ˈWƆN ˗GƆ 8
˗Mën ˈö ˗kë ˈö ˗Zlan ˗yö ö ꞊kwaa ˈwɔn yaa ˗zü ˈö ˗kë?
1. ˈWɔn yaa ˗yö ˗da ˈˈkpɔnŋ ꞊taa ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
˗Zlan ˗yö ö ˗kwaa mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗zü kö ˗wo ˈˈsɛ ꞊kɔɔn ˈˈtʋ̈ŋ ꞊va ˈˈpiʋ̈ kö ˗ya ˗zɔn ꞊dhɛ ˈwaa ˗mɔɔn mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗bhawɔn ˗nu ˈˈɲanbhɔ ˗sü ˗bha.
ˈWɔn yaa ˗yö ˗da ˈˈkpɔnŋ ꞊taa ˈˈtʋ̈ŋ ˈö Sɔtraan ˗yö ꞊sua ˗blɛɛsü ˗kë ˗a ˈka bhë ˗a ˈka. ˗A züdɔdhɛ ˈgü ˗be, Sɔtraan ˗yö ˗kun ˗Zlan ˗bha ˈˈkiö ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ do ˈka, ˈˈkɛɛ “yö ˈti ˈto gagade ˗ʒian ˗ta”. (Zan 8:44, NW) ˗Dhɔkëdhe ˈö ˗Zlan dosɛnŋ ꞊nën˗ ˗bhaa ˈka bhë ˈyö˗ zuʋ̈ˈˈ ˗yö bhɔ ˗a ˗bha. ˈYö ꞊sua ˗kë dhebɔ ˗blɛɛsü ˈwo˗ ˗dhɛ Ɛvö bhë ˗a ˗gɔ, ˈyö˗ zuʋ̈ˈˈ sü kö ˗yö ˗Zlan ˗wo ˈto, kö ˗yö ˈö ˈˈtʋ̈ ˈto yö ˗zë ö ˗wo ˗bha. Adan ˗yö ˗kpa Ɛvö ˗bha ˈyö ˈwo ˗gban ˗Zlan ˗gɔ. Adan ˗bha ʒiaan ˈö ˗da ˗a ˗ta bhë ˈyö ˈnën nu saanˈˈ waa ga ˗an ˈka.—ˈWunzüdɔdhɛ 3:1-6, 19 ˗wo pö.
ˈˈTʋ̈ŋ ˈö Sɔtraan ˗ya ˗pö Ɛvö ˗dhɛ ˗yö ˗Zlan ˗bha ˈtɔŋ˗ ꞊lögü ˗a ˈka bhë, ˈyö ˈnën ˗gban ˗Zlan ˗bha mɛnkɔɔnsü, ɛɛnˈˈ ˗a ˗bha ˗kë pë ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗Gɔtamɛn ˈka ˗sü ˗gɔ ˗sü zü ˗yö dɔ ˗a ˈka. Mɛnbhɩɩdhɛ ꞊vadhɛ ꞊dede ꞊wa bɔ Sɔtraan ˈˈpiʋ̈, ˗wa ˗kɔ ˗Zlan ˗bha mɛnkɔɔnsü ˈka. ˈYö ˈnën ˈö˗ ˗wɔn ˈgü ˈyö Sɔtraan ˗yö ˗kë “ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗bha ˗gblüdë” ˈka.—Zan 14:30; 1 Zan 5:19 ˗wo pö.
2. Pë ˗nu ˈö ˗Zlan ˗yö ˗an ˗da, ˗an ˗dhɛ ˗kun ˗an ˗bha ˗ee?
Pë ˈˈpɛpɛ ˈö ˗Zlan ˗yö ˗an ˗da, ˗an ˗dhɛ ˈyaa kun ˗an ˗bha. Mɛnbhɩɩdhe ˗nu waa ˈˈkiö ˗nu ˈö ˗Zlan ˗yö ˗an ˗da bhë, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗be ˈwo˗ ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗nu kun ˈkpakpadhö. (Deutéronome 32:4, 5) ˗Zlan ˈö kwa ˗da, ˗yö ˈwɔn ˗së kë ˗sü waa ˈwɔn yaa kë ˗sü ˗potaasü ˗nu kwa ˗dhɛ. ˗A ˗potaasü ˈö bhë ˗ya ˗kë kö ˈkwa˗ ˗zɔn ˗Zlan ˗dhɛ ꞊dhɛ ˗a ˗dhɔ ˗yö kwa ˗kë.—Zakö 1:13-15; 1 Zan 5:3 ˗wo pö.
