ARTIKULO KʼAWUAITA 32
TRÃBI 38 Jeowaba zarea diayi
¿Sãwũã kʼarebabʉ Jeowabara bedʼea zroma awuantaita?
«Daizeze iyi biaba so zʉbʉria akʉbʉba [ . . . ] zarea babiyi akʉza teitea babiyi akʉza nekʼãrẽ zareabʉ ʉ̃rʉ bʉeyi» (1 PED. 5:10).
KʼÃRẼTA ŨDUDAITA
Naʉ̃ artikulode kʼawuadayi nekʼãrẽ kimare sãwũã Jeowaba kʼarebabʉta dayirãba bedʼea zroma awuantaita akʉza kʼawuadayi sãwũã dayirãra iya yi kʼarebabiseabʉta.
1. ¿Kʼãrẽa zareabʉ idi ewadera awuantaita mamina kʼaiba kʼarebai? (1 Pedro 5:10).
NAɄ̃ ewari jõbodoarera dayirãbara ũdupanʉ bedʼea zromata, ¿kʼãrẽ bedʼea zromata? Ũdupanʉ mejãcha kayapanʉta, ʉ̃kʉrʉbara ãyi mebẽrãra beibʉta ũdu wãna mawũã ẽ bʉrʉ ʉ̃kʉrʉra yi mebẽrãba kãga ẽ Daizeze ode bamarẽã akʉza nokʼorabida kãga ẽ maʉ̃ta (Mat. 10:18, 36, 37). Maʉ̃ kʼarea nesidapanʉ maʉ̃ bedʼea zroma awuantaita mamina Jeowaba jarabʉ iyi ode panʉrãra jõmaʉ̃ta kʼarebaita maʉ̃ bedʼea zroma awuantaita akʉza jarabʉ bʉsida kʼarebaita (akʉra 1 Pedro 5:10).
2. ¿Kristianorabara sãwũã awuantabʉ bedʼea zromara?
2 Bedʼea awuantaibara jarakĩrãbʉ Daizeze Jeowaʉ̃me kʼẽrẽpa baibarata dayi pẽwãpanʉmina, bedʼea zroma erbʉmina maʉ̃ta neẽ bʉrʉ krĩcha mitia zebʉmina maʉ̃ta jõma awuantapanʉ kʼawuapanʉ baera aranʉ nebiata zeita. Naʉ̃ bedʼea zromara kristianorabara awuantabʉ Jeowa zarea zromaneba mawũã dayikʉzaʉba awuanta ẽ (2 Cor. 4:7). Naʉ̃ artikulodera kʼawuadayi bedʼea kimare sãwũã Jeowaba dayirã kʼarebabʉta bedʼea zroma awuantaita akʉza kʼawuadayi kʼãrẽta oibarata maʉ̃ʼa yi kʼarebabidaita.
YIWIDʼITA
3. ¿Kʼãrẽa yiwidʼira Daizeze Jeowaba nebia diada?
3 Jeowabara dayirã nekʼãrẽ biata diabʉ iyiʉ̃me yiwidʼita dayirã nemitia omiamina (Heb. 4:16). Maʉ̃ba iya yiwidʼiseabʉ badu ũmadaʉde, badu bedʼeata jaraseabʉ iyaʼa, badu bedʼeade bedʼeaseabʉ, badu drʉadeba iya yiwidʼiseabʉ akʉza dayi abapaibʉ bʉsida ũrĩñi iyara maʉ̃ta neẽbʉrʉ karseldebʉ bʉsida iya yiwidʼiseabʉ (Jon. 2:1, 2; Hech. 16:25, 26). Dayirã mejãcha krĩcha zroma obʉdera Jeowabara biʼia kʼawuabʉ dayirãba iya kʼãrẽta jarakĩrãbʉra dayikʉza bia kʼawua ẽ mina (Rom. 8:26, 27). Mawũẽra Jeowaʉ̃me bedʼeaira arigʉ yibia.
4. ¿Sãwũã kʼawuapanʉ Jeowabara kãgabʉta iya kʼareba wididamarẽã bedʼea zroma awuantaita?
