ARTIKULO KʼAWUAITA 24
TRÃBI 96 Daizeze Bedʼea kĩrãkʼara neẽ
Jacobʼba iyi bei nãã bedʼea jaradaba kʼãrẽta jaradiabʉ dayirãʼa (yi nããbemata)
«Ãba zeidua mʉ̃a jara ũrĩbita kʼãrẽta berabarita naʉ̃ ewari jõbodoare» (GÉN. 49:1).
KʼÃRẼTA ŨDUDAITA
Kʼawuadayi Jacob beibodoare yi wũãwũãra Rubénʼa, Simeónʼa, Levíʼa, akʉza Judáʼa bedʼea jaradata adewara maʉ̃neba dayirãba kʼãrẽta kʼawuapanʉta.
1, 2. Jacobʼbara iyi beibodoarera, ¿kʼãrẽta osi akʉza kʼãrẽa mawũã osi? (Akʉra poto ).
JACOBʼRA zõrãrã basi yi Canaánʼneba Egipto eda wãsidera akʉza mama aribia pikibʉta 17 poaga basi, mawũãsidu Jeowaʉ̃me kʼẽrẽpa basi (Gén. 47:28). Adewara mama yi warra Joséʉ̃me yi ũdusida, maʉ̃ba ãyira mejãcha sobiabasi, Jacobʼba krĩchabasi baera yi wũãwũãra beisita. Akʉza sobiabasi jẽda yi mebẽrãbawara ãba basi baera. Mamina Jacobʼba kʼawuabasi baera iyira beita arakʼaitabata iya trʉ̃kʉasi yi wũãwũãra jõma ãyaʼa bedʼea jaraita (Gén. 49:28).
2 Ẽbẽrarã Jacob ewaridebemarabara yi mebẽrãta trʉ̃bʉebasi ãyi beita arakʼaita babʉrʉde, mawũã jaraita ãyi wũãwũãra kʼãrẽta odaibarata (Is. 38:1). Mawũã ãyi ãba yi jʉrebarabʉde jarabasi kʼaiba maʉ̃neba ʉ̃ta zokʼa jʉ̃drʉita wuabemarãra yi beidabarira.
Jacob beibodoare iyi warrara 12 bʉa propesiata jarabʉ (akʉra parrapo 1 akʉza 2)
3. Génesis 49:1, 2ba jarabʉdera, ¿kʼãrẽa yibia basi Jacobʼba jaradara?
3 (Akʉra Génesis 49:1, 2). Jacobʼta yi mebẽrãbawara ãba yi jʉredara mejãchade yibia basi. Jacobʼra propeta basi maʉ̃ kʼarea Jeowabara iyi jaure zareata zokʼasi jaraita kʼãrẽta sãwũã berabarita iyi wũãwũãrata, yi mebẽrãta akʉza ʉ̃ra kʼãrẽta sãwũã zeita. Maʉ̃ba Jacobʼba bedʼea jaradara propesiadebʉta jarasi.
4. ¿Kʼãrẽta kʼawuadai naʉ̃ artikulodera? (Akʉra rekuadro «Jacob mebẽrãta»).
4 Naʉ̃ artikulode kʼawuadayi Jacobʼba yi wũãwũãra kimarebʉa bedʼea jaradata Rubén, Simeón, Leví akʉza Judá. Wuarebema artikulode kʼawuadayi yi wũãwũãra 8 panʉra kʼãrẽ bedʼea jaradata. Jacobʼba bedʼea jaradara yi wũãwũãraitabasi akʉza maʉ̃ra wũãwũãraitabasi. Maʉ̃rãra tẽãne Israel pʉwʉrʉ ba zesi. Dayirãba kʼawuadayi Israel pʉwʉrʉ sãwũã berabaridata, maʉ̃ne sãwũã aripe berabarisita Jacobʼba jaradata adewara dayirãba kʼãrẽta kʼawuapanʉta Jacobʼba jaradadeba, maʉ̃ba kʼarebaseabʉ baera audre oita Jeowaba kãgabʉta.