3. ˗Më ˈö ˗kë ˗Zlan ö ꞊kwaa saanˈˈ ˗zü ˈö yö ˗a ˈka ꞊dɛɛ ˗bha?
˗Mën ˈö ˗kë ˈö Zoova ˗yö ö ꞊kwaa ˗gban ö ˗bha ˗kë ꞊Gblüdë ˈKpii˗ ˈka ˗sü ˗zü ˈyö ˗kë ˈˈtʋ̈ŋ ˈnën ˈbhaa ˈˈpiʋ̈? ˗Ya ˗kë ˈˈdhʋ̈ kö ˈö˗ ˗zɔn ꞊dhɛ mɛnkɔɔnsü ˈö ö ˗kɔ ˈyaa˗ ˈgü bhë, ˈyaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˈwɔn ˗së kë mɛnbhɩɩdhe ˗nu dhɛ. (Ecclésiaste 7:29; 8:9) ˗Kwɛ 6.000 ˈö ˈwo ˗ʒiö yö ˗an ˈgü, ˈwɔn ˗nu ˈwo ˗kë ˈˈkpɔnŋ ꞊taa ˗wa ˗zɔn ꞊dhɛ gagade ˗mü. ˈˈSɛkɔɔnmɛn ˗nu wo ˈti ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo ˗gblü ˗nu, mɛn zë ˗sü ˗nu, ˈwɔn yaa ˗nu ɛɛnˈˈ ˈˈyua ˗nu bho ˈˈshia˗ toŋtoŋdhö.—Jérémie 10:23; Wlɔmö 9:17 ˗wo pö.
˗Zlan ˗bha mɛnkɔɔnsü ˈyaa ꞊dhɛ mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗bha mɛnkɔɔnsü ˈdhö. Mɛn ˗nu ˈwo ˗we ˗a ˗bhaa ˗bha, ˗wa ꞊trɔɔn ˗së ˗nu ˗yö. (Isaïe 48:17, 18) ˗A ˈˈtʋ̈ŋ ꞊ya ˈto ꞊klöö˗ kö Zoova ˗yö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗bha mɛnkɔɔnsü ˈˈdhiʋ̈ ˈto. Mɛn ˈwo ˗dho ˈˈwɩ ˗a ˗bha kö ˗Zlan ˗yö ˗an ꞊kɔɔn, wo dosɛnŋ ˈnën ˈwo ˗dho ˈto ˈˈkpɔnŋ ꞊taa.—Isaïe 11:9.—˗Dhɛkpaɔ dhiaˈˈ ˈsëëdhɛ 11:15 ˗wo pö.
˗Bhö video ˗Mën ˈö ˗kë ˈö ˗Zlan ˗yö ö ꞊kwaa ˈwɔn yaa ˗zü ˈö ˗kë? ˗ga.
4. ˗Mën ˈö ˈkwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa˗ ˗kë ˗Zlan ˗bha zuʋ̈saadhɛ ˈsaa˗ ˈgü?
Sɔtraan ˗ya ˗pö ꞊dhɛ mɛnbhɩɩdhe ˈˈwɛɛ ˈbha ˈyaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˗Zlan gba ˗a ˗dhɔ ꞊dede ˗bha. Ü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈü˗ ˗zɔn ꞊dhɛ ꞊sua ˗mü ˗ee? ꞊Ii, ü ꞊mɔɔn˗ ˗bha! ˗Zlan ˗bha zuʋ̈saadhɛ ˗ya ˗kë kö mɛn ˈö ˈdhö, ꞊ya kë ꞊dhɛ ˗Zlan ˗bha mɛnkɔɔnsü ɛɛnˈˈ mɛnbhɩɩdhe ˗bha mɛnkɔɔnsü ˈnën ˈö˗ ˈˈpiʋ̈, ˗ya ˗zɔn. Kwa ˗bha ˗tosɛta kë ˗kɔ ˈnën ˈö kwa ꞊bɔa ˗zɔn.—Job 1:8-12; Proverbes 27:11 ˗wo pö.
