Te Zemmo Ane Te Naaŋ Moɔloo Toma Lammo Yelsɛgree Yelpeɛre Gane

NOVEMBER 7-13

BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 5-6

“Bana Naŋ Be Te Zieŋ E Yaga Gaa Bana Naŋ Be Ba Zieŋ”

it-1 716 wɛl. 4

Eliisa

Izerayɛl Noba Da Nyɛɛ Faabo Yi Siiriya Noba Nuureŋ. Saŋa na Naa Gyɛhoram naŋ da dire naaloŋ a kaara a Izerayɛl paaloŋ na, Siiriya noba da boɔrɔŋ ka ba sɔgle a wa uri a Izerayɛl noba a zɔɔ ne ba. Kyɛ, saŋa na zaa Benheedad II naŋ maŋ wa sɛgre a zɔɔre yɛlɛ na, Eliisa da maŋ baŋɛɛ a yɛlɛ, a yelko Naa Gyɛhoram yɛlɛ na zaa Siiriya noba naŋ boɔrɔ ka ba e. A piilee saŋa na, Benheedad da teɛre ka o sogyare na kaŋa la maŋ yi ba puoreŋ a te manne a yɛlɛ ko a Izerayɛl noba. Kyɛ, saŋa na oŋ da wa baŋ ka Eliisa la da maŋ yel a yɛlɛ ko Naa Gyɛhoram na, o da boɔrɔŋ ka o nyɔge Eliisa, azuŋ, o da toŋɛɛ o sogyare na baŋ de ba wie ane ba zɔɔre torikori te ŋmaa gyeere Dootaŋ teŋɛ na zaa wa gyili. (Kaa FOTO, naŋ be Vol. 1, gampɛlɛ 950) Saŋa na Eliisa toŋtonɔ naŋ da nyɛ lɛ na, dabeɛ̃ da kpɛ oŋ yaga. Kyɛ, Eliisa da puore ko la Naaŋmen ka o yuore o toŋtonɔ na nimie, ka Naaŋmen daaŋ yuore a toŋtonɔ nimie oŋ “nyɛ [ka] a tankpoŋ zu zaa daaŋ paale neŋ wie ka vũũ kyaareɛtere bee torikori ŋmaa gyili Eliisa.” Saŋa na a Siiriya noba naŋ da tagra peɛlɛ ba na, Eliisa da puore sɔrɛɛ Jehoova ka o vɛŋ ka a noba zɔŋ. Eliisa da yeleeŋ ka: “N sɔrɔŋ, vɛŋ ka a noba ŋa leɛ zɔnne.” Beŋ la ka Eliisa da yelko a Siiriya noba ka, “Yɛ tuuro ma,” kyɛ o da ba ti ba nuureŋ a de ba gɛrɛ neŋ a zie. Lɛ wuleeŋ ka ba nimie naaneŋ da zɔŋ baŋ ba nyɛrɛ, kyɛ ba teɛroŋ la da leɛre baŋ leɛ daŋbolo. Eliisa la baŋ da wa ka ba nyɔge, kyɛ ba da ba lɛ bamoo, ba gba da ba baŋ zie na meŋ oŋ da de ba gɛrɛ neŋ.​—2Nm 6:8-19.

w13 8/15 30 wɛl. 2

Ho Nyɛrɛɛ A Vũũ Torikori Na Eliisa Naŋ Da Nyɛ Na?

Eliisa da be la Dootaŋ, ka o dɔndɔnne wa ŋmaa gyeere a teŋɛ zaa. Kyɛ, Eliisa da naŋ mãã la o meŋɛ. Ananso la wala? Ananso la ka, o da taaɛ sagediibu naŋ e kpeɛŋaa yaga Jehoova eŋɛŋ. Aseŋ ka te meŋ taa a sagediibu ŋa tɔ. Azuŋ, te na baŋ puore sɔrɛɛ Naaŋmen ka o ko te o vooroŋ soŋ na ka o soŋ te ka te wulo sagediibu ane a vooroŋ soŋ wɔmɔ te zemmo poɔŋ.​—Luka 11:13; Gal. 5:22, 23.

it-1 343 wɛl. 1

Zɔnnoŋ

Saŋa na Eliisa naŋ da puore sɔre Jehoova ka o vɛŋ ka a Siiriya sogyare na zɔŋ na, a waa ŋa teɛroŋ poɔ zɔnnoŋ ka Jehoova da de eŋ ba. Ka a Siiriya sogyare na nimieŋ da zɔŋ, ka lɛ vɛŋ baŋ ba lɛ nyɛrɛ, a na fɛreŋ ka noba ti ba nuureŋ a wulo ba sori. Kyɛ, a Baabole yeleeŋ ka, Eliisa da yelko baŋ ka: “A sori ba e kyɛ. Kyɛ meŋ naane a yikpoŋ. Yɛ tuuro ma.” William James da yelee yelkaŋa a kyaare a yɛlɛ ŋa a yi o gane na baŋ boɔlɔ Principles of Psychology (1981, Vol. 1, p. 59) na poɔŋ. O da yeleeŋ ka: “Ka neɛŋ wa taa baaloŋ na baŋ boɔlɔ cortical disorder na, o soba ba maŋ baŋ bon na oŋ nyɛrɛ na tɛgɛ, azuŋ, o soba maŋ leɛ la zɔŋɔ o teɛroŋ poɔŋ. Lɛ ba wuli ka o soba nimie maŋ zɔmeŋ oŋ ba lɛ nyɛrɛ, o soba maŋ nyɛrɛɛ yɛlɛ, kyɛ o ba maŋ baŋ yɛlɛ na oŋ nyɛrɛ na tɛgɛ. Lɛ wuleeŋ ka o soba nimi-gyɛlɛ maŋ nyɛrɛɛ yɛlɛ, kyɛ o soba teɛroŋ ba maŋ kye yɛlɛ na o nimie naŋ nyɛrɛ na eŋɛŋ; bonso gyiile naŋ maŋ yi neɛ nimieŋ a gaa o zupore bee o kyɛporo na ba maŋ lɛ tonɔ toma soŋ.” A zɔnnoŋ ŋa tɔ la ka Jehoova da iri yi a Siiriya sogyare eŋɛŋ saŋa na baŋ da wa ta Samareya na. (2Nm 6:18-20) A waa ŋa a zɔnnoŋ ŋa tɔ la ka a malekere da de eŋ Sodom dɔba na. Bonso a Baabole wuleeŋ ka ba nimie naaneŋ da zɔŋ baŋ ba lɛ nyɛrɛ, kyɛ ba da leɛ la daŋbolo, ba da ba lɛ baŋ zie na Lɔt die na denoɔre naŋ be. A yɛlɛ ŋa da beɛrɛ baŋ yaga zaa.​—Mn 19:11.

