a chuak i ka khaan bite hmai i aa chawkmi hna hmuhnak ah aw thang piin nikhat ah thla voithum ka rak cam. . . . Cubantuk caan ah Pathian thlarau nih ka caah thil ṭha bik hna kha ka lung ah a chuahtermi a lo, cutikah ka lung a dai ṭup ko. Thlacamnak in thlarau lei ṭhawnnak le hnangamnak ka rak hmuh taktak!”
4. Hi capar ah hin thlacamnak kong he pehtlai in zei biahalnak hna dah kan i ruah lai?
4 Baibal nih “A zungzal thlacam u. Zeibantuk thil nan ton hmanh ah lunglawm in um u” tiah a ti. (1 Thesalon 5:17, 18) Mah ruahnak cheuhnak ruangah a tanglei biahalnak hi ruat hna u sih: Kan thlacamnak kha zeicah i ralrin awk a si? Jehovah kha a zungzal naih awkah zei a kongṭha hna dah a um? Tlinlonak ruangah Pathian sin thlacam kaa tlak lo ti kan ruah ah tah zeidah kan tuah awk a si?
Thlacamnak In Hawikom ser
5. Thlacamnak nih aa thlei dang ngaimi zei pehtlaihnak dah a kan ngeihter?
5 Jehovah nih a hawikom in ka hmu seh ti na duh maw? Kan pu Abraham cu cu ti cun Pathian nih a rak hmuh. (Isaiah 41:8; Jiem 2:23) Amah he cubantuk pehtlaihnak ngei hna seh ti kha Jehovah nih a duh. A ngaingai ti ahcun amah naih awkah a kan sawm taktak. (Jiem 4:8) Cu sawmnak nih aa thleidang ngaimi thlacamnak timhpiakmi kong kha ṭha tein a kan ruahter ding a si lo maw? Cozah zung bawi pakhat he hawikom si cu chim lo amah he bia ruahnak nawl hmuh hmanh a va har thiam dah! A sinain, universe sertu nih kan duh caan paoh le kan herh can paoh ah za lawng ten thlacamnak in a sin naih awk a kan forh. (Salm 37:5) Thla kan cam zungzalnak nih Jehovah he naih tein pehtlaihnak a kan ngeihter.
6. ‘Thlacam peng’ awk a herhnak kha zohchunh awk Jesuh a nuncan nih zeidah a kan cawn piak?
6 Asinain, thlacam daithlan cu a va fawi thiam dah! Ni fate tonmi nunnak thilrit tei awkah kan lung kan bungh caah Pathian he biaruah kha i zuam lo in kan um lai. Jesuh nih a zultu hna kha ‘thlacam peng’ u tiah a forh hna. Amah thengte nih cu ti cun a rak tuah. (Matthai 26:41) Zing in zan tiang a rian a tam peng nain vancung a Pa he bia ruah awkah caan a rak lak. Zeimaw caan ah Jesuh cu “zingkate in, ni a chuah hlanpi ah,” thlacam awkah a rak tho. (Marka 1:35) A dang caan ah, Jehovah he bia ruah ding in nikhat chung i a donghnak lei ah hmun kingah a kal tawn. (Matthai 14:23) Caan la in Jesuh nih thla a rak cam zungzal bantuk in kan nih zong cu ti cun tuah awk a si ve.—1 Piter 2:21.
7. Zeibantuk thil umtuning ah dah vancung kan Pa he ni fatein bia i ruah awk a si?
7 Harnak le tukforhnak ton tikah le biakhiahnak hna tuah tikah a dang tein thlacam awkah aa tlakmi caan hmuh khawh tawn a si. (Efesa 6:18) Nunnak kap phunphun ah Pathian lamhruainak kan kawl ahcun amah he kan i pehtlaihnak a ṭhang lai ti cu a fiang ko. Hawikom pahnih nih harnak kha an doh ṭi ahcun an i komhnak a fek chin lai a si lo maw? (Phungthlukbia 17:17) Jehovah kha kan i bochan i a sin in bawmhnak kan hmuh ahcun cu bantuk cun a si ve lai.—2 Chanrelnak 14:11.
