Te Zemmo Ane Te Naaŋ Moɔloo Toma Lammo Yelsɛgree Yelpeɛre Gane
SEPTEMBER 5-11
BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 1 NAMINE 9-10
“Pugi Jehoova Bonso O Taaɛ Yɛŋ Naŋ E Zuluŋ”
w99 7/1 30 wɛl. 6
A Siiba Pɔgenaa Da Nyɛ La Maaloo Yaga Saŋa Na Oŋ Da Wa Soolomoŋ Zie Na
Saŋa na a Siiba pɔgenaa naŋ da wa nyɛ Soolomoŋ na, o da piili soorooŋ “soorebie naŋ e kpeɛne.” (1 Namine 10:1) A Hiburu yelbiri na baŋ de toŋ neŋ toma a zie ŋaŋ na baŋ lɛ wuliŋ ka o da tu la “sekpɔgɔ” eŋɛŋ kyɛ soorɔ Soolomoŋ a soorebie. Kyɛ, lɛ ba wuli ka yɛlɛ na a Siiba pɔgenaa naŋ da soorɔ Soolomoŋ na da ba kyaare yelnimizeere. Ka hooŋ kaa Yieme 49:4, a Hiburu yelbiri ŋa neŋ o zu baŋ de toŋ neŋ toma a de wuli soorebie mine naŋ e nimizeɛ yaga zaa muni. Soorebie aŋa faaloŋ, kũũ ane yɔɔdeɛbo. Lɛ wuleeŋ ka a Siiba pɔgenaa neŋ Soolomoŋ da diree dama a kyaare yɛlɛ naŋ e nimizeɛ yaga zaa. Lɛ na Soolomoŋ naŋ da iri a soorebie nɔɛ na da wuleeŋ ka o taaɛ yɛŋ naŋ e zuluŋ yaga. A Baabole yeleeŋ ka a Siiba pɔgenaa da yelee “yɛlɛ kyaare yelzaa naŋ be [o] sukyiriŋ.” Ka Soolomoŋ “daaŋ iri o soorebie na zaa muno. Yelzaa daaŋ kyebe a e kpeɛŋaa ko a naa oŋ ba toɔ̃ wɛnle o [muni] ko a Siiba pɔgenaa.”—1 Namine 10:2b, 3.
w99 11/1 20 wɛl. 6
O Yuoree O Nu Yaga
Yɛlɛ na a Siiba pɔgenaa naŋ da nyɛ a kyɛ woŋ na da vɛŋɛɛŋ ka o noɔre zaa mãã, azuŋ, o da yi la sigrimennoŋ poɔŋ a yelka: “Ka ho tontonneba ŋa meŋ woŋ noɔ̃, aŋa baŋ be ho nimitɔɔreŋ wagre zaa a wono ho yɛŋ na!” (1 Namine 10:4-8) Aneazaa ka bondaaloŋ da ŋmaa la Soolomoŋ tontonneba na gyeere, kyɛ a bondaaloŋ zuŋ naane oŋ da yelka ba taaɛ popeɛloŋ. Kyɛ wagre zaa, Soolomoŋ tontonneba na da maŋ nyɛɛ apoɔsori ka ba kyɛllɛ wono yɛŋ na Naaŋmen naŋ de ko o na, azuŋ ka a pɔgenaa da yelka ba nyɛɛ maaloo. A Siiba pɔgenaa eɛ ewuli soŋ a ko Jehoova puorebiiri naŋ bebe zenɛ ŋa, bonso te maŋ wonee Jehoova ane o Bidɔɔ Yezu Krista yɛŋ na wagre zaa!
w99 7/1 30-31
A Siiba Pɔgenaa Da Nyɛ La Maaloo Yaga Saŋa Na Oŋ Da Wa Soolomoŋ Zie Na
Lɛ na Soolomoŋ naŋ da taa yɛŋ kyɛ ka bondaaloŋ be o naaloŋ na poɔŋ yaga zaa na da vɛŋɛɛŋ ka a Siiba pɔgenaa na “noɔre zaa da mãã.” (1 Namine 10:4, 5) Noba mine yeleeŋ ka, lɛ na a Baabole naŋ yel na wuleeŋ ka a yɛlɛ na zaa a Siiba pɔgenaa naŋ da nyɛ na da e oŋ “seɛlee” yaga zaa. Gaŋbaŋna kaŋa gba yeleeŋ ka a Siiba pɔgenaa da yieŋeeŋ! Aminekaŋaŋ, a yɛlɛ ŋa e la yelmeŋɛ, kyɛ yɛlɛ teŋ baŋ la ka, a Siiba pɔgenaa noɔre zaaŋ da mãã neŋ yɛlɛ na oŋ da nyɛ a kyɛ woŋ na. O da yeleeŋ ka Soolomoŋ tontonneba na taaɛ popɛle yaga, bonso, ba maŋ kyɛllɛ wono la a naa yɛŋ yelibie na oŋ maŋ yele na. O da pugee Jehoova yaga zaa o naŋ kaa iri Soolomoŋ oŋ zeŋ a nakogi zuŋ. A Siiba pɔgenaa da de la bontare sonne yaga a ko Soolomoŋ. A salema na zaa a Siiba pɔgenaa naŋ da de ko Soolomoŋ na, ka teneeŋ leɛraa waneŋ te zenɛ ŋa libie poɔŋ, a na ta la $40,000,000. Soolomoŋ meŋ da ko la a Siiba pɔgenaa “bonzaa oŋ boɔrɔ.”—1 Namine 10:6-13.
Baabole Poɔ Yelsonne
w08 11/1 22 wɛl. 4-6
Ho Da Baŋɛɛŋ?
Salema awala ka Naa Soolomoŋ da taa?
A Baabole yeleeŋ ka Taaya naa Hairam da de la salema tegroŋ naŋ ta tonsa anaare wa ko Soolomoŋ. A Siiba pɔgenaa na meŋ da de la salema tegroŋ naŋ ta tons anaare ko Soolomoŋ. Soolomoŋ maŋ-gboe na da de la salema tegroŋ naŋ ta tons 15 a yi neŋ Ɔɔferi a wa ko o. A Baabole yeleeŋ ka: “Salema na naŋ da maŋ wa Soolomoŋ zie yuoni zaa tegroŋ da maŋ e la talentere kɔɔre ayoɔbo ane lezaata neŋ ayoɔbo,” kyɛbee salema naŋ e tegroŋ pare tons 25. (1 Namine 9:14, 28; 10:10, 14) A yɛlɛ ŋa e la yelmeŋɛ bee? Takoreŋ saŋa na, salema awala ka namine da maŋ taa?
Gaŋbanneba nyɛɛ takoreŋ yɛlɛ mine ba naŋ sɛge eŋ gane kaŋa poɔŋ, ba yeleeŋ ka yɛlɛ naŋ be a gane poɔŋ na be la dɛlebo. A gane yeleeŋ ka, Igyipiti naa Faaro baŋ boɔlɔ Thutmose III naŋ da di naaloŋ yuomo 3,500 naŋ pare da de la salema naŋ e tegroŋ ta tons 13.5 a te biŋ Igyipiti ŋmene na ba naŋ boɔlɔ Amun-Ra ŋmenpuoredie naŋ be Karnak teŋɛ na poɔŋ. Yuomo 2,800 naŋ pare, Taaya noba da de la ba zuyɔɔ salema naŋ e tegroŋ ta tons 4 a wa ko Asiiriya Naa Tiiligat Piliizer III. Saarigoŋ II meŋ da de la kyɔɔtaa naŋ e salema tegroŋ naŋ ta tons 4 a gaa te ko a Baabilɔŋ ŋmema na. Duoro naŋ bebe wuleeŋ ka, Masedoniya Naa Filipi II (359-336 B.C.E.) da maŋ iree salema tegroŋ naŋ ta tons 28 yuoni zaa a yi Pangaeum teŋkpɛŋ naŋ be Thrace na.
Saŋa na Filipi bidɔɔ baŋ boɔlɔ a Nakpɛŋ Alexander (336-323 B.C.E.) naŋ da te zɔɔtoɔ̃ a Peerisiya teŋkpɛŋ na baŋ boɔlɔ Suusaŋ na, ba yeleeŋ ka o da de la salema tegroŋ naŋ ta tons 1,180 a yi beŋ. A kyɛ lɛ tuuli a Peerisiya teŋkpɛŋ na poɔ zaa a de salema tegroŋ naŋ ta tons 7,000 a yi beŋ. Azuŋ ka teneeŋ de yɛlɛ na zaa noba naŋ yel na de manne neŋ lɛ a Baabole naŋ yel a kyaare salema na Naa Soolomoŋ naŋ da taa na, te na baŋ yeleŋ ka, yɛlɛ na a Baabole naŋ yel na e la yelmeŋɛ.
