ˈWƆN ˗GƆ 14
Kwa -dho ˗Zlan ˗dhɔkë ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ kö ˗yö kë ˗a ˗dhɛ ˗së?
ˈWɔn ˗gɔ ˈö ˗ʒiö yö, kwa˗ ˗yö ˗a ˈgü ꞊dhɛ ˗zlanwo ˈˈpɛpɛ ˈwaa ˗Zlan ˗dhɛ ˗së. ˈˈKɛɛ kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈkwa kwa ˗Damɛn ˗dhɔkë ˗kɔ ˈö˗ zuʋ̈gblüdhi ˗a ˈka. «˗Zlan ˗dhɔkë ˗kɔ [ɛɛnˈˈ ˗zlanwo]» ˗mɛɛn ˈö˗ ˗dhɛ ˗së? (Zakö 1:27) Pë ˈö Biblö ˗ya pö ˗a ˗ga.
1. ˗Mën ˈö ˈkwa ˗dho kwa ˗bha ˗Zlan ˗dhɔkësü ˗gban ˗a ˗ta?
Kwa ˗bha ˗Zlan ˗dhɔkë ˗kɔ dua ˗mü kö ˗yö ˗gban Biblö ˗ta. Yesu ˗ya -pö ö Dë ˗dhɛ: «Ü ˗wo ˗yö ˈwun gia˗ ˈka.» (Zan 17:17, NTBL) Gagade ˈö ˗Zlan ˈˈDhiwo ˈö ˗kë Biblö ˈka bhë ˗a ˈgü, ˗zlanwo ˈbhaa ˈgümɛn ˗nu ˈwaa˗ dɔ. ˗Wa ˗to ˈö ˈwo wo ˗bha ˈwɔn kë ˗kɔ ˗nu sü mɛnbhɩɩdhe blɛɛwɔn ˗nu waa ˗an wɔkɔ ˗nu ˗bha. ˈˈKɛɛ mɛn ˗nu ˈö ˗an ˈˈtʋ ˈyaa Zoova ˗Zlan ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗nu ˗bha ˈwaa ˗a ˗dhɛ ˗së. (Makö 7:9, NTBL ˗wo pö.) ˗Dhɛ ˈö ˈˈdhʋ̈ kö ˈkwa kwa ˗bha ˈwɔn kë ˗kɔ ˗nu ˗gban Biblö ˗ta, kö ˈkwa ˗a bha ˗dhioo ˗nu ꞊bhlëë ˗ya, ˗ya zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗da ꞊dedewo.
2. Kwa ˗dho Zoova ˗dhɔkë ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
Kwa dua ˗mü kö ˈkwa Zoova yö dosɛnŋ ˗a ˗dhɔkë. ˗A ˗gɛn ˗mü ꞊dhɛ yö ˈnën kwa ˗da. (˗Dhɛkpaɔ dhiaˈˈ ˈsëëdhɛ 4:11) Yö dosɛnŋ ˈnën ˈö kwa dua ˈdhö ˗mü kö ˗a ˗dhɔ ˗yö kwa kë, kö ˈkwa ˗klu ˗a ˗bha. Kwa dua ˈyaa ˗mü kö ˈkwa bɔ pë ˈˈbin ˗nu ɛɛnˈˈ ꞊geebɔ ˗nu ˗ta kö ˈkwa˗ gba.—Isaïe 42:8 ˗wo pö.
Kwa ˗bha Zoova ˗dhɔkësü ˗yö kë pë ‹ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈö˗ ˈˈdhia dho ˈma˗ ˈgü› ˗a ˈka. (Wlɔmö 12:1) ꞊Waa˗ pö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˗gɛn ˈnën ˈtɔ˗ kwa dua ˗mü kö ˈkwa˗ ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗nu ˗ya ꞊bhlëë ˈgü kwa ˗bha ˗tosɛta ˈgü. ˗A ˈwɔnzuan ˈnën ˈö ˈtɔ˗ mɛn ˗nu ˈö Zoova ˗dhɔ ˗yö ˗an ˗kë, ˗a ˗bha ˈwɔn yö ˗kɔ ˈö ˗gban ˈkosüsü ˗bha ˗yö ˗an ˗dhɛ ˗së ˈö ˈwo˗ ꞊bhlëë ˗ya. ˗Ya ˈgo mü ˈzü ˈwɔn yaa ˗nu ˈwo ˗kë ꞊dhɛ ˗shiɛti mü ˗sü, ˈˈzaŋ ˈkun ˗sü, ˈtaakpɛɛ mü ˗sü ɛɛnˈˈ yɔ ꞊va mü ˗sü ˗nu ˈdhö bhë, ˗wo ˗kan ˗an ˗bha.a
3. ˈMën ˗kë ˈö ˈkwa ˗dho Zoova ˗dhɔkë mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˈˈpiʋ̈?