Baabole Poɔ Yelsonne

w05 8/1 9 wɛl. 2

Yelnimizeere Naŋ Be A Yiiloŋ Namine Gane Poɔ

5:15, 16​—Bonso ka Eliisa da zagre ka o deɛ Neemaŋ kyɔɔtaa na? Eliisa da baŋɛɛŋ ka Jehoova la koo a kpeɛ̃o oŋ saŋ Neemaŋ baaloŋ na, azuŋ oŋ da zagre ka o deɛ Neemaŋ kyɔɔtaa na. A da koŋ soma fẽẽ zaa ka Eliisa de arezie na Naaŋmen naŋ koo na erɛ yɛlɛ naŋ na vɛŋ ka o nyɛrɛ tɔnɔ korɔ o meŋɛ. Zenɛ ŋa meŋ, Jehoova yelmeŋɛ puorebiiri maŋ mɔɔrɔŋ yaga zaa o puoruu poɔŋ, kyɛ ba ba maŋ erɛ lɛ ba naŋ boɔrɔ ka ba nyɛ tɔnɔ ko ba menne zuŋ. Ba maŋ de la Yezu kawane ŋa a tonɔ toma: “Zaala zaala yɛŋ deɛ, yɛ korɔ zaala zaala.”​—Matio 10:8.

NOVEMBER 14-20

BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 7-8

“Jehoova Da Vɛŋɛɛŋ Ka Yɛlɛ Ba Naŋ Ba Kaara Soriŋ A Nyɛ Eebo”

it-1 716-717

Eliisa

A yɛlɛ ŋa puoreŋ, Benheedad II da waɛ la ka o zɔɔ neŋ Samareya. O da ba sɔgle a wa uri ba, a na zɔɔ ne ba. Kyɛ, o da de la o sogyare a wa ŋmaa gyeere a Samareya teŋɛ zaa. A saŋa, zemmo da ba e mɔlɔ ko noba naŋ da be a teŋɛ poɔŋ. Ba gba da yelko la a naa ka pɔge kaŋa da dugɛɛ o meŋɛ bidɔɔ a ɔɔ. Naa Gyɛhoram da e la Eehab bidɔɔ. Azuŋ, Eliisa da boɔlɛɛ Naa Gyɛhoram ka “neŋkoorɔ bidɔɔ.” Naa Gyɛhoram da pɔyɛŋ ka o na ko la Eliisa. Kyɛ, o da ba toɔ̃ ko Eliisa. Saŋa na Naa Gyɛhoram neŋ o sogyare neŋkpoŋ naŋ da wa ta Eliisa die na, Gyɛhoram da yelko la Eliisa ka o ba taa teɛretɔ zaa ka Jehoova na somooŋ. Beŋ la ka Eliisa da yelko a naa ka, ka zieŋ nyaa bondirii na poreŋ a teŋɛ poɔŋ. Saŋa na Eliisa naŋ wa yel lɛ baare na, a naa sogyare neŋkpoŋ na da yeleeŋ ka a yɛlɛ ŋa daaŋ koŋ baŋ nyɛ eebo zaa. Azuŋ, Eliisa da yelkooŋ ka: “Serɛzaa, ho na nyɛ a la neŋ ho nimie, kyɛ ho koŋ di a.” Jehoova da vɛŋɛɛŋ ka gɔne kaŋa da dɔŋ yaga zaa a Siiriya noba kampo poɔŋ, ka lɛ vɛŋ baŋ da teɛre ka sogyare gyamaa gyamaa waanaŋ ka ba zɔɔ ne ba. Azuŋ, ba da yi la a kampo poɔŋ a zo yaare kyɛ bare ba bondirii zaa beŋ. Saŋa na Gyɛhoram naŋ wa woŋ ka a Siiriya noba zaa zoeŋ kyɛ bare ba boma na, o da kaa iree o sogyare neŋkpoŋ na ka o are kaara a Samareya teŋkpoŋ na denoɔre. Azuŋ, saŋa na kɔŋ naŋ da kpɛ a Izerayɛl noba yaga zaa baŋ da zoro yire ka ba te de a bondirii na a Siiriya noba naŋ zo kyɛ bare na, ba da ŋmɛ la a sogyare neŋkpoŋ ŋa oŋ le teŋɛŋ, a zo do o zu oŋ kpi. O da de la o nimie nyɛ a bondirii, kyɛ o da ba di a.​—2Nm 6:24–7:20.

Baabole Poɔ Yelsonne

it-2 195 wɛl. 7

Fentelɛ

Namine Naŋ Da E Deevid Yaane. Jehoova Naaŋmen la da kaa iri Naa Deevid ka o zeŋ a Izerayɛl paaloŋ nakogi zuŋ a kaara a Izerayɛl paaloŋ. Deevid da e la wedeɛrɛ naŋ taa yɛŋ yaga zaa. Naaŋmen da maŋ wulooŋ sori oŋ kaara a Izerayɛl paaloŋ soŋ zaa. Azuŋ ka a Baabole yelka Deevid e la “Izerayɛl fentelɛ.” (2Sa 21:17) Naaŋmen neŋ Deevid da maalɛɛ naaloŋ nɔlaŋ. Jehoova da eŋɛɛ noɔre ko Deevid ka: “Ho nakogi na na arɛɛ kpeɛŋaa a gɛrɛ wagre zaa.” (2Sa 7:11-16) Azuŋ, Deevid yaane na zaa naŋ da yi o booree poɔŋ a da e namine a tuuro o bidɔɔ Soolomoŋ eŋɛŋ meŋ da e la “fentelɛ” a ko a Izerayɛl paaloŋ.​—1Nm 11:36; 15:4; 2Nm 8:19; 2Tu 21:7.