SEPTEMBER 12-18
BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 1 NAMINE 11-12
“Kaa Iri Ho Kultatɔ Soŋ”
w18.07 18 wɛl. 7
“Nembuoŋ Are Jehoova Puoreŋ?”
7 Te na baŋ zannɛɛ yɛlɛ yaga a yi Naa Soolomoŋ zieŋ. Saŋa na oŋ da e baapaalaa na, o da maŋ gaa la Jehoova zie te bɔ sowuli. Naaŋmen da kooŋ yɛŋ yaga zaa, a kyɛ da lɛ de a ŋmenpuoredie naŋ be Gyɛruzɛlɛm na meɛbo toma eŋ o nuureŋ. Kyɛ a da wa ta la saŋa kaŋa, ka Soolomoŋ neŋ Jehoova niiloŋ na sãã. (1 Nam. 3:12; 11:1, 2) Naaŋmen Bege na da wuleeŋ ka a ba seŋ ka a Izerayɛl biiri namine na kaŋa zaa de “pɔge gyamaa . . . ka o sukyiri erɛ wa leɛre.” (Dut. 17:17) Kyɛ Soolomoŋ da e la tokpeɛne, a de pɔgeba naŋ ta 700. O da lɛ de la sɛneba meŋ naŋ ta 300. (1 Nam. 11:3) O pɔgeba na kpoŋ zie zaa da ba yi Izerayɛl paaloŋ, zirii ŋmema meŋ baŋ da puoro. Azuŋ, Soolomoŋ da eɛ tokpeɛne, o da ba tu Naaŋmen bege na oŋ biŋ ka a Izerayɛl namine kaŋa zaa ta wa derɛ pɔge saana zaa na.—Dut. 7:3, 4.
w19.01 15 wɛl. 6
Wala Hoŋ Na Toɔ̃ E Go Ho Sukyiri?
6 Setaana boɔrɔŋ ka te waa ŋa lɛ na o naŋ waa na. O boɔrɔŋ ka te e tokpeɛne deme naŋ maŋ zagre ka te tuuro Jehoova bege, a kyɛ boɔrɔ te meŋɛ yoŋ tɛgɛ boma. Setaana koŋ baŋ fere te ka te teɛrɛ yɛlɛ, bee a erɛ yɛlɛ na oŋ boɔrɔ. Azuŋ, o maŋ tu la soe mine poɔŋ kyɛ na bɛnle te ka te erɛ yɛlɛ na oŋ boɔrɔ na. Aŋa mannoo poɔŋ, o vɛŋɛɛŋ ka noba naŋ taa gyog-faare ŋmaa gyeere te. (1 Gyɔɔn 5:19) Te baŋɛɛŋ ka, ka te neŋ zɔmeŋ faareŋ laŋna, ba na “sãã” la te teɛroŋ a kyɛ lɛ vɛŋ ka te erɛ yelfaare meŋ. Kyɛ, Setaana maŋ boɔrɔŋ ka o bɛnle te ka te iri a noba ŋa ka ba e te zɔmenne. (1 Kor. 15:33.) Lɛŋ da pɔge Naa Soolomoŋ. O da de la pɔgeba naŋ ba puoro Jehoova, a baaraa zaa ka o pɔgeba “na daaŋ leɛre o sukyiri” a yi Jehoova zieŋ.—1 Nam. 11:3.
w18.07 19 wɛl. 9
“Nembuoŋ Are Jehoova Puoreŋ?”
9 Jehoova daaŋ koŋ sage zeŋ kaara ka yelfaare erɛ, kyɛ ka o zeŋ taŋ o noɔre. A Baabole yelka: “Jehoova suuri daaŋ iree Soolomoŋ eŋɛŋ, bozuŋ o sukyiri daaŋ leɛrɛɛŋ a yi Jehoova eŋɛŋ. . . . O naŋ daaŋ wa Soolomoŋ zie gbɛre buyi zaa na. Jehoova daaŋ kooŋ noɔre a yɛlɛ ŋa yɛlɛ, ka o ta wa gaa te tuuro ŋmen-zaane. Kyɛ, Soolomoŋ daaŋ ba tu Jehoova noɔre.” A lɛ zuŋ, Naaŋmen da iree o maaloo ane o nu yi Soolomoŋ eŋɛŋ. Saŋa na Soolomoŋ yaaŋ mine naŋ da wa piili dire naaloŋ na, noɔreyeni da ba kye a Izerayɛl paaloŋ poɔŋ. Yuomo yaga puoreŋ gba, gbɛ-faa na Soolomoŋ naŋ da de na zuŋ, toɔrɔ yaga da wa la a Izerayɛl biiri zuŋ.—1 Nam. 11:9-13.
Baabole Poɔ Yelsonne
w18.06 14 wɛl. 1-4
O Da Naaŋ Baŋ Nyɛ La Naaŋmen Maaloo
A Izerayɛl noba da yeleeŋ ka ba koŋ sigri ba menne ko Rihobooam, azuŋ, Rihobooam da narɛɛ o sogyare na ka ba te zɔɔ neŋ a noba. Kyɛ, Jehoova da tu la o daŋyele kaŋa ba naŋ boɔlɔ Simeeya zie kyɛ yelko Rihobooam neŋ a noba ka: “Yɛ ta wa duoro. Yɛ ta wa zɔɔrɔ neŋ yɛ babiiri Izerayɛl noba. Dɔɔ zaa leɛ gɛrɛ o die, bozuŋ N zie ka a yɛlɛ ŋa yi.”—1 Nam. 12:21-24.
A ba seŋ ka ba gaa a zɔɔre yɛ? Hooŋ meŋɛ leɛteɛre nyɛ lɛ aŋ da na dɔɔnɔ Rihobooam a seŋ! Wala ka a noba na teɛre a kyaaroo? Ba na teɛreŋ ka o e la naa naŋ e bambaala, a maŋ tɔ dabeɛ̃ eŋ a noba ka o na de la “kpaaraa” a feɛ ba, kyɛ a puoreŋ oŋ leɛre o teɛroŋ ka o koŋ e lɛ haali saŋa na a noba naŋ iri zɔɔrɔ ne o na bee? (De manne neŋ 2 Tungkori 13:7.) Lɛ zaa naŋ la, a naa ane o sogyare na “daaŋ sage la Jehoova yelihoŋ na a leɛ, a tuuro Jehoova yelihoŋ na.”
Bo yɛlɛ teŋ na baŋ zanne yi be? A na somaŋ yaga zaa ka te maŋ erɛ yɛlɛ Naaŋmen naŋ boɔrɔ, haali ka lɛ eeboŋ na vɛŋ ka noba maŋ erɛ te laara. Ka teneeŋ sagra Naaŋmen nɔɛ, te na nyɛ la o maaloo ane o sommo.—Dut. 28:2.
Bo maaloo ka Rihobooam da nyɛ? O da sagɛɛ Naaŋmen noɔre, azuŋ o da ba gaa zɔɔ neŋ a Izerayɛl noba naŋ da wɛle ba menne yi o naaloŋ poɔŋ na. Kyɛ, o da leɛ piili meɛrɛɛ teŋbɛrɛ a Gyuuda ane Bɛŋgyamen tɛribɔgri na pooreŋ, bozuŋ a Gyuuda neŋ a Bɛŋgyamen noba oŋ da dire naaŋ a kaara. O da mɛɛ a teŋbɛrɛ aŋ “e kpeɛne.” (2 Tun. 11:5-12) Kyɛ, a yelnimizeɛ meŋɛ la ŋa, a na saŋa na, o da naŋ tuuree Jehoova bege na. A Izerayɛl bale pie na Gyɛrobooam naŋ da dire naaloŋ kaara na da moɔ̃ la niŋe puoro baga, kyɛ ba kpoŋ zie zaa da wa arɛɛ “Rihobooam puoreŋ,” ba da maŋ gaaɛ Gyɛruzɛlɛm a te puore Jehoova. (2 Tun. 11:16, 17) Azuŋ, Rihobooam naŋ da sage Jehoova noɔre na da vɛŋɛɛŋ ka o naaloŋ na maaleŋ e kpeɛŋaa.
