Thupene Mel—Ahnahna i Akötresieti Ka Sisitria

1, 2. (a) Eu la kola qaja ka hape, ka tru alamekene catr la ketre ahnahna koi së? (b) Pine nemen matre kola qaja ka hape, ame la thupene mel, tre, pëkö ahnahna ka tune lai ngöne la itre hne së hna kapa?

NEMENE la ahnahna ka sisitria catr hnei nyipunieti hna kapa ha? Thaa kolo kö a nyipi ewekë la ahnahna hnene laka tru la thupene ej. Ame la nyipi etrun ej tre, thaa nyine tro kö a tuluthe hnene la etrun la thupene ej. Maine atraqatr la madrine së la kola kapa nge ka nyipi ewekë ej kowe la mele së, haawe, celë hi ahnahna lai ka tru alamekene catr koi së.

² Ame ngöne la itre ahnahna hne së hna ajan troa kapa, tre tro pala kö a caa ka sisitria catr hune la itre xan. Celë ahnahna i Akötresie kowe la itre atr. Hnei Iehova hna hamëne koi së la itre ahnahna ka nyimutre, ngo ame la ka sisitria, tre ene la thupene mel, mele hna huujën hnene la Hupuna i Nyidrë, Iesu Keriso. (Mataio 20:28) Tune la hne së hna troa wang ngöne la mekene celë, ame la thupene mel, tre celë hi ahnahna ka sisitria catre kö hune la itre xaa ahnahna hne së hna kapa, pine laka eje a troa hamë së la manathith me aejën la itre aja së ka nyipi ewekë catr. Ame la thupene mel, tre, celë hi hatren ka sisitria ne la ihnimi Iehova koi së.

NEMENE LA THUPENE MEL?

3. Nemene la thupene mel, nge nemene la nyine trotrohnine hnyawa matre troa kapa madrin la ahnahna ka tru cili?

³ Eje hi laka, ame la thupene mel, tre, jëne tro Iehova lai a thapa me amelen la itre atr qa ngöne la ngazo me mec. (Efeso 1:7) Maine easë a ajan troa trotrohnin la alien la ini qa hnine la Tusi Hmitrötr, nyipi ewekë tro sa mekune hmaca lo ewekë ka traqa ekö ngöne lo hlapa e Edena. Maine easë a ajan troa atrehmekune la kepin matre ka sisitria catre kö la ahnahna ene la thupene mel, loi e tro sa pane trotrohnine la ewekë hna aluuzin hnei Adamu ngöne lo angeic a ena la wathebo.

4. Nemene la aliene koi Adamu la hna hape mele ne atr ka pexej?

⁴ Ame ngöne lo Iehova a xupi Adamu, hnei Nyidrëti hna hamë angeic la ketre ewekë ka nyipi lolo catr​—ene la mele ne atr ka pexej. Pane mekune ju së la pengöne la mele cili koi Adamu. Pine laka, ngönetrei me mekun ka pexej, haawe, thaa hane kö angeic wezipo, me qatr, maine mec. Sisitria la aqane imelekeu i angeic me Iehova, pine laka ka pexeje angeic. Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr ka hape, ame Adamu, tre “nekö i Akötesie.” (Luka 3:​38) Haawe, lolo catr la aqane imelekeu i Adamu me Iehova Akötresie, kola ceitun memine la nekön me keme i angeic ka tru ihnimin. Hnei Iehova hna ithanata me Adamu nekö i Nyidrë e celë fen, me hamë angeic la itre hnëqa ka lolo me ahnithe la itre nyine tro angeic a kuca ka ihmeku memine la aja i Nyidrë.​—Genese 1:​28-​30; 2:​16, 17.

5. Nemene la aliene la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr ngöne la kola hape hna xupi Adamu “hnaiji Akötesie”?

⁵ Hna xupi Adamu “hnaiji Akötesie.” (Genese 1:​27) Thaa kolo kö lai a hape ceitune hi la iqëmeke i Adamu me Akötresie. Tune lo hne së hna goeën ngöne Mekene 1 ne la itusi celë, Iehova la ketre ua ka sihngödr. (Ioane 4:​24) Qa ngöne lai, ame la ngönetrei i Iehova, tre, ka pëkö ijöne me madran. Ame la kola hape, hnaiji Akötresie, tre, kola hape hna xupi Adamu nge amë fe ngöne la hni angeice la itre thiina ka ceitu me Akötresie, ene la ihnim, me inamacan, me meköt, me men. Hetre ketre götrane mina fe laka, Adamu a kötre kowe la Tretretro, ngöne laka, pëkö ka othe la mele i angeic. Thaa hna xupi angeice kö tune la robo, laka tro pe hi a kuca la hna qaja maine hna amekötine hë. Ohea, hetrenyi thei angeice la atreine troa waiemekötine la itre mekun, me iën la loi me ngazo. Haawe, maine tro angeic a iën troa drengethenge Akötresie, tro hë angeic a mele epine palua ngöne la Paradraiso e celë fen.