4 Daizeze Bedʼeaba naʉ̃ta jarabʉ: «Dayirãba [Jeowaba] kãgabʉde wididara, iya wãrĩnu ũrĩñi» (1 Juan 5:14). Mawũẽra, ¿dayirãbara Jeowaʼa widiseabʉka kʼarebamarẽã bedʼea zroma awuantaita? Maʉ̃ra widiseabʉ iya kãgabʉde widibʉ baera, ¿sãwũã kʼawuapanʉ Jeowaitara mawũã widira bigata? Daizeze Bedʼeaba jarabʉ dayirãba bedʼea zroma erbʉta awuantabʉrʉdera, kʼarebabʉta Jeowaba Diarua ũdubita iya jaradara sewidata Jeowaʉ̃me kʼẽrẽpabʉ baera (Prov. 27:11). Adewara Daizeze Bedʼeabara jarabʉ Jeowabara iyi zarea diakĩrãbʉta jari wãrĩnu soiduba iya kãga ũdubibʉara (2 Crón. 16:9). Mawũẽra dayirãbara ĩjãseabʉ Jeowabara wãrĩnu kʼarebakĩrãbʉta bedʼea zroma awuantaita akʉza zareabarabʉta mawũã oita (Is. 30:18; 41:10; Luc. 11:13).
5. ¿Sãwũã kʼarebabʉ yiwidʼibaibara dayi krĩcha aduʼa bʼaita? (Isaías 26:3).
5 Daizeze Bedʼeabara jarabʉ Daizeze odebʉba iyi bedʼea zroma ʉ̃rʉ Jeowaʼa jarabʉrʉdera naʉ̃ta ũduseabʉta, «Daizeze neneẽãbʉbara jõmaʉ̃ra krĩchaira ʉ̃tabʉba wuagayi mara sora akʉza mara krĩchara» (Filip. 4:7). Krĩchara naʉ̃ta, ẽbẽrã Daizeze odebʉ ẽãsida bedʼea zroma ũdupanʉ maʉ̃ba ãya nekʼãrẽ mejãcha obʉ ãyi krĩcha neneẽã erbaita akʉza aduʼa panaita. Mamina ʉ̃kʉrʉ mawũã krĩcha aduʼa bʼaita jʉrʉbʉdebemara biga ẽ, ¿kʼãrẽa? Ãyi krĩchata ewa amaebʉ baera Diaruta eda zemarẽã (akʉra naʉ̃ testoʉ̃me Mateo 12:43-45). Mamina ẽbẽra Daizeze odebʉ ẽãba iyi krĩchade aduʼa bʼaita jʉrʉbʉra jipa awuarabʉ Jeowaba dayi krĩchade neneẽãbʉta diabʉira. Jeowabara krĩcha neneẽãbʉra diabʉ iyi ʉ̃rʉ ĩjãpanʉabʉrʉ maʉ̃ra ewariza diabʉ ãya bedʼea zroma mejãcha ũdupanʉmina (akʉra Isaías 26:3). ¿Sãwũã ũdubibʉ Jeowabara dayirãʼa krĩcha aduʼabʉta diabʉta? Jeowaba dayirã bio kʼarebabʉdebemara jẽda kĩrãbebibʉ ʉ̃kʉrʉ testora ũdubibʉta iyara mejãcha kãgata akʉza kʼarebakĩrãbʉta (Sal. 62:1, 2).
6. ¿Kʼãrẽta jaraseabʉ dayirã yiwidʼibʉrʉdera? (Akʉra potota).
6 ¿Sãwũã yi kʼarebabiseabʉ? Dayirãba bedʼea zroma erbʉdera Jeowaʼa yiwidʼibara mawũã iyi juwade ameita akʉza widibara dayirã krĩchade aduʼa babimarẽã akʉza buru biasida diamarẽã widibara mawũã kʼãrẽ obʉrʉde aripe jidaita (Sal. 55:22; Prov. 2:10, 11). Adewara Jeowa widida bedʼea zromata awuantabimarẽã mamina maʉ̃ daucha kĩrãduarãra iya biga diaita (Filip. 4:6). Krĩchara Jeowaba nekʼãrẽ jõma obʉta bʉ kʼarebaita mawũã bʉa bedʼea zroma erbʉ awuantaita tẽã iya biga diara maʉ̃bari adewara kĩrãduarãra bʉa bedʼea zroma erbʉ kʼarea Jeowaba bʉra sãwũã kʼareba zebʉrʉta (Sal. 16:5, 6).