RUBÉN
5. ¿Rubénbara Jacobʼba iyaʼa kʼãrẽta diamarẽã jʉ̃ãbasibaibara?
5 Jacobʼra nããra bedʼea jʉ̃drʉsi yi warra Rubénʼa akʉza jarasi: «Bʉra mʉ̃ warra nããbema» (Gén. 49:3). Adewara Rubénbara krĩchabasibaibara iyita wũãwũã nããbema baera yi mebẽrã diapanʉira iyabʉrʉ audre diadaita akʉza iya zokʼa bʼaita yi mebẽrãra. Adewara iyideba zebʉrʉ wũãwũãrabida iyaba zokʼa bʼaita krĩchabasibaibara.
6. ¿Kʼãrẽa aduasi Rubénbara wũãwũã nããbemaba nekʼãrẽ bia jidabʉra? (Génesis 49:3, 4).
6 Mamina Rubénbara aduasi wũãwũã nããbemaba nekʼãrẽ bia ũdubʉta (1 Crón. 5:1). ¿Kʼãrẽa? Iya erkʼãĩsi baera yi zeze kima tẽãbema Bilháta, maʉ̃ra Jacob kima yi trʉ̃ Raquelʼba, Jacobʼa diadabasi erkʼãĩmarẽã (Gén. 35:19, 22). ¿Kʼãrẽa mawũã osi Rubénbara? Rubénbara erkʼãĩsibaibara Bilhára yi zeze Jacobʼba jʉramarẽã akʉza audre kãgamarẽã yi papa Leata, mawũã ẽ bʉrʉ iya erkʼãĩkĩrãbasibaibara Bilhára iyi sode mawũã basi baera akʉza maʉ̃a yi edebisi. Iya odara Jacobʼitara akʉza Jeowaitara biga ẽ basi (akʉra Génesis 49:3, 4).
7. ¿Kʼãrẽta sãwũã berabarisi Rubénʼta akʉza iyideba zedarãra? (Akʉra rekuadro «Jacobʼba iyi beibodoare propesia jaradata»).
7 Jacobʼbara jarasi Rubénʼa: «Yi zroma ẽ bayi». Jacobʼba jaradara aripe berabarisi. Daizeze Bedʼeaba jara ẽ Rubénʼneba zedarãra nokʼo basita, saserdote basita akʉza propetara basita. Mamina Jacobʼbara Rubénʼara nebiata diasi akʉza Rubénʼneba zedarãra Israel tribu basi (Jos. 12:6). Maʉ̃ nããra Rubénbara nekʼãrẽ biata obʉta ũdubisi akʉza wuara Jeowaba kãgabʉ ẽãne mia erkʼãĩ ẽ basibaibara (Gén. 37:20-22; 42:37).
8. ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ Rubén berabaridadeba?
8 ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ? Zarea oibara dayi kakua bia zokʼaita, mawũã mia erkʼãĩ ẽ baita Jeowaba kãgabʉ ẽãne. Maʉ̃ba nemitia oita zebʉrʉdera nãã bia krĩchaibara sãwũã sentibita Jeowata, dayi mebẽrãta akʉza wuabemarata nemitia ora. Maʉ̃ba dayirãbara kĩrãbedaibara Daizeze Bedʼeaba jarabʉta daya udata jẽda jʉrepebʉta (Gál. 6:7). Adewara Rubén berabaridadeba dayirãba kʼawuapanʉ Jeowabara so zʉbʉria akʉbʉta akʉza dayirãba oda kʼarea jẽda krĩchadara Jeowabara kĩrãduaita naʉ̃ nemitiara akʉza nebia diaita daya oda kʼarea zʉbʉria bʼaimina.
SIMEÓN AKɄZA LEVÍ
9. ¿Kʼãrẽa Jacobʼra sobiaba ẽ basi Simeón akʉza Levíʉ̃mera? (Génesis 49:5-7).
