“Nan Rian cu Man a Ngei Lai”

SIANGPAHRANG Asa nih a ralkap pawl kha Judea tlang i a thukmi horkuang in nelrawn lei ah a kalpi hna. Horkuang a kauh deuhnak hmun an phak tikah, Asa cu a dir. A hmuhmi thil ruang ah a lau tuk. Ethiopia ralkapbu nganpi cu cuka tlang hram ah riahhmun an khuar. Annih cu nuai khat cu an si lai, asinain Asa a ralkap tu cu 580,000 hrawng lawng an si.

Asa cu ral a do cang lai. Mah lio ah zeidah a tuah hmasa bik? A ralbawi pawl maw nawl a pek hna? A ralkap pawl maw tha a pek hna? A chungkhar sinah dah cakuat a ṭial? Mah kha pakhat hmanh a tuah lo. Ṭihnung ngai a simi mah caan ah Asa cu thla a cam.

Thla a cammi le a cam hnu i a cangmi thil kong kan i ruah hlan ah Asa cu zei bantuk minung dah a si timi kong kan i ruah hmasa lai. Asa cu zeinihdah Pathian sin thlacam awk a forh? Pathian nih a ka bawmh lai tiah aa ruahchan kho lai maw? A salle nih a hmaanmi thil an tuah tikah Jehovah nih zeitindah thluachuah a pek hna ti kha Asa kong nih zeitindah a langhter?

Asa Kong

Asa cu BC 977 ah siangpahrang a hung si. Israel le Judah pennak, pahnih ah aa ṭhennak hi kumkul a si cang. Mah caan chung ah Judah pennak cu a hmaan lomi biaknak in a khat. Uktu bawi pawl hmanh nih Kanaan mi hna i fahrin khawhnak pathian kha an rak biak. Asinain Asa tu cu “BAWIPA a Pathian mithmuh i a ṭha le a ding kha a tuah” tiah Baibal nih a ti. Cun Asa nih “ramdang biakṭheng hna le khuahrum bo hna kha a hrawh hna i tung kha a chimh hna i Ashrim kha a hau hna.” (2 Chan. 14:2, 3) A hmaan lomi biaknak ah an tuah tawnmi pakhat cu pa le pa sualnak a si, mah a tuahtu “biaknak lei pa hlawhhlang” pawl zong kha Asa nih Judah ram in a ṭhawl hna. Asa nih a hmaan lomi biaknak a hrawh lawng hi a si lo, a mi hna zong kha “BAWIPA, an pupa hna Pathian kha kawl awk” le ‘a phungbia le a nawlbia zulh awkah’ nawl a pek hna.—1 Si. 15:12, 13; 2 Chan. 14:4.

Jehovah nih a hmaanmi biaknak ca i Asa lungthawhnak kha a duh caah Judah ram kha kum tampi chung a daihternak thawng in thluachuah a pek. Siangpahrang thengte nih hitin a chim: “BAWIPA kan Pathian cu kan kawl . . . amah kha kan kawl i anih nih a ken kip ah daihnak a kan pek.” Mah daihnak caan ah Judah mi nih an khua kulhnak vanpang an sak. Baibal nih “khua cu an ser hna i an hungcho” tiah a ti.—2 Chan. 14:1, 6, 7.

Asa cu Ral a Do

An zumhnak kha an tuahsernak in a langhtermi cu Jehovah nih thluachuah a pek hna ti kha Asa nih a hngalh. Mah ruang ah Baibal ah aa ṭialmi minung ralkapbu lakah a ngan bikmi ralkapbu kha a doh tikah Asa cu Jehovah sinah thla a rak cam. A thlacamnak ah Jehovah kha bawmhnak a hal. Pathian kaa bochan i Pathian nih a ka bawmh ahcun ka ral pawl cu zeitluk in an tam i an ṭhawn hmanh ah a poi lo ti kha Asa nih a hngalh. Cun mah raltuknak i a phichuak cu Jehovah minthannak he aa pehtlai ti zong a hngalh. Cucaah hitin thla a cam: “Maw BAWIPA kan Pathian, kan bawm ko sawh, zeitintiah nangmah kha kan in bochan i hi mibu nganpi hi nangmah min in kan chuahhnawh hna. Maw BAWIPA, nangmah cu kan Pathian na si; minung nih nangmah cu in tei hna hlah seh.” (2 Chan. 14:11) Asa nih hitin a chim bantuk a si: ‘Jehovah, nangmah kha Ethiopia mi nih an in doh. A derthawmmi annih kha na miphun teiter hna hlah law na min thang chiatter hna hlah.’ Pathian nih Asa thlacamnak kha a leh. “BAWIPA nih Ethiopia mi hna cu Asa le Judah mi hna hmai ah a tei hna i Ethiopia mi cu an zaam” tiah Baibal nih a ti.—2 Chan. 14:12.

