Vennak Innsang ONLINE LIBRARY
Vennak Innsang
ONLINE LIBRARY
Chin (Hakha)
  • BAIBAL
  • CAUK
  • PUMHNAK
  • w07 4/1 cc. 3-8
  • Khrih Le Zumhawktlak Sal Cungah Zumhfek Tein Um

Video a um lo.

Sorry, video awn khawh a si lo.

  • Khrih Le Zumhawktlak Sal Cungah Zumhfek Tein Um
  • Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak—2007
  • Biatlangte
  • A Konglam Aa Lomi
  • Zumhawktlak Sal
  • Vawlei i Khrih Thilri Zohkhenhnak
  • Sal A Aiawhmi Uktu Bu
  • Zumhawktlak Sal Kha Aa Tlakmi Upat Peknak
  • Zumhawktlak In Bawmhnak
  • “Tuufa Kha A Kalnak Kip Ah An Zulh”
    Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak—2009
  • Zumh Awk A Tlakmi Le A Fimmi “Sal”
    Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak—2004
  • “Aho cu dah zumhawk a tlakmi le a fimmi sal cu a si?”
    Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak—2013
  • Zumhawktlak Sal Le Uktu Bu
    Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak—2009
Zoh Chap
Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak—2007
w07 4/1 cc. 3-8

Khrih Le Zumhawktlak Sal Cungah Zumhfek Tein Um

“A bawipa nih a ngeihmi thil vialte zohkhenhtu ah a chiah hrimhrim lai.” ​—MATTHAI 24:​45-47.

1, 2. (a) Baibal chim ningah a kan Hruaitu cu ahodah a si? (b) Khrih nih lungtho in Khrihfabu a hruai kha zei nih dah a langhter?

“‘HRUAITU’ ti zong duh hlah u, zeicahtiah Messiah lawnglawng hi nan hruaitu cu a si.” (Matthai 23:10) Mah bia in Jesuh nih vawlei cung minung ahohmanh an hruaitu a si lo kha a zultu pawl a hngalhter hna. An Hruaitu cu vancung i a ummi​—⁠Jesuh Khrih thengte a si lai. Jesuh i mah a dirhmun cu Pathian pekmi a si. Jehovah nih “thihnak in Khrih a thawhter . . . Khrihfabu lu ah a ser i zeizong vialte uktu Bawi ngan bik ah a chiah.”​—⁠Efesa 1:​20-23.

2 Khrih cu Khrihfabu he aa tlaimi “zei zong vialte uktu” a si caah Khrihfabu i a cangmi thil vialte ah a nawlngeihnak kha a hman. Khrihfabu chung i a cangmi thil vialte kha a hmuh dih. Khrihfabu kip i an thlaraulei sining kha ṭha tein a zoh. Mah kha A.D. kumzabu pakhatnak a dongh lei i lamkaltu Johan sin pekmi langhnak ah fiang tein kan hmuh. Khrihfabu pasarih sinah Jesuh nih an tuahmi, an ṭhatnak le an derthawmnak a hngalh kha voi nga a rak chim, cu he aa tlak in cawnpiaknak le thapeknak zong a rak chim. (Biathlam 2:​2, 9, 13, 19; 3:​1, 8, 15) Khrih nih Asia Minor, Palestine, Siria, Babilon, Grik, Itali le hmun dangdang i a ummi Khrihfabu i thlaraulei sining hna zong a hngalh ti zumh khawh awk a kong a um. (Lamkaltu 1:⁠8) Tuchan ah tah a um maw?

Zumhawktlak Sal

3. Khrih cu Lu a si i a Khrihfabu cu pum a si tiah tahchunh cu zeicah aa tlak?

3 Jesuh thihnak in a thawh hnu vancung i a Pa sin i a kai laite ah, a zultu kha hitin a rak ti hna: “Vancung le vawlei cung i a ummi nawlngeihnak vialte cu pek ka si cang.” Cun hitin a ti rih: “Nan sinah a zungzal in, caan dongh tiangin ka um lai.” (Matthai 28:​18-20) Amah cu a tha a thomi hruaitu pakhat in an sinah a um peng lai. Lamkaltu Paul nih Efesa le Kolose khua Khrihfa hna sin i a cakuat ah Khrihfabu kha “pum” he a tahchunh i Khrih cu a Lu a si. (Efesa 1:​22, 23; Kolose 1:18) Sianginn le College hna ca i Cambridge Baibal ah mah tahchunhnak biafang hna nih khan “Lu he lungthin khat sinak lawng a langhter si loin Hruaitu nih a bu chungmi a hruai hna ti zong a langhter. Bu chungmi hna cu Hruaitu i a mi an si.” Pennak nawlngeihnak kha 1914 kum thawk in a hmuh cang caah Khrih nih zei bu kha dah a mi in a hman?​—⁠Daniel 7:​13, 14.