8. Nehemiah, Jesuh le Hannah zohchunh in kan pumpak thlacamnak tawisaunak kongah zeidah kan hngalh?
8 Pathian sin thla kan cam tikah zei can a sau lai, awih zeizat a si lai tiah ri a ser lo caah lawmh awk a va si hringhran dah! Nehemiah nih Persia siangpahrang sin i nawlnak a tuah hlan ah a rannak in dai tein thla a rak cam. (Nehemiah 2:4, 5) Lazaruh kha thawhter awkah ṭawnnak ka pe tiah Jesuh nih tawi tein Jehovah sinah thla a rak cam. (Johan 11:41, 42) Kap khat lei in, Hannah cu Jehovah sinah a lungthin a bungh i ‘a hmaika ah saupi thla a rak cam.’ (1 Samuel 1:12, 15, 16) Kan pumpak thlacamnak hna cu a herhning le thil umtuning in tawiter asiloah sauter khawh a si.
9. Kan thlacamnak ah Jehovah nih a kan tuahpiakmi vialte caah thangṭhatnak le lawmhnak kha zeicah kan telh chih awk a si?
9 Baibal chung i thlacamnak tampi hna nih Jehovah i a lianngan bikmi dirhmun le a rian ṭuannak thil khuaruahhar hna kha lungtak in an lawmhnak kong kha an langhter. (Exodus 15:1-19; 1 Chanrelnak 16:7-36; Salm 145) Lamkaltu Johan nih langhnak pakhat ah vanram ah hmun a hmumi chiti thuhmi upa pa 24 hna nih nambar tling in Jehovah thangṭhat hla hitin an sak kha a hmuh: “Kan bawipa le kan Pathain [“Jehovah,” NW], Nangmah cu sunparnak le upatnak le lianngannak kha hmuh awkah aa tlakmi na si. Zeicahtiah zeizong vialte kha nangmah nih na ser hna i Nangmah duhnak bangin annih cu ser an si i nunnak an ngei.” (Biathlam 4:10, 11) Kannih zong Sertu kha thangṭhat awk a kong kan ngei. Nu le pa nih an tuahpiakmi hna kha fale nih lungtak in lawmhnak bia an chim tikah nu le pa hna cu an va lawm lai dah! Jehovah zangfahnak kha lawmhnak he ruat in cu thil caah i lawmh tuknak kha thlacam tikah lungtak in langhter cu thlacam ning a ṭhatter deuhmi lam ṭha ngai pakhat a si.
“A Zungzal in Thlacam u” —Zeiruang ah?
10. Kan zumhnak a fehnak hnga thlacamnak hi zeitluk biapi dah a si?
10 Hmanhman thlacam cu kan zumhnak caah a biapi tuk. Jesuh nih “Lungdong lo in thla cam zungzal” a herhnak kha tah chunhnak in a fainter hnu ah “Mi Fapa nih a rat tikah vawlei ah hin zumhnak a hmu te hnga maw?” tiah a rak ti. (Luka 18:1-8) Sullam ngei le lung tak in thla camnak nih zumhnak a fehter. Pupa Abraham cu a hung tar cang i fa a ngeih lo caah mah kong kha Pathian sin ah a rak chim. Pathian nih a leh tikah, van kha a zohter i na rel khawh ahcun arfi khi rel law a rak ti. Cu hnu ah, Pathian nih “Na tefa cu khi arfi zat khi an si lai” tiah Abraham kha a rak zumh fehter. Abraham nih “Bawipa [“Jehovah,” NW] cu a zumh cucaah Bawipa nih cu a zumhnak cu a hmaanmi thil ah a cohlan piak.” (Genesis 15:5, 6) Thla camnak in Jehovah kha kan lungchung ummi chim i Baibal chung ah a kan kamhmi kha kan cohlan le a bia kan ngaih ahcun kan zumhnak kha a fehter lai.