SEPTEMBER 19-25
BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 1 NAMINE 13-14
“Bonso Aŋ Seŋ Ka Te Taa Nimipa A Kyɛ Baŋ Te E Ta Zie?”
w08 8/15 8 wɛl. 4
Yi Ho Sukyiri Zaa Poɔŋ A Dire Yelmennoŋ Korɔ Naaŋmen
4 Saŋa na a yelmeŋɛ Naaŋmen daŋyele naŋ da moɔle a saammo duoro ko Gyɛrobooam baare na, Gyɛrobooam da yelkooŋ ka: “Wa ka te gaa die ka ho te di bondirii, kyɛ ka N bɔ kyɔɔtaa ko bo.” (1 Nam. 13:7) Wala ka a daŋyele pãã na e pampana? Aseŋ ka o sage a naa toŋboɔle na bee? (Yiem. 119:113) Kyɛbee, saŋa na a naa naŋ da leɛ erɛ o yɛlɛ aŋa o naŋ e kaŋdabaŋkalɛ na, ka o naŋ zagre a naa toŋboɔle na, a na somaŋ? Gyɛrobooam da taaɛ bontaree yaga, azuŋ o da naŋ toɔ̃ ko la o zɔmenne kyɔɔtaare naŋ soma yaga. Ka Naaŋmen daŋyele naŋ da taa bombɔ-ganneŋ gyogo o sukyiriŋ, a da naaŋ e la kpeɛŋaa ko o ka o zagre boma na zaa a naa naŋ yelka o na kooŋ na. Kyɛ, Jehoova da yelko la a daŋyele ka: “Ta wa dire bondirii bee a nyuuro koɔ̃. Ta wa leɛ te tuuro sori na meŋ hoŋ tu wa na.” Naaŋmen daŋyele na da arɛɛ kpeɛŋaa a yelko Gyɛrobooam ka: “Ka hooŋ na ko ma ho die kyɛlee gba, kyɛ N ne bo koŋ gaa. N koŋ di bondirii gba bee a nyu koɔ̃ zie ŋaŋ.” A daŋyele da leɛ tu la sozaala a yi Bɛɛtil. (1 Nam. 13:8-10) Bo ka a gbɛre na a daŋyele ŋa naŋ de na wuli te a kyaare lɛ naŋ seŋ ka te yi te sukyie poɔŋ a dire yelmennoŋ?—Uro. 15:4.
w08 8/15 11 wɛl. 15
Yi Ho Sukyiri Zaa Poɔŋ A Dire Yelmennoŋ Korɔ Naaŋmen
15 Bo yɛlɛ teŋ na baŋ lɛ zanne yi a daŋyele naŋ da yi Gyuuda na gbɛ ŋmɛ na eŋɛŋ? Yeng Yelibie 3:5 yelka: “Dɛle Jehoova neŋ ho sukyiri zaa, a ta dɛle ho meŋɛ nimmiyuo.” A daŋyele naŋ da yi Gyuuda na da dɛlɛɛ Jehoova yaga zaa saŋa kaŋa naŋ pare, kyɛ a yɛlɛ ŋa poɔŋ, a daŋyele naŋ da yi Gyuuda na da dɛlɛɛ o meŋɛ teɛroŋ. O gbɛ ŋmɛ na da vɛŋɛɛŋ oŋ kɔŋ o nyɔvore, a kyɛ lɛ sãã yosoŋ na meŋ oŋ taa Naaŋmen nimitɔɔreŋ na. Bo yelnimizeɛ teŋ na baŋ zanne yi be? Aseŋ ka te baŋ te e ta zie a kyɛ puoro Jehoova yelmennoŋ poɔŋ!
w08 8/15 9 wɛl. 10
Yi Ho Sukyiri Zaa Poɔŋ A Dire Yelmennoŋ Korɔ Naaŋmen
10 A daŋyele naŋ da yi Gyuuda na da seŋ ka o baŋ ka a daŋyele naŋ da e dɔɔ nyaaŋaa na da boɔrɔŋ ka o tu nyaammo sori kyɛ bɛnloo. A daŋyele naŋ yi Gyuuda na da seŋ ka o soore o meŋɛ ka, ‘Bonso ka Jehoova ba toŋ maleke oŋ wa N zie a wa ko ma sowuli paala a kyaare toma naŋ seŋ ka N toŋ na, a kyɛ leɛ toŋ a maleke oŋ de a sowuli te ko neŋ zaala kaŋa?’ A daŋyele da naŋ baŋ soorɛɛ Jehoova ka o wuli o a yɛlɛ muni ka a pɛle. Kyɛ, a Baabole ba wuli ka lɛ ka a daŋyele da e. A Baabole yelka: “Oŋ daaŋ leɛ gaa [a dɔɔ nyaaŋaa zie] ka o ne o gaa. Oŋ daaŋ te di bondirii a daŋyele dieŋ, a nyu koɔ̃ meŋ.” Jehoova poɔ da ba pɛle neŋ lɛ na a daŋyele naŋ da e na. Saŋa na a daŋyele naŋ da yi a dɔɔ die a leɛ gɛrɛ Gyuuda na, gbeŋni kaŋa da yi la a moɔ poɔŋ a nyɔgoo ko. A dɔɔ ŋa daŋyelbo toma na oŋ da tonɔ na da ba baare soŋ fẽẽ zaa!—1 Nam. 13:19-25.
Baabole Poɔ Yelsonne
w10 7/1 29 wɛl. 5
O Maŋ Nyɛrɛɛ Te Yelsonne Yoŋ
Yɛlɛ naŋ be 1 Namine 14:13 na wuli teŋ yelsoŋ kaŋa a kyaare Jehoova, ane bon na oŋ maŋ nyɛ te eŋɛŋ saŋa na oŋ peɛrɛ te sukyie na. Leɛteɛre ka Jehoova da “nyɛ” la yelsoŋ kaŋa Abaigya eŋɛŋ. Jehoova da peɛrɛɛ Abaigya sukyiri lɛɛŋ a te nyɛ yelsoŋ kaŋa o sukyiriŋ. Gaŋbanna kaŋa yeleeŋ ka, ka hooŋ de Abaigya manne neŋ o booree deme zaa naŋ kyɛre na, Abaigya da waa ŋa kusi-nyegraa naŋ be “kusibe yaga zaa poɔŋ.” Jehoova da de la yelsoŋ na oŋ da nyɛ Abaigya eŋɛŋ na tegroŋ yaga zaa, a da koo maaloo meŋ. Abaigya yoŋ la neɛ naŋ da be o booree deme naŋ da e neŋfaare na poɔŋ ka Jehoova da zo o nembaaloŋ.
SEPTEMBER 26–OCTOBER 2
BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 1 NAMINE 15-16
“Tɔglɔ Nyaa Na Eesa Naŋ Da Taa Na”
w12 8/15 8 wɛl. 4
“Ho Na Nyɛ La Ho Toma Saŋyɔɔ”
Saŋa na a Izerayɛl biiri naŋ da po ziiri ayi a da taa namine bayi na, yuomo lezare mine kpakyagaŋ, a Gyuuda noba na da puoree zirii ŋmema yaga zaa. Saŋa na Eesa naŋ wa e naa yuoni 977 B.C.E., haali noba naŋ da be o naayiriŋ da puoree a Keenan noba ŋmema na. A Tungkori gane yeleeŋ a kyaare Eesa naaloŋ diibu na ka, o da “e la yɛlɛ naŋ soma a tori meŋ Jehoova o Naaŋmen niŋeŋ.” Eesa “daaŋ sãã la a bage-saamma sareka iriziiri ane a ziduorii.” (2 Tun. 14:2, 3) Eesa da lɛ karɛɛ “a dɔɔ gyɛnteree” yi a Gyuuda paaloŋ poɔŋ. Banaŋ da maŋ tu gaŋ neŋ taa eŋɛŋ kyɛ de puoruu korɔ ba zirii ŋmema na. Kyɛ, a yɛlɛ ŋa yoŋ naane ka Eesa da e a pɛgi a Gyuuda paaloŋ. O da eŋɛɛ a noba meŋ faŋa ka “ba boɔrɔ Jehoova, ba saamine Naaŋmen na.” O da lɛ yelko baŋ ka “ba tuuro a bege neŋ a nɔkuruu” na Naaŋmen naŋ ko ba na.—1 Nam. 15:12, 13; 2 Tun. 14:4.
w17.03 19 wɛl. 7
Puoro Jehoova Neŋ Ho Sukyiri Zaa!