Dayirã yiwidʼibʉrʉdera Jeowa bedʼeapanʉ, dayirãba Daizeze Bedʼea akʉbʉrʉdera Jeowata dayirãʼa bedʼeabʉ maʉ̃neba. (Akʉra parrapo 6).b
DAIZEZE BEDʼEATA
7. ¿Sãwũã kʼarebaseabʉ Daizeze Bedʼea estudiabʉbara bedʼea zroma awuantaita?
7 Jeowabara dayirã diasi iyi bedʼeata mawũã dayirãba bedʼea zromata awuantadamarẽã. Daizeze Bedʼeadera mejãcha ũdupanʉ testorata ũdubibʉta Jeowabara dayirãra kʼarebabʉta maʉ̃nebemata Jesúsba naʉ̃ta jarasi Mateo 6:8de, jarabʉ: «Marã Zezebara kʼawua bʼʉ baera marãba kʼãrẽ nesidʼa bʼera, marãba kʼãrẽ widʼidʼai nawedʼa» dayirãbara ĩjãseapanʉ Jesúsba jaradara iya bia ũdukʼawuabʉ baera Jeowara maʉ̃ba dayirãba bedʼea zroma erbʉdera ĩjãseapanʉ Jeowabara kʼawuabʉta dayirãba kʼãrẽta nesidabʉta akʉza kʼarebaya abʉ. Mawũẽra Daizeze Bedʼeadera mejãcha jarabʉ bedʼea biata maʉ̃ba zarea diabʉ dayirã bedʼea zroma awuantaita (Sal. 94:19).
8. (1) ¿Kʼãrẽ ũrãgʼata diabʉ Daizeze Bedʼeabara bedʼea zroma awuantaita? (2) ¿Dayirãba kʼãrẽ jidaide mawũã ẽ bʉrʉ bedʼea zroma erbʉde kʼãrẽba kʼarebai Daizeze Bedʼeaba ũrãgʼa diabʉ kĩrãbeita?
8 Daizeze Bedʼeabara ũrãgʼa biata erbʉ maʉ̃ba kʼarebabʉ bedʼea zroma awuantaita adewara maʉ̃ ũrãgʼaba kʼarebaseabʉ nekʼãrẽ bia jidaita (Prov. 2:6, 7). Bari jaraita, Daizeze Bedʼeabara jarabʉ aukʼara krĩcharãra ʉ̃rabʉrʉ kʼãrẽ sãwũã berabarita akʉza jarabʉ ewariza ĩjãmarẽã Jeowa ʉ̃rʉ (Mat. 6:34). Dayirãba Daizeze Bedʼeata badua lepanʉbʉrʉ akʉza maʉ̃ ʉ̃rʉ biʼia krĩchapanʉbʉrʉ bedʼea zroma zebʉrʉde kĩrãbedayi maʉ̃ ũrãgʼa biata akʉza bia zokʼadayi bedʼea zroma sãwũã ara oita.
9. ¿Sãwũã kʼarebabʉ Daizeze Bedʼeade ʉ̃kʉrʉ ẽbẽrarã jarabʉ ʉ̃rʉ krĩchaibara?
9 Adewara Daizeze Bedʼeadera jarabʉ ʉ̃kʉrʉ ẽbẽra ʉ̃rʉ, sãwũã maʉ̃ra ẽbẽrarãba Daizeze ʉ̃rʉ ĩjãsita akʉza Jeowaba ãyira sãwũã kʼarebasita (Heb. 11:32-34; Sant. 5:17). Dayirãba bia krĩchadara sãwũã Jeowaba kʼarebasita naʉ̃ra ẽbẽrarãra, mawũãra Jeowara dayirãitara Daizeze Bedʼeaba jarabʉ kĩrãkʼa bayi «Daizezera dayirã mĩrʉbari akʉza dayirãʼa zarea diabari, kʼareba diabari ewari jõmaʉ̃nẽ zʉbʉriabʉrʉde» (Sal. 46:1). Dayirãba akʉdara nããbema ẽbẽrarãba sãwũã Jeowa ʉ̃rʉ ĩjãbʉta ũdubisidata akʉza bedʼea zroma awuantasita ãyide kĩrãkʼa okĩrãnañi (Sant. 5:10, 11).
10. ¿Bʉra sãwũã Daizeze Bedʼea yi kʼarebabiseabʉ?