NOVEMBER 21-27

BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 9-10

“O Da De La Nyaa, A Nare O Meŋɛ, A De Eŋnyagroŋ Toŋ A Toma”

w11 11/15 3 wɛl. 2

Gyeehu Da Arɛɛ Yelmeŋɛ Puoruu Puoreŋ Kpeɛŋaa

Saŋa na a Izerayɛl biiri yaga zie zaa naŋ da erɛ yelfaare na, Jehoova da kaa iree Gyeehu ka o toŋ toŋ nimizeɛ kaŋa. Naa Gyɛhoram ma baŋ boɔlɔ Gyeezebel la da vɛŋ ka a Izerayɛl biiri kpoŋ zie zaa da erɛ yelfaare. Gyeezebel da e la Eehab pɔge. Gyeezebel da vɛŋɛɛŋ ka a Izerayɛl noba puoro Beeal a kyɛ bare Jehoova puoruu. Gyeezebel da ko la Naaŋmen daŋyelba na, a kyɛ lɛ de o “gyɛntere yɛlɛ” ane o “sɔyɛlɛ” na sãã a Izerayɛl biiri. (2 Nam. 9:22; 1 Nam. 18:4, 13) Azuŋ, Jehoova da yeleeŋ ka o na ko la Eehab die deme zaa, ka Gyɛhoram ane Gyeezebel meŋ poɔ. Gyeehu ka Jehoova da kaa iri ka o toŋ a toma ŋa.

w11 11/15 4 wɛl. 2-3

Gyeehu Da Arɛɛ Yelmeŋɛ Puoruu Puoreŋ Kpeɛŋaa

Gyeehu da ba yel yelzaa ko a tontonneba bayi na naŋ da wa o zie na. Beŋ la ka Gyeehu pãã da te tuore Naa Gyɛhoram ane Gyuuda naa Ahazaaya. Ahazaaya da waɛ la ka o soŋ Gyɛhoram. Ba kaŋa zaa da be la ba wiri torikori pooreŋ. Gyɛhoram da soorɛɛ Gyeehu ka, “Gyeehu, laafeɛ la?” Ka Gyeehu deɛ yel: “Ho ma Gyeezebel gyɛntere yɛlɛ ane o sɔyɛlɛ naŋ e yaga ŋaaŋ, bo laafeɛŋ na baŋ bebe?” Saŋa na Gyɛhoram naŋ wa baŋ ka emmaaroŋ naane ka Gyeehu waana neŋ na, o da leɛ la puore a zoro. Kyɛ, ka Gyeehu zo wieoŋ a te pɔgoo! Gyeehu da iree tanpiiŋ eŋ o taammoŋ, a teɛ oŋ te kyɔgi kpɛ Gyɛhoram sukyiriŋ, ka Gyɛhoram da le o wiri toriko na poɔŋ a kpi. Aneazaa ka Ahazaaya meŋ da zoe la, kyɛ Gyeehu da zo te pɔgɛɛ o meŋ, a ko o.​—2 Nam. 9:22-24, 27.

Neɛ naŋ da kyɛre Eehab die noba poɔŋ aŋ seŋ ka ba ko o la Pɔgenaa Gyeezebel. Gyeehu da yeleeŋ ka Gyeezebel e la “pɔge-yɛnnoo bee pɔge naŋ ba taa tɔnɔ.” Saŋa na Gyeehu naŋ da wa ta Gyeezerɛl na, o da nyɛɛ Gyeezebel naŋ da are a naayiri peɛ die kaŋa poɔŋ, a yuo tokoro kaŋa a kaara yeŋe. Gyeehu da ba yel yɛlɛ yaga, o da yelko la a naayiri tontonneba na ka ba nyɔge Gyeezebel a de o lɔɔ ka o yi a peɛ zu a wa le teŋɛŋ. Lɛ meŋ ka a tontonneba da e. Ka Gyeehu da vɛŋ ka o wie na zo do a pɔge ŋa naŋ da vɛŋ ka a Izerayɛl biiri puoro baga na oŋ kpi. A yɛlɛ ŋa zaa puoreŋ, Gyeehu da lɛ ko la Eehab naŋ da e nimikuonii soba na die deme na kpoŋ zie zaa.​—2 Nam. 9:30-34; 10:1-14.

w11 11/15 5 wɛl. 3-4

Gyeehu Da Arɛɛ Yelmeŋɛ Puoruu Puoreŋ Kpeɛŋaa

Yelmeŋɛ la, Gyeehu da ko la noba yaga. Kyɛ, a Baabole wuleeŋ ka o da e la dɔɔ naŋ da taa nyaa, a da zɔɔ faa a Izerayɛl biiri yi potu-yɛlɛ na Gyeezebel neŋ o yideme naŋ da erɛ ba na. Serɛ ka a Izerayɛl paaloŋ wedeɛrɛ zaa na toɔ̃ e a yɛlɛ ŋa, a na fɛreŋ ka o taa nyaa, a nare o meŋɛ, a de eŋnyagroŋ meŋ a tonɔ a toma. Gane kaŋa naŋ wulo Baabole yelbie tɛgɛ yeleeŋ ka: “A da e la toŋ kpeɛŋaa, kyɛ o da tomaaŋ nimizeɛ̃, a baare a toma kpɛlɛŋkpɛlɛŋ. Ka neɛŋ ba de eŋnyagroŋ toŋ a toma ŋa, aminekaŋaŋ o soba koŋ toɔ̃ iri Beeal puoruu yi a Izerayɛl paaloŋ poɔŋ kpɛlɛŋkpɛlɛŋ.”

Zenɛ ŋa, Kristabiiri maŋ tuoree yɛlɛ mine aŋ maŋ fɛre ka ba tɔglɔ Gyeehu gyogri na mine. Aŋa mannoo poɔŋ, te de ka ho tuoree pigrinyɛ ka ho e yelkaŋa Jehoova naŋ ba boɔrɔ, wala aŋ seŋ ka ho e? Aseŋ ka ho lonne wieoŋ a de nyaa zagre a yɛlɛ kpɛlɛŋkpɛlɛŋ. Jehoova yoŋ aŋ seŋ ka te de te sukyie zaa a puoro, azuŋ, a ba seŋ ka te vɛŋ ka yelzaala kaŋa nyɛ vuo te sukyieŋ fẽẽ gba.

Baabole Poɔ Yelsonne

w11 11/15 5 wɛl. 6-7

Gyeehu Da Arɛɛ Yelmeŋɛ Puoruu Puoreŋ Kpeɛŋaa

Aminekaŋaŋ, Gyeehu da teɛrɛɛŋ ka a Izerayɛl paaloŋ noba naŋ da wɛle ba menne yi a Gyuuda paaloŋ noba naaloŋ yɛlɛ poɔŋ na, lɛ wuleeŋ ka ba na baŋ wɛlɛɛ ba menne yi a Gyuuda noba ŋmenpuore yɛlɛ meŋ poɔŋ. Azuŋ, aŋa lɛ a Izerayɛl paaloŋ namine naŋ da e na, Gyeehu meŋ da maalɛɛ nalee, a vɛŋ ka a Izerayɛl noba puoro a nalee. Jehoova la da kaa iroo oŋ e naa, kyɛ lɛ na oŋ da e na wuleeŋ ka o ba lɛ taa sagediibu Jehoova eŋɛŋ.