9 (Akʉra Génesis 49:5-7). Maʉ̃ tẽã Jacobʼra bedʼeasi Simeón akʉza Levíʉ̃me. Jacobʼba ãya jaradaba ũdubisi iyira sobiaba ẽ basita. Maʉ̃ nãã Siquemba wawa osi ãyi nawekau Dinata, maʉ̃ kʼarea Jacob warrarãra kĩrʉsida. Mamina Simeónta Levíʉ̃mera kĩrʉbia yi edebisida. Maʉ̃ kʼarea Siquemta akʉza yumakẽrãra maʉ̃ kʼaidu badara sewaita jarasida bedʼea abarika zedara yõna ẽ baita ãyibawara, mamina mawũã oira sirkunsidaibarabasita. Maʉ̃ bedʼeata ĩjãsi Siquemba akʉza iyi pʉwʉrʉbida. Ãyi mawũã mejãcha pʉa bʉedara Simeón Levíʉ̃mebara kucho jidada kʼãrãpe jõma makenasida (Gén. 34:25-29).
10. Jacobʼba bedʼea jaradara, ¿sãwũã aripe berabarisi Simeón akʉza Leví ʉ̃rʉra? (Akʉra rekuadro «Jacobʼba iyi beibodoare propesia jaradata»).
10 Jacobʼbara jipa kãga ẽ basi Simeónba Levíʉ̃meba odara. Maʉ̃ba Jacobʼba jarasi Simeón akʉza Leví drʉara Israel pʉwʉrʉ jõmaʉ̃mae jãrãzoa bʼaibasita. Jacobʼba bedʼea jaradara aripe berabarisi 200 poaga berabaribʉrʉde. Jeowaba drʉa diaya adamae israelitaraba jidabʉrʉde Simeónʼa diasida Judá drʉade bamarẽã (Jos. 19:1). Kõbe Levíara jarasida Israel pʉwʉrʉde 48 pʉwʉrʉ jidamarẽã bʼaita (Jos. 21:41).
11. ¿Kʼãrẽ nebiata osida Simeón akʉza Levídeba zedarabara?
11 Simeón akʉza Levídeba zedarabara ãyi yibarirane kĩrãkʼa oda ẽ basi. Adewara Leví tribubara Jeowaba kãgabʉde yiwidʼibasi. Ewari aba Moisésʼra ʉ̃tʉ katumainʉ wãibarabasi Jeowaba iyaʼa Leyta diamarẽã. Maʉ̃enara israelitarabara paka zake oro omata oda kʼãrãpe maʉ̃ʼa yiwidʼi jʉ̃drʉsida. Maʉ̃nera Leví tribubara abarika oda ẽ basi wuabemara kĩrãkʼa. Adewara Moisésba ẽbẽrarã paka zakera yiwidʼida makenabʉrʉdera naʉ̃rabara kʼarebasi jõma makenaita (Éx. 32:26-29). Maʉ̃ awuara Jeowaba Leví triburãra nekʼãrẽ biata diasi, jidasi ãyi tributa saserdote bamarẽã (Éx. 40:12-15; Núm. 3:11, 12). Maʉ̃ tẽã Simeón tribubara biode kʼarebasi Judá tributa yõnaita kananeobawara mawũã gana diaita Jeowaba drʉa diaya adata. Mawũã aripe osida Jeowaba kãgabʉde (Juec. 1:3, 17).
12. ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ Simeón akʉza Levídebara?