10 ¿Sãwũã yi kʼarebabiseabʉ? Daizeze Bedʼeata ewariza ledaibara akʉza kartade bʉibara testo dayima biabʉta adewara mebẽrã mejãchaʉba naʉ̃ta opanʉ: Ewariza lepanʉ karta Daizeze Bedʼeata akʉdadrʉ abʉta maʉ̃ba kʼarebabʉ baera ewariza ãya so zarea diaita. Mawũã kʼarebasi mebẽã aba yi trʉ̃ Marieta.a Iya jarasida yibarirãra kanserba kayabʉta akʉza iyara akʉsi ãyi beiyeda. Marieba jara ũrĩbibʉ kʼãrẽba zarea diasita awuantaita: «Mʉ̃a lebasi karta Ewariza Daizeze Bedʼeata akʉdadrʉ abʉta, mõbe maʉ̃ ʉ̃rʉ bia krĩchabasi mʉ̃a kʼãrẽta jaradiabʉ ʉ̃rʉ, naʉ̃ba kʼarebabasi mʉ̃a krĩchaita Jeowa ʉ̃rʉ akʉza iya kʼãrẽ nebia weya abʉ ʉ̃rʉ, mawũã krĩcha ẽ basi mʉ̃a kʼãrẽ bedʼea zroma erbʉta» (Sal. 61:2).
DAYIRÃ MEBẼRÃTA
11. Wuabema mebẽrãsi dayirã kĩrãkʼa iyabaʉ bedʼea zromane berabaribʉ ʉ̃rʉ kʼawuaiba, ¿kʼãrẽa so zarea diabʉ?
11 Jeowabara dayirã diabʉ mebẽrãta naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽ, maʉ̃raneba kʼarebabʉ dayirãba bedʼea zromata awuantadamarẽã. Dayirã so zarea diabʉ kʼawuapanʉ baera naʉ̃ra mebẽrãsida abarika dayirã kĩrãkʼa bedʼea zromane berabaribʉta (1 Ped. 5:9). Dayirãba ũdubʉrʉde awuru mebẽrãba, bedʼea zroma dayirãne kĩrãkʼa ũdubʉmina awuantapanʉta, naʉ̃ba kʼawuabibʉ dayirã dayirãbida awuantaseabʉta atia bedʼea zroma ũdubʉra, krĩcha ẽã bedʼea zroma kʼãrẽãbabʉta (Hech. 14:22).
12. ¿Kʼãrẽta odaibara wuabemarabari? (2 Corintios 1:3, 4).
12 Adewara mebẽrãbara dayirãra kʼarebapanʉ nekʼãrẽ badu dayirãba nesidabʉde mawũã kʼarebasida apostol Pablota, iyi deda jida erpanasidera mebẽrã mejãchaʉba kʼarebasida nekʼãrẽ badu iya nesidabʉde, maʉ̃ba iya iyi kartade naʉ̃ra mebẽrã aba abaka trʉ̃ jarasi ãyaʼa biga diaita iyaʼa so zarea diasida baera (Filip. 2:25, 29, 30; Col. 4:10, 11). Idi ewade dayirã mebẽrãba kʼarebapanʉ dayirãba bedʼea zroma erbʉ awuantaita dayirãbida ãyita kʼarebaseapanʉ nekʼãrẽ ãya nesidapanʉne (akʉra 2 Corintios 1:3, 4).
13. ¿Kʼãrẽba kʼarebasi mebẽã Mayara bedʼea zroma awuantaita?
13 Akʉdaya mebẽã wẽrã Rusiadebema yi trʉ̃ Maya sãwũã berabaridata. Poaga 2020de polisiarata iyi deidu jʉ̃ẽsida mõbe iyi deda nekʼãrẽ jʉrʉ jʉ̃drʉsida akʉza iyira juez kĩrãbita edesida Daizeze Bedʼeata wuabemara jaradiabʉ kʼarea maʉ̃nera mebẽrãbara sãwũã kʼarebasida iyira, iya naʉ̃ta jarabʉ: «Mʉ̃a bedʼea zroma ũdunʉmaside wua awuanta ẽ kĩrãkʼa basidera mebẽrãba trʉ̃panasi akʉza kartata zokʼabʉepanasi mõbe mʉ̃a jarapanasi ãyara mʉ̃ra mejãcha kãgata akʉza mʉ̃a kʼawuabasi Jeowa pʉwʉrʉra yi zromata akʉza ãyirai yiya kãgapanʉta adewara mʉ̃ra maʉ̃ pʉwʉrʉdebʉta mamina poaga 2020deba ʉ̃ta mʉ̃a wãrĩnu ũdusi Jeowa pʉwʉrʉdera yi mebẽrãʼara kĩrãkʼapanʉta».