11. Harnak tei khawh awkah thla camnak nih zeitindah a kan bawmh khawh lai?
11 Thla camnak nih harnak tongh thamning thiam awk zong ah a kan bawmh khawh. Kan nunning hi thil rit le thil har ngai a si i thil umtuning hna hi intuar awkah a har maw? Baibal nih hitin tha a kan pek: “Na thilrit cu Bawipa sinah ṭhum ta law amah nih an bomh lai; miṭha cu zeitik hmanh ah a sunghter bal lai lo.” (Psalm 55:22) A harmi biakhiahnak tuah a hauh tikah Jesuh sining kha i zohchunh khawh a si. Lamkaltu 12 a thim hna hlan ah zan khua deite thla a rak cam. (Luka 6:12-16) A thih lai zan ah Jesuh cu fak piin thla a rak cam i “a thlan cu vawlei ah a tlami thi dor bantuk a si.” (Luka 22:44) A phichuak zeidah a si? ‘Amah cu Pathian ṭihnak a ngeih caah theih piak a rak si’ (Hebrews 5:7) Biatakte le zungzal in thla kan camnak nih a harmi hneksaknak hna kan ton tikah tei khawh awk a kan bawmh lai.
12. Jehovah nih a kan hngalh duh ti kha thla camnak nih zeitindah a langhter?
12 Thla camnak in Jehovah naih awk a simi a kong dang pakhat cu amah theng nih a kan naih lai caah a si. (Jeim 4:8) Lung chung ummi chim in thla kan cam tikah kan herhmi kha a ngiat i nemnak in a kan zohkhenh ti kha kan hngalh a si lo maw? Pathian dawtnak kha pumpak cio in kan hmuh hna. Vancung kan Pa Jehovah nih velhui lo tein a sal le thla kan camnak vialte kha ngaih piak awkah ahohmanh ṭavuan a pe hna lo. (Salm 66:19, 20; Luka 11:2) Culeng ah ‘Amah nih a kan zohkhenh caah kan lung retheihnak vialte kha amah cungah chiah dih” awk a kan sawm.—1 Piter 5:6, 7.
13, 14. Thlacam zungzal awkah a kong zei dah a um?
13 Thla camnak nih phungchimnak ah lung a thawhter deuh i zeirel lonak le dohnak ruang ah kan lung a dongh hnik tikah tha a kan pek khawh. (Lamkaltu 4:23-31) Cun “khuachia hlennak” khan a kan ven khawh. (Efesa 6:11, 17, 18) Nifate hneksaknak hna kha tei awk kan i zuam tikah thazang kan pe tiah Pathian sinah thlacam zungzal khawh a si. Jesuh i zohchunh awk ṭha thlacamnak hna ah Satan Khuachia “Miṭhalopa sin khan himte in kan umter” tiin Jehovah sin nawlnak aa tel.—Matthai 6:13.
14 Sual tuah duhnak kan ruahnak hna kha uk awkah thla kan cam peng ahcun Jehovah bawmhnak kha kan hmuh ko lai. Hi ti hin kamh kan si: “Pathian nih a biakamnak cu a zulh ko lai i nan in khawh leng tiangin tukforhnak cu nan cungah a tlunter lai lo. Tukforhnak nan in tikah in khawhnak thazang an pek hna lai i chuah khawhnak lam zong an ser piak hna lai.” (1 Korin 10:13) Thil umtuning phunphun ah lamkaltu Paul nih tha umtertu Jehovah zawnruahnak kha a rak hmuh. “Khrih nih ṭhawnnak a ka pekmi thawngin zei thil hmanh hung chuak hna sehlaw ka ton khawh ko hna” tiah a rak ti.—Filipi 4:13; 2 Korin 11:23-29.