ˈˈDhoogɔ ˈˈpɛpɛ ˈka, yi dho ˗bhɔkwëë ˗ta ˈyi «Zoova ˈtɔ bhɔ ˗a ˗dhɔkëmɛn ˗nu ꞊zinŋgü.» (Psaume 111:1, 2) ˗A ˈtɔ bhɔ ˗kɔ do ˈnën ˈtɔ˗ ˈˈtan ˗bho ˗a ˈˈpiʋ̈ ˗sü. (Psaume 104:33 ˗wo pö.) Zoova ˗yö kwa ˗dhɛ ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta, ˈyö ˗tɔ ꞊dhɛ kwa ˗dhɔ ˗ya ˗kë. ˗Ya ˈwɔn ˗dɔ ꞊dhɛ ˗bhɔkwëë ˗dho kwa ˗takun ˈö ˈkwa ˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën ˗a ꞊slɔɔ. Kö ˈkwa ˈˈdhʋ ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta, kwa mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu faan ˗mën ˈö ˈwo kwa faan mën ˈpö.
˗KAA ˈˈPIƲ̈ ˈPƆN
Pë ˈö ˗kë ˈö Zoova ˈyaa˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈkwa bɔ pë ˈˈbin ˗nu ˗ta kö ˈkwa ö ˗dhɔkë ˗kwaa ˗ga, kö ˗kɔ ꞊plɛ ˈö ˈkwa dho ˗a ˗dhɔkë ˗a ˈka kö ˗ya ˗zokun ˈkwa˗ yö ˈpö.
4. Kwa dua ˈyaa ˗mü kö ˈkwa bɔ pë ˈˈbin ˗nu ˗ta kö ˈkwa ˗Zlan ˗dhɔkë.
Kwaa˗ ˈwɔn ˗dɔ ꞊dhɛ ˈyaa ˗Zlan ˗dhɛ ˗së ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ˗Kaa VIDEO ˗ga, kö dhɛɛˈˈ ˈö ˈˈshia bhë ˈka˗ ˗yɔ mɛɛnˈˈ.
Biblö ˗ya ˈˈtʋ̈ŋ ˈgü ꞊kwɛŋzü, mɛn ˗nu ꞊waa˗ pö ˈwo ˗Zlan ˗dhɔkë pë ˈˈbin ˗nu ˈka, ˗mën ˈö ˗Zlan ˗ya ˗kë?
Mɛn ˈbhaa ˗nu ˗wa ˗pö ˈwa bɔ pë ˈˈbin ˗nu ˗ta ˈwa ˗Zlan ˗dhɔkë ˈyö ˈwo˗ yö ꞊dhɛ wo ˗a ˈˈsuee. ˈˈKɛɛ ˗a ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˈyaa kwa bhɔ ˗a ˗dhɛ ꞊taa ˗ee? ˗Ka Exode 20:4-6 waa Psaume 106:35, 36 ˗an ˗wo pö kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
Pë ˈˈbin ˗nu ɛɛnˈˈ ˗mën ˗nu ˈü ˗an yö mɛn ˗nu ˗gɔ ꞊shiö ˈö ˈwo ˗Zlan ˗dhɔkë ˗an ˈka?
˗Bɔ pë ˈˈbin ˗nu ˗ta ˗sü kö ˗wo ˗Zlan ˗dhɔkë bhë, Zoova ˗ya ˗yö ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
Bhi ˗de ˈpö ü˗ yö ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
5. Zoova yö dosɛnŋ ˗a ˗dhɔkësü ˗yö kwa -bho ꞊sua ˗zlanwo ˗nu ˗gɔ ˈˈgan ˈgü.
Zoova yö dosɛnŋ ˗a ˗dhɔkësü ˗yö ˗dho kwa bho ˈˈgan ˈgü ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ˗Kaa VIDEO ˗ga.
˗Ka Psaume 91:14 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
Kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ Zoova ˗dhɔ ˗yö kwa -kë, kö ˈkwa yö dosɛnŋ ˗a ˗dhɔkë, ˗mën ˈö ˗dho ˗a kë kwa ˗dhɛ?
6. Kwa ˗Zlan ˗dhɔkë ˗zlanwokɔdhi ˗bha ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta.
˗Zlanwokɔdhi ˗bha ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta, kwa Zoova ˗dhɔkë ˈö ˈkwa kwa ˈko ˗nu faan mën ˈˈtan bho ˗sü waa ˈwɔndaakësü ˗nu ˈka. ˗Ka Psaume 22:22 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
ˈWɔn ˗daa ˗nu ˈü˗ man ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta ˗wo ü ˗dhɛ ˗së ˗ee?