14. ¿Sãwũã mebẽrã yi kʼarebabiseapanʉ? (Akʉra potota).
14 ¿Sãwũã yi kʼarebabiseabʉ? Dayirãba bedʼea zroma ũdubʉrʉdera, mebẽrãneba jĩga wãna ẽ baibara, ãyi kʼawapanaibara akʉza kĩrãbedaibara dayirãba erpanʉta zõrãrã kongregasionebemarata dayirã kʼarebaita. Daizeze Bedʼeaba naʉ̃ta jarabʉ ãyi ʉ̃rʉ: «Maʉ̃ra aba abaka mĩrʉbari kĩrãkʼabayi pũadrʉdeba, mĩrʉbari kĩrãkʼabayi nãgʉ zromaneba» (Is. 32:2). Mamina mebẽrã kongregasionebemarasida bedʼea zromane berabaripanʉ maʉ̃nera dayirãba kʼarebaseapanʉ ãya nekʼãrẽ nesidabʉde. Dayirãba mawũã opanʉbʉrʉ naʉ̃ba kʼarebayi aukʼara krĩcha ẽ baita dayirã sãwũã berabarinʉmʉ ʉ̃rʉ akʉza krĩcha bia erbaita adewara dayirã bedʼea zromasida awuantaita (Hech. 20:35).
Mebẽrã kʼawa panadrʉ. (Akʉra parrapo 14).c
NEBIA JɄ̃ÃITA
15. Nebia zei jʉ̃ãbʉba, ¿sãwũã kʼarebasi Jesúsʼra akʉza sãwũã kʼarebabʉ dayirãta? (Hebreos 12:2).
15 Jeowaba dayirã nebiata jʉ̃ãbibʉ bedʼea zroma ũdubʉta awuantadamarẽã (Rom. 15:13). Jesúsbara iyi beasidadera mejãcha zʉbʉriasimina awuantasi krĩchabasi baera iya kʼãrẽ nebia jʉ̃ãbʉ ʉ̃rʉ (akʉra Hebreos 12:2). Iya kʼawuabasi Jeoware kʼẽrẽpabʉbʉrʉ kʼarebaibasita Jeowa trʉ̃ neneẽãbabita adewara Jesúsʼra ʉ̃tʉ yi Zezeʉ̃me yi ũdu kĩrãbasi akʉza iya kãgabasi ʉ̃ta wãirabawaraʉba zokʼai ewarita zemarẽã, abarika dayirãbida krĩchapanʉbʉrʉ dayirãba ẽjũã bia ũdui ʉ̃rʉ naʉ̃ba kʼarebayi dayirãba naʉ̃ drʉade bedʼea zroma mejãcha ũdubʉmina awuantadaita.
16. ¿Nebia jʉ̃ãbʉba sãwũã kʼarebasi mebẽã aba akʉza bʉara kʼãrẽta kʼawuabʉ iya jaradadeba?
16 Akʉdaya mebẽã Rusiadebema yi trʉ̃ Allaba odata, yi kimara jidada kʼãrãpe karsel eda edesida maʉ̃nera iya nebia jʉ̃ãbʉ ʉ̃rʉ krĩchabʉba kʼarebasi, iya jarabʉ: «Maʉ̃nera Jeowa yiwidʼibʉba akʉza dayirãba kʼãrẽ nebia jʉ̃ãbʉ ʉ̃rʉ krĩchabʉba kʼarebasi mʉ̃ aukʼara sopʉa ẽ baita, mʉ̃a kʼawuabasi bedʼea zroma mʉ̃a atia ũdunʉmʉra ewari jõmaʉ̃nẽ mawũã ba ẽ bai basita, mʉ̃a kʼawuabasi Jeowa trʉ̃ra neneẽã baibasita akʉza daisida bia panaibasita».
17. ¿Sãwũã ũdubipanʉ dayirãba nebia jʉ̃ãbʉra dayirãitara jipade yibiata? (Akʉra potota).