Tlin Lonak a Um Hmanh ah Thla Cam Lengmang
15. Kan ziaza nih Pathian nunphung a tlinh lo tikah zeidah a hung can khawh?
15 Kan thlacamnak hna hi Pathian nih thei seh ti kan duh ahcun a Bia cawnpiaknak kha kan hlaw lai lo. Lamkaltu Johan nih “amah nawl kha kan ngaih ca le a duhmi kha kan tuah caah kan halmi paoh kha kan hmuh” tiah a rak ṭial. (1 Johan 3:22) Asinain, kan nuncan kan ziaza nih Pathian nunphung a tlinh lo tikah tah zeidah a hung can lai? Eden dum ah Adam le Evi an sual hnu ah an rak i thup. Kannih zong Jehovah “hmai ka in” thuh duhnak lungthin in thla cam loin kan um kho ko. (Genesis 3:8) Hmuhtonnak a ngeimi khualtlawng rianṭuantu pa pakhat a simi Klaus nih hi tin a chim: “Jehovah le a bupi in duh sahten a pialmi hna i hmasa bik palhmi kehlan cu thla cam loin an ummi a si kha a zungzal nawn in ka hmuh.” (Hebru 2:1) Jose Angel cu cubantuk in a rak si. Amah nih hitin a chim: “Jehovah sin thla ka cam lonak hi kum riat deng a si. Amah cu vancung ka Pa in ka cohlan peng ko nain amah he bia ruah cu kaa tlak lo tiah ka ruah.”
16, 17. Thlarau lei thadernak kha tei awkah hmaan tein thla camnak nih zeitindah a bawmh khawh ti kha tahchunhnak pe.
16 Cheukhat nih thlarau lei thadernak ruang le palhnak tuahmi ruang ah thla cam kaa tlak lo tiah an ruah ko lai. Sihmanhsehlaw, cu caan cu thlacamnak caah caan ṭha lak ding caan a si. Jonah nih a rian kha a rak tlik tak. A si nain ‘harnak a ton caah, Jonah nih Jehovah kha a auh i Pathian nih a rak leh. Sheol paw chungin a aunak cu Jehovah nih a theih piak.’ (Jonah 2:2) Jonah cu thla a rak cam i a thla camnak kha Jehovah nih a leh piak, cun Jonah cu a thlarau lei a ṭhawng ṭhan.
17 Jose Angel zong bawmhnak hmuh awkah lungtak tein thla a rak cam. Hitin a chim ṭhan: “Ka lung ummi chim in ngaihthiamnak ka rak hal i a ka bawmh taktak. Thla camnak in bawmh ka si lo ahcun biatak lei ah ka rak kir ṭhan kho lai tiah ka ruat lo. Atu cu ni fate hmanhman tein thla ka cam, thla camnak caan hmuh lai zong kha kaa ngaih peng.” Kan sualnak le kan palhmi kha Pathian sinah zalawng tein kan chim zungzal awk le toidor tein ka ngaihthiam tiah kan nawl lengmang awk a si. David siangpahrang nih a sualnak kha a phuan tikah Jehovah nih a rak ngaih thiam. (Salm 32:3-5) Jehovah nih sualphawt si loin bawmh tu a kan duh. (1 John 3:19, 20) cun, Khrihfabu upa pawl thla camnak cu ‘ṭhawnnak a ngeih ngaingai’ caah an thla camnak nih thlarau lei ah a kan bawmh khawh.—Jeim 5:13-16.