4. Malakhi chimchung bia ningin Jehovah le Jesuh Khrih cu thlarau biakinn hneksak awk an rat lioah zeidah an rak hmuh?

4 Malakhi chimchungbia nih ‘a hmaanmi Bawipa’ Jehovah cu “biakamnak lamkaltu” a simi bawi ṭhutdan i a ṭhu kami Jesuh Khrih he an ra lai i a “biakinn” asiloah thlaraulei biakinn kha bia a ceih lai tiah a rak chimchung. “Pathian mi hna” an “biaceihnak thawk caan” cu 1918 ah a si ti cu a fiang.a (Malakhi 3:​1, NW; 1 Piter 4:17) Pathian le vawlei cung i a hmaanmi biaknak a aiawhmi kan si aa timi hna biaceih an si cu aa tlakmi a si. Khrihfa ram church hna cu kum zabu tampi chung Pathian a upat lomi zumhnak, mi an cawnpiak hna ca le Vawlei Ralpi 1 nak ah mi tampi thahnak i an i tel caah annih cu hlawt an si. Zumhawktlak a simi chiti thuhmi Khrihfa a tangmi hna cu mei in thianh le hneksak an si i Jehovah “sin i laksawng a rak putu” an sinak thawngin cohlanmi an si.”​—⁠Malakhi 3:⁠3.

5. Jesuh ‘ratnak” chimchung bia ningin mi zeidah zumhfekmi “sal” an si a langh?

5 Malakhi chimchung bia he aa tlak in Jesuh nih ‘a ratnak le atu chan donghnak ding’ caan kha a zultu pawl nih an hngalh khawh nakhnga a rak chimhmi hna hmelchunhnak ah “sal” kong zong a rak chim. Jesuh nih hitin a rak ti: “Aho cu dah zumh awk a tlakmi le a fimmi sal cu a si? Cu bantuk in zumh awk a tlak i a fimmi sal cu, a Bawipa nih a sal hawi zohkhenhtu dingah, a caan hmaante in an rawl a petu dingah, a chiahmi kha a si. A bawipa nih a tlun tikah, a rian a rak ṭuan liote ah a run tanhmi sal caah cun lunglawmh awk a va si dah! Cu sal cu a bawipa nih a ngeihmi thil vialte zohkhenhtu ah a chiah hrimhrim lai, tiah kan chimh hna.” (Matthai 24:​3, 45-47) Khrih cu 1918 kum ah “sal” pawl zoh awk i a ‘rat’ tikah chiti thuhmi zumhawktlak sal a tangmi kha a rak hmuh hna. Annih nih ‘a caan hmaante in rawl’ pek awkah 1897 thawk khan hi cauk le Baibal hrambunhmi cauk dang hna kha an hman. Annih cu a hmanmi asiloah a “sal” in a cohlan hna i 1919 ah hi vawlei i a thilri vialte kha zohkhenh awkah a pek hna.

Vawlei i Khrih Thilri Zohkhenhnak

6, 7. (a) Jesuh nih zumhawktlak “sal” kong a chim tikah zei biafang dang hna dah a rak hman? (b) Jesuh nih “zohkhenhtu” timi biafang a rak hmanmi nih zeidah a chim duhmi a si?

6 Jesuh nih hi vawlei ah amah a aiawhmi “sal” an umnak kong tel in a rat ṭhan lainak hmelchunhnak a chimchung hlan thla tlawmpal a duh ah, mah “sal” kong a chim tikah a rak hmanmi biafang dang nih cu sal rian kha a kan hngalhter. Jesuh nih hitin a ti: “Aho cu dah zumhawktlak le a fimmi sal cu a si? Zumhawktlak le a fimmi sal cu a bawipa nih a innchungkhar zohkhenhtu ah a chiah i sal dang kha anmahle an caante cio ah an co awk hnga rawl a pemi hna cu a si. Hihi kan chimh hna, cu pa cu a bawipa nih a thilri vialte zohkhenhtu ah a chiah hrimhrim lai.”​—⁠Luka 12:​42, 44.