6. Ame lo Adamu a tro triji Akötresie, tre, nemene la hnei angeic hna aluuzin, nge hna hane ketr tune kaa la itre matra i angeic?

⁶ Thupene lai, nyipi mama ha la thangane la thaa idrei i Adamu memine la thangane hna ëji angeic hnei Akötresie, ngazo catre hë la pun koi angeic. Pine la ngazo i angeic, luuzi hë lo mele i angeice ka pexej memine la itre emanathithine eje asë. (Genese 3:​17-​19) Ase hë Adamu aluuzine lo mele i angeic ka sisitria, a thaa koi angeice hmekuj, ngo kowe fe lo itre matra i angeic elany. Kola qaja hnene la Wesi Ula i Akötresie ka hape: “Qa ngöne la traqa ha la ngazo kowe la fene hnengödrai hnene la ate ka cas, nge meci fe pine la ngazo ; tune lai hna traqa la meci kowe la nöjei at’ asë, ke ngazo asë hë.” (Roma 5:​12) Eje hi, easë asë hi a xeni pune la ngazo i Adamu. Celë hi matre Tusi Hmitrötr a qaja ka hape, hnei angeic hna “itö” angeice kö memine la itre matra i angeic matre troa nyihluene la ngazo me mec. (Roma 7:​14) Pë hmaca kö mejiun ka ijij koi Adamu me Eva, pine laka hnei nyidroti hna ketre sipu iën troa tro triji Akötresie. Ngo tune kaa pë hë koi itre matra i nyidro, ene easë fe?

7, 8. Nemene la lue ewekë ka qejepengön la thupene mel?

⁷ Hnei Iehova hna nyi jëne matre troa amelen hmaca la itre atr jëne la thupene mel. Nemene la thupene mel? Lue aqane troa trotrohnine la thupene mel. Ame la hnapan, tre ame la thupene mel, kola itöne hmaca la ketre mel maine ketre ewekë pena. Hna aceitunëne lai memine la ketre ewekë hna hamën nyine nyithupen matre nue hmaca pi la ketre atre isi hna akalabusin. Ame la hnaaluen, tre ame la thupene mel, celë hi ewekë nyine nyihnan la ketre ewekë hna angazon, maine nyine ti gufa. Tune la kola hamën la thupen matre troa të la etrune la itre eatr ka eje thene lai atr. Hanawang la ketre ceitun, maine kola eatr la ketre atr hne së, haawe, tro së a nyithupen la itre ewekë hne së hna angazon thene lai atr; nge troa hamëne la thupene ka ihmeku hnyawa, troa ceitun la etrun, memine lo lai thupene la itre eatr maine itre ewekë hna aluuzine pena.

⁸ Tune kaa la aqane troa të lo ewekë hna aluuzin hnei Adamu lo hne së fe hna hane xeni pun, nge ka tro fe a thepe së qa ngöne la ngazo me mec? Tro sa ce wange lo thupene mel hnei Iehova hna hamën, memine la aliene ej koi së.

TUNE KAA LA AQANE HAMËNE IEHOVA LA THUPENE MEL

9. Nemene pengöne thupene mel la hna thel?

⁹ Pine laka hna aluuzin la mele ne la atr ka pexej, thatreine kö troa itö melen eje hnene hmaca pena ha la mele ne la ketre atr ka ngazo. (Salamo 49:​7, 8) Ame ngöne la meköt, tre tro la thupene mel a ihmeku hnyawa memine lo etrune la hna aluuzin. Mekune lai ka ihmeku memine la trepene meköti ka pexej qa hnine la Wesi Ula i Akötresie, kola hape: “Mele thupene mel.” (Deuteronomi 19:21) Haawe, nemene la aqane troa ti thupen hmekun la etrune la u ne la atr ka pexej, ene lo mel hnei Adamu hna aluuzin? Troa thel la “nyine itö mele” ka ijij, ene la mele ne la ketre atr ka pexej.​—1 Timoteo 2:6.