Jehoova da pugee Gyeehu yaga, bonso ‘o da e la yɛlɛ naŋ soma, a kyɛ lɛ e yɛlɛ naŋ seŋ neŋ Naaŋmen nimitɔɔreŋ.’ Kyɛ, Gyeehu “daaŋ ba vɛŋ ka o [teɛroŋ] be Jehoova Izerayɛl Naaŋmen bege na tuubuŋ aŋa oŋ na tuuraa neŋ o sukyiri zaa.” (2 Nam. 10:30, 31) Ka hooŋ nyɛ yɛlɛ na zaa Gyeehu naŋ da e a piilee saŋa na, a kyɛ leɛ kanne a Baabole a nyɛ lɛ Gyeehu naŋ da leɛ o eebo a leɛ erɛ yɛlɛ naŋ ba soma na, a na baŋ e boŋ seɛlee ane nembao. A yɛlɛ ŋa e la kpããmo a ko te zaa. A ba seŋ ka te de te neŋ Jehoova niiloŋ na deɛnɛ neŋ. Aseŋ ka te maŋ kanne Naaŋmen Yelbiri na bebiri zaa, a teɛre yɛlɛ na teŋ kanne na gaa tɔɔre, a maŋ yi te sukyie zaa poɔŋ a puoro korɔ Jehoova. A yɛlɛ ŋa zaa na soŋ teŋ ka te dire yelmennoŋ korɔ Jehoova. Azuŋ, yɛ vɛŋ ka te kaara te menne velaa, a de te sukyie zaa tuuro Jehoova bege na.​—1 Kor. 10:12.

NOVEMBER 28–DECEMBER 4

BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 11-12

“Pɔge Naŋ Erɛ Tankaŋyɛlɛ, A Kyɛ E Potuo Soba Na Nyɛɛ Dɔgroŋ”

it-1 209

Atalaiya

Aŋa lɛ o ma Gyeezebel naŋ da waa na, Atalaiya meŋ da fɛrɛɛ o serɛ oŋ erɛ yɛlɛ naŋ ba soma Jehoova nimitɔɔreŋ. Yuomo anii ka Gyɛhoram da di naaloŋ. (1Nm 21:25; 2Tu 21:4-6) Aŋa lɛ o ma Gyeezebel naŋ da e na, Atalaiya da ko la noba yaga naŋ ba taa saanaa zaa. Saŋa na o bidɔɔ-faa Ahazaaya naŋ di naaloŋ yuoni gbuli kyɛ kpi na, Atalaiya da ko la a nabiiri zaa. Kyɛ, a ŋmenpuore wedeɛrekpoŋ neŋ o pɔge da de la a nabie kaŋa naŋ da e bilɛɛ baŋ boɔlɔ Gyoowas a sɔgle. Gyoowas puroo da la a ŋmenpuore wedeɛrekpoŋ pɔge. A yɛlɛ ŋa zaa puoreŋ, Atalaiya da wa eɛ pɔgenaa a zeŋ a nakogi zuŋ. O da di la naaloŋ yuomo ayoɔbo, a piili c. 905 te ta 899 B.C.E. (2Tu 22:11, 12) O bidɔbɔ na da gaa la Jehoova ŋmenpuoredie na a te de a bontaree naŋ da e forifori na a te ko Beeal ŋmene na.​—2Tu 24:7.

it-1 209

Atalaiya

Saŋa na Gyoowas naŋ wa di yuomo ayɔpoĩ na, Ŋmenpuore Wedeɛrekpoŋ Gyɛhoiyada naŋ da zoro Naaŋmen na da de oŋ yi gbaŋgbali a wuli a noba. O da sɔ oŋ naaloŋ kãã oŋ e naa a zeŋ o saamine nakogi na zuŋ. Saŋa na Atalaiya naŋ da wa woŋ a yɛlɛ ŋa na, o da zo gaa la a ŋmenpuoredie. Oŋ wa ta be a nyɛrɛ yɛlɛ na zaa naŋ da erɛ na, o da kyeereeŋ a yelka, “Yɛ nyɛ daware yɛlɛ! Yɛ nyɛ daware yɛlɛ!” Beŋ la ka Ŋmenpuore Wedeɛrekpoŋ Gyɛhoiyada da yelka ba de o yi neŋ a ŋmenpuoredieŋ a gaaneŋ a naayiri denoɔre na wie naŋ maŋ tu kpɛ a naayiri na a te ko o. Lɛ meŋ baŋ da e. Aminekaŋaŋ, ona da la Eehab die deme naŋ da e neŋfaare na baaraa soba. (2Nm 11:1-20; 2Tu 22:1–23:21) Yɛlɛ na a Baabole naŋ da yel na da nyɛɛ eebo. A Baabole yeleeŋ ka: “Yɛ pãã baŋ ka yelzaa kye Jehoova yelihoŋ na oŋ daaŋ yeli kyaare Eehab die deme na poɔŋ a koŋ paale”!​—2Nm 10:10, 11; 1Nm 21:20-24.

Baabole Poɔ Yelsonne

it-1 1265-1266

Gyoowas

A yɛlɛ ŋa zaa puoreŋ, saŋa na Ŋmenpuore Wedeɛrekpoŋ Gyɛhoiyada naŋ da naŋ voorɔ a da korɔ Gyoowas kawane ane sowuli aŋa o saa na, yelzaa Gyoowas naŋ da maŋ e da maŋ nyɛɛ maaloo. Saŋa na Gyoowas na wa di yuomo lezare neŋ yeni na, o da de la pɔgeba bayi, a pɔge kaŋa yuori da la Gyɛhowaadan. O pɔgeba bayi ŋa da dɔgɛɛ bidɔbɔ ane pɔgeyaare a koo. A da kyɛrɛɛ fẽẽ lɛ baŋ da naaŋ ko Deevid yaane na zaa baare, kyɛ saŋa na Gyoowas neŋ o pɔgeba naŋ wa dɔge biiri na, lɛ da vɛŋɛɛŋ ka Deevid yaane na a Mɛzaaya naŋ na tu a wa na leɛ tɔnne a e kpeɛŋaa.​—2Nm 12:1-3; 2Tu 24:1-3; 25:1.

DECEMBER 5-11

BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 13-15

“Ka Teneeŋ De Te Sukyie Zaa A Tonɔ Jehoova Toma, Te Na Nyɛɛ Maaloo Yaga”

w10 4/15 26 wɛl. 11

Ho De La Ho Sukyiri Zaa Tuuro A Krista?