7 Te kaŋa zaa na baŋ peɛrɛɛ te menne a nyɛ ka te sereŋ puoree Naaŋmen neŋ te sukyie zaa bee? Ho na baŋ soorɛɛ ho meŋɛ ka, ‘N e la siri ka N erɛ yɛlɛ Jehoova naŋ boɔrɔ? N eɛ siri ka N are yelmeŋɛ puoruu puoreŋ a kyɛ go Jehoova noba a yi yɛlɛ zaa naŋ na toɔ̃ sãã ba sagediibu?’ Hooŋ leɛteɛre nyɛ lɛ Eesa naŋ seŋ ka o taa nyaa a seŋ, sɛre kyɛ na toɔ̃ iri Meeyaka naŋ da e “pɔgenaa” bare o arezie na oŋ da taa a Gyuuda paaloŋ poɔŋ! Aminekaŋaŋ, ho ba baŋ neɛzaa naŋ erɛ o yɛlɛ aŋa Meeyaka, kyɛ saŋa kaŋa a na wa fɛreŋ ka ho tɔgle Eesa nyaa na. Aŋa mannoo poɔŋ, te de ka ho booree neɛ kaŋa, bee ho zɔmeŋɛ kaŋa naŋ peɛle bo yaga zaa e la yelfaa kaŋa a kyɛ ba e kaŋdabaŋkalɛ, ka lɛ vɛŋ baŋ iroo yi a lantaapuoruu poɔŋ. Ho na tu la Jehoova sowuli a ta la laŋna neŋ o soba? Ho na de la ho sukyiri zaa e a yɛlɛ ŋa bee?
it-1 184-185
Eesa
Aneazaa ka saŋa kaŋa, yɛlɛ na Eesa naŋ da maŋ e na da maŋ wuliŋ ka o ba taa yɛŋ naŋ e zuluŋ, o yel-erre mine meŋ da maŋ wuliŋ ka o da ba maŋ taa Jehoova teɛroŋ yɛlɛ mine poɔŋ. Kyɛ, gyog-sonne na Eesa naŋ da taa na ane lɛ na oŋ da tage o meŋɛ yi zirii puoruu eŋɛŋ na, la da e nimizeɛ yaga zaa a gaŋ gbɛɛ na oŋ da ŋmɛ na. Eesa da e la a Gyuuda namine na kaŋa naŋ da puoro Jehoova yelmennoŋ poɔŋ. (2Tu 15:17) Eesa da di la naaloŋ yuomo lezaayi neŋ bonyeni a kaara a Gyuuda paaloŋ. A na saŋa na, namine banii naŋ da tutaa a da di naaloŋ kaara a Izerayɛl bale pie naŋ kyɛre la Gyɛrobooam, Needab, Beesa, Eela, Ziimrai, Omirai, Tiibinai (Tiibinai neŋ Omirai da zɔɔrɔŋ ka ba di naaloŋ a kaara a Izerayɛl bale pie na), ane Eehab. (1Nm 15:9, 25, 33; 16:8, 15, 16, 21, 23, 29) Eesa kũũ puoreŋ, o bidɔɔ Gyɛhoosafat da wa e la naa.—1Nm 15:24.
Baabole Poɔ Yelsonne
w98 9/15 21-22
Ho Sereŋ Sagedieŋ Ka Naaŋmen Bebeŋ?
Kanne Joosua 6:26 a nyɛ yɛlɛ na Gyoosua naŋ da yelka a na pɔgɛɛ neɛ naŋ na leɛ mɛ Gyɛreko teŋkpɛŋ na, a kyɛ lɛ nyɛ lɛ aŋ da tu kyɛ nyɛ eebo meŋ. Joosua 6:26 yeleeŋ ka: “A wagre ŋaŋ ka Gyoosua daaŋ pɔ ko a noba a yeli: ‘Jehoova [pɔre] na dɔglɛɛ dɔɔ naŋ na iri ka o mɛ Gyɛreko ŋa eŋɛŋ. O na kɔŋ la o bidɔɔ fɔrɔ o muni bimmo eŋɛŋ, a kɔŋ o bidɔɔbile o denɔbɛrɛ maalebo eŋɛŋ.’” A daŋyelbo ŋa da nyɛɛ eebo yuomo 500 mine puoreŋ. 1 Namine 16:34 yeleeŋ ka: “[Naa] Eehab bebie naŋ ka Haiel naŋ yi Bɛɛtil daaŋ mɛ Gyɛreko. O bidɔɔ fɔrɔ Abairam nyɔvore oŋ daaŋ di biŋ Gyɛreko muni. O bidɔɔ baaraa Siigub meŋ nyɔvore oŋ daaŋ de eŋ Gyɛreko denɔbɛrɛ. A yɛlɛ ŋa daaŋ toŋɛɛŋ a tuuro Jehoova yelihoŋ oŋ daaŋ vɛŋ ka Nuŋ bidɔɔ Gyoosua tere na.” Naaŋmen bebeŋ meŋɛmeŋɛ, azuŋ oŋ de o vooroŋ soŋ a soŋ Gyoosua oŋ yel a daŋyelbo ŋa, a kyɛ lɛ vɛŋ ka a daŋyelbo meŋ nyɛ eebo.
OCTOBER 3-9
BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 1 NAMINE 17-18
“Wala Yɛŋ Boɔrɔ Ka Yɛ Yɔ Zoro Gyeerɛ Yɛlɛ Ayi Kpakyagaŋ Kɔɔre Seŋ?”
w17.03 14 wɛl. 6
Wulo Sagediibu—De Gbɛre Naŋ Soma!
6 Saŋa na a Izerayɛl biiri naŋ da gaa a Noɔre Emmo Teŋgane na, a da wa fɛrɛɛŋ ka ba de gbɛre a kyaare yelnimizeɛ kaŋa. A gbɛre naŋ seŋ ka ba de la ŋa, ba na puoree Jehoova, bee ba na puoree zirii ŋmema. (Kanne Joosua 24:15.) Aminekaŋaŋ, ho na teɛreŋ ka a e la mɔlɔ ka ba de a gbɛre ŋa. Kyɛ, gbɛre na baŋ na de na na e la nyɔvore ane kũũ yɛlɛ a ko ba. Saŋa na a Sɛreŋmaareba naŋ da kaara a Izerayɛl biiri na, a Izerayɛl biiri da deɛ gbɛɛ naŋ ba soma. Ba da zagrɛɛ Jehoova bare a kyɛ te puoro zirii ŋmema. (Sar. 2:3, 11-23) Leɛteɛre saŋa na meŋ Elaagya naŋ da yelko ba ka a e la ferebo ka ba kaa iri neɛ na baŋ na puoro. Daŋyele Elaagya da yelee a yɛlɛ ko ba peɛlaaŋ ka: Yɛ puoro Jehoova, bee yɛ te puoro a zirii ŋmene na baŋ boɔlɔ Beeal na. (1 Nam. 18:21) Saŋa na a noba naŋ da naara ba gbɛ de poɔŋ na, Elaagya da yelee ba nimiri yɛlɛ ko ba. Aminekaŋaŋ hooŋ yɛŋ na teɛreŋ ka a eɛ mɔlɔ ka neɛ de a gbɛre ŋa, bonso, ho baŋɛɛŋ ka Jehoova puoroo somaŋ yaga zaa. Yelmeŋɛ la, neɛzaa naŋ taa yɛŋ, daaŋ koŋ de o meŋɛ mare Beeal bee a puoro Beeal. Kyɛ, a Izerayɛl biiri da “zoro gyeerɛɛ yɛlɛ ayi kpakyagaŋ.” Elaagya da eŋ baŋ faŋa ka ba de gbɛre naŋ soma, a kaa iri puoruu naŋ soma meŋ. O na la baŋ na puoro Jehoova.
ia 88 wɛl. 15
O Da Arɛɛ Yelmeŋɛ Puoruu Puoreŋ
15 Saŋa na a Beeal ŋmenpuore wedeɛreba naŋ da woŋ lɛ na, ba da leɛ moɔ̃ la niŋe a erɛ ba yɛlɛ aŋa yɛŋ yaare. A Baabole yeleeŋ ka: “Beŋ la baŋ daaŋ kyeere yaga zaa kyɛ de sɔbilii ane kpama ŋmaara ba menne lɛɛŋ, ka zĩĩ wa te yaara ba eŋneŋ.” Kyɛ, a yɛlɛ ŋa zaa baŋ da erɛ na da ba sonnɔ ba! A Baabole lɛ yeleeŋ ka: “Ba daaŋ ba woŋ yelzaa. Neɛzaa daaŋ ba tɔginɔ ba.” (1 Nam. 18:28, 29) Yelmeŋɛ la, Beeal zaa da ba kyebe. Beeal e la ŋmene naŋ ba kyebe ka Setaana da tu o eŋɛŋ kyɛ tage a noba yi Jehoova zieŋ. A yɛlɛ yelmeŋɛ la ŋa, neɛzaa naŋ kaa iri bonzaa bee neɛ kaŋa oŋ e neŋkpoŋ o zuŋ a gaŋ oŋ na iri Jehoova ka o e neŋkpoŋ o soba zuŋ, a baaraa zaa o soba na di la vii yaga zaa, ka posãã yaga meŋ yi a poɔŋ wa.—Kanne Yieme 25:3; 115:4-8.
ia 90 wɛl. 18
O Da Arɛɛ Yelmeŋɛ Puoruu Puoreŋ
18 Sɛre ka Elaagya na puore na, noba na zaa naŋ da are be na da na teɛreŋ ka, Jehoova meŋ e la Naaŋmen naŋ bebe meŋɛmeŋɛ? Kyɛbee, Jehoova meŋ ba kyebe aŋa lɛ Beeal naŋ ba kyebe na? Saŋa na Elaagya naŋ da wa puore baare na, a soorebie ŋa zaa nɔɛ iribo da wa pɛlɛɛŋ. A Baabole yeleeŋ ka: “Beŋ la ka Jehoova vũũ daaŋ sigi wa di a sareka nyugiruu, a daare, a kubo ane a tani. A vũũ daaŋ nyuŋnɛɛ a koɔ̃ na naŋ be a bɔgiŋ na meŋ.” (1 Nam. 18:38) Nyɛ sori naŋ soma yaga zaa Jehoova naŋ tu kyɛ iri a soorebie ŋa nɔɛ! Wala ka a noba da e ba yɛlɛ?