12 ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ? Dayirãra kĩrʉbia yi edebi ẽ baibara. Dayi ʉ̃rʉ nemitiata osidabʉrʉ akʉza dayi mebẽrã daya mejãcha kãgabʉ ʉ̃rʉ maʉ̃ kʼareara kĩrʉtotoseabʉ (Sal. 4:4). Maʉ̃ kʼarea mawũã sentira kayirua ẽ, mamina kĩrãbeibara Jeowaba jarabʉta dayirãba jʉrʉbʉbʉrʉ ãyita abarika oita mawũãra Daizezebara bia akʉ ẽãta dayirã (Sant. 1:20). Adewara mebẽrã kongregasionebemaba mawũã ẽ bʉrʉ wuabema ẽbẽrarãba dayi ʉ̃rʉ mitia osidabʉrʉ kĩrãbedaibara Daizeze Bedʼearaba kʼãrẽta jarabʉta naʉ̃ ʉ̃rʉ. Naʉ̃ba kʼarebayi dayirãba jara ẽ baita akʉza oẽ baita wuabemara sopʉabibʉta (Rom. 12:17, 19; 1 Ped. 3:9). Kõbe bʉ yibariraba nemitiata obʉta ũdura, ¿bʉara abarika oika? Bʉara jidaseabʉ ãyide kĩrãkʼa oẽ baita, mawũã ora Jeowaba kʼarebayi bʉa nebia oita akʉza tẽã Jeowaba nebiata diayi.
JUDÁ
13. ¿Kʼãrẽa Judára krĩcha zroma obasibaibara Jacobʼra iyaʼa bedʼeasidera?
13 Kõbebʉrʉ Jacobʼra bedʼeaibasi yi warra Judáʉ̃me. Mamina Judára krĩcha zroma obasibaibara, ¿kʼãrẽa? Judábara nemitia zromata osi baera. Simeónba Levíʉ̃meba Siquemta akʉza iyi pʉwʉrʉdebemata jõma makenana tẽã Judára wãsi yi wuabema mebẽrãbawara Siquem pʉwʉrʉde nekʼãrẽ bedata jõma jidaita (Gén. 34:27). Adewara yi mebẽrãba José nedoita jirpanʉne iyabida kʼarebasi, maʉ̃ awuara yi zezesida sewasi (Gén. 37:31-33). Akʉza Judábara yi ãĩgʉ Tamarta erkʼãĩsi krĩchabasi baera maʉ̃ wẽrãra odebemata (Gén. 38:15-18).
14. ¿Kʼãrẽ nebiata osi Judábara? (Génesis 49:8, 9).
14 Mamina Jeowabara Jacobʼa Judá ʉ̃rʉ ibia bedʼeabisi (akʉra Génesis 49:8, 9). Judábara ũdubisi yi zezera wãrĩnu kãgabʉta akʉza akʉkĩrãne akʉbasi akʉza so borekea akʉsi yi mebẽã Benjamínta, maʉ̃sida wãrĩnu kãgabasi (Gén. 44:18, 30-34).
15. ¿Sãwũã aripe berabarisi Jacobʼba Judá ʉ̃rʉ jaradara?
15 Jacobʼbara jarasi Judára audre yi zroma bʼaita yi mebẽrãira. Jacobʼba jaradara aripe berabari jʉ̃drʉsi 200 poaga berabaribʉrʉdebʉrʉ. Adewara israelitara Egiptodeba Jeowaba drʉa diaya ada wãbʉrʉdera desiertodera Judá tributrʉ nããra basi (Núm. 10:14). Tẽã poaga bio berabaribʉrʉde Judá tributa nããra yõsi kananeorabawara, mawũã Jeowaba drʉa diaya adata jãrĩnaita (Juec. 1:1, 2). Akʉza Davidʼdeba ʉ̃ta nokʼora mejãchaʉta Judá tribudeba zesi, mamina maʉ̃ awa ẽ basi.
16. Génesis 49:10de propesia jarabʉra, ¿sãwũã aripe berabarisi? (Akʉra rekuadro «Jacobʼba iyi beibodoare propesia jaradata»).