7 Hika ah sal kha zohkhenhtu tiah a ti i, “innchungkhar asiloah thilri kilkawitu” tiah sullam a ngeimi Grik biafang in lehmi a si. Cu zohkhenhtu hna cu Baibal chung i hngalh duh awk kong a hrilhfiahmi mifim cathiam men an si lo. A thawmi thlarau rawl “a caan te” ah timhpiaktu an si lengah ‘zumhawktlak zohkhenhtu’ cu Khrih hnu zultu vialte zohkhenh awk le hi vawlei i a Khrihfabu le a Khrihfabu rian vialte, “a thilri vialte” zohkhenh ding rian pek an si lai. Khrih thilri vialte cu zeidah an si?

8, 9. Sal pawl kha zohkhenh fialmi “thilri” cu zeidah a si?

8 Sal pawl rian ah Khrih zultu pawl an Khrihfa rian ṭuannak ah an hmanmi thilri zohkhenh aa tel, cu hna cu vawlei cung dihlak i Pathian an biaknak Kingdom Hall hna le Civui an tuahnak Hall hna lengah Jehovah Hngaltu hna i vawlei pumpi an zungpi le zung ṭengnge pawl an si. Cu nak a biapi deuhmi rian cu zarhfate tuahmi pumhnak hna le tuah lengmangmi civui hna i chimmi zumhnak a fehtermi Baibal hlathlainak program zohkhenh a si. Cu bantuk i pumhnak hna ah Baibal chimchung bia a tlinnak kong an fianter i nifa nunnak ah Baibal cang hna zeitin hman khawh a si kha amah le a caan te ah an chim.

9 Zohkhenhtu hna rian ah a biapi bikmi an rian a simi “Pennak kong Thawng Ṭha” chim le ‘zultu siternak’ rian ah ṭhithruai zong aa tel. Cu ahcun hi donghnak caan ah tuah ding a simi Khrihfabu Lu, Khrih fialmi vialte tuah awkah mi dang va cawnpiak zong aa tel. (Matthai 24:14; 28:​19, 20; Biathlam 12:17) Phungchimnak le cawnpiaknak rian nih chiti thuhmi a tangmi hna i zumhfekmi an hawile “mibu nganpi” kha a chuahter. Mah “mibu nganpi” cu “miphun vialte hna chawhlawn” an si i zumhawktlak sal nih an zohkhenhmi a sungmi Khrih “thilri” lakah an i tel ve.​—⁠Biathlam 7:9; Haggai 2:⁠7.

Sal A Aiawhmi Uktu Bu

10. Kum zabu pakhatnak ah biakhiahnak a tuahmi zei bu dah a rak um, Khrihfabu cungah zei ṭhathnemnak dah a ngeih?

10 Zumhawktlak sal hna an rian ngan ah biakhiahnak tuah hna aa tel ti cu a fiang. A hmasa Khrihfabu ah, lamkaltu hna le Jerusalem i upa hna nih Khrihfabu dihlak caah biakhiahnak an tuahnak thawngin sal kha an aiawh. (Lamkaltu 15:​1, 2) Kum zabu pakhatnak i uktu bu tuahmi biakhiahnak kha Khrihfabu ah cakuat in siseh, khualtlawng rianṭuantu pawl in siseh an kuat hna. Hmasa Khrihfa hna nih mah a fiangmi lamhruainak kha lunglawm tein an cohlan i uktu bu he lungtho tein ṭuanṭi an duh caah daihnak le remnak a rak karh.​—⁠Lamkaltu 15:​22-31; 16:​4, 5; Filipi 2:⁠2.

11. Khrih nih tuchan a Khrihfabu lamhruainak ah ahodah a hman hna i chiti thuhmi Khrihfa hna kha zeitindah kan hmuh hna awk a si?

