Eski ou ti konnen?

Ki ti arive avek lavil Niniv apre Zonas?

APEPRE lannen 670 avan Kris, Asiri ti’n vin sa pli gran lanpir dan lemonn. Dapre en sit Enternet British Museum, Lanpir Asiryen ti “konmans depi Sip dan was ziska Iran dan les e pour en serten letan, i ti menm enkli Lezip.” Niniv, ki ti son kapital ti sa pli gran lavil dan lemonn. I ti annan bann zoli zarden, bann gran pale ek bann gran bibliotek. Bann lekritir lo miray Niniv i montre ki Lerwa Ashurbanipal e osi lezot lerwa Asiri ti apel zot lekor “lerwa later.” Pandan ki Lerwa Ashurbanipal ti pe dirize, i ti paret ki personn pa ti pou kapab detri Asiri ek Niniv.

Par kont ler Asiri ti’n vin pli pwisan, profet Zefanya ti dir: “[Zeova] pou . . . detri Asiri e i pou fer Niniv vin en landrwa dezerte e sek parey en dezer.” Profet Naoum ti osi dir: “Pran larzan, pran lor! . . . Lavil i vid, i’n ganny abandonnen e detrir! . . . Tou dimoun ki pou vwar ou pou sov lwen avek ou e dir, ‘Niniv in ganny detrir!’” (Zef. 2:13, NWT; Nao. 2:9, 10, NWT; 3:7, NWT) Ler dimoun ti tann sa bann profesi, petet zot ti mazinen: ‘Eski sa pou posib? Eski sa lanpir pwisan i kapab ganny detrir?’ I ti enposib pour krwar sa.

Pourtan, sanmenm ki ti arive! En pti pe letan avan lannen 600 avan Kris, Asiri ti ganny detrir par bann Babilonnyen ek bann Med. Avek letan, dimoun ti aret reste Niniv e zot ti oubliy sa lavil konpletman! En piblikasyon sorti kot The Metropolitan Museum of Art, New York, ti dir ki avek letan Niniv ti ganny antere e dimoun in konn konsernan sa lavil dan Labib. The Biblical Archaeology Society i dir ki “personn pa ti konnen si sa gran kapital Asiryen ti vreman egziste.” Me an 1845, en arkeolog ki apel Austen Henry Layard ti konmans rod bann debri lavil Niniv. Sa ki sa arkeolog ti vwar ti montre ki Niniv ti en lavil ki ti vreman zoli.

Lakonplisman bann profesi konsernan Niniv i fer nou annan plis konfyans ki bann profesi Labib konsernan lafen bann pouvwar dan lemonn ozordi pou osi ganny akonplir.​—Dan. 2:44; Rev. 19:15, 19-21.