Baabole Poɔ Yelsonne
w08 4/1 19, daga
O Da Kaarɛɛ Yɛlɛ Mine Soriŋ, O Da Di La Kannyiri A Kyɛ Kyɛnlɛ
Wala Ka A Ware Naŋ Da Le Elaagya Saŋa Na Da Kɔɔre Seŋ?
Jehoova daŋyele Elaagya da gaa te yelko la Naa Eehab ka a koŋ kɔɔre a ware na baareŋ. O yelee a yɛlɛ ŋa ko Eehab “yuomo ata eŋɛŋ.” Ka hooŋ piili sɔrɔ a dɛndɛŋ saŋa na Elaagya naŋ yel a ware yɛlɛ ko Naa Eehab a wa ta saŋa na Elaagya naŋ lɛ yelko Eehab ka a ware na baareŋ na, a da e la “yuomo ata.” (1 Namine 18:1) Saŋa na Elaagya naŋ wa yel lɛ ko Eehab baare na, Jehoova da vɛŋɛɛŋ ka saa wa. Azuŋ noba mine na teɛreŋ ka, a ware da baarɛɛŋ a yuomo ata poɔŋ, lɛ na wuliŋ ka a ware da ba kɔɔre ta yuomo ata. Kyɛ, Yezu ane Gyimisi yeleeŋ ka a ware da kɔɔre taɛ “yuomo ata neŋ kyuuri ayoɔbo.” (Luka 4:25; Gyimisi 5:17) A Baabole gama ŋa kyiirɛɛ taa a zieŋ ŋaŋ bee?
Ai, lɛ naane. Takoreŋ saŋa Izerayɛl paaloŋ na, uonii saŋa da maŋ kɔɔreŋ yaga, o da maŋ kɔɔre taɛ kyuuri ayoɔbo. Azuŋ, saŋa na Elaagya naŋ te yelko Eehab ka a ware na leŋ na, a uonii saŋa da kɔɔrɛɛŋ a gaŋ lɛ naŋ seŋ ka o kɔɔre na. Lɛ wuleeŋ ka a ware da piileeŋ kyuuri ayoɔbo naŋ pare. Azuŋ, ka hooŋ leɛteɛre saŋa na Elaagya naŋ yelko Eehab ka a ware na leŋ na a wa ta a “yuomo ata” baaroo saŋa na Elaagya naŋ yelka a ware na baareŋ na, ka a ware da kɔɔre taɛ yuomo ata neŋ kyɛlee. A “yuomo ata neŋ kyuuri ayoɔbo” zaaŋ da pare saŋa na a noba naŋ da lantaa a Kaarmel Taŋa na zuŋ ka ba nyɛ sieree naŋ wuli ka Beeal bee Jehoova la a yelmeŋɛ Naaŋmen na.
Te leɛteɛre saŋa na Elaagya naŋ gaa Eehab zie a dɛndɛŋ saŋa na meŋ. A noba da teɛrɛɛŋ ka Beeal la “sa-ŋmene,” azuŋ, a noba da teɛre ka, ka a uonii saŋaŋ baare, Beeal na vɛmeŋ ka saa wa. Ka a uonii saŋaŋ kɔɔre gaŋ lɛ naŋ seŋ ka o kɔɔre na, a noba na piili teɛrɛŋ ka: ‘Yeŋ ka Beeal be? Bo saŋa oŋ na vɛŋ ka saa wa?’ Saŋa na Elaagya naŋ yelka saa bee meɛloŋ koŋ le, a te ta saŋa na oŋ na yelka lɛ na eŋ na, da e la duorifaare yaga zaa a ko a Beeal puorebiiri na.—1 Namine 17:1.
OCTOBER 10-16
BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 1 NAMINE 19-20
“Gaa Jehoova Zie A Te Bɔ Sukyiridii”
w19.06 15 wɛl. 5
Dɛle Jehoova Saŋa Na Yɛlɛ Yaga Naŋ Dɔɔnɔ Bo Na
5 Kanne 1 Namine 19:1-4. Saŋa na Pɔgenaa Gyeezebel naŋ da tɔ dabeɛ̃ eŋ Elaagya ka o na ko oŋ na, dabeɛ̃ da kpɛ oŋ yaga zaa. Azuŋ, o da zo yi la Biier Siiba. O eŋɛ zaaŋ da kyoɔre, oŋ da yelka, “Jehoova iri N nyɔvore.” Boŋ da vɛŋ ka Elaagya da yel a yɛlɛ ŋa? Elaagya da e la dɔɔ naŋ ba pɛgiyi aŋa tenee. A Baabole yelka: “Elaagya da e la nensaalaa aŋa tenee.” (Gyi. 5:17) Aminekaŋaŋ, o zaaŋ da bale, ka yɛlɛ yaga meŋ da dɔnnoo. A waa ŋa Elaagya da teɛrɛɛŋ ka mɔɔre na zaa oŋ mɔɔrɔ ka o zɛge yelmeŋɛ puoruu ka o do na da ba yire tɔnɔ zaa, aminekaŋaŋ o da nyɛɛŋ ka a Izerayɛl biiri da ba e siri ka ba leɛre ba eebo. O da lɛ teɛrɛɛŋ ka, ona yoŋ la neɛ naŋ puoro Jehoova meŋ. (1 Nam. 18:3, 4, 13; 19:10, 14) Lɛ na Elaagya naŋ da e o yɛlɛ na na toɔ̃ vɛmeŋ ka te nɔɛ mãã. Kyɛ, Jehoova da baŋɛɛ yɛlɛ na meŋɛ naŋ dɔɔnɔ Elaagya.
ia 103 wɛl. 13
O Da Gaa La O Naaŋmen Zie A Te Bɔ Sukyiridii
13 Jehoova da be la sazuŋ a kyɛ nyɛ o daŋyele na o naŋ nɔŋ yaga zaa naŋ gaŋ a teɛ pareŋ a wɛgyɛŋ poɔŋ, a sɔrɔ ka o kpi. Ho teɛre ka bo teɛroŋ ka Jehoova da taa kyaare Elaagya? A ba seŋ ka te bonnɔ a boɔrɔ a noɔre iribo. Elaagya da faa gbireeŋ a gaa tɔɔre, ka Jehoova da toŋ o maleke oŋ gaa o zie. A maleke da de la o nu siinoo a seŋoo a yelkoo ka: “Iri di bondirii.” Elaagya da ireeŋ a ɔɔ a paanuu toloŋ a kyɛ nyu a koɔ̃ na a maleke naŋ da koo na. O da puoree a maleke bareka bee? A Baabole yeleeŋ ka, Elaagya da ɔɔ la a paanuu a nyu a koɔ̃ a kyɛ leɛ gaŋ. O eŋɛ da kyoɔrɛɛŋ yaga zaa oŋ ba boɔrɔ ka o yel yɛlɛ bee? Lɛ zaa naŋ la, a maleke da leɛ seŋɛɛ Elaagya beguo saŋa. A maleke da lɛ yelko la Elaagya ka, “Iri di bondirii,” a kyɛ lɛ yel poɔ ka, “bozuŋ a sori e la tɔɔre gaali a ko bo.”—1 Nam. 19:5-7.