18. Pathian salle nih zeitluk piin an pial hmanh ah zeidah an zumh khawh?
18 Sualnak a tuah hnu ah toidor tein ruahnak cheuhnak a halmi fapa kha a hlawmi, pa a um bal maw? Zeitluk in lam kan tlau hmanh ah a sin kan kir ṭhan ahcun vancung kan Pa aa lawm ti kha fapa tlaupa bianabia nih a langhter. (Luka 15:21, 22, 32) Jehovah cu “khulrang in mi a ngaithiam khotu” a si caah sualnak a tuahmi vialte hna kha thla cam awkah a forh hna. (Isaiah 55:6, 7) David nih sualnak nganpi kha a tuah ko nain Jehovah sinah hitin thla a rak cam: “Maw Pathian, ka thlacamnak cu ka ngaih piak law kan nawlnak cu ka hlonh piak hlah.” Cun hi ti zong hin a chim rih: “Ka ainak le ka hraamnak cu zing ah siseh, chun ah siseh, zan ah siseh, amah sinah an kai zungzal ko i ka aw cu a ka theih piak ṭheu lai.” (Psalm 55:1, 17) Zeitluk tha pemi dah a va si!
19. Kan thlacamnak leh dawh a si lo tikah Pathian hnatlakmi a si lo caah tiah zeicah ruah awk a si lo?
19 Kan nawlmi kha hmuh colh dawh a lawh lo ah tah zeitindah? Cu a si ahcun kan halmi cu Jehovah duhnak he aa tlakmi le Jesuh min in halmi si a hau lai. (Johan 16:23; 1 Johan 5:14) Cheukhat Khrihfa hna cu an ‘i tinhmi kha a ṭhat lo’ caah an thlacamnak a tling lo tiah zultu Jeim nih a rak chim. (Jeim 4:3) Phun dangin cun, tlin dawh a lo lomi thla camnak hna hi Pathian hnatlakmi a si lo caah tiah a rannak in ruat colh hlah. A caan caan ah Jehovah nih a leh hna hlan ah zumhawk tlakmi Khrihfa hna kha caan sau nawn thla a camter peng ko hna lai. “Hal peng u law an pek hna lai” tiah Jesuh nih a rak ti. (Matthai 7:7, NW) Cucaah, “thlacam zungzal” awk kan si. —Rom 12:12.
Hmanhman Tein Thlacam
20, 21. (a) Hi ‘ni hmanung bik ni hna ah’ zeicah thlacam kan herh zungzal? (b) Vel a umnak Pathian bawiṭhutdan ah ni fatein kan fuh tikah zeidah kan hmuh lai?
20 “Harnak caan” a simi hi ‘ni hmanung bik ni hna ah’ hneknak hna le harnak hna cu an karh thluah mah. (2 Timote 3:1) Culengah hneksaknak hna hi kan lungchung i a um pengmi si a fawi te. Asinain, harnak hna, tukforhnak hna le hnabeidonghnak hna hi kan ton lengmang bu in thla kan cam zungzal ahcun thlarau lei lam ah kan hmun peng ko lai. Jehovah sinah ni fatein thla kan camnak nih kan herhmi a biapimi bawmhnak kha a kan hmuhter khawh.
21 “Thlacamnak a kan lettu” Jehovah nih a kan ngaih piak awkah zeitik hmanh ah manh loin a um bal lo. (Psalm 65:1) Kannih zong amah he biaruah awkah manh loin zeitik hmanh ah um ve hlah u sih. Pathian he kan i hawikomhnak cu kan ngeihmi thil vialte lakah a sung bikmi a si. Cucu zeitik hmanh ah sawhsawh in ruat hlah u sih. “Cucaah cun ralṭhat in hmai ah fong u sihlaw vel a umnak Pathian bawiṭhutdan cu fuh u sih. Khi ka ah kan herh lio cante ah Pathian zangfahnak le vel cu kan hmuh lai.”—Hebru 4:16.
Zeitindah Na Leh Lai?
• Thlacamnak a man kong ah profet Daniel sin in zeidah kan rak theih?
• Pathian he kan i hawikomhnak kha zeitindah kan fehter khawh?
• Zeicah thla kan cam zungzal awk a si?
• Jehovah sinah thlacam kaa tlak lo ti ruat in zeicah thlacam loin kan um awk a si lo?
[Cahmai 24nak i Hmanthlak]