10. Hnei Iehova hna hamëne tune kaa la thupene mel?

¹⁰ Hnei Iehova hna hamën tune kaa la thupene mel? Hnei Nyidrëti hna upe kowe la fen la ketre nekö i nyidrë angela ka pexej. Ngo thaa hnei Iehova kö hna upe la ketre angela menu. Hnei Nyidrëti hna upe lo ketre nekön ka sisitria catr koi Nyidrë, ene la Hupuna i Nyidrëti ka caas. (1 Ioane 4:​9, 10) Thaa hnene kö la Hupuna i Nyidrë hna qeje jol e troa uti qaa koho hnengödrai. (Filipi 2:7) Tune la hne së hna inin ngöne lo pane meken ne la itusi celë, hnei Iehova hna kuca la ketre iamamanyikeu ngöne lo Nyidrëti a amë la mele ne la Hupuna i Nyidrë hnine la trengene hnaho i Maria. Jëne la uati hmitrötre i Akötresie, hna mala Iesu ketre atr ka pexej, nge paatre fe kö thei nyidrë la itre ethanyin la ngazo.​—Luka 1:​35.

11. Tune kaa la aqane tro la ketre atr a itö melen la ala milio la etrun?

¹¹ Hapeu, ijije kö kowe la caa atr troa itö mele ne la ka nyimutre, itre milio la etrun? Nemene la aqane löthe la itre atr, itre milio la etrun, hnene lo ngazo ekö? Mekune hi së lo laka, qa ngöne la hna ena la wathebo hnei Adamu, luuzi hë lo ketre ewekë ka sisitria, ene la mele ne atr ka pexej. Celë hi matre thaa hane ju fe kö angeice hamëne lai kowe la itre matra i angeic. Ngo hamëne hmaca ju pena ha la ngazo memine la mec. Hnei Tusi Hmitrötr hna hë Iesu ka hape “Adamu ate hnapine,” hetrenyi nyidrë la mele ne atr ka pexej, nge thaa atr ka ngazo fe kö nyidrë. (1 Korinito 15:45) Haawe, kösë hnei Iesu hna xome la göhnë i Adamu matre troa amele së. Ame la nyidrëti a huujën la mele i nyidrë, ene la mele i nyidrë ka pexej matre troa drengethenge Akötresie uti hë la pun, nyidrëti hi lai a të la thupen lo ngazo i Adamu. Ene pe Iesu a thue mejiunen hmaca ju la itre matra i Adamu.​—Roma 5:​19; 1 Korinito 15:​21, 22.

12. Nemene la hna amamane jëne la aqane akötrë Iesu?

¹² Kola qejepengöne hnyawa hnei Tusi Hmitrötr la akötr hna xomihnin hnei Iesu qëmekene tro nyidrëti a mec. Hna lepi nyidrë hnei wameuc, hna axösisi nyidrë, nge hnei nyidrë hna awe me meci hune la sinöe ne iaxösisi. (Ioane 19:​1, 16-​18, 30; Itre Xaa Mekun ngöne götrane 204-206) Pine nemen matre nyipi ewekë troa tru la akötre i Iesu? Ame ngöne la mekene tus ka umuthe la itusi celë, tro së a ce wang la ketre hnyinge i Satana koi Iehova kola hape, tro jë kö a hetre hlue i Nyidrë ka troa mele nyipici e traqa ju la itre itupathi ka tru. Hnei Iesu hna amamane hnyawa koi Satana ka hape, ijije hi troa cile catr ngacama traqa ju hë la aqane iakötrë ka tru. Hnei Iesu hna amamane fe ka hape atreine hi tro la atr ka pexej nge ka thaa hna othe kö troa ketre ië aja, troa nyipici koi Akötresie ngacama tupathi angeice ju hë hnei Diabolo. Drei kö la madrine i Iehova ngöne la Nyidrëti a öhne la aqane mele nyipici ne la nekön hnimina i Nyidrë!​—Ite Edomë 27:11.

13. Tune kaa la aqane të la thupene mel?

¹³ Hna të tune kaa la thupene mel? Ame ngöne la drai 14 ne lo treu Nisan koi angetre Iudra, ene lo macatre 33 M.K., hnei Akötresie hna nue troa humuthe la Hupuna i Nyidrë ka pexej nge ka pë ethan. Haawe, Iesu hi lai a “a ca” huujëne pi la mele i nyidrë ka pexej. (Heberu 10:10) Ame ngöne la hnaakönine drai thupene la mec i Iesu, hnei Iehova hna amele nyidrëti hmaca kowe la mel ngöne la götrane la ua. Ame hë e hnengödrai, hnei Iesu hna fetra fë koi Akötresie la etrune la mele i nyidrëti ka pexej hna huujën matre thupene mele ne la itre matra i Adamu. (Heberu 9:​24) Hnei Iehova hna kapa la etrune la mel hna huujën hnei Iesu nyine thupene mele ne la itre atr, matre troa thepe angatr qa ngöne la musi ne la ngazo me mec.​—Roma 3:​23, 24.

