Yɛlɛ Noba Naŋ Kanna Te Gama Naŋ Maŋ Soorɔ
Neɛ naŋ sɛge Yeng Yelibie 30:18, 19 yeleeŋ ka lɛ na ‘dɔɔ neŋ pɔg-saraa naŋ maŋ laŋ erɛ yɛlɛ’ da eɛ yɛlɛ naŋ e ‘seɛlee gaali koo.’ Wala oŋ da boɔrɔ ka o wuli?
A eɛ kpeɛŋaa ko noba yaga, haali noba naŋ baŋ a Baabole poɔ yɛlɛ velaa ka ba baŋ a sɛgre ŋa muni velaa. Ka hooŋ kaa a New World Translation poɔŋ, ŋaaŋ ka a sɛgre yeli: “Yɛlɛ ata mine bebeŋ ka a yɛlɛ e seɛlee ko ma yaga zaa, ka yɛlɛ anaare mine meŋ bebe maŋ ba baŋ a pare te baare: Lɛ na tuukpoŋ naŋ maŋ ɛgrɛ sazuŋ, lɛ na waabo naŋ maŋ vuuro pi-kpɔgree zuŋ, ane lɛ na maŋgbori naŋ maŋ kyɛnɛ mane zuŋ, ane lɛ na dɔɔ neŋ pɔg-saraa naŋ maŋ laŋ erɛ yɛlɛ.”—Yeng. 30:18, 19.
A Baabole sɛgsɛgrɛ ŋa mannɛɛ “lɛ na dɔɔ neŋ pɔg-saraa naŋ maŋ laŋ erɛ yɛlɛ.” Saŋa kaŋa naŋ pare te da teɛrɛɛŋ ka yelfaa kaŋa la oŋ da manna a yɛlɛ. Bonso teŋ da teɛre lɛ? Ananso la ka a Baabole sɛgre ŋa ziiri mine mannɛɛ bon-faare mine naŋ ba “tigrɛ” yɛlɛ. (Yeng. 30:15, 16) Ka hooŋ kaa o wɛlbo 20, o mannɛɛ “pɔg-sɛnsɛnɛ” naŋ tonɔ peɛ̃mo toma a kyɛ yelka o ba erɛ yelfaa zaa yɛlɛ. O da lɛ yeleeŋ ka tuukpoŋ maŋ ɛge do la sazu, ka waabo vuuro pi-kpɔgree zuŋ, ka takoreŋ saŋa maŋgbori meŋ maŋ kyɛŋ mane zuŋ, ka nensaalaa meŋ e yɛlɛ, kyɛ ka hooŋ ba kaa soŋ ho koŋ baŋ saŋa na a yɛlɛ ama kaŋa zaa naŋ e. Te da arɛɛ a yɛlɛ ŋa zuŋ a teɛre ka yɛlɛ na a sɛgsɛgrɛ naŋ yeli kyaare “lɛ na dɔɔ neŋ pɔg-saraa naŋ maŋ laŋ erɛ yɛlɛ” na eɛ yelfaa. Te da teɛrɛɛŋ ka a wulee lɛ na pɔlbile naŋ maŋ tu nyaammo sori a bɛnle pɔg-saraa naŋ ba kyile ka o ne o boɔrɔ taa.
Kyɛ, te taaɛ ananso ka te yelka a Baabole sɛgre ŋa mannɛɛ yɛlɛ naŋ soma. A sɛgsɛgrɛ da mannɛɛ yɛlɛ naŋ e seɛlee yaga zaa koo yɛlɛ.
A takoreŋ saŋa Hiburu sɛgre na vɛŋɛɛŋ teŋ baŋ ka a sɛgre ŋa mannɛɛ yɛlɛ naŋ soma. Ka hooŋ kaa a Theological Lexicon of the Old Testament poɔŋ, a Hiburu yelbiri naŋ be Yeng Yelbie 30:18 baŋ leɛre waneŋ ka “seɛlee ko ma yaga zaa” wulee “yelkaŋa naŋ e seɛlee yaga zaa ko neɛ, ka lɛ vɛŋ ka o noɔre zaa mãã neŋ oŋ nyɛ a yɛlɛ naŋ erɛ.”
Professor Crawford H. Toy naŋ be Harvard University naŋ be United States paaloŋ meŋ yeleeŋ ka a Baabole zie ŋa ba wulo yelfaa kaŋa yɛlɛ. O yeleeŋ ka: “Yɛlɛ aŋ wulo la ka, boma na oŋ manne a yɛlɛ na yɛlɛ da e oŋ seɛlee yaga zaa.”
Azuŋ, te na baŋ yeliŋ ka yɛlɛ naŋ be Yeng Yelibie 30:18, 19 na wulee yɛlɛ naŋ e seɛlee, a e tegroŋ ko noba ka ba baŋ a pare. Aŋa lɛ na aŋ da e seɛlee ko a Baabole sɛgsɛgrɛ na, ka teneeŋ meŋ wa nyɛ lɛ na tuukpoŋ naŋ ɛgrɛ sazuŋ, lɛ na waabo naŋ maŋ vuuro pi-kpɔgree zuŋ, lɛ na maŋgbori naŋ kyɛnɛ mane zuŋ, ane lɛ na pɔlbile neŋ pɔg-saraa naŋ maŋ boɔrɔ taa a kultaa na, a maŋ eɛ te meŋ seɛlee yaga.