11 Hmasa Khrihfa hna bantuk in, tuchan ah vawlei cung Khrih zultu pawl i Uktu Bu cu chiti thuhmi bu hmete in dirh a si. Khrihfabu Lu a simi Khrih nih a “orhlei kut” a ṭhawnnak hmangin zumhawktlak pa pawl nih Pennak rian an zohkhenhnak kha lam a hruai hna. (Biathlam 1:​16, 20) Naite ah vawlei cung a nunnak a dihmi Uktu Bu i saupi a rak ṭuanmi, Albert Schroeder nih a kong ṭialmi ah hitin a rak ti: “Uktu Bu hi cawn ni thum ni fate kan i pum, Jehovah thlarau lamhruainak hmuh awkah thlacam nawlnak in kan thawk. Zei thil kan tonghtham le zei biakhiahnak kan tuah hmanh ah Pathian Bia Baibal he aa tlakmi siter awkah biatak tein kan i zuam.”b Cu bantuk zumhawktlak chiti thuhmi Khrihfa hna kha fek tein kan zumh khawh hna. A hleiin Uktu Bu he aa tlaimi lamkaltu Paul fialmi hi bia hi kan zulh awk a si: “Nan hruaitu pawl kha an bia ngai hna u law an nawl zul hna u. . . . i din loin nan nih kha an in zohkhenh hna.”​—⁠Hebru 13:⁠17.

Zumhawktlak Sal Kha Aa Tlakmi Upat Peknak

12, 13. Baibal ah sal pawl upat awk a sinak zei a ruang dah a um?

12 Zumhawktlak sal kha aa tlakmi upatnak pek awk a sinak a ruangpi pakhat cu, cuti tuahnak thawngin Bawipa, Jesuh Khrih kha upat langhter a si caah a si. Paul nih chiti thuhmi hna sinah hitin a rak ṭial: “Bawipa nih a kawhmi sal cu Bawipa mi luat a si cang; . . . Pathian nih a man in an cawkmi nan si.” (1 Korin 7:​22, 23; Efesa 6:⁠6) Cucaah zumhawktlak sal le cu sal i Uktu Bu lamhruainak kha zumhfek tein kan ngaih ahcun sal Bawi, Khrih kan cohlan a si. Khrih nih hi vawlei a thilri zohkhenhtu ah a hmanmi hna cungah aa tlakmi upatnak langhter cu ‘Jesuh Khrih cu Bawipa a si tiah ti in Pa sunparnak langhternak’ lam phunkhat a si.​—⁠Filipi 2:⁠11.

13 Zumhawktlak sal upat awk a sinak a ruang dang pakhat cu vawlei cung i chiti thuhmi hna kha “thlarau in” Jehovah a umnak “biakinn” in langhter an si caah a si. Cucaah “a thiangmi” an si. (1 Korin 3:​16, 17; Efesa 2:​19-22) A thiangmi biakinn a simi mah bu kha Jesuh nih vawlei cung a thilri zohkhenh a fial hna. Chim duhmi cu sal ta thengte a simi Khrihfabu chungah thil cheukhat tuahnak nawl le rian pek an si kha a si. Cucaah, mah kha a thiangmi an rian a si tiah Khrihfabu i a ummi vialte nih an hmuh i zumh-​awktlak sal le cu sal i Uktu Bu sinin a rami lamhruainak an zulhnak thawngin an bawmh hna. A si, “tuu dang” nih an Bawipa thilri a zohkhenhtu sal pawl bawmh kha tinvo sung ah an ruah.​—⁠Johan 10:⁠16.

Zumhawktlak In Bawmhnak

14. Isaiah chimchung bia bangin tuu dang hna cu “man pek lomi rianṭuantu hna” in chiti thuhmi sal hna hnu lei ah zeitindah an kal?