NEMENE LA ALIENE LA THUPENE MEL KOI NYIPUNIE

14, 15. Nemene la nyine tro sa kuca maine easë a ajan troa “nue tije la ite ngazo së”?

¹⁴ Ngacama itre atr ka ngazo së, ijije hi tro sa hane kapa madrin la itre manathith ka sisitria jëne la thupene mel. Tro sa ce wang la itre xaa manathith hne së hna kapa enehila nge itre xan elany, jëne la ahnahna celë ka sisitria hune la nöjei ahnahna qaathei Akötresie.

¹⁵ Kola seng la itre ngazo së. Pine laka edrö së la ngazo, haawe, easa isin troa kuca la loi. Itre atr ka ngazo asë hi së, kola mama lai qa ngöne la itre trenge ewekë maine itre hna kuca. Ngo jëne la thupene mel, ene la mele hna huujën hnei Iesu, atreine hi troa “nue tije la nöjei ngazo” së. (Kolose 1:​13, 14) Ngo maine easë a ajan troa nuetrij la nöjei ngazo së, loi e tro sa ietra hnyawa. Loi e tro sa ipië me thele ixatua thei Iehova matre tro Nyidrëti a nuetrije la itre ngazo së, jëne la lapaune së kowe la thupene mel, ene la mel hna huujën hnene la Hupuna i Nyidrë.​—1 Ioane 1:​8, 9.

16. Nemene la ka aijijë së troa thili koi Akötresie cememine la mekuthetheu ka wië, nge nemene la enyipiewekën lai mekuthetheu cili?

¹⁶ Mekuthetheu ka wië xajawa i Akötresie. Canga tro hi a paatre la mejiune the së e ka ngazo la mekuthetheue së, nge kösë ka gufa la mele së. Ngo, pine laka hna nuetrij la itre ngazo së jëne la thupene mel, Iehova a aijijë së troa thil koi Nyidrë cememine la mekuthetheu ka pë ethan ngacama itre atr ka ngazo së. (Heberu 9:​13, 14) Haawe, ijiji së fe hë troa ithanata me Iehova, pë hmaca kö xou me hmahma the së. Qa ngöne lai, thaa jole kö e tro sa easenyi koi Nyidrë jëne la thith. (Heberu 4:​14-​16) Maine tro sa catr hetrenyi la mekuthetheu ka wië, tro ha tingetinge la itre mekuna së, nge kola acatrene the së la sipu mejiun, nge troa hetrenyi la mele ka loi.

17. Pine laka hnei Iesu hna meci thatraqa së, nemene hë la itre manathithi hne së hna troa kapa?

¹⁷ Mejiun kowe la mele ka thaa ase palua kö ngöne la paradraiso e celë fen. Kola qaja ngöne Roma 6:​23 ka hape: “Ame la thupene la ngazo, te, mec.” Önine fe la xötr: “Ngo ame ahnahna i Akötesie, te, mele ka tha ase palua kö [“jëne,” MN ] Iesu Keriso Joxu shë.” Ame ngöne la Mekene 3 ne la itusi celë, hne së hë lo hna ithanatan la itre manathith hna troa kapa ngöne la Paradraiso e celë fen. (Hna Amamane 21:​3, 4) Pine laka hnei Iesu hna meci thatraqa së, haawe, ijiji së hi elanyi troa kapa la itre manathithi cili, tune la mele ka thaa ase palua kö, nge pë hmaca kö sine mec. Maine easë a ajan troa kapa la itre manathithi cili, nyipi ewekë tro sa amamane laka easë a wangatrune hnyawa la ahnahna ene la thupene mel.

TRO SA AMAMANE TUNE KAA LA MADRINE SË?