ia 106 wɛl. 21
O Da Gaa La O Naaŋmen Zie A Te Bɔ Sukyiridii
21 A yi a yɛlɛ na zaa naŋ da erɛ na poɔŋ, a Baabole yeleeŋ ka, Jehoova da ba kye a sasekpeɛŋaa, bee a teŋgbigre, bee a vũũ poɔŋ. Elaagya da baŋɛɛŋ ka Jehoova ba e ŋmene kaŋa naŋ be sensellɛ poɔŋ aŋa lɛ Beeal naŋ waa na, noba da maŋ puoree Beeal a yele ka o e la “sa-ŋmene,” lɛ wuleeŋ ka Beeal la maŋ vɛŋ ka saa wa. Kyɛ, Jehoova Zieŋ ka kpeɛ̃o zaa naŋ be a saluoni poɔŋ yi, Jehoova lɛ e la kpoŋ yaga zaa a gaŋ bon la bonzaa o naŋ maale. Jehoova gba koŋ baŋ kpɛ a sazu na teŋ na baŋ de te nimie nyɛ na poɔŋ! (1 Nam. 8:27) Sobuo ka a yɛlɛ ŋa zaa da toɔ̃ soŋ Elaagya? Ho teɛrɛɛ yɛlɛ naŋ vɛŋ ka dabeɛ̃ kpɛ o? Ka Elaagyaŋ baŋ ka Jehoova Naaŋmen naŋ taa kpeɛ̃o yaga zaa be la o zie, a ba seŋ ka o zoro Eehab bee Gyeezebel dabeɛ̃!—Kanne Yieme 118:6.
ia 106 wɛl. 22
O Da Gaa La O Naaŋmen Zie A Te Bɔ Sukyiridii
22 Saŋa na a vũũ naŋ da wa baare na, zie da e la siriti ka Elaagya da woŋ “kɔkɔbaaloŋ kaŋa.” Elaagya da woŋee a kɔkɔbaaloŋ naŋ yelkoo ka o yel yelzaa naŋ dɔnnoo, azuŋ a yiiloŋ saŋa, Elaagya da lɛ yelee yelzaa naŋ dɔnnoo. Aminekaŋaŋ, saŋa na oŋ da e lɛ na o da nyɛɛ sukyiridii yaga zaa. Kyɛ nɔkpeɛne zaa kyebe ka, yɛlɛ na a “kɔkɔbaaloŋ” naŋ da yelkoo a puoreŋ na da lɛ dii la o sukyiri yaga zaa. Jehoova da vɛŋɛɛŋ ka Elaagya baŋ ka o e la tegroŋ yaga zaa a ko o. Sobuoŋ? Naaŋmen da vɛŋɛɛŋ ka Elaagya baŋ ka lɛ na oŋ boɔrɔ ka o iri Beeal puoruu zaa yi a Izerayɛl paaloŋ poɔŋ na naŋ nyɛrɛɛ nimitɔɔre gaabo. Azuŋ, tonkpeɛne na zaa Elaagya naŋ da tonɔ na da ba e zaala, bonso, Naaŋmen poboɔbo na da naŋ nyɛrɛɛ nimitɔɔre gaabo. Elaagya da naŋ taaɛ toma ka o toŋ ka Naaŋmen poboɔbo na nyɛ eebo, azuŋ Jehoova da ko oŋ sowuli naŋ seŋ neŋ a kyɛ lɛ de toma mine meŋ eŋ o nuureŋ.—1 Nam. 19:12-17.
Baabole Poɔ Yelsonne
w97 11/1 31 wɛl. 2
O E La Ewuli Soŋ A Kyaare Meŋɛ Deterebo Ane Yelmennoŋ
Naaŋmen puorebiiri yaga zie zaa naŋ bebe zenɛ ŋa taaɛ a meŋɛ deterebo gyogo ŋa. Ba mine barɛɛ “wɛre” ane ba toma sɛre kyɛ na moɔle a duorisoŋ a ko noba naŋ be zitɔbaŋ, bee a gaa Bɛɛtil. Ba mine meŋ maŋ gaa la paaloŋ yobo ka ba te soŋ mɛ Jehoova Lantaapuoruu na puoruu ziiri mine. Ba mine gba maŋ sageŋ ka ba toŋ toma naŋ sigi teŋɛŋ yaga zaa. Kyɛ, toma zaa neɛzaa naŋ tonɔ Jehoova puoruu poɔŋ fɛrɛɛŋ yaga zaa. Jehoova niŋe paalɛɛ noba na zaa naŋ maŋ yi ba sukyie poɔŋ a puoruu na, o na maalɛɛ ba meŋɛ deterebo gyogo na meŋ.—Marko 10:29, 30.
OCTOBER 17-23
BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 1 NAMINE 21-22
“Tɔglɔ Sori Na Jehoova Naŋ Maŋ Tu Kyɛ De O Kpeɛ̃o Tonɔ Neŋ Toma Na”
it-2 21
Sogya-Muno Daana Jehoova
Saŋa na Gyoosua naŋ da nyɛ maleke kaŋa naŋ da are peɛle Gyɛreko teŋkpɛŋ na, Gyoosua da soorɛɛ a maleke ka o waanaŋ ka o soŋ a Izerayɛl biiri bee o waanaŋ ka o soŋ ba dɔndɔnne na. A maleke da yeleeŋ ka, “N ba be kaŋa zaa zie. N waɛ la ka N e Jehoova sogyare na wedeɛrekpoŋ.” (Js 5:13-15) Daŋyele Maikeeya da yelko la Naa Eehab ane Naa Gyɛhoosafat ka, “N nyɛ la Jehoova naŋ zeŋ o nakogi zuŋ ka sazu [sogya-muno] na zaa are peɛloo. O nuduloŋ ane o gɔɔ zaa aŋ are.” A sazu sogya-muno na la Jehoova malekere na. (1Nm 22:19-21) Lɛ na a Baabole naŋ de a yelbiri “Jehoova sogya-muno” a toŋ neŋ toma a de wuli ka a malekere e la yaga na seŋ nɛɛŋ yaga zaa, bonso, ba sɛgrɛɛ a malekere ŋa eŋ sugo sugo poɔŋ, ka ba mine e kyeribihi, serafimhi, ane malekere. (Ai 6:2, 3; Mn 3:24; Yel 5:11) Kyɛ, a yi a sugo sugo ŋa ba naŋ sɛgre ba eŋ ŋa poɔŋ, ba maŋ lɛ kpɛɛ a sugo sugo kaŋa zaa poɔŋ a lɛ po ba eŋ sugo bilii poɔŋ, lɛ zuŋ ka Yezu Krista da yelka o na baŋ sɔrɛɛ Jehoova ka o koo “malekere naŋ gaŋ turi pie ne ayi.” (Mt 26:53) Saŋa na Hezekaiya naŋ da puoro korɔ Jehoova a sɔroo na, o da boɔlɛɛ Jehoova ka “bonnaaŋgyamaa bee sogya-muno Izerayɛl Naaŋmen, hooŋ ŋa naŋ be a kyeribihi kpakyagaŋ.” Aminekaŋaŋ, a kyeribihi naŋ da be a nɔlaŋ daga sazuŋ na yɛlɛ ka Hezekaiya da teɛre kyɛ yel lɛ, a kyeribihi naŋ be a nɔlaŋ daga sazu na are ko la Jehoova nakogi naŋ be sazuŋ na. (Ai 37:16; de manne neŋ 1Sa 4:4; 2Sa 6:2.) Saŋa na Siiriya noba naŋ da wa ŋmaa gyeere teŋkpɛŋ na Eliisa neŋ o toŋtonɔ naŋ da kpeɛrɛ na, dabeɛ̃ da kpɛɛ o toŋtonɔ na yaga zaa, kyɛ Naaŋmen da yuo la o niŋe oŋ nyɛ “a taŋkpoŋ zu zaa naŋ paale neŋ wie ka vũũ kyaareɛtere ŋmaa gyili Eliisa.” Saŋa na Eliisa toŋtonɔ naŋ da nyɛ Jehoova malekere naŋ ŋmaa gyeere ba na, dabeɛ̃ da ba lɛ kpɛ o.—2Nm 6:15-17.
w21.02 4 wɛl. 9
“Dɔɔ Zaa Zusoba La A Krista”
9 Sigrimennoŋ. Jehoova taaɛ yɛŋ a gaŋ neɛ la neɛzaa, kyɛ o maŋ kyɛlle woŋ la yɛlɛ o puorebiiri meŋ naŋ taa ka ba yel. (Mun. 18:23, 24, 32) Jehoova maŋ terɛɛ sori ka noba na oŋ taa kpeɛ̃o ba zuŋ wuli teɛroŋ na baŋ taa a kyaare yelkaŋa. (1 Nam. 22:19-22) Jehoova pɛgiyieŋ, kyɛ pampana ŋa yɛŋ, o ba boɔrɔ ka te erɛ yɛlɛ aŋa te naŋ pɛgiyi. Kyɛ, o boɔrɔŋ ka o soŋ nensaaleba naŋ ba pɛgiyi ka ba toɔ̃ puoruu soŋ. (Yiem. 113:6, 7) A Baabole gba yeleeŋ ka, Jehoova e la te “sonnɔ.” (Yiem. 27:9; Hib. 13:6) Naa Deevid da yeleeŋ ka Jehoova sigrimennoŋ zuŋ la so oŋ toɔ̃ toŋ tonkpeɛne zaa o naŋ toŋ.—2 Saa. 22:36.