17 ¿Sãwũã yi kʼarebabiseabʉ? Dayirãbara ewarita jʉrʉibara Jeowaba kʼãrẽ nebia diaya abʉ ʉ̃rʉ krĩchaita. Krĩchara bʉra maʉ̃ ẽjũã biadebʉta akʉza sobiabʉta Jeowaba bʉa nebia diabʉ kʼarea, mawũã opanʉbʉrʉ dayirãba atia bedʼea zroma ũdubʉmina awuantadayi. Dayirãmara dayirã bedʼea zromara atiaedabʉ kĩrãkʼa bayi akʉza mejãcha zʉgʉ ẽ bayi (2 Cor. 4:17). Adewara dayirãba kʼawua wã ʉ̃rʉ wuabema jaradiaita zarea odaibara. Ẽbẽrarã naʉ̃ drʉdebemarabara kʼawuada ẽ Jeowaba dayirãita kʼãrẽ nebia weira, maʉ̃ba ãya bedʼea zroma ũdubʉrʉdera ãyitara jipade zare, maʉ̃ba dayirãba Jeowaba kʼãrẽ nebia weya abʉ ʉ̃rʉ ãya wiña jaradiara ãya audre kʼawuakĩrãseabʉ.
Ewarita jʉrʉdadrʉ Jeowaba nebia diaya abʉ ʉ̃rʉ krĩchaita. (Akʉra parrapo 17).d
18. ¿Kʼãrẽa ĩjãseapanʉ Jeowaba nebia diaya abʉ ʉ̃rʉra?
18 Jobʼba bedʼea zroma mejãcha awuantada tẽã naʉ̃ta jarasi Jeowaʼa: «Mʉ̃a kʼawuabʉ bʉa nekʼãrẽ jõma oseabʉta akʉza bʉa jõma krĩchabʉra oseabʉ» (Job 42:2). Jobʼbara kʼawuasi nekʼãrẽ baduba oẽ baibasita Jeowaba oita krĩchabʉ aripe berabari ẽ marẽãra, dayirãba maʉ̃ta bia ũrĩnara naʉ̃ba kʼarebayi dayirãba bedʼea zroma ũdubʉrʉde awuantaita. Krĩchadaya naʉ̃ yiza ʉ̃rʉ, bʉ dera nãgʉba mariñi mamina bʉ neũdukʼawuaba jarabʉ iya kʼareba o diaita, iyira wãrĩnu bedʼeabʉ akʉza bʉa kʼawuabʉ iya kʼarebakĩrãbʉta akʉza bʉa kʼawuabʉbʉrʉ iyara de okaʉta akʉza nekʼãrẽ jõma erbʉta maparãita kʼawuabʉ wãrĩnu ara odiaita, maʉ̃ dera waidide ara o ẽ mina bʉra aduʼabʉ kʼawuabʉ baera iya ara odiaita, kʼawuabʉ baera de yiwidʼita erbaita. Abarika berabaribʉ dayirãʉ̃me, dayirãba bedʼea zroma ũdupanʉmina awuantapanʉ kʼawuapanʉ baera aranʉ bai zeita ẽjũã kĩrãwãreãta.
19. ¿Kʼãrẽta nesidapanʉ awuantaita?
19 Dayirãba naʉ̃ne kʼawuasida bedʼea zroma ũdubʉrʉde Jeowaba kʼãrẽ kʼarebata diabʉta dayirãʼa maʉ̃ awuantaita, bari jaradaita: Yiwidʼita, iyi bedʼeata, mebẽrã naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽbemata akʉza nebia ʉ̃ra zeidebemata. Dayirãta zarea opanʉbʉrʉ Jeowa yi kʼarebabita naʉ̃raneba, Jeowaba kʼarebayi bedʼea zroma ũdupanʉmina awuantaita naʉ̃ drʉade yi kayiruabʉ jipa jõñiena (Filip. 4:13).
TRÃBI 28 ¿Kʼaita bʉ neũdukʼawuabai Jeowa?
a Ʉ̃kʉrʉ trʉ̃ra awuara jarabʉ.
b POTORABA ŨDUBIBɄTA.: Ewari berabari wãmina mebẽã zõrãbʉbara kʼẽrẽpa awuantabʉ.
c POTORABA ŨDUBIBɄTA: Ewari berabari wãmina mebẽã zõrãbʉbara kʼẽrẽpa awuantabʉ.
d POTORABA ŨDUBIBɄTA: Ewari berabari wãmina mebẽã zõrãbʉbara kʼẽrẽpa awuantabʉ.