Tuchan zong ah Jehovah miphun nih a ṭhawng ngaimi ral kan do ve. Hriamnam taktak in cun kan do hna lo nain Jehovah nih a min a upatmi zumhawktlak a salle kha thlaraulei raldohnak ah teinak a pek hna lai ti kan zumh khawh. Pakhat cio nih a harmi thil kha saupi kan doh men lai, mah thil cu a hmaan lomi vawlei ruahnak, kan derthawmnak le Pathian le kan innchungkhar pehtlaihnak a hrawk khomi thil ti bantuk an si. Kan tonmi harnak cu zei a si hmanh ah Asa thlacamnak nih thazaang a kan pek khawh. Asa kha teinak a petu cu Jehovah a si. Jehovah kan i bochan ahcun, kan dohmi zei ral paoh tei awkah a kan bawmh lai. Amah cu aho nakhmanh in le zei thil nakhmanh in a ṭhawng deuh.

Thazaang Peknak le Ralrin Peknak

Asa cu raltuknak in innlei ah a rak kir tikah, profet Azariah nih a rak ton. Azariah nih thazaang peknak le ralrin peknak bia kha hitin a chim: “Asa le Judah mi vialte le Benjamin mi vialte hna ka bia ngai tuah u: Amah sinah nan um chung cu BAWIPA cu nan sinah a um. Nan kawl ahcun amah cu nan hmuh lai, sihmanhsehlaw nan hlawt ahcun aan hlawt ve hna lai.” Cun hitin a chimchap: “Nan lung ṭhawng ko u! Nan kut kha derter hna hlah u, zeitintiah nan rian cu man a ngei lai.”—2 Chan. 15:1, 2, 7.

Mah bia nih kan zumhnak a fehter khawh. Jehovah kha zumhfek tein kan biak chung paoh cu amah nih a kan umpi lai ti a kan hngalhter. Bawmhnak kan hal tikah a kan ngaihpiak lai ti zong kan zumh khawh. Azariah nih “nan lung ṭhawng ko u” tiah a ti. A hmaanmi thil tuah peng awkah lung ṭhawn asiloah ralṭhat a hau, asinain Jehovah bawmhnak in mah kha kan tuah khawh lai ti kan hngalh.

Asa i a pi Maakah nih “Asherah caah fihnung siasal a ser” hna. Cucaah Asa nih a pi kha siangpahrang “bawinu” a sinak in ngolter cu aa harh ko nain a ngolter. A milem zong kha mei in a khanghpiak. (1 Si. 15:13, Judson) Asa nih a hmaanmi thil kha ralṭha tein a tuah caah Jehovah nih thluachuah a pek. Kan chungle cu Pathian cung zumhfek tein an um zong, um lo zong ah kannih cu Jehovah cungah zumhfek tein kan um awk le a phunglam kan zulh awk a si. Cutin kan tuah ahcun Jehovah nih thluachuah a kan pek lai.

Asa hmuhmi thluachuah pakhat cu zumhawk a tlak lomi chaklei pennak i a ummi Israel mi tampi, Judah pennak ah an ratmi kha a si. Annih nih Jehovah cu Asa sinah a um ti kha an hngalh. A thiangmi biaknak kha an duh tuk caah an inn kha kaltak in Jehovah salle he umṭi kha an i thim. A hnuah, Asa le Judah mi vialte cu “an pupa hna Pathian kha an lung dihlak le an nunnak dihlak in kawl awkah” lunglawm tein biakamnak an tuah. A phichuak cu zeidah a si? Pathian cu “an hmuh i an velchum ah BAWIPA nih dinhnak a pek hna.” (2 Chan. 15:9-15) Tuchan zongah, lungthin ṭha a ngeimi hna nih Jehovah biak an i thimmi kan hmuh tikah kan i lawm ve.

Profet Azariah nih Asa kha hitin ralrin a pek: “[Jehovah kha] nan hlawt ahcun aan hlawt ve hna lai.” Ngaihchiatnak a chuahtermi, cu thil ton cu kan duh lai lo. (2 Pit. 2:20-22) Jehovah nih zeicah cutin ralrin a pek ti cu Baibal ah aa ṭial lo nain, Asa nih mah ralrin peknak kha a ngai lo.