¹¹ Te de yelmannaa kaŋa wuli lɛ a naŋ e nimizeɛ ka te de eŋnyagroŋ tonɔ Naaŋmen puoruu toma na. Te na de la yelkaŋa naŋ da e Izerayɛl Naa Gyoowas zemmo poɔŋ a wuli a yɛlɛ ŋa muni. Saŋa na Gyoowas naŋ da woŋ ka Siiriya noba waanaŋ ka ba zɔɔ neŋ a Izerayɛl paaloŋ na, o da gaa la Eliisa zie a te kono kyɛ sɔroo. Daŋyele Eliisa da yelkooŋ ka o yuo tokoro kaŋa naŋ tori Siiriya, a de o taŋpiiŋ eŋ o taammoŋ a teɛ ka o tori Siiriya paaloŋ. Lɛ eebo na wuliŋ ka Jehoova na somooŋ ka o zɔɔtoɔ̃ a Siiriya noba. A yɛlɛ ŋa da eŋɛɛ a naa faŋa yaga. Eliisa da lɛ yelko la Gyoowas ka o de o taŋpiiŋ na ŋmɛ teŋɛŋ. Ka Gyoowas da de a taŋpiiŋ ŋmɛ teŋɛŋ gbɛre bota. Eliisa poɔ da ba pɛle neŋ yɛlɛ na Gyoowas naŋ da e na, bonso ka o naŋ da de a taŋpiiŋ ŋmɛ teŋɛŋ gbɛre bonuu bee gbɛre boyoɔbo, lɛ da naaŋ wuliŋ ka o na “ŋmerɛɛ [Siiriya] lɛɛŋ ka o te nyoɔ̃.” Kyɛ lɛ na Gyoowas naŋ da e na da vɛŋɛɛŋ oŋ zɔɔtoɔ̃ Siiriya noba na gbɛre bota yoŋ. Gyoowas naŋ da ba de eŋnyagroŋ e a yɛlɛ ŋa zuŋ na, o da ba toɔ̃ zɔɔtoɔ̃ Siiriya noba na a baare ba yɛlɛ kpɛlɛŋkpɛlɛŋ. (2 Namine 13:14-19) Bo yɛlɛ teŋ na baŋ zanne yi a yɛlɛ ŋa poɔŋ? Ka teneeŋ de te sukyie zaa tonɔ Jehoova toma neŋ eŋnyagroŋ, o na ko teŋ maaloo yaga.

w13 11/1 11 wɛl. 5-6

“Naaŋmen E La Bana Naŋ Boɔroo Nimizeɛ̃ Saŋyɔɔrɔ”

Aŋ mine ka Jehoova maŋ ko saŋyɔɔ? Bitontona Pɔɔl da yeleeŋ ka, “bana na aŋ boɔroo nimizeɛ̃.” Noba naŋ maŋ leɛrɛ a Baabole gɛrɛ kɔkɔyobo da peɛrɛɛ yɛlɛ a nyɛ ka a Giriki yelbiri na ba naŋ leɛre waaneŋ ka “boɔroo nimizeɛ̃” na ba wuli ka o soba “yi la yeŋe a te boɔrɔ bonkaŋa,” kyɛ a wuleeŋ ka o soba de la “puoruu” naŋ seŋ neŋ a korɔ Naaŋmen. Noba mine meŋ da peɛrɛɛ yɛlɛ a wa nyɛ ka a Giriki yelbiri ŋa lɛ wuleeŋ ka o soba de la nimizeɛ ane o teɛroŋ zaa eŋ a yɛlɛ ŋa eebo eŋɛŋ. Ɛɛ, noba naŋ taa sagediibu, a nɔŋ Jehoova neŋ ba sukyie zaa, a de eŋnyagroŋ a puoroo la oŋ maŋ ko saŋyɔɔ.​—Matio 22:37.

Sobuo ka Jehoova maŋ tu kyɛ ko o yelmeŋɛ puorebiiri saŋyɔɔ? O eŋɛɛ noɔre ka o na ko baŋ kyɔɔtaa kaŋa naŋ e kpoŋ nendaare kaŋa. A kyɔɔtaa ŋa wulee lɛ Naaŋmen naŋ yuoro o nu ane lɛ o nɔmmo naŋ e zuluŋ a seŋ. O na ko baŋ nyɔvore naŋ ba taa baaraa Paradiisi poɔŋ a teŋɛ ŋa zuŋ. (Yel-iriwulaa 21:3, 4) Kyɛ pampana ŋa gba, noba naŋ boɔrɔ Jehoova yɛlɛ nyɛrɛɛ maaloo yaga. Jehoova vooroŋ soŋ na ane yɛŋ yelbie naŋ be o Yelbiri a Baabole poɔŋ soŋ baŋ baŋ taa zeŋ laafeɛ pampana.​—Yieme 144:15; Matio 5:3.

Baabole Poɔ Yelsonne

w05 8/1 11 wɛl. 3

Yelnimizeere Naŋ Be A Yiiloŋ Namine Gane Poɔ

13:20, 21​—A Baabole sɛgre ŋa wuleeŋ ka ka Naaŋmen puorebie kaŋaŋ kpi, te na baŋ maalɛɛ o kɔbɔ biŋ a de gyeremɛ naŋ e kpoŋ korɔ a kɔbɔ bee? Ai, a Baabole ba wuli lɛ. A Baabole zie zaa ba wuli ka ba da maalɛɛ Eliisa kɔbɔ biŋ a de gyeremɛ naŋ e kpoŋ korɔ a kɔbɔ. Naaŋmen kpeɛ̃o la da vɛŋ ka a toŋseɛlee ŋa toɔ̃ e. Aŋa lɛ Naaŋmen naŋ da ko Eliisa kpeɛ̃o oŋ da toŋ toŋseɛlɛ yaga zaa saŋa na oŋ da naŋ voorɔ na.

DECEMBER 12-18

BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 16-17

“Jehoova Kannyiri Taaɛ Baaroo Zie”

it-2 908 wɛl. 5

Salimaniizer

O Da Diree Kpeɛ̃o Izerayɛl Noba Zuŋ. Saŋa na Izerayɛl Naa Hosiiya naŋ da dire naaloŋ a piili yuoni c. 758 te ta 740 B.C.E. na, Salimaniizer V da wa zɔɔ deɛ la Paalisitaŋ teŋɛ na so. Ka Hosiiya da wa leɛ naa naŋ be o kpeɛ̃o puliŋ, yuoni zaa Hosiiya da maŋ yɔɔ la zuyɔɔ a ko naa Salimaniizer. (2Nm 17:1-3) Kyɛ, a wa ta la saŋa kaŋa ka Hosiiya zagre ka o maŋ yɔɔ o zuyɔɔ na, a kyɛ de o meŋɛ te mare Igyipiti Naa So ka ba zɔɔ neŋ Salimaniizer. (Kanne a yelzu ŋa SO.) A yɛlɛ ŋa zuŋ, Salimaniizer da nyɔgɛɛ Hosiiya te eŋ nempɔgedieŋ. Lɛ puoreŋ, o da wa ŋmaa gyeerɛɛ Samareya teŋkpɛŋ na yuomo ata. A yuomo ata baaroo saŋa, ba da sãã la Samareya daŋkyiŋ-kpeɛne na zaa, a kyɛ nyɔge a Izerayɛl biiri kpoŋ zie zaa gaaneŋ gbaŋgbaaloŋ poɔ.​—2Nm 17:4-6; 18:9-12; de manne neŋ Ho 7:11; Iz 23:4-10.