it-2 245
Zirii
Jehoova Naaŋmen maŋ terɛɛ sori ka “bɛnlebo” naŋ e kpeɛŋaa a wa noba naŋ boɔrɔ zirii zie, ka lɛ na vɛŋ ka ba zagre a duorisoŋ naŋ kyaare Yezu Krista na a kyɛ “sage a zirii” di. (2Ts 2:9-12) A yɛlɛ ŋa neŋ o zu la da pɔge Naa Eehab naŋ da e a Izerayɛl paaloŋ naa yuomo yaga mine naŋ pare. Zirii daŋyelba mine da yelko la Eehab ka, ka o naŋ gaa te zɔɔ neŋ Reemot naŋ be Giilied na noba, o na zɔɔtoɔ̃ baŋ. Kyɛ, Jehoova daŋyele Maikeeya da yelkooŋ ka, ka o naŋ gaa a zɔɔre o na te kɔŋ la o nyɔvore. Aŋa lɛ Jehoova naŋ da iri wuli Maikeeya yelnyɛ poɔŋ na, Jehoova da vɛŋɛɛŋ ka a maleke wa leɛ “ziri-ŋma [vooroŋ]” Eehab daŋyelba na nɔɛŋ. Lɛ wuleeŋ ka a maleke da de la o kpeɛ̃o na a leɛre yɛlɛ naŋ seŋ ka ba yel na, a kyɛ vɛŋ ka a daŋyelba yele yɛlɛ na ba menne naŋ boɔrɔ ka ba yele ane yɛlɛ na Eehab naŋ boɔrɔ ka o woŋ yi ba zieŋ na. Aneazaa ka Maikeeya da kpãã la Eehab ka o ta wa gɛrɛ a zɔɔre, kyɛ Eehab da kyɛlle woŋ la a zirii daŋyelba na yelyaga, ka lɛ vɛŋ oŋ da gaa a zɔɔre a te kɔŋ o nyɔvore.—1Nm 22:1-38; 2Tu 18.
Baabole Poɔ Yelsonne
w21.10 3 wɛl. 4-6
Bo Yɛlɛŋ Maŋ Wuli Ka Neɛ Sereŋ E La Kaŋdabaŋkalɛ?
4 A baaraa zaa, Jehoova kannyiri da wa baarɛɛŋ. O da toŋɛɛ Elaagya ka o moɔle saammo duoro a ko Eehab ane Gyeezebel. Jehoova da yeleeŋ ka o na ko la Eehab die deme zaa. Elaagya yelbie na da tɔ la Eehab sukyiri yaga! A yɛlɛ seɛlee zie la ka, a dɔɔ ŋa naŋ da zɛgrɛ o meŋɛ yaga zaa na da leɛ “sigree o meŋɛ.”—1 Nam. 21:19-29.
5 Aneazaa ka Eehab da sigree o meŋɛ a na saŋa naŋ, kyɛ yɛlɛ na oŋ da e a puoreŋ na da wuleeŋ ka o da ba e kaŋdabaŋkalɛ meŋɛmeŋɛ. O da ba iri Beeal puoruu a yi o naaloŋ na poɔŋ. O da ba eŋnɛ a noba meŋ faŋa ka ba puoro Jehoova. Eehab da lɛ e la yɛlɛ mine meŋ poɔ a wuli ka o da ba e kaŋdabaŋkalɛ meŋɛmeŋɛ.
6 A yɛlɛ ŋa puoreŋ na, Eehab da toŋboɔlɛɛ Naa Gyɛhoosafat naŋ da e Gyuuda paaloŋ naa ka o wa poɔ o eŋɛŋ ka ba te zɔɔ neŋ a Siiriya noba. Gyɛhoosafat da yeleeŋ ka ba peɛre yɛlɛ yi Jehoova daŋyele kaŋa zieŋ. A piilee saŋa na, Eehab da zagrɛɛŋ a kyɛ yelka: “Dɔɔ kaŋa naŋ bebeŋ. O zie teŋ na baŋ peɛre yɛlɛ Jehoova seŋ, kyɛ N ba nɔŋ o yɛlɛ, bozuŋ o ba maŋ daŋyele N yelsonne, see yelbebe.” Aneazaa ka Eehab da ba boɔrɔ ka ba e lɛ, kyɛ ba da peɛrɛɛ Jehoova yɛlɛ a yi daŋyele Maikeeya zie. Aŋa lɛ Eehab naŋ da yel na, duoro na Maikeeya naŋ da yelko Eehab na da ba e duorisoŋ! Ka Eehabeŋ da boɔrɔ, o da naŋ arɛɛ be a sɔre Jehoova ka o vɛŋ ko o, kyɛ Eehab naŋ da e neŋfaa na zuŋ, o da vɛŋɛɛŋ baŋ nyɔge Jehoova daŋyele na te eŋ nempɔgedieŋ. (1 Nam. 22:7-9, 23, 27) Aneazaa ka Eehab da vɛŋɛɛŋ baŋ nyɔge Jehoova daŋyele na te eŋ nempɔgedieŋ, kyɛ o da koŋ toɔ̃ pigi Maikeeya daŋyelbo na sori ka a ta nyɛ eebo. Ba da ko la Eehab a zɔɔre poɔŋ.—1 Nam. 22:34-38.
OCTOBER 24-30
BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 1-2
“Lɛ Hoŋ Na Toɔ̃ De Wuluu Naŋ Soma Ko Ho Yɔɔmine”
w15 4/15 13 wɛl. 15
A Lantaapuoruu Nembɛrɛ Maŋ De La Wuluu Korɔ Ba Yɔɔmine, Ka Lɛ Vɛŋ Baŋ Wa E Noba Naŋ Kyele
15 Eliisa la da wa leɛre Elaagya gbɛbɔgriŋ a e Jehoova daŋyele, Eliisa ewuli soŋ na na toɔ̃ soŋ la te yɔɔdɔba naŋ bebe zenɛ ŋa, ka ba de gyeremɛ korɔ a lantaapuoruu nembɛrɛ naŋ kyele na. Saŋa na Elaagya ane Eliisa naŋ te puore daŋyelba mine naŋ da be Gyɛreko teŋkpɛŋ na baare na, a dɔbɔ bayi ŋa da kyɛŋɛɛŋ te ta a Gyɔɔdan Baa na. Baŋ wa ta be na, “ka Elaagya daaŋ de o kparoo naŋ e tegroŋ a nyɔgoo kpɔɔkpɔɔ bee puuli, a de va a koɔ̃. [Ka a Gyɔɔdan Baa] daaŋ po ziiri ayi.” Saŋa na baŋ da kyɛŋ teŋkuoŋaa zuŋ a ŋmaa a Gyɔɔdan Baa na, a dɔbɔ bayi ŋa da naŋ “kyɛnɛ gɛrɛŋ kyɛ yele yɛlɛ.” Eliisa da ba teɛre ka pampana ŋa yɛŋ o baŋɛɛ yelzaa te baare. A te ta saŋa na baŋ da de Elaagya yi o zieŋ na, Eliisa da de la yelzaa o wulwulo naŋ wuluu na eŋ o sukyiri poɔŋ. A puoreŋ sasekpeɛŋaa kaŋa pãã da de la Elaagya a do neŋ sazu. A yɛlɛ ŋa zaa puoreŋ na, Eliisa da kyɛŋɛɛŋ te ta a Gyɔɔdan Baa na, Eliisa da de la Elaagya bonsuurii na va a Gyɔɔdan Baa koɔ̃ na a kyɛ yelka: “Yeŋ ka Jehoova Elaagya Naaŋmen na be?” A Gyɔɔdan Baa na da lɛ po la ziiri ayi.—2 Nam. 2:8-14.