16 Jacobʼba jarasi ẽbẽrarã ewari jõmaʉ̃nẽ zokʼaira zeibasita Judá tribudeba (akʉra Génesis 49:10, nota). Jacobʼba Siló ʉ̃rʉ bedʼeabasidera jarakĩrãbasi Jesucristo. Maʉ̃ kʼarea angel abaʉba Jesús ʉ̃rʉ jarasi naʉ̃ta: «Jeowaba iyaʼa diayi iyi zeze Davidʼba zokʼabadata» (Luc. 1:32, 33, TNM). Adewara Jesúsʼra jarapanʉ León tribu Judádebemata (Apoc. 5:5).
17. ¿Dayirãbara sãwũã Jeowade kĩrãkʼa oseapanʉ?
17 ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ? Jeowabara akʉbʉ iyi ode panʉraba kʼãrẽ nebia obʉta. Judába nemitia osimina Jeowabara nebiata mejãcha diasi, maʉ̃ kʼarea yi mebẽrãbara krĩchapanasibaibara kʼãrẽa Jeowabara nebia diabʉta Judára. Dayirãba maʉ̃ ʉ̃rʉ bia kʼawuada ẽ, mamina dayirãbara kʼawuapanʉ Jeowabara akʉsita Judába iyi sode kʼãrẽ nebiata erbʉta maʉ̃ kʼarea iyaʼa nebiata diasi. ¿Dayirãbara sãwũã Jeowade kĩrãkʼa oseapanʉ? Akʉpanʉne mebẽã abaʉba iyi sode kʼãrẽ nebia erbʉta. Bari jaraita kongregasione mebẽã abaʉʼa pribilegio diadara dayara nããra akʉbʉ iya kʼãrẽ nemitia obʉta, mamina mawũã oda ẽ baibara, awuarabʉrʉ kĩrãbedaibara Jeowaba mawũã iduaribisibʉrʉ akʉbʉta iyi sode kʼãrẽ nebia erbʉta. Maʉ̃ba zarea odaibara Jeowade kĩrãkʼa odaita.
18. ¿Kʼãrẽa jʉ̃ã kʼawuabʉta ũdubidaibara?
18 Adewara nekʼãrẽ mejãcha kʼawuapanʉ Judá berabaridadeba. Kʼawuapanʉ jʉ̃ã kʼawuabʉta ũdubibarata. Jeowabara aripe obʉ iya jaradara mamina daya kãgabʉde oẽ. Mawũã berabarisi Judá tributa. Judá tribuba nãã zokʼaibasimina Jeowa pʉwʉrʉta, waña wuabema pʉwʉrʉ buru batoto ẽ basi mawũãsidu Jeowaba jidadare basi, bari jaraita Moisés Leví tribuarebemare, Josué Efraín tribuarebemare akʉza nokʼo Saúl Benjamín tribuarebemare. Abarika odaibara dayirãbida Jeowaba dayirã nãã edemarẽã jidadare panaibara (Heb. 6:12).
19. ¿Kʼãrẽta jaradiabʉ Jacobʼba iyi beibodoare propesia jaradabara Jeowa ʉ̃rʉ?
19 ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ Jacobʼba iyi beibodoare propesia jaradadeba? Jeowabara akʉ ẽãta ẽbẽraba akʉbʉ kĩrãkʼa (1 Sam. 16:7). Jeowabara jʉ̃ã kʼawuabʉta ũdubibʉta akʉza kĩrãduabʉta wuabemaba nemitia obʉra. Jeowabara kãga ẽ nemitia omarẽãra mamina iyara jʉ̃ã ẽ jõmaʉ̃ba jõma aripe omarẽã. Adewara ẽbẽra abaʉba nemitiara osibʉrʉ mamina maʉ̃ kʼarea soiduba jẽda krĩchabʉbʉrʉ iyara kĩrãduabʉ maʉ̃ra akʉza jẽda nebiata mejãcha diaseabʉ. Yi wuarebema artikulode kʼawuadayi Jacobʼba kʼãrẽta jarasita yi wũãwũãra 8 panʉa.
TRÃBI 126 Teiteapanʉ Jeowaʉ̃me