it-1 414-415

Gbaŋgbaaloŋ

Yelbonyenaa kaŋaŋ da vɛŋ baŋ nyɔge a Izerayɛl bale pie naŋ da be Samun-gɔɔ seŋ na, ane a Gyuuda noba naŋ da be Samun-duri seŋ na gaaneŋ gbaŋgbaaloŋ poɔ. Ba zaa da barɛɛ Jehoova puoruu a kyɛ te puoro zirii ŋmema. (Du 28:15, 62-68; 2Nm 17:7-18; 21:10-15) Jehoova da toŋɛɛ o daŋyelba baŋ gaa ba zie gbɛɛ yaga a te kpãã ba, kyɛ ba da ba kyɛllɛ wono a kpããmo. (2Nm 17:13) A Izerayɛl bale pie namine na kaŋa zaa da ba toɔ̃ iri zirii puoruu na ba na-fɔrɔ Gyɛrobooam naŋ da piili na. A Gyuuda noba naŋ da be Samun-duri seŋ na meŋ da ba kyɛllɛ kpããmo na Jehoova naŋ da korɔ ba na. Aneazaa ka ba da baŋɛɛŋ ka ba nyɔgɛɛ a Izerayɛl bale pie na gaaneŋ gbaŋgbaaloŋ poɔ, kyɛ ba da naŋ erɛɛ tokpeɛne. (Jr 3:6-10) Azuŋ, a baaraa zaa ba da nyɔgɛɛ a Izerayɛl bale pie na ane a Gyuuda noba gaaneŋ gbaŋgbaaloŋ poɔ. Paaloŋ yeni meŋ naane baŋ da nyɔge ba gaaneŋ.

Baabole Poɔ Yelsonne

it-2 847

Samareya Noba

Saŋa na baŋ da wa zɔɔtoɔ̃ a Izerayɛl bale pie naŋ da be Samareya na yuoni 740 B.C.E. teŋ nyɛ a yelbiri “Samareya noba” a Baabole poɔŋ. Ba da boɔlɛɛ a Izerayɛl biiri na baŋ da ba nyɔge gaaneŋ gbaŋgbaaloŋ poɔ naŋ da be a Samareya teŋɛ na ka Samareya noba, a na e lɛ a wɛle ba yi saamma na Asiiriya noba naŋ da de waneŋ be na. (2Nm 17:29) A waa ŋa Asiiriya noba da ba nyɔge a Izerayɛl biiri zaa gboŋgboŋ a gaaneŋ gbaŋgbaaloŋ poɔ. Bonso, 2 Tungkori 34:6-9 wuleeŋ ka, saŋa na Naa Gyoozaaya naŋ wa dire naaloŋ na, a Izerayɛl biiri mine da naŋ be la a Samareya teŋɛ naŋ (de manne neŋ 2Nm 23:19, 20). A lɛ saŋa na, a yelbiri “Samareya noba” da wa are ko la a Izerayɛl biiri naŋ da kyɛre a Samareya teŋɛ na ane a saamma na Asiiriya noba naŋ da de waneŋ be na. A waa ŋa a Izerayɛl biiri naŋ da kyɛre a be a Samareya teŋɛ na neŋ a saamma na baŋ da de waneŋ be na da kulee taa a dɔge biiri. Yuomo mine puoreŋ, a yelbiri Samareya noba da wa leɛ are ko la ŋmenpuoreba, o da ba leɛ are ko bale kaŋa bee naaloŋ kaŋa. A yelbiri “Samareya noba” da wa are ko la ŋmenpuoreba naŋ da be takoreŋ saŋa Sɛkɛm ane Samareya tenne na pooreŋ. Yɛlɛ na baŋ da sagedi na neŋ yɛlɛ na a Gyuuda ŋmenpuoreba naŋ da sagedi na da ba yitaa.​—Gyn 4:9.

DECEMBER 19-25

BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 18-19

“Sori Te Dɔndɔnne Naŋ Maŋ Boɔrɔ Ka Ba Tu A Kyoɔre Te Enne”

w05 8/1 11 wɛl. 5

Yelnimizeere Naŋ Be A Yiiloŋ Namine Gane Poɔ

18:19-21, 25​—Hezekaiya da te maalɛɛ nɔlaŋ neŋ Igyipiti noba bee? Ai. Yɛlɛ na a sogyamuno neŋkpoŋ naŋ da yel na da e la zirii. Yɛlɛ na meŋ oŋ da yelka, ‘Jehoova la ko ba sori’ ka ba wa zɔɔ neŋ a Izerayɛl paaloŋ na meŋ da e la zirii. Jehoova Naaŋmen yoŋ ka Naa Hezekaiya da dɛle.

w10 7/15 13 wɛl. 3

“Ta Zoro Dabeɛ̃. N Na Soŋ Boŋ”

A sogyamuno neŋkpoŋ da tu la nyaammo sori kyɛ yel yɛlɛ naŋ na vɛŋ ka a Izerayɛl biiri piili taa bonnoo ba teɛroŋ poɔŋ. O da yeleeŋ ka: “[Jehoova] ziduorii ane o sareka iriziiri naane ka Hezekaiya sãã? . . . Jehoova yelko maŋ, ‘Gaa a paaloŋ ŋa eŋɛŋ, a te sããmoo.’” (2 Nam. 18:22, 25) A sogyamuno neŋkpoŋ da boɔrɔŋ ka o wuli ka Jehoova koŋ zɔɔ a faa O noba, bonso O poɔ ba pɛle ne ba. Kyɛ a yɛlɛ ŋa da ba e yelmeŋɛ fẽẽ zaa. Saŋa na Hezekaiya neŋ a Gyuu noba naŋ da leɛ ba eebo a puoro Jehoova yelmennoŋ poɔŋ na, Jehoova poɔ da pɛle ne baŋ yaga zaa.​—2 Nam. 18:3-7.

w13 11/15 19 wɛl. 14

Pekyeeneba Bayɔpoĩ Ane Nabiiri Banii​—Bo Ka A Yɛlɛ Ŋa Wulo Te Zenɛ Ŋa?