Ü˗ ˈˈpiʋ̈ ˈü ü ˗de baaˈˈ ˈpö kö ˈü ˈwɔn ˗daa kë ˗ee?
7. Pë ˗nu ˈö ˈkwa ˗an ꞊draan kö ˈkwa ˗an blɛɛˈˈ mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˗dhɛ ˗yö ˗kë Zoova ˗dhɛ ˗së.
Pë ˈö ˈkwa˗ man Biblö ˈgü, ˗a ˗blɛɛ mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˗dhɛ ˗kɔ ˗yö ꞊va. ˗Ka Psaumes 9:1 waa 34:1 ˗an ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
Gagade ˗mɛɛn ˈü˗ yö Biblö ˈgü ˈü˗ ˈˈpiʋ̈ ˈü˗ ˗zɔn mɛn ˈbhaa ˗dhɛ?
MƐN ˈBHAA ˗NU ˗WA ˗PÖ: «˗Zlanwo ˗yö do ˈyaa ꞊plɛ. ˗Zlan ˗dhɔkë ˗kɔ ˈˈpɛpɛ ˗ya ˗dhɛ ˗së.»
Ü ü ˗bha ˗pö ˗a ˈgü ꞊dhɛ?
˗A ˈDHƐ TO KWA ˈˈƝAAN
Kö ˈkwa kwa ˗Damɛn ˗Zlan yö dosɛnŋ ˗a ˗dhɔkë, kö ˈkwa˗ ˈtɔ bhɔ ˗zlanwokɔdhi ˗bha ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta, kö pë ˈö ˈkwa˗ man ˗a ˈˈDhiwo ˈgü ˈkwa˗ blɛɛˈˈ mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˗dhɛ, ˗yö ˗kë ˗a ˗dhɛ ˗së.
˗Zobuödhe
˗Zlan ˗bɔ ˗mën ˗ta ˈö ö ˗dhɔkë ˗kɔ ˗së ˗zɔn kwa ˗dhɛ?
ˈMën ˗kë ˈö kwa dua ˈdhö ˗mü kö ˈkwa Zoova yö dosɛnŋ ˗a ˗dhɔkë?
Mɛn ˗nu ˈwo˗ ˈˈpiʋ̈ ˈwo kë ˗Zlan ˗dhɛ ˗së, ˈmën ˗kë ˈö kwa dua ˈdhö ˗mü kö ˈkwa kpa ˗an ˗bha kö ˈkwa ˗Zlan ˗dhɔkë?
˗AN ˗GA ˈPÖ
˗Kwɛzlan ˈö˗ ˗gɔ ˗kë «ˈMan ˈgo ꞊geebɔ ˗nu ˗bha ꞊dhuëŋdhɛ ˈgü» ˈka bhë, ˗a ˗wo pö kö ˗kɔ ˈö dhebɔnën do ˗yö go ꞊geebɔ ˗dhɔkësü ˗gɔ ˈˈgan ˈgü ˗a ˈka, ˈü˗ yö.
«Biblö ˗yö mɛn ˗bha ˗tosɛta ˗bho ˈˈgblʋʋ» (˗Kwɛ 2011 Ʒue 1 ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn)
Pë ˗nu ˈwo ˗dho ü ˗takun kö ˈü ˈwɔn ˗daa kë ˗bhɔkwëë ˗ta ˗an ˗ga.
«˗Bhö Zoova ˈtɔ bhɔ ˗zlanwokɔdhi ˈgü» (˗Kwɛ 2019 Zanvie ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn)
˗Kɔ ˈö wlüünën do ˗yö ö ˈgü dɔ ˗a ˈka ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈö nu ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta, waa˗ ˈwɔn ˗së ˈö˗ ꞊slɔɔ ˗a ˈgü, ˗a ˗ga.
˗Wa ˗pö ˈpë ˈwo kletiɛn ˗nu ˗bha ˗zlanwo dɔ ˗a ˗bha ˈyö ˗tɔ kloa. ˈˈKɛɛ kwa dua ˗mü kö ˈkwa ˗Zlan ˗dhɔkë ˗a ˈka ˗ee?
«ˈMën ˗kë ˈö Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˗nu ˈwaa ˗Zlan ˗dhɔkë kloa ˈka?» (ˈWɔn ˗gɔ ˈö jw.org ˗ta)
a Pë ˗nu ˈwo bhë kwa ˗dho ˗an ˗wɔn blɛɛˈˈ ˈwɔn gɔ ˈbhaa ˗nu ˈgü ˈˈdhiʋ̈.