DAN NOU ARSIV

“Mon ti parey en torti dan son lakok”

PANDAN en kanpanny predikasyon ki ti al pour nef zour Out Septanm lannen 1929, plis ki 10,000 proklanmater ti eparpiye partou Leta-z-ini. Zot ti plas de san senkant mil liv ek brosir avek manm piblik. I ti annan apepre mil colporteurs (pionye) parmi sa bann proklanmater. Pa sa ti en logmantasyon remarkab! Bulletina ti dir ki i ti “preski enkrwayab” ki lakantite pionye ti’n ogmant trwa fwa plis depi 1927 ziska 1929.

Tar dan lannen 1929, i ti annan en kriz ekonomik. Le 29 Oktob 1929, ki’n ganny apele Black Tuesday pli tar, en gro problenm finansyel ti arive dan Stock Exchange New York. En kriz ekonomik global, Great Depression, ti afekte sistenm ekonomik. Plizyer labank ti faid. Bann fermye ti aret travay. Bann gran lizin ti fermen. Plizyer milyon ti perdi louvraz. An 1933, apepre 1,000 dimoun par zour ti perdi zot lakaz Leta-z-ini akoz zot pa ti pe kapab pey zot lón.

Ki mannyer bann pionye ti fer fas avek sa sityasyon? Serten ti met larou avek zot lakaz. Ki mannyer? Vi ki zot pa ti bezwen lwe oubyen pey taks pour en karavann oubyen house car, en kantite pionye ti kapab kontiny zot servis avek mwens depans posib.b Pandan lasanble, zot ti servi zot karavann olye reste dan lotel. An 1934, Bulletin ti donn bann lenstriksyon detaye lo konman pour konstri en pti lakaz konfortab dan en transpor, avek en sistenm delo, stov, en lili ki kapab ganny ploye ek sistenm izolasyon.

Bann proklanmater partou dan lemonn ki ti annan sa posibilite pour fer bann lakaz lo larou ti fer li. Victor Blackwell ti dir: “Noe ti napa okenn leksperyans pour konstri en bato, mwan osi mon ti napa ni leksperyans, ni konnesans pour fer en karavann.” Par kont, se sanmenm ki Victor ti fer.

Avery ek Lovenia Bristow ti annan en house car. Avery ti dir: “Mon ti parey en torti dan son lakok, mon lakaz ti touzour avek mwan.” Bann Bristow ti fer pionye ansanm avek Harvey ek Anne Conrow. Lefet ki miray karavann bann Conrow ti’n ganny fer avek papye ek koltar, sak fwa zot ti bouze, bann bout papye ti sorti. Avery i dir: “Personn pa ti’n deza vwar en karavann koumsa avan e personn pa’n deza vwar enn koumsa depi sa.” Me, Avery ti dir ki bann Conrow ek zot de garson ti sa “fanmir pli ere ki ou ti’n kapab vwar.” Harvey Conrow ti dir: “Nou pa ti mank nanryen e nou ti santi nou konpletman an sekirite dan servis Zeova e anba son lezel.” Pli tar, bann Conrow ek zot de garson ti asiste Lekol Gilead e zot ti ganny anvoye Perou konman misyonner.

Fanmir Battaino osi ti fer pionye. Ler Giusto ek Vincenza ti dekouver ki zot ti pe al vin paran, zot ti transform zot pikep dan en lakaz ki ti “parey en zoli lotel” konpare avek bann latant kot zot ti reste avan. Ansanm avek zot pti fiy, zot ti kontiny zot servis ki zot ti kontan. Zot ti pres avek bann Italyen ki ti pe reste Leta-z-ini.

En kantite dimoun ti ekout sa bon nouvel, me souvan vi ki zot ti pov e napa travay, zot pa ti kapab kontribye larzan pour bann piblikasyon. Par kont, zot ti ofer lezot keksoz ki zot ti annan pour ganny bann piblikasyon. De pionye ti mansyonn 64 diferan keksoz ki bann dimoun enterese ti donn zot. Sa lalis ti parey “en lalis levanter en laboutik dan lakanpanny.”

Fred Anderson ti zwenn en fermye ki ti anvi detrwa nou bann liv. Sa fermye ti ofer pour donn li en per linet ki ti pour son manman. Kot sa lot laferm ki frer Anderson ti vizite, en msye ti demontre lentere dan nou bann piblikasyon me i ti dir, “Mon napa linet pour lir.” Avek linet ki son vwazen ti’n donnen, sa fermye ti kapab lir byen bann liv. Avek lazwa, i ti fer en kontribisyon pour bann liv ek linet.

Herbert Abbott ti mars avek en pti kazo poul dan son loto. Apre ki i ti’n ganny trwa oubyen kat poul, i ti anmenn zot bazar e vann zot. I ti servi sa larzan pour aste bennzin. I ti ekrir: “Par ler nou ti napa ni menm en sou, mon dir ou, me nou pa ti les nanryen anpes nou kontiny nou servis. Si nou ti annan bennzin dan nou transpor, nou ti kapab kontinyen e nou ti met nou lafwa ek konfyans dan Zeova.”

Konfyans dan Zeova ek en gran determinasyon ti ed son pep andire pandan sa bann lannen difisil. En zour ler i ti annan en tanpet, Maxwell ek Emmy Lewis ti kit zot karavann zis a tan, akoz en pye dibwa ti tonm lo la e kas li an de. Maxwell ti ekrir: “Bann keksoz koumsa pa ti bann lobstak, plito zis bann pti aksidan, me nou pa ti zanmen mazinen pour aret nou servis. I annan en kantite travay pour fer e nou ti vreman anvi fer li.” Avek determinasyon ek led nou bann zanmi, Maxwell ek Emmy ti rekonstrir zot lakaz lo larou.

Dan nou bann moman difisil, plizyer milye Temwen Zeova devoue i annan sa menm leta lespri. Apre tou, parey sa bann pionye, nou determinen pour kontinyen prese ziska Zeova i dir ki sa travay in fini.

[Not anba lo paz]

[Portre lo paz 31]

[Portre lo paz 32]

En house car ki pe al travers larivyer pandan sezon gro lapli Lenn