¹⁴ Asiiriya naa da te maalɛɛ o kampo Leekis naŋ be Gyɛruzɛlɛm ŋmenton-kpeɛre seŋ. Saŋa na oŋ da bebe na, o da toŋɛɛ o tontonneba bata baŋ gaa Gyɛruzɛlɛm a te yelko ba ka ba de ba menne eŋ ba nuureŋ. A sogyamuno neŋkpoŋ naŋ da maŋ are o gbɛbɔgriŋ da tu la nyaammo sori kyɛ yel yɛlɛ naŋ na vɛŋ ka a Izerayɛl biiri eŋɛ kyoɔre. O da yelee a yɛlɛ Hiburu kɔkɔre poɔŋ. O da yelko la a noba ka ba yi Hezekaiya puoreŋ a kyɛ wa are Asiiriya noba puoreŋ. O da ŋma la zirii a ko ba, a eŋ ba noɔre ka o na de baŋ gaaneŋ paaloŋ yuo kaŋa ka ba te taa zeŋ laafeɛ beŋ. (Kanne 2 Namine 18:31, 32.) A sogyamuno neŋkpoŋ da yeleeŋ ka, aŋa lɛ a paalonne ŋmema naŋ ba toɔ̃ faa ba puorebiiri yi Asiiriya noba nuureŋ na, lɛ meŋ ka Jehoova koŋ faa a Gyuu noba yi Asiiriya noba nuureŋ. Saŋa na a sogyamuno neŋkpoŋ naŋ da ŋma a zirii ŋa zaa baare na, a Izerayɛl noba da ba yel yelzaa koo. Zenɛ ŋa, Jehoova puorebiiri meŋ tɔglɛɛ ba ewuli soŋ na.​—Kanne 2 Namine 18:35, 36.

yb74 177 wɛl. 1

Kyɛlee 2​—Germany Paaloŋ

A Germany paaloŋ polisiri na da maŋ boɔrɔŋ ka ba tu daware sori zaa a kyɛ bɛnle noba ka ba sign gane naŋ na wuli ka ba arɛɛ a Germany gɔmenante na puoreŋ. Gbɛɛ yaga ka neɛ kaŋaŋ wa sage a sign a gane, ba maŋ leɛ dɔgrɛɛ o soba yaga zaa a gaŋ lɛ baŋ da dɔgroo a piilee saŋa na. Karl Kirscht da yeleeŋ ka: “Jehoova Sieree Deme la noba na baŋ da maŋ boɔrɔ ka ba bɛnle yaga zaa ka ba e a yɛlɛ ŋa a kampore poɔŋ. Ba da teɛrɛɛŋ ka, ka ba naŋ tu a sori ŋa ba na baŋ bɛnle baŋ ka ba sign a gane. Gbɛɛ yaga ba da maŋ yelko teŋ ka te sign a gane. Ba mine da sign la a gane ŋa, kyɛ ka ba naŋ gbaŋ wa e lɛ, ba naŋ maŋ bare baŋ a nempɔgedieŋ yuoni gbuli sɛre kyɛ yuo ba bare. Saŋa na baŋ naŋ be a nempɔgedieŋ na, a polisiri da maŋ erɛ baŋ laara noba poɔŋ. Ba da maŋ yeliŋ ka ba eɛ bampuori koŋ bampoɔ noba, a e noba naŋ e dabeɛ̃ deme. Kyɛ, sɛre baŋ na bare ba ka ba yi a kampo poɔ a gaa na, ba da maŋ vɛmeŋ ka ba kaŋa zaa kyɛŋ gyeere ba yɔɔmine na zaa. Ba da boɔlɛɛ a kyɛne ŋa ka ‘gyeremɛ kyɛne.’ Lɛ puoreŋ, ba pãã da maŋ bare baŋ baŋ yi gaa.”

Baabole Poɔ Yelsonne

it-1 155 wɛl. 4

Noba Naŋ Maŋ Tuuro Teŋɛ A Peɛrɛ Yɛlɛ

A yelkaŋa la ŋa, a Baabole yeleeŋ ka, Asiiriya Naa Senaakerib bidɔbɔ bayi Adiraamelek ane Sariizer la da ko o. Kyɛ, ka o bidɔɔ Esarhaadoŋ leɛ zeŋ a nakogi zuŋ. (2Nm 19:36, 37) Baabilɔŋ kutala bee kusere kaŋa baŋ sɛge boma eŋ yeleeŋ ka, a yi Tiibet kyuu na poɔŋ o bebie lezare, Senaakerib bidɔɔ kaŋa da iri zɔɔ ne oŋ a ko o. Baabilɔŋ ŋmenpuore wedeɛrɛ kaŋa baŋ boɔlɔ Berossus naŋ da bebe aŋa yuomo 2,300 naŋ pare, ane Baabilɔŋ naa Nabonidus naŋ da bebe aŋa yuomo 2,600 naŋ pare meŋ da yeleeŋ ka a yɛlɛ ŋa e la yelmeŋɛ. Ba meŋ da yeleeŋ ka Senaakerib bidɔɔ kaŋa la da iri zɔɔ ne o a ko o. Kyɛ, a ba kɔɔre baŋ nyɛ Kutala bee kusere kaŋa baŋ sɛge boma eŋ naŋ taa Esarhaadoŋ yelyelii. Onaŋ da leɛ zeŋ a nakogi zuŋ Senaakerib kũũ puoreŋ na. Esarhaadoŋ da yeleeŋ peɛlaaŋ ka o yɔɔmine (lɛ wuleeŋ ka ba parɛɛ neŋyeni) la da iri a ko ba saa a kyɛ zo. Dɔɔ kaŋa baŋ boɔlɔ Philip Biberfeld da yeleeŋ a yi gane na baŋ boɔlɔ Universal Jewish History (1948, Vol. I, p. 27) poɔŋ ka: “Yɛlɛ naŋ be a Baabilɔŋ Kutala bee kusere kaŋa baŋ sɛge boma eŋ na, ane yɛlɛ na Nabonid ane Berossus naŋ yel na ba tori; yɛlɛ na a Baabole naŋ yel na la tori. Ka hooŋ kaa yɛlɛ na zaa baŋ sɛge eŋ Esarhaadoŋ kutala bee kusere na baŋ sɛge boma eŋ na poɔŋ, a wuleeŋ ka yelbilii bilii na zaa a Baabole naŋ yel a kyaare Baabilɔŋ ane Asiiriya noba takoreŋ yɛlɛ na eɛ yelmeŋɛ a gaŋ yɛlɛ na a Baabilɔŋ noba naŋ da sɛge a kyaare ba takoreŋ yɛlɛ na. Ka gama mineŋ wa yel yelkaŋa ka a neŋ yɛlɛ na a Baabole naŋ yel naŋ ba wa kyaare taa, a yɛlɛ ŋa e la yelnimizeɛ kaŋa naŋ na toɔ̃ soŋ te ka te peɛre a yɛlɛ soŋ.”