14 Thlarau Israel a simi chiti thuhmi hna kha tuu dang nih tangdor tein an nawl an ngaih hna ti kha Isaiah profet bia ah hitin chimchung a rak si: “BAWIPA nih Israel cu a thawh i, ‘Izipt [‘man pek lomi rianṭuantu hna,’ NW] le Ethiopia rumnak cu nangmah ta an si lai, Seba mi khansang hna cu na sal an si lai; thir cikcin he an in zulh lai. Na hmai ah an kun lai i, “Na sinah Pathian a um amah lawnglawng hi Pathian cu a si”’” tiah an chim lai a ti. (Isaiah 45:14) Nihin ah tuu dang nih chiti thuhmi sal le cu sal i Uktu Bu lamhruainak an zulhnak thawngin langhternak in an hnulei in an zulh hna. Tuu dang nih ‘man pek lomi rianṭuantu hna’ in an thazang le an ngeihmi thilri kha lungtho tein an hmannak thawngin Khrih nih vawlei cung i chiti thuhmi a zultu pawl a pekmi hna vawlei pumpi phungchimnak rian kha an bawmh hna.​—⁠Lamkaltu 1:8; Biathlam 12:⁠17.

15. Isaiah 61:​5, 6 nih tuu dang le thlarau Israel an i pehtlaihnak kha zeitindah a rak chimchung?

15 Tuu dang hna cu sal le sal i Uktu Bu hruainak tangah Jehovah a rian-​ṭuan kha an i lawm. Chiti thuhmi hna kha “Pathian i Israel miphun” chung telmi in an cohlan hna. (Galati 6:​16, NW) Langhternak in “ram dangmi” hna cu chiti thuhmi Israel mi hna he an i fon i “BAWIPA tlangbawi” a simi thlarau chiti thuhmi hna hruainak tangah lunglawm tein ‘lo an thlo i mitsur dum an cawng.’ (Isaiah 61:​5, 6) Miphun vialte sin Pennak thawng ṭha chimnak le zultu siternak rian ah teima tein an i tel. Tuu bantuk mithar an hmuh tikah an zohkhenh hnanak thawngin sal pawl kha lungthin dihlak in an bawmh hna.

16. Zumhawktlak le a fimmi sal kha zumhfek tein bawmh awkah tuu dang kha zei nih dah a forh hna?

16 Zumhawktlak sal nih a caan hmaan tein thlarau rawl teima tein an pek hnanak khan ṭhathnemnak tampi an hmuh kha tuu dang nih an cohlan. Zumhawktlak sal an um lo ahcun Jehovah nawlngeihnak, a min thiang, a Pennak, vanthar le vawlei thar, soul, mithi sining, Jehovah le a Fapa le thiang thlarau an sining taktak hna ti bantuk Baibal biatak kong hi tlawmpal asiloah zeihmanh kan hngal lai lo tiah toidor tein an cohlan. Hi donghnak caan ah tuu dang hna nih lawmhnak tling le zumhfek tein vawlei cung i chiti thuhmi Khrih “nau” le hna kha dawtnak he an bawmh hna.​—⁠Matthai 25:⁠40.

17. Uktu Bu nih zei tuah a herh kha dah a hmuh i zei kong dah a hnu capar ah kan i ruah lai?

17 Chiti thuhmi hna cu an tlawm chin lengmang i Khrih thilri zohkhenh awkah Khrihfabu kip ah an um kho lai lo. Cu ruangah Uktu Bu nih Jehovah Hngaltu hna i zung ṭengnge, district, peng le Khrihfabu kha zohkhenh awkah tuu dang chungin pa pawl kha rian an pek hna. Khrih kuttang um tuukhal pawl cung kan lungput cu Khrih le zumhawktlak sal hna cung kan zumhfehnak he aa sengtlai maw? Cu kong cu a hnu capar ah kan i ruah lai.

[A Tanglei Fianternak Hna]

a Hi kong a dikthliar deuh in hngalh awkah Vennak Innsang, 2004, March 1, cahmai 13-14 le 1992, December 1, cahmai 13 kha zoh.

b 1988, March 1 chuahmi Vennak Innsang cahmai 10-17 kha zoh.

[Cahmai 8nak i Hmanthlak]

Zoh Ṭhannak

• Kan Hruaitu cu ahodah a si i, Khrihfabu chung thil umtuning a hngalh kha zei nih dah a langhter?

• “Biakinn” zoh tikah ahodah zumhawktlak sal in rian a ṭuan hmuh a si i zei thilri dah pek a si?

• Baibal ah zumhawktlak sal pawl bawmh awk a sinak zei a ruang dah a um?

    Hakha Vennakinnsang Cauk Hna (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chin (Hakha)
    • Share
    • Duhmi Kha Thim
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Zulh Awk Phunglam Hna
    • Pumpak Kong Policy
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Log In
    Share