w15 4/15 13 wɛl. 16
A Lantaapuoruu Nembɛrɛ Maŋ De La Wuluu Korɔ Ba Yɔɔmine, Ka Lɛ Vɛŋ Baŋ Wa E Noba Naŋ Kyele
16 Ka hooŋ teɛre a yɛlɛ soŋ, Eliisa toŋseɛlee dɛndɛŋ soba na neŋ Elaagya toŋseɛlee baaraa soba na yi la taa. Boŋ teŋ na baŋ zanne yi be? Eliisa da ba teɛre ka pampana ŋa, o naŋ wa leɛre Elaagya gbɛbɔgriŋ na zuŋ, o na baŋ leɛrɛɛ yɛlɛ daadaalɛ. Kyɛ, Eliisa da naŋ moɔ̃ la niŋe a tɔglɔ soe na Elaagya naŋ da maŋ tu kyɛ tonɔ o daŋyelbo toma na, Eliisa da taaɛ gyeremɛ naŋ e zuluŋ a ko o wulwulo na. A yɛlɛ ŋa da vɛŋɛɛŋ ka o taa daŋyelba na da sagoo di. (2 Nam. 2:15) A yɛlɛ ŋa zaa puoreŋ, a yuomo lezaata na zaa Eliisa naŋ de toŋ toma aŋa daŋyele na, Jehoova da emooŋ faŋa oŋ toŋ toŋseɛlɛ yaga zaa a gaŋ toŋseɛlɛ na Elaagya naŋ da toŋ na. Bo yɛlɛ ka te yɔɔdɔba ba naŋ de wulibo korɔ zenɛ ŋa na toɔ̃ zanne yi be?
Baabole Poɔ Yelsonne
w05 8/1 9 wɛl. 1
Yelnimizeere Naŋ Be A Yiiloŋ Namine Gane Poɔ
2:11—“Sazu” buo soba la ka a “sasekpeɛŋaa da de Elaagya do gaaneŋ”? A sazu na a sasekpeɛŋaa naŋ da de Elaagya do gaaneŋ na ba e a saluoni na teŋ na baŋ de te nimie nyɛ na zitɔɔre kaŋa, bee zie na Naaŋmen neŋ o malekere naŋ kpeɛrɛ na. (Duturoonomi 4:19; Yieme 11:4; Matio 6:9; 18:10) “A sazu” na Elaagya naŋ da do gaa na da e la a saluoni zie na nuule naŋ maŋ ɛge do sazu a be na. (Yieme 78:26; Matio 6:26) A vũũ toriko na da de la Elaagya a do neŋ sazu a gaaneŋ a donɛɛ lombori zi-zaala kaŋa, ka Elaagya da te bebe a voorɔ. Yuomo mine puoreŋ, Elaagya da sɛgɛɛ gane a de toɔle baŋ de wa ko Gyuuda naa Gyɛhooram.—2 Tungkori 21:1, 12-15.
OCTOBER 31–NOVEMBER 6
BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 3-4
“Nyɔge Ho Bie De”
w17.12 4 wɛl. 7
“N Baŋɛɛ La Ka A N Yɔɔdɔɔ Na Leɛ-Iri La A Kũũni Leɛ-Iruu Poɔ”
7 Daŋyele Eliisa la da wa leɛre daŋyele Elaagya gbɛbɔgriŋ a tonɔ o daŋyelbo toma na. Eliisa da seŋɛɛ bidɔɔ kaŋa naŋ kpi, a kũũ leɛ iruu ŋa la a yiiloŋ kũũ leɛ iruu yɛlɛ a Baabole naŋ yel o yɛlɛ. Izerayɛl pɔge kaŋa naŋ da be Suunem ka o yuori da do yaga da wulee Eliisa saanoŋ yaga zaa. A pɔge ŋa da ba dɔgrɔ, ka o serɛ meŋ da e dɔɔ nyaaŋaa, kyɛ Jehoova da tu la o daŋyele na eŋɛŋ kyɛ vɛŋ ka a pɔge dɔge bidɔɔ. Yuomo mine puoreŋ, a bidɔɔ da kpieŋ. A bie kũũ da vɛŋɛɛŋ ka o ma na dire woore yaga zaa. Azuŋ, o da sɔrɛɛ sori a yi o serɛ zieŋ a kyɛŋ sori aŋa maalere 19 (bee kilometare 30) a gaa Eliisa zie Kaarmel Taŋa na zuŋ. Daŋyele Eliisa da toŋɛɛ o toŋtonɔ Gehaazi oŋ de ba weɛ a gaa Suunem. Kyɛ, Gehaazi da ba toɔ̃ na seŋ a bie yi kũũni poɔŋ. Beŋ la ka a bie ma neŋ Eliisa pãã da wa ta Suunem.—2 Nam. 4:8-31.
w17.12 4 wɛl. 8
“N Baŋɛɛ La Ka A N Yɔɔdɔɔ Na Leɛ-Iri La A Kũũni Leɛ-Iruu Poɔ”
8 Eliisa da wa ta la Suunem, a te kpɛ a die na poɔ a bi-kũũ naŋ da gaŋ na. Eliisa da piili puoroŋ. Beŋ la ka a bie naŋ da kpi na da iri yi kũũni poɔŋ a leɛ voorɔ, ka Eliisa da de o ko o ma, ka a ma poɔ zaa pɛle! (Kanne 2 Namine 4:32-37.) Aminekaŋaŋ, a Suunem pɔge ŋa da teɛrɛɛ yɛlɛ na a pɔge-ɔɔ Haana naŋ da yelko Naaŋmen saŋa na oŋ da de Saamiuel waneŋ a ŋmenpuoredie ka o wa tonɔ beŋ na, Haana da yeleeŋ ka: “Jehoova la . . . maŋ e ka noba sigi kũũ Bɔgiŋ, ona la maŋ lɛ [seŋ noba naŋ kpi meŋ].” (1 Saa. 2:6) Naaŋmen da seŋɛɛ a Suunem pɔge ŋa bidɔɔ naŋ da kpi na oŋ iri yi kũũni poɔŋ, a yɛlɛ ŋa vɛŋɛɛŋ teŋ baŋ ka Naaŋmen taaɛ kpeɛ̃o ka o seŋ kũũni ka ba leɛ iri voorɔ.
Baabole Poɔ Yelsonne
it-2 697 wɛl. 2
Daŋyele
“A Daŋyelba Lammo.” Aŋa lɛ gane kaŋa ba naŋ boɔlɔ Gesenius’ Hebrew Grammar naŋ wuli a muni na (Oxford, 1952, p. 418), Hiburu kɔkɔre poɔŋ, ka ba naŋ yelka ben a tɛgɛ la bidɔɔ, ka ba naŋ yelka benehʹ a tɛgɛ la bidɔbɔ. Kyɛ saŋa kaŋa a yelbie ŋa na baŋ lɛ are ko la “noba naŋ wa lantaa a nyɔge yelyenaa kaŋa, bee bale kaŋa, bee noba teɛroŋ neŋ ba yel-erre naŋ yi taa.” (De manne neŋ Ni 3:8, beŋ baŋ boɔle “a turaali maaleba na kaŋa” ka “a turaali maaleba bidɔɔ.”) Azuŋ, “a daŋyelba lammo” ŋa da e la sakuu kaŋa baŋ da maŋ de wulibo korɔ noba naŋ wa a lɛ sakuu na. Kyɛbee, o na baŋ lɛ eɛ daŋyelba laŋnoɔre kaŋa ba naŋ da sɛgre biŋ. A Baabole yeleeŋ ka a daŋyelba laŋnoɔre ŋa da be la Bɛɛtil, Gyɛreko, ane Giiligal. (2Nm 2:3, 5; 4:38; de manne neŋ 1Sa 10:5, 10.) Saamiuel da la a daŋyelba laŋnoɔre naŋ da be Reema na zukaara (1Sa 19:19, 20), a waa ŋa Eliisa meŋ da e la a daŋyelba laŋnoɔre zukaara kaŋa o saŋa naŋ. (2Nm 4:38; 6:1-3; de manne neŋ 1Nm 18:13.) A Baabole yeleeŋ ka ba da maŋ mɛ la ba menne dere a kpeɛrɛ, a kyɛ da maŋ de tontoŋ boma ba naŋ pɛŋ meŋ tonɔ neŋ toma, lɛ wuleeŋ ka ba zemmo da e la mɔlɔ lɛ. Aneazaa ka ba da maŋ kpeɛrɛɛ ziyeni, a da maŋ laŋ dire bondirii meŋ, kyɛ Jehoova da maŋ kaa iree ba yeni yeni zaa a ko ba daŋyelbo toma naŋ seŋ ka ba toŋ.—1Nm 20:35-42; 2Nm 4:1, 2, 39; 6:1-7; 9:1, 2.
[Footnote]
a Ton 1 e la tegroŋ aŋa 1,000 kilos, 1,000 kilos meŋ tegroŋ na e ŋa cement baagere 20.