5. Kwa ˗dho ˗a ˗zɔn ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ ꞊dhɛ ˗Zlan ˈnën ˈö ˗tɔ kwa ꞊Kɔɔnmɛn?
꞊Ya kë ꞊dhɛ kwa ˗Zlan ˗bha mɛnkɔɔnsü ˈˈpiʋ̈, kwa ˗dho ˗a ˗zɔn kwa ˗bha ˗tosɛta kë ˗kɔ ˈgü.
Kwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ ˗Zlan ˈnën ˈö ˗tɔ kwa ꞊kɔɔnmɛn ˗a ˗dhɔkë ˗kɔ ꞊dede ˈö ˗gban ˗a Wo ˈö ˗kë Biblö ˈka ˗a ˗ta ˗a draanˈˈ ˗sü waa ˗to ˗a ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˈka. (Zan 4:23) Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa Sɔtraan ˗bha kwa ꞊kɔɔnsü ˗blü ˗kɔ ˗bho ˈˈsɛkɔɔwɔn ˗nu waa ˗gblü ˗nu ˈgü ˗sü ˈka ꞊dhɛ ˗kɔ ˈö Yesu ˗ya ˗kë ˗a ˗bha bhë ˗a ˈdhö.—Zan 17:14 ˗wo pö.
Sɔtraan ˗yö ö ꞊faan ˗sü ˈö mɛn ˗nu ˗blü ˈˈɲangüyaa waa pë ˗nu ˈö ꞊waa˗ kë ˈö ˈwo˗ ˈgü ˗wɔn yaa ꞊slɔɔ ˗an kë ˗sü ˗bha. Pë yaa ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ kö ˈkwa ˈˈkan ˗an ˗bha, kwa ˈˈtɔŋdë ˗nu waa kwa ˈˈpiʋ̈mɛn ˈbhaa ˗nu ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo ˈˈyɩɩ to kwa ˗bha. (1 Piɛdhö 4:3, 4) ˈDhɛ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗yö ˗së kö ˈkwa kwa ꞊bɔa ˈsü. Mɛn ˗nu ˈö Zoova ˗dhɔ ˗yö ˗an ˗kë, wo ˈpö ˈkwa ˗dho ꞊nënŋ ˗an ˗bha ˗ee? ˗A ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗së ˗nu ˈö ˗an nu kwa ˗dhɛ ˗dhɔ ˈgü bhë, wo ˈpö kwa ˗dho ˗an ˈkun ˗ee? ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈkwa˗ kë ˈˈdhʋ̈, kwa ˗dho ˗a ˗zɔn ꞊dhɛ ˗a pö ˈö Sɔtraan ˗ya wo ꞊dhɛ kwa kë ˈwɔngbɩɩ˗ ˗nu ˈgü ˈkwaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˗Zlan gba bhë ꞊sua ˗mü.—1 Kodhɛngtö 6:9, 10; 15:33 ˗wo pö.
˗Zlan ˗bha mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗dhɔ bhë ˗yö kwa zuʋ̈ˈˈ ˗kë ˗saa ꞊dhɛ ˈwɔn yaa waa saanˈˈ ˗nu ˗dho ɲën. Mɛn ˗nu ˈwo˗ ˗zɔn wo ˗bha tosɛta ˈgü ꞊dhɛ wo ˈdhaŋ˗ ˗bho ˗a ˈˈdhiʋ̈, wo ˈnën ˈwo ˗dho ˗tosɛta kë ˈˈkpɔnŋ ꞊taa yi ꞊gban ˈka.—Zan 3:16 ˗wo pö.