DECEMBER 26–JANUARY 1

BAABOLE POƆ YELNIMIZEERE | 2 NAMINE 20-21

“Jehoova Da Kyɛlle Woŋ La Hezekaiya Puoro Na”

ip-1 394 wɛl. 23

A Naa Da Nyɛ La Saŋyɔɔ O Sagediibu Zuŋ

²³ A dɛndɛŋ saŋa na Senaakerib naŋ da wa ka o zɔɔ neŋ Gyuuda noba na, baaloŋ kpeɛŋaa kaŋa da kpɛɛ Hezekaiya. Aizeeya da yelkooŋ ka o na kpiŋ. (Aizeeya 38:1) Hezekaiya da di la yuomo lezare neŋ pie ne awai. Azuŋ, saŋa na oŋ da wa woŋ yɛlɛ na Aizeeya naŋ yel na, o eŋɛ zaaŋ da kyoɔre. O meŋɛ yoŋ tɛgɛ laafeeloŋ yɛlɛ naaneŋ da dɔɔnoo, kyɛ a Izerayɛl biiri nendaare kaŋa yɛlɛ meŋ da dɔɔnooŋ yaga zaa. Asiiriya noba da boɔrɔŋ ka ba wa zɔɔ deɛ Gyɛruzɛlɛm ane Gyuuda tenne na. Ka Hezekaiyaŋ kpi, nembuoŋ na de ba weɛ ka ba te zɔɔ a zɔɔre ŋa? Ana saŋa na, Hezekaiya da ba taa bidɔɔ zaa naŋ na zeŋ a nakogi zuŋ o kũũ puoreŋ. Azuŋ, o da gaaɛ Jehoova zie a puore koo nimizeɛ̃, a sɔroo ka o zo o nembao.​—Aizeeya 38:2, 3.

w17.03 21 wɛl. 16

Puoro Jehoova Neŋ Ho Sukyiri Zaa!

¹⁶ A puoreŋ, baaloŋ kpeɛŋaa kaŋa da kpɛɛ Hezekaiya, aŋ da kyɛre fẽẽ ka o kpi. Hezekaiya da gaaɛ Jehoova zie a te sɔroo ka o leɛteɛre lɛ na o naŋ puoroo yelmennoŋ poɔŋ na. (Kanne 2 Namine 20:1-3.) Yelmeŋɛ la, zenɛ ŋa ka teneeŋ beɛrɛ a puore ko Naaŋmen, te baŋɛɛŋ ka o koŋ tu soseɛlee zaa poɔŋ a saŋ te baaloŋ, bee a tɔnne te nyɔvoɛ ko te. Ana saŋa na parɛɛŋ. Kyɛ, aŋa lɛ Hezekaiya naŋ da e na, te meŋ kaŋa zaa na baŋ gaa la Jehoova zie a te puore koo, a yelkoo ka: “Teɛre lɛ na maŋ di yelmennoŋ ane N sukyiri zaa a kyɛŋ ho nimitɔɔreŋ.” Ho sagedieŋ ka Jehoova na toɔ̃ soŋ boŋ saŋa na hoŋ beɛrɛ a gaŋ gado zuŋ na bee?​—Yiem. 41:3.

g01 7/22 13 wɛl. 4

Sobuo Ka Puoro Na Baŋ Soŋ Ma?

Ka hooŋ kaa a Baabole poɔŋ, dɔbɔ na mine naŋ da puoro Jehoova yelmennoŋ poɔŋ na da maŋ puore ko la Jehoova oŋ iri a puoro nɔɛ ko ba daadaalɛ. O da maŋ tu la soseɛlee poɔŋ kyɛ iri a puoro mine nɔɛ. Aŋa mannoo poɔŋ, saŋa na baaloŋ kpeɛŋaa kaŋa naŋ da kpɛ Naa Hezekaiya na, o da koŋ ko la Naaŋmen, a sɔroo ka o saŋ o baaloŋ na. Naaŋmen da yelkooŋ ka: “N woŋ la ho puoro na. N nyɛ la ho niŋtɔŋ na meŋ. Serɛzaa, N na vɛmeŋ ka ho [nyɛ laafeɛ].” (2 Namine 20:1-6) Dɔbɔ ane pɔgeba naŋ da puoro Naaŋmen yelmennoŋ poɔ na meŋ da nyɛɛ lɛ Naaŋmen naŋ da iri ba puoro nɔɛ a soe ŋa meŋ poɔŋ.​—1 Saamiuel 1:1-20; Daaniel 10:2-12; Toma 4:24-31; 10:1-7.

Baabole Poɔ Yelsonne

it-2 240 wɛl. 1

Meɛbo Mannoo Miire

Ka nobaŋ wa meɛrɛ die, ba maŋ de la meɛbo mannoo miire manne a die, a boɔrɔ ka ba nyɛ lɛ a die naŋ soma a seŋ. Ba maŋ lɛ de la a miire manne nyɛ ka a die na toɔ̃ bebeŋ kɔɔre bee. Lɛ ka Jehoova da yelka o na e la Gyɛruzɛlɛm noba naŋ da erɛ tokpeɛne na. Jehoova da yeleeŋ ka, “N na de la Samareya meɛbo ŋmi-mannaa na ane Eehab die deme meɛbo mannoo miire baŋ le kuurii teɛ Gyɛruzɛlɛm eŋɛŋ.” Naaŋmen da mannɛɛ Samareya ane Naa Eehab die deme na a nyɛ ka ba e la nenfaare, azuŋ oŋ da tere sori baŋ sãã ba na. Naaŋmen da lɛ di la Gyɛruzɛlɛm noba ane a namine sɛrɛɛ, a iri ba yelfaare na zaa olo. A da tere sori baŋ wa sãã a teŋkpɛŋ. A yɛlɛ ŋa zaa da nyɛɛ eebo yuoni 607 B.C.E. (2Nm 21:10-13; 10:11) Jehoova da tu la daŋyele Aizeeya zie a kyɛ yelko a Izerayɛl noba naŋ da erɛ taŋkaŋyɛlɛ ane a namine naŋ da erɛ yelfaare na ka saammo kpoŋ kaŋa wanɛɛ Gyɛruzɛlɛm eŋɛŋ. Jehoova da yeleeŋ ka: “N na eŋ ka sɛrɛɛ naŋ tori meŋ e mannoo miire, ka sontuubo e bon naŋ na vɛŋ ka o are tori.” A yɛlɛ ŋa wuleeŋ ka, ka Naaŋmeneŋ vɛŋ ka dantorii ane sontuubu meŋɛ a pɛle, noba naŋ puoro o yelmennoŋ poɔŋ ane noba naŋ ba puoro o yelmennoŋ na zaa oŋ na iri yi gbaŋgbali ka noba baŋ. Noba naŋ puoro o yelmennoŋ poɔ na na nyɛ la nyɔvore, kyɛ bana naŋ ba puoro o yelmennoŋ poɔ na na nyɛ la saammo.​—Ai 28:14-19.