“Hrutpi in na Tuah”

Asa cu siangpahrang a ṭuannak kum 36 hrawng a si ah, Israel siangpahrang Baasha nih Judah kha a rak doh. Israel le Judah ramri ah a ummi, Ramah khua kulhnak vanpang kha Baasha nih a sak, Ramah khua cu Jerusalem in meng 5 a hlatnak ah a um. Cutin a tuah cu a mi pawl Judah ram ah kal in siangpahrang Asa kuttang ah an um lai le Jehovah an biak lai kha a duh lo caah a si kho men. Asa nih Ethiopia mi nih an rak doh lio bantukin Pathian kha bawmhnak a hal lo. Mah can ah, minung tu kha bawmhnak a hal hna. Siria siangpahrang kha laksawng a kuat i Israel mi kha dohpiak awkah bawmhnak a hal. Siria mi nih Israel mi kha an doh hna tikah, Baasha nih Ramah khua kulhnak sak kha a ngol.—2 Chan. 16:1-5.

Jehovah nih Asa tuahmi a duh lonak kong chim awkah profet Hanani kha a thlah. Vawleicung dihlak ah Jehovah “mit cu aa chok dih i amah lei i an lung soisel awk a um lomi hna cungah a ṭhawnnak a langhter” ti kha Asa nih Ethiopia mi a tei hnanak in a hngalh awk a si. Asa cu mi nih ruahnak ṭhalo an rak cheuh men lai. Asiloah Baasha le a ralkap pawl cu an ṭhawn tuk lo caah keimah tein ka doh khawh ko hna lai ti in a rak ruah men lai. Zeitin a si zongah, Asa nih Jehovah i bochan lo in minung tu aa bochan hna. Hanani nih Asa kha hitin a ti: “Hi thil ah hin hrutpi in na tuah cang; zeitintiah atu cun ral na ngei cang lai.”—2 Chan. 16:7-9.

Asa nih mah bia a theih tikah a thin a hung tuk i Hanani kha thong ah a thlak. (2 Chan. 16:10) Asa nih cutin a tuah cu ‘kum tampi chung zumhfek tein ka um cang i hitin a ka ti awk a si maw’ tiah khua a ruah caah a si men lai. Asiloah a tar cang i ṭha tein khua a ruah khawh ti lo caah a si men lai. Asinain mah kong cu Baibal nih a chim lo.

Asa cu siangpahrang a ṭuannak kum 39 a si ah, a ke a fah caah fakpi in a zaw. ‘Asinain a zawtnak hmanh ah cun BAWIPA kha a kawl lo i siibawi hna sin tu ah bawmhnak a kawl’ tiah Baibal nih a ti. Jehovah he an i pehtlaihnak cu hlan bantuk in a ṭhawng ti lomi a lo. Asa cu siangpahrang a sinak kum 41 ah a thi i a thih tiang cutin um sehlaw a lo.—2 Chan. 16:12-14.

Jehovah nih Asa i a palhnak si loin a ṭhatnak le a hmaanmi biaknak i a lungthawhnak tu aa cinkenmi a lo. Asa nih Jehovah biak kha zeitikhmanh ah a ngol lo. (1 Si. 15:14) Asa kong in zeidah kan cawn khawh? Hlan ah Jehovah nih zeitindah a kan bawmh ti kha kan i cinken ahcun, harnak dang kan ton tikah a sinah thlacam in bawmhnak kan hal lai. Kum tampi chung zumhfek tein Pathian kan biak cang ruangah chimhhrinh kan herh lo tiah kan ruah awk a si lo. Jehovah kan biaknak zeitluk in a sau cang zong ah palhnak kan tuah ahcun a kan chimhhrinh lai. Chimhhrinhnak in ṭhatnak kan hmuh khawh nakhnga mah kha toidor tein kan cohlan a hau. A biapi bik kan i cawn khawhmi cu vancung kan Pa nih a cung zumhfek tein kan um chung paoh cu a kan umpi lai ti a si. Jehovah mit cu a cung ah zumhfek tein a ummi hna kawl awkah vawleicung pumpuluk ah aa chawk. Anmah bawmh awkah a ṭhawnnak kha hman a duh. Jehovah nih Asa kha a rak bawmh bantukin kanmah zong a kan bawmh khawh ve.

[Cahmai 9nak i hmanthlak]

Jehovah nih zumhfekmi kha thluachuah a pek hna

[Cahmai 10nak i hmanthlak]

A hmaanmi thil tuah awkah ralṭhat a herh