18. Pine nemen matre loi e tro sa hetre hni ne ole koi Iehova göne la ahnahna hnei Nyidrë hna hnëkën ene la thupene mel?

¹⁸ Pine nemen matre loi e troa atraqatr la hni ne ole së koi Iehova pine la thupene mel? Eje hi lai laka, kola mama la esisitrian la ahnahna hnene la etrun la traeme me trenge catr hna xom troa huliwan ej, maine pena qa ngöne la etrun la thupen kowe lai atre hamën. Ketre ju hi lo itre hni së lo easë a öhne laka, ame la ahnahna cili tre celë hi hatren la ihnimi nyipici i Iehova koi së. Ame la thupene mel, tre celë hi ahnahna ka sisitria hune la nöjei ahnahna asë hna hamën hnei Akötresie. Kola qaja ngöne Ioane 3:​16 ka hape: “Hnei Akötesieti hna hnime la fene hnengödrai, mate nyidëti a hamëne la Nekö i nyidë ka cas.” Ame la thupene mel tre celë hi ka anyipicine hnyawa la ihnim i Iehova koi së. Celë fe hatrene la ihnim i Iesu, ngöne laka hnei nyidrë hna nue hnyawane la mele i nyidrë thatraqa së. (Ioane 15:13) Haawe, kola amamane hnyawa koi së hnene la ahnahna ene la thupene mel, laka, thaa tro kö sa luelu, eje hi atraqatr la ihnimi Iehova memine la Hupuna i Nyidrë koi së isa ala caas.​—Galatia 2:​20.

19, 20. Nemene la itre aqane tro nyipunieti a amamane ka hape, epuni a kapa madrin la ahnahna i Akötresie ene la thupene mel?

¹⁹ Tune kaa la aqane tro nyipunie a amaman ka hape, epuni a kapa madrin la ahnahna i Akötresie ene la thupene mel? Ame la nyine pane kuca tre ene la troa pane thel troa atre Iehova hnyawa lo Atre Hamëne ej. (Ioane 17:3) Troa xatua nyipunie hnene la hna inine la Tusi Hmitrötr memine la itusi celë. Kola kökötre trootro thei nyipunie la atrehmekune i Iehova, nge ketre kolo mina fe a kökötr trootro la ihnimi epuni koi Nyidrë. Nge jëne la ihnimi cili, tro ha hetre aja thei nyipunie troa hane amadrinë Nyidrë.​—1 Ioane 5:3.

²⁰ Troa Lapaun kowe la thupene mele i Iesu. Hnei Iesu hna ketre qaja ka hape: “Hetenyi hë la mele ka tha ase palua kö hnene la ate lapaune kowe la Hupuna.” (Ioane 3:​36) Tro sa lapaune tune kaa koi Iesu? Ame la lapaune celë tre thaa göi qaja hmekuje kö. Öni Iakobo 2:​26 ka hape: “Tune fe la lapaun, meci hë e pë huliwa.” Eje hi, ame la nyipi lapaun tre kola mama hnene la itre “huliwa” ene la itre ewekë hne së hna kuca. Ame la ketre aqane troa amamane ka hape, easë a lapaun koi Iesu, tre ene la tro sa kuca la hne së hna atrein matre troa nyitipu nyidrë, a thaa hnene hmekuje kö la hne së hna qaja ngo hnene mina fe la hne së hna kuca.​—Ioane 13:15.

21, 22. (a) Pine nemen matre nyipi ewekë tro sa sin la ijine atrun la Jidri Ne Xeni Ne Le Joxu e nöjei macatre? (b) Nemene la hna troa qejepengöne ngöne la itre Mekene 6 me 7?

²¹ Troa sin la Jidri Ne Pui Ne Xeni Ne La Joxu e nöjei macatre. Ame ngöne lo jidri ne 14 Nisan macatre 33 M.K., hnei Iesu hna atrun la ketre drai hna hën hnei Tusi Hmitrötr ka hape “xeni ne jidi ne la Joxu.” (1 Korinito 11:20; Mataio 26:​26-​28) Hna hëne mina fe la ijine cili ka hape, Drai Ne Amekunën la meci Keriso. Hnei Iesu hna acile lai matre troa xatuan la itre aposetolo i Nyidrë memine la itre nyipi Keresiano asë thupe i angatr, troa mekune hnyawa laka, jëne la meci nyidrë ketre atr ka pexej, hnei nyidrëti hna hamën la u i nyidrë, ene la mele i nyidrë nyine thupene mel. Hnei Iesu hna qaja göne la ijine cili, ka hape: “Kuca jë la nyine mekune koi ni.” (Luka 22:19) Maine tro sa atrun la Drai Ne Amekunën, nyine tro hi lai a amekunë së la etrune la ihnimi Iehova me Iesu, kola mama jëne la thupene mel. Ijije tro sa hane amamane la madrine së kowe la thupene mel, hnene la troa hane sin me atrun e nöjei macatre la Drai Ne Amekunën la meci Iesu.a

²² Ame la thupene mel, tre celë hi ahnahna lai ka sisitria catr. (2 Korinito 9:​14, 15) Troa hane kepe thangane fe hnene la itre ka meci hë, la ahnahna ka sisitria cili. Tro pë hë a qejepengöne la aqane tro angatr a kepe thangane la ahnahna cili, ngöne la itre